Πυρκαγιά στο Μάτι: Τα… μάτια τώρα στα ψυχικά τραύματα των παιδιών

Εκείνη την ημέρα, το απόγευμα της 23ης Ιουλίου, δεκάδες άνθρωποι που διέμεναν στο Μάτι πρόλαβαν να μπουν στο αυτοκίνητό τους και να σωθούν. Ανάμεσά τους, μία οικογένεια με δύο παιδιά. Το μεγάλο είναι στην εφηβεία. Το μικρότερο ακόμη δεν έχει ξεκινήσει σχολείο. Η διαδρομή ήταν δύσκολη. Δύσκολα ανέπνεαν. Τα μάτια δάκρυζαν. Το κάτω μέρος του αυτοκινήτου από τη ζέστη είχε «πάρει φωτιά». Τα λάστιχα έλιωσαν. Κατάφεραν να ξεφύγουν από τις φλόγες και να σωθούν αφήνοντας πίσω τους όλη τους τη ζωή. Παιχνίδια, φωτογραφίες, αναμνήσεις… Δύο μέρες μετά γύρισαν στο σπίτι τους. Ηθελαν να δουν τι έχει απομείνει. Τίποτα. Το σπίτι τους είχε καεί ολοσχερώς. Δεν είχαν πού να μείνουν. Με την αρωγή της Εκκλησίας βρήκαν προσωρινά στέγη σε κοντινή περιοχή.

Η οικογένεια είναι μία από τις πολλές που τις τελευταίες ημέρες επισκέφθηκε τους ψυχολόγους των Γιατρών του Κόσμου. Η Ομάδα της Οργάνωσης, που απαρτίζεται από ψυχολόγους, κοινωνικούς λειτουργούς, ιατρούς και νοσηλευτές, βρίσκεται από τις πρώτες ώρες στο Κέντρο Υγείας Ραφήνας-Πικερμίου, στο Πνευματικό Κέντρο Ραφήνας, ενώ στο Μάτι και στον Νέο Βουτζά υπάρχει κινητή μονάδα.

«Τα παιδιά ήρθαν σε εμάς με τους γονείς τους οι οποίοι μας ανέφεραν ότι ειδικά στο μικρό παιδί παρατήρησαν αλλαγή στη συμπεριφορά του από την ώρα που αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν το σπίτι τους. Παρουσιάζει νευρικότητα, ευερεθιστότητα, ένταση, αγωνία… Μας είπαν ότι στο σπίτι που φιλοξενούνται κοιτάζει συνεχώς την πόρτα. Θέλει να βγει έξω. Οταν επισκέφθηκαν τις επόμενες μέρες το σπίτι τους στο Μάτι ήταν δύσκολα. Το μικρό παιδί τους ήθελε να πάει στο δωμάτιό του, να παίξει με τα παιχνίδια του. Το μεγαλύτερο παιδί μάς έδειξε ότι μπορεί να διαχειριστεί καλύτερα την κατάσταση. Ωστόσο, δεν μπορούσε να κρύψει τη στενοχώρια του. Εχασε τον προσωπικό του χώρο, προσωπικά αντικείμενα, πράγματα που είχε φτιάξει, φωτογραφίες με φίλους» αναφέρει ο κ. Γιάννης Καλυβόπουλος, ψυχολόγος, παιδοψυχολόγος και ψυχοθεραπευτής στους Γιατρούς του Κόσμου.

Ο κ. Καλυβόπουλος συμβούλευσε τους γονείς να παρακολουθούν τη συμπεριφορά των παιδιών τους καθημερινά και αν παρατηρήσουν σοβαρές αλλαγές να απευθυνθούν στο Κέντρο Υγείας Ραφήνας για πιο εξειδικευμένη φροντίδα. «Τους συνέστησα να παρατηρούν τον ύπνο τους, την όρεξή τους και να επαναφέρουν όσο μπορούν τη ρουτίνα τους. Τα παιδιά αυτά απώλεσαν την καθημερινότητά τους που τους προσφέρει ασφάλεια. Επίσης, τους συμβούλευσα να δώσουν στον εαυτό τους τον χρόνο που χρειάζεται. Και το λέω αυτό διότι όσοι έχουν παιδιά μικρά είναι επικεντρωμένοι –και δικαιολογημένα –στα παιδιά τους. Δεν πρέπει όμως να παραμερίσουν τον εαυτό τους».

Σύμφωνα με τον συντονιστή των υπηρεσιών Ψυχικής Υγείας των Γιατρών του Κόσμου κ. Πάνο Δούρο, το πρώτο διήμερο υπήρχε μεγάλη προσέλευση στα ιατρεία της περιοχής, κυρίως για την αντιμετώπιση πνευμονολογικών περιστατικών. Τις τελευταίες ημέρες, πολλοί άνθρωποι επισκέπτονται τους ψυχολόγους και τους κοινωνικούς λειτουργούς. Μάλιστα, εκτιμά ότι τις επόμενες εβδομάδες θα αυξηθεί ο αριθμός των ατόμων που θα ζητεί τις υπηρεσίες των ψυχολόγων και των ψυχοθεραπευτών, με την εκδήλωση των συμπτωμάτων της διαταραχής του μετατραυματικού στρες.

«Ο κόσμος σήμερα βρίσκεται στο στάδιο της προσαρμογής. Είδαμε πρόδρομα στοιχεία του μετατραυματικού στρες, το οποίο εμφανίζεται κανονικά όταν, δύο εβδομάδες μετά το συμβάν, εκδηλώνονται επίμονα συγκεκριμένα σημάδια, όπως αναβίωση του γεγονότος και ιδιαίτερα της στιγμής κατά την οποία απειλήθηκε η ζωή (flashback), διαταραχές ύπνου (αϋπνίες, διακεκομμένος ύπνος, εφιάλτες, ή σε σπάνιες περιπτώσεις υπερυπνία) και δυσκολία στη διαχείριση άγχους/θλίψης. Στις περιπτώσεις αυτές πρέπει να υπάρξει ψυχολογική ή ακόμη και ψυχιατρική αρωγή» σημειώνει ο κ. Δούρος.

Ειδικά τα παιδιά –προσθέτει –είναι ιδιαίτερος πληθυσμός και η αντιμετώπιση τέτοιων προβλημάτων χρειάζεται μεγάλη προσοχή. «Στα παιδιά, το τραυματικό γεγονός που βίωσαν μπορεί να εκδηλωθεί με πολλούς τρόπους, με επιθετικότητα, προβλήματα επικοινωνίας, άρνηση, ευερεθιστότητα, ξέσπασμα σε κλάμα» αναφέρει ο κ. Δούρος, επισημαίνοντας ότι η παρέμβαση των ψυχολόγων και ψυχοθεραπευτών μπορεί να διαρκέσει αρκετούς μήνες.