Είναι αυτές οι ημέρες του χρόνου που ονειρευόσασταν έναν ολόκληρο χειμώνα. Οι ημέρες των διακοπών, της ξεγνοιασιάς, του μπάνιου στη θάλασσα ή της βόλτας στο βουνό, της (επιτέλους) χαλαρής επαφής με την οικογένεια ή τους φίλους, του έρωτα, της μπαρότσαρκας (χωρίς ενοχές για πρωινά ξυπνήματα), της ανεμελιάς, της τεμπελιάς! Είναι αυτές οι ημέρες του χρόνου που περιμένετε (όπως και όλοι μας) για να φορτίσετε τις μπαταρίες σας, για να γεμίσετε με όμορφες εικόνες που θα κουβαλάτε σαν φυλαχτό ώστε να τα βγάλετε πέρα και τον επόμενο χειμώνα.

Γι’ αυτό και οι συγκεκριμένες ημέρες του χρόνου είναι άκρως πολύτιμες για να καταστραφούν από τσιμπήματα, εγκαύματα, θερμοπληξίες, τροφικές δηλητηριάσεις, ατυχήματα (στη θάλασσα ή και στον δρόμο), σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα. Οι «εχθροί» που απειλούν να χαλάσουν τις ειδυλλιακές διακοπές σας είναι πολλοί και παραμονεύουν.

To κείμενο που ακολουθεί δεν έχει σκοπό να σας «μαυρίσει την ψυχή» μέσα στο καλοκαίρι – και δη τώρα που ο Αύγουστος μπήκε και οι περισσότεροι παίρνετε επιτέλους την καλοκαιρινή άδειά σας –, αλλά αντιθέτως να σας επισημάνει, με βάση στοιχεία αρμόδιων οργανισμών από την Ελλάδα και το εξωτερικό, 10+1 βασικούς κινδύνους για την υγεία σας. Διαβάστε αυτόν τον οδηγό που στόχο έχει να σας βοηθήσει να ζήσετε το υπόλοιπο του θέρους χωρίς φόβο (αλλά και με προσοχή, εκτός από το πολύ πάθος). Καλές διακοπές χωρίς… διακοπές στην υγεία σας!

Ήλιος: Ο «άσπονδος» φίλος μας

Είναι ο ζωοδότης μας και χωρίς αυτόν δεν μπορούμε να συνθέσουμε βιταμίνη D, τη… φωτεινή βιταμίνη που είναι απαραίτητη για την καλή λειτουργία πλήθους συστημάτων του οργανισμού, από τον σκελετό ως τον εγκέφαλο. Ωστόσο ο ήλιος μπορεί από σύμμαχος να μετατραπεί σε μεγάλο εχθρό μας με ποικίλους τρόπους. Δεν υπάρχει άνθρωπος που να μη γνωρίζει την «ηλίαση», η οποία ουσιαστικώς προσδιορίζεται ως το σύνολο των συμπτωμάτων που εκδηλώνει κάποιο άτομο από την υπερβολική έκθεση στον ήλιο και στις υψηλές θερμοκρασίες. Τα συμπτώματα μπορεί να είναι ελαφρά – αίσθημα κόπωσης, ζάλη, αναπνευστική δυσχέρεια –, μπορεί όμως να είναι και πολύ βαριά. Οταν τα συμπτώματα είναι βαριά, το άτομο μπορεί να έχει υποστεί θερμοπληξία που εκδηλώνεται με κατάπτωση, ίλιγγο, ναυτία ή και έμετο, έντονο κοκκίνισμα στο πρόσωπο (σε ορισμένες περιπτώσεις το πρόσωπο γίνεται ωχρό) και πιθανώς και φουσκάλες στο δέρμα. Εμφανίζονται καρδιακές αρρυθμίες και επιτάχυνση της αναπνοής, πυρετός που μπορεί να φθάσει και τους 40 βαθμούς Κελσίου, σπασμοί και πιθανώς απώλεια αισθήσεων. Αν αντιληφθείτε ότι κάποιο άτομο γύρω σας έχει εμφανίσει θερμοπληξία, είναι απαραίτητο να το απομακρύνετε από τον ήλιο, να του αφαιρέσετε τα πολλά ρούχα ώστε να αερίζεται το δέρμα του και να απεγκλωβίζεται η θερμότητα, να τοποθετήσετε κρύες κομπρέσες σε σημεία όπως το κεφάλι του, οι μασχάλες και η βουβωνική χώρα και να σηκώσετε ελαφρά τα πόδια του προς τα πάνω. Πρέπει να παρακολουθείτε συνεχώς τη θερμοκρασία του ώστε να πέσει κάτω από τους 38 βαθμούς Κελσίου. Και βέβαια να ζητήσετε ιατρική βοήθεια.

Μια άλλη «παγίδα» αφορά το καλοκαιρινό χάδι του ήλιου στο δέρμα μας – δεν είναι λίγοι εκείνοι που «ξεροψήνονται» επί ώρες στην παραλία για να αποκτήσουν το πολυπόθητο μαύρισμα, σήμα κατατεθέν των καλοκαιρινών διακοπών – ωστόσο αυτό το… χάδι μπορεί να αποδειχθεί άκρως επικίνδυνο. Κατ’ αρχάς αν θεωρείτε ότι το ηλιακό έγκαυμα – ναι, αυτό που γίνεστε σαν αστακοί από την έκθεση στον ήλιο – μπορεί να είναι κάπως ενοχλητικό αλλά αποτελεί ωραίο «σουβενίρ» από μια ωραία ημέρα στην παραλία, στην πραγματικότητα, σύμφωνα με τους ειδικούς, είναι μια βλάβη του δέρματος πιθανώς πολύ σοβαρή. Στις πιο βαριές περιπτώσεις μάλιστα, τα άτομα με ηλιακό έγκαυμα πρέπει να αντιμετωπίζονται ως εγκαυματίες που απειλούνται από λοιμώξεις και χρειάζεται να λάβουν αντιβιοτική αγωγή (συνήθως τοπική). Να μην παραλείψουμε επίσης ότι η πολύωρη έκθεση στον ήλιο προκαλεί πρόωρη γήρανση του δέρματος.

Υπάρχει όμως και μια άλλη βλάβη, πολύ πιο σοβαρή, ικανή να στερήσει και την ίδια τη ζωή, που καιροφυλακτεί. Πρόκειται για τον καρκίνο του δέρματος, και ιδιαίτερα το μελάνωμα, που αποτελεί την πιο επιθετική μορφή δερματικού καρκίνου. Μελέτες δείχνουν ότι ακόμα και λίγα ηλιακά εγκαύματα κατά τα πρώτα χρόνια της ζωής ενός ανθρώπου είναι αρκετά για να τον κάνουν να θέσει ισχυρή υποψηφιότητα για καρκίνο του δέρματος αργότερα: συγκεκριμένα, άτομα – και κυρίως γυναίκες – που είχαν εμφανίσει πέντε ή περισσότερα σοβαρά ηλιακά εγκαύματα (με φουσκάλες) στην εφηβεία τους αντιμετώπιζαν αυξημένο κατά 68% κίνδυνο μελανώματος.

Γι’ αυτό μην ξεχνάτε τις βασικές οδηγίες: αποφεύγετε την έκθεση στον ήλιο τις πιο «καυτές ώρες», δηλαδή μεταξύ 11.00 και 17.00. Οποτε και αν εκτεθείτε βάλτε αντηλιακό – οι ειδικοί επισημαίνουν ότι το δέρμα χωρίς προστασία μπορεί να υποστεί βλάβες μέσα σε μόλις ένα τέταρτο της ώρας. Βάλτε μάλιστα αντηλιακό ακόμα και αν έχετε σκουρόχρωμο δέρμα: μπορεί να μην πάθετε τόσο εύκολα ηλιακό έγκαυμα, αλλά ο καρκίνος του δέρματος παραμονεύει. Οσο για τον δείκτη προστασίας του αντηλιακού σας, πρέπει να είναι υψηλός: η Αμερικανική Ακαδημία Δερματολογίας προτείνει δείκτη προστασίας τουλάχιστον 30, καθώς και εφαρμογή αντηλιακού κάθε δύο ώρες – όταν βρέχεστε, πρέπει να βάζετε αντηλιακό ακόμα πιο συχνά. Μην αμελείτε επίσης να εφαρμόζετε το αντηλιακό τουλάχιστον 20 λεπτά πριν από την έκθεση στον ήλιο.

Αφυδάτωση: Οταν ο οργανισμός «στεγνώνει»

Δεν είναι λίγοι εκείνοι που δεν πίνουν αρκετό νερό γενικώς στη ζωή τους, γεγονός που μπορεί να οδηγήσει σε αφυδάτωση – και αυτό τη στιγμή που είμαστε φτιαγμένοι κατά τουλάχιστον 65% από νερό (όργανα δε όπως ο εγκέφαλος είναι… υδάτινα κατά 85%). Σκεφτείτε τώρα πόσο μπορεί να αφυδατωθεί ένα άτομο που δεν καταναλώνει αρκετό νερό κατά τους ζεστούς καλοκαιρινούς μήνες. Βέβαια, κάποιος θα αντέτασσε ότι προσλαμβάνει αρκετό νερό μέσα στην ημέρα από άλλες «πηγές», όπως ο καφές, το τσάι και άλλα ροφήματα, τα αναψυκτικά ή και το αλκοόλ: το πρόβλημα όμως είναι ότι οι περισσότερες από αυτές τις πηγές εντείνουν την αφυδάτωση προκαλώντας εφίδρωση και διούρηση. Νερό λοιπόν, το απαραίτητο, καθώς μελέτες δείχνουν ότι 2 στα 3 άτομα είναι έστω και μερικώς αφυδατωμένα. Και μη φανταστείτε ότι η μερική αφυδάτωση είναι ακίνδυνη: σύμφωνα με τους ειδικούς, ακόμη και αφυδάτωση που αντιστοιχεί σε μείωση κατά μόλις του 2% του βάρους σώματος έχει ως αποτέλεσμα τη διαταραχή φυσιολογικών λειτουργιών όπως ο μεταβολισμός, η παραγωγή ενέργειας, η διάθεση και η πνευματική διαύγεια.

Τα πιο συνηθισμένα συμπτώματα της αφυδάτωσης είναι η αυξημένη δίψα, η ξηροστομία και το οίδημα στη γλώσσα, η αδυναμία, η ζάλη, οι καρδιακές αρρυθμίες, η σύγχυση, το αίσθημα λιποθυμίας ή και η λιποθυμία, η μειωμένη παραγωγή ούρων, τα ούρα με έντονο κίτρινο χρώμα αλλά και η αδυναμία εφίδρωσης. Οι ειδήμονες επισημαίνουν ότι αν αισθάνεστε έντονη δίψα, αυτό σημαίνει ότι είστε ήδη αφυδατωμένοι και χρειάζεται άμεσα να πιείτε νερό ή κάποιο ποτό με ηλεκτρολύτες. Ως γνωστόν, όμως, το προλαμβάνειν κάλλιον του θεραπεύειν. Ετσι, πριν φθάσετε σε επίπεδο αφυδάτωσης είναι σημαντικό να φροντίζετε καθημερινά να καλύπτετε τις καθημερινές σας ανάγκες ενυδάτωσης – 2,7 λίτρα νερού ημερησίως για τις γυναίκες και 3,7 λίτρα για τους άνδρες. Αν αθλείστε ή βρίσκεστε κάτω από τον ήλιο για πολλές ώρες την ημέρα (είτε λόγω δουλειάς είτε για αναψυχή), λάβετε υπ’ όψιν ότι οι ημερήσιες ανάγκες σας για νερό είναι ακόμη πιο αυξημένες.

Αθλητικές «περιπέτειες»: Το αφτί του κολυμβητή…

Πόσες και πόσες φορές ύστερα από ένα μακροβούτι δεν νιώθετε ότι το αφτί σας έχει γεμίσει με νερό; Αν το νερό βρει «κατοικία» μέσα στο αφτί μετά το κολύμπι, μπορεί να αποτελέσει την καλύτερη… υγρή εστία για ανάπτυξη βακτηρίων και τελικώς λοίμωξης. Το αποκαλούμενο λοιπόν «αφτί του κολυμβητή» (swimmer’s ear) δεν είναι άλλο από την εξωτερική ωτίτιδα η οποία «πλήττει» το εξωτερικό μέρος του αφτιού που περιλαμβάνει τον ακουστικό πόρο από το πτερύγιο ως την τυμπανική μεμβράνη.
Τα συμπτώματα της εξωτερικής ωτίτιδας είναι αρχικώς ήπια και επιδεινώνονται αν η λοίμωξη δεν αντιμετωπιστεί. Το άτομο εμφανίζει στην αρχή φαγούρα και ελαφρύ κοκκίνισμα στο αφτί, ευαισθησία του αφτιού στο άγγιγμα ή στην πίεση, καθώς και διαρροή διάφανου, άοσμου υγρού. Στη συνέχεια, χωρίς αντιμετώπιση της κατάστασης, μπορεί να παρουσιαστούν έντονος πόνος στο αφτί αλλά και στο πρόσωπο και στον λαιμό του πάσχοντος, κοκκίνισμα ή και οίδημα στο εξωτερικό μέρος του αφτιού, οίδημα στους λεμφαδένες του λαιμού και πυρετός. Ακόμα και σε ήπια συμπτώματα, συνιστάται η επίσκεψη στον ωτορινολαρυγγολόγο. Σε ό,τι αφορά την πρόληψη, είναι καλό να διατηρείτε τα αφτιά σας στεγνά σκουπίζοντάς τα με μια μαλακή πετσέτα μετά το κολύμπι. Επίσης συστήνεται το κολύμπι μόνο σε καθαρές παραλίες και πισίνες που συντηρούνται επαρκώς.

…και το πόδι του αθλητή

Είναι η πιο συχνή δερματική μυκητίαση – εμφανίζεται σε περίπου δύο στους δέκα ανθρώπους – και «λατρεύει» το καλοκαίρι (που τα πόδια ιδρώνουν περισσότερο) αλλά και την υγρασία (κυρίως σε κοινόχρηστους χώρους όπως οι πισίνες). Η πάθηση αυτή είναι μάλιστα πολύ «επίμονη» σε ό,τι αφορά τόσο τα συμπτώματά της όσο και τις υποτροπές της. Τα πρώτα συμπτώματα εμφανίζονται συνήθως ανάμεσα στα δάχτυλα των ποδιών και περιλαμβάνουν κνησμό, ερυθρότητα, απολέπιση, σκισίματα, οίδημα. Αν μάλιστα δεν υπάρξει αντιμετώπιση, τα συμπτώματα μπορεί να εξαπλωθούν στο πέλμα ή στα νύχια. Ακόμα όμως και όταν υπάρξει αντιμετώπιση με χρήση των ενδεδειγμένων αντιμυκητιακών θεραπειών, πολλά άτομα σταματούν τη θεραπεία νωρίτερα από ό,τι πρέπει, μόλις τα συμπτώματα υποχωρήσουν. Αυτή όμως είναι συνταγή «αποτυχίας», αφού πολύ συχνά τα συμπτώματα επανέρχονται δριμύτερα. Γι’ αυτό οι ειδικοί συστήνουν πρόληψη: όχι συνθετικές κάλτσες με αθλητικά ή άλλα κλειστά παπούτσια το καλοκαίρι, όχι περπάτημα χωρίς σαγιονάρες σε χώρους γύρω από πισίνες και σε αποδυτήρια.

Η ακμή στην… ακμή της: Ήλιος, θάλασσα και προστασία

Είναι ένα από τα προβλήματα που θεωρούμε – λανθασμένα – εφηβικά, η ακμή όμως, περί ης ο λόγος, μπορεί να εμφανιστεί και στους ενηλίκους. Οι καλοκαιρινοί μήνες αποτελούν – συνήθως – εχθρό της (και δικό μας σύμμαχο), καθότι ο ήλιος δρα βακτηριοστατικά εμποδίζοντας την ανάπτυξη και δράση του προπιονικού βακτηρίου (P.acnes) που αποτελεί έναν από τους βασικούς ενόχους για την εμφάνισή της. Με δεδομένο μάλιστα ότι είναι σε μεγάλο βαθμό ορμονοεξαρτώμενη, ακόμα και η χαλαρή διάθεση των διακοπών δρα θεραπευτικά εναντίον της. Ωστόσο όλα χρειάζονται μέτρο: ναι στον ήλιο κατά της ακμής, αλλά η πολύωρη έκθεση στον ήλιο μπορεί να έχει το αντίθετο αποτέλεσμα κάνοντας τη νόσο να «φουντώσει».

Για τον λόγο αυτόν οι ειδήμονες συνιστούν χρήση αντηλιακού πάντοτε και κυρίως στα άτομα που εφαρμόζουν τοπική θεραπεία για την ακμή η οποία κάνει το δέρμα φωτοευαίσθητο. Συνιστούν επίσης στις γυναίκες που κάνουν χρήση αντισυλληπτικών για θεραπεία της ακμής συστηματική εφαρμογή αντηλιακού στο πρόσωπο ώστε να αποφευχθεί ο κίνδυνος εμφάνισης δερματικών δυσχρωμιών. Μεγάλο ρόλο παίζει και η επιλογή του αντηλιακού προϊόντος, το οποίο δεν πρέπει να είναι λιπαρό και να κλείνει τους πόρους οδηγώντας σε επιδείνωση της ακμής. Για τον λόγο αυτόν απαιτείται χρήση αντηλιακών κατάλληλων για δέρμα με ακμή και αποφυγή χρήσης αντηλιακών σε μορφή λαδιού για το σώμα. Οι γυναίκες επίσης που εμφανίζουν έντονη εφίδρωση πρέπει το καλοκαίρι να αλλάζουν τα προϊόντα μακιγιάζ τους – είναι καλό να αποφεύγουν τα λιπαρά προϊόντα ώστε να μην αποφράσσονται περαιτέρω οι σμηγματογόνοι αδένες. Και μια ρητή απαγόρευση προς όλους τους ασθενείς με ακμή αφορά το να «πειράζουν» τα σπυράκια τους και μετά να εκτίθενται στον ήλιο, καθώς κάτι τέτοιο αυξάνει σημαντικά τις πιθανότητες για εμφάνιση δυσχρωμιών στο δέρμα.

Πνιγμοί: Η υδάτινη απειλή

Θάλασσα, μπάνιο, βουτιές, παιχνίδια μέσα στο νερό με τα παιδιά. Αυτή είναι η όμορφη εικόνα που φτιάχνουμε στο μυαλό μας όταν σκεφτόμαστε τις οικογενειακές διακοπές. Υπάρχει όμως πίσω από αυτή την εικόνα μια… άσχημη «υδάτινη» απειλή στην οποία πρέπει να δώσουμε τη δέουσα σημασία. Διότι, όπως σωστά αναφέρεται, τη θάλασσα δεν πρέπει να τη φοβόμαστε αλλά να τη σεβόμαστε, καθώς χωρίς σεβασμό καιροφυλακτεί ο πνιγμός – μια πολύ σημαντική αιτία θανάτου, όπως αποδεικνύουν και τα στοιχεία που αναφέρουν ότι κάθε 90 δευτερόλεπτα ένας άνθρωπος πεθαίνει εξαιτίας πνιγμού παγκοσμίως.

Στη χώρα μας, σύμφωνα με στοιχεία του Κέντρου Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ΚΕΕΛΠΝΟ), τα τελευταία χρόνια περισσότεροι από 400 άνθρωποι ετησίως χάνουν τη ζωή τους από πνιγμό. Ακρως ενδιαφέροντα προς γνώση, αλλά κυρίως προς συμμόρφωση, είναι τα ποιοτικά στοιχεία σχετικά με τους πνιγμούς στη χώρα μας. Ετσι οι ομάδες υψηλού κινδύνου είναι τα μικρά παιδιά ως πέντε ετών και οι ηλικιωμένοι, ενώ οι νεαροί άνδρες 20-24 ετών αποτελούν την ομάδα με τη μεγαλύτερη θνησιμότητα. Οι πιο επικίνδυνες ώρες για πνιγμό είναι οι μεσημεριανές, ενώ οι περισσότεροι λουόμενοι πνίγονται σε απόσταση 10 μέτρων (σπανίως σε μεγαλύτερη) από τη στεριά.

Οι υπεύθυνοι του Εθνικού Προγράμματος Ασφάλειας στο Νερό του υπουργείου Υγείας συμβουλεύουν λοιπόν να κολυμπάμε πάντα με παρέα – ιδανικά σε παραλίες όπου υπάρχει ναυαγοσώστης –, να μην μπαίνουμε στη θάλασσα αν δεν έχουν παρέλθει τρεις ώρες από το φαγητό, να μην μπαίνουμε ποτέ στη θάλασσα αν έχουμε καταναλώσει αλκοόλ, να κολυμπάμε στα ρηχά και παράλληλα με την ακτή. Συνιστούν επίσης στους γονείς και στους φροντιστές παιδιών να κολυμπούν πάντα μαζί τους. Σε περίπτωση που παρασυρθούμε από κάποιο ρεύμα στα βαθιά συμβουλεύουν να διατηρούμε την ψυχραιμία μας, να κολυμπάμε παράλληλα με την ακτογραμμή ώστε να ξεφύγουμε από το ρεύμα και στη συνέχεια κάθετα ώστε να φθάσουμε στην ακτή.

Και δυο λόγια για έναν σιωπηλό εν δυνάμει δολοφόνο που δεν είναι πολύ γνωστός. Πρόκειται για τον δευτερεύοντα πνιγμό. Τι είναι ο δευτερεύων πνιγμός; Συμβαίνει όταν ένας ενήλικος ή ένα παιδί εισπνεύσει νερό μέσα στη θάλασσα, στην πισίνα ή ακόμη και σε μια γεμάτη μπανιέρα. Το άτομο λοιπόν που εισέπνευσε το νερό συνέρχεται αφού του προσφερθούν οι πρώτες βοήθειες και όλοι θεωρούν το ζήτημα λήξαν. Ωστόσο, υπάρχει περίπτωση το νερό που εισήλθε στον οργανισμό να ερεθίσει τους πνεύμονες και να συσσωρευθεί σε αυτούς προκαλώντας ακόμη και θάνατο.

Μάλιστα τα συμπτώματα μπορεί να εμφανιστούν ακόμη και 72 ώρες μετά το αρχικό ατύχημα. Ποια είναι αυτά τα συμπτώματα που πρέπει να προβληματίσουν κυρίως τους γονείς ύστερα από ένα ατύχημα στο νερό; Δυσκολία στην αναπνοή, βήχας που επιμένει για αρκετές ώρες μετά το συμβάν αλλά και έντονη κόπωση – σε περίπτωση τέτοιων συμπτωμάτων ο ασθενής πρέπει να μεταφερθεί αμέσως στο νοσοκομείο. Ετσι, αν ένα παιδί καταπιεί πολύ νερό, για την πρόληψη του δευτερεύοντος πνιγμού θα πρέπει άμεσα οι γονείς να το γυρίσουν ανάποδα και στο πλάι πιέζοντάς του τον θώρακα ώστε να βγει όλο το νερό.

Τροφικές δηλητηριάσεις: Καλή όρεξη χωρίς… παρελκόμενα

Εκεί που είστε χαλαροί στο ταβερνάκι δίπλα στη θάλασσα και τρώτε τα θαλασσινά σας και πίνετε τα ουζάκια σας, μπορεί… στη γωνία να σας περιμένει μια ωραιότατη τροφική δηλητηρίαση. Οι καλοκαιρινοί μήνες, λόγω των αυξημένων θερμοκρασιών, αποτελούν την ιδανική περίοδο για τροφικές δηλητηριάσεις, καθώς τα τρόφιμα αλλοιώνονται ταχύτερα. Οι ειδικοί συστήνουν να αναζητήσετε αμέσως ιατρική βοήθεια αν εμφανίσετε τυχόν σημάδια όπως ζάλη, διάρροια που μπορεί να διαρκεί περισσότερο από δύο ημέρες (μία ημέρα για τα παιδιά), σοβαρό κοιλιακό πόνο ή έμετο, πυρετό 39 βαθμών Κελσίου ή υψηλότερο, κόπρανα μαύρα ή με αίμα.

Εχετε επίσης υπόψη ότι ανάλογα με τον παθογόνο μικροοργανισμό που προκαλεί την τροφική δηλητηρίαση τα συμπτώματα μπορεί να εμφανιστούν σχεδόν αμέσως ή και πολύ αργότερα: για παράδειγμα, όταν η μόλυνση αφορά σταφυλόκοκκο, οι κοιλιακές κράμπες, η διάρροια και οι έμετοι μπορεί να εμφανιστούν ύστερα από περίπου μία ώρα, αλλά όταν η μόλυνση αφορά το καμπυλοβακτηρίδιο, ύστερα από ακόμα και δέκα ημέρες. Σε κάποιες μάλιστα περιπτώσεις μολύνσεων από παράσιτα όπως η λάμβλια τα συμπτώματα μπορεί να αργήσουν ακόμα περισσότερο να εκδηλωθούν και να διαρκέσουν έως και μήνες.

Για να μη φθάσετε όμως στο σημείο να σας… επισκεφθούν τέτοιοι επικίνδυνοι ιογενείς, βακτηριακοί ή παρασιτικοί εχθροί, το Κέντρο Προστασίας Καταναλωτών (ΚΕΠΚΑ) έχει δώσει βασικές συμβουλές σε ό,τι αφορά τόσο την αγορά, τη διατήρηση και την προετοιμασία των τροφίμων όσο και τις επισκέψεις σε χώρους μαζικής εστίασης:

  • Πρέπει πάντα να ελέγχετε το χρώμα, την οσμή, τη γεύση των τροφίμων καθώς και την ημερομηνία λήξης και τις συνθήκες διατήρησής τους.
  • Μην αγοράζετε και μην αφήνετε τρόφιμα εκτεθειμένα στον ήλιο ή στα έντομα.
  • Τοποθετήστε τα ευαίσθητα τρόφιμα που απαιτούν συντήρηση στο ψυγείο όσο πιο γρήγορα γίνεται.
  • Πλένετε τα χέρια σας με σαπούνι και νερό πριν από κάθε γεύμα.
  • Αγοράστε γαλακτοκομικά προϊόντα μόνο από ελεγχόμενες και οργανωμένες γαλακτοκομικές επιχειρήσεις.
  • Φάτε μόνο καλομαγειρεμένο φαγητό και καλοπλυμένα φρούτα και λαχανικά.
  • Μην καταναλώνετε μισομαγειρεμένο κρέας ή ωμά αβγά. Τα όστρακα πρέπει να είναι πάντα ζωντανά πριν από το μαγείρεμά τους. Είναι επικίνδυνο να καταναλώνονται ωμά, ιδίως από τις ευαίσθητες ομάδες πληθυσμού (παιδιά, έγκυοι, ηλικιωμένοι, ασθενείς με χρόνια νοσήματα ή με καταστολή του ανοσοποιητικού συστήματος).
  • Σε ό,τι αφορά την πιο γλυκιά απόλαυση του καλοκαιριού, το παγωτό, δεν πρέπει να αγοράζετε παγωτά που εμφανίζουν ελαττώματα στη συσκευασία τους (παραμορφωμένες ή σχισμένες συσκευασίες κ.λπ.), διότι αυτό υποδηλώνει είτε προβλήματα στη λειτουργία του καταψύκτη, οπότε το παγωτό έχει εν μέρει αποψυχθεί και επανακαταψυχθεί, είτε λανθασμένους χειρισμούς στη μεταφορά, στη μεταχείριση και διάθεση των παγωτών στα σημεία πώλησης. Προσέχετε επίσης αν έχουν σχηματιστεί κρύσταλλοι στο εσωτερικό της μάζας του παγωτού. Οι αποχρωματισμένες περιοχές και οι μεγάλοι κρύσταλλοι πάγου αποτελούν ένδειξη απόψυξης και επανακατάψυξης, γεγονός που ευνοεί την ανάπτυξη μικροβίων.
  • Οταν μαγειρεύετε, το φαγητό πρέπει να καταναλωθεί όσο πιο γρήγορα γίνεται μετά το ψήσιμο. Διαφορετικά αποθηκεύστε το στο ψυγείο, μέσα σε δύο ώρες από το ψήσιμο. Αν παραμείνει εκτός ψυγείου για τέσσερις ώρες και πλέον, αρχίζει η αλλοίωση και δεν πρέπει να καταναλώνεται.
  • Καθώς το καλοκαίρι συχνά τα ταβερνάκια έχουν την τιμητική τους, καλό θα ήταν να προτιμάτε φαγητά που παρασκευάζονται την ώρα της παραγγελίας. Αν επιλέξετε φαγητά της ώρας, ζητήστε να είναι πάντα καλοψημένα.

Πισίνας «παρατράγουδα»: Το χλώριο δεν σκοτώνει τα πάντα

Η χώρα μας είναι χωρίς αμφιβολία θαλασσινή, ωστόσο υπάρχουν και οι φανατικοί της πισίνας, οι οποίοι μάλιστα πιστεύουν ότι οι πισίνες είναι… κρύσταλλο χάρη στο χλώριο και άλλες ουσίες που περιέχει το νερό τους και οι οποίες εξολοθρεύουν τους βλαβερούς μικροοργανισμούς. Δεν είναι όμως πάντα έτσι τα πράγματα. Βακτήρια, μύκητες και ιοί μπορεί να «θολώνουν» το… κρύσταλλο, ειδικά όταν οι πισίνες δεν συντηρούνται σωστά, απειλώντας να σας «χαρίσουν» προβλήματα υγείας. Μεταξύ αυτών από τα πιο κοινά είναι η διάρροια, ο πόνος στο στομάχι και η ναυτία που προκαλούνται εξαιτίας ενός παρασίτου, του κρυπτοσποριδίου – τα συμπτώματα μάλιστα μπορεί να διαρκέσουν ως και δύο εβδομάδες. Το παράσιτο αυτό μπορεί να καταλήξει στο νερό της πισίνας από τα κόπρανα κάποιου που είναι μολυσμένος (ακόμα και ελάχιστη ποσότητα κοπράνων είναι αρκετή και μεταφέρεται στο νερό εξαιτίας του ότι το μολυσμένο άτομο δεν έκανε ντους προτού βουτήξει). Το κρυπτοσπορίδιο είναι ανθεκτικό στο χλώριο και επιβιώνει για μεγάλη χρονική περίοδο στο νερό αλλά και σε επιφάνειες όπως τα πεζούλια γύρω από την πισίνα.

Ενα άλλο κοινό πρόβλημα αφορά τις φλεγμονές στα μάτια που εκδηλώνονται με αίσθημα καύσου στην περιοχή, δακρύρροια και ερυθρότητα. Τα συμπτώματα αυτά μπορεί να προκύψουν εξαιτίας αλλεργικής αντίδρασης στο χλώριο ή και κάποιας λοίμωξης αν η πισίνα δεν έχει χλωριωθεί επαρκώς.

Σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα: Η προστασία σώζει ζωές

Λίγο οι διακοπές, λίγο η χαλάρωση, λίγο η αποχή από το στρες, έστω για κάποιες ημέρες, και η ερωτική διάθεση ανεβαίνει. Είναι η εποχή που γίνονται οι περισσότερες νέες ερωτικές γνωριμίες, η εποχή που οι άμυνες πέφτουν.

Είναι όμως ακριβώς και η εποχή η πιο επικίνδυνη για σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα (ΣΜΝ) αλλά και για ανεπιθύμητες εγκυμοσύνες. Τα κυριότερα ΣΜΝ είναι οι ηπατίτιδες, το ΑΙDS, τα κονδυλώματα που οφείλονται στον ιό των ανθρωπίνων θηλωμάτων (HPV), τα χλαμύδια, ο έρπης των γεννητικών οργάνων και οι μύκητες. Για να τα πάρουμε με τη σειρά, οι ηπατίτιδες B και C που μπορούν να μεταδοθούν μέσω της σεξουαλικής πράξης προκαλούν φλεγμονή στο ήπαρ, η οποία αν δεν αντιμετωπιστεί μπορεί να οδηγήσει ακόμα και σε κίρρωση. Οι ειδικοί αναφέρουν ότι μπορούν να θεραπευθούν, φθάνει να γίνει εγκαίρως η κατάλληλη θεραπεία. Τα κονδυλώματα αποτελούν το πιο συχνό ΣΜΝ, το οποίο δεν γνωρίζει φύλο – εμφανίζονται με τη μορφή βλαβών που μοιάζουν με κρεατοελιές στην περιοχή των γεννητικών οργάνων τόσο στους άνδρες όσο και στις γυναίκες. Σημειώνεται ότι υπάρχει εμβόλιο πρόληψης του ιού HPV που τα προκαλεί και ο οποίος προκαλεί συγχρόνως και καρκίνους όπως του τραχήλου της μήτρας, αλλά και του κόλπου, του αιδοίου, του πρωκτού, του στοματοφάρυγγα και του λάρυγγα.

Οσο για το AIDS, το σύνδρομο επίκτητης ανοσολογικής ανεπάρκειας που προκαλείται από τον ιό HIV, είναι πλέον γνωστό τοις πάσι, όπως γνωστές τοις πάσι είναι και η πορεία, η ταλαιπωρία και η κατάληξη ουκ ολίγων ασθενών με αυτό. Τα χλαμύδια προκαλούνται από βακτήρια και εκδηλώνονται με συμπτώματα όπως το αίσθημα κνησμού και η συχνοουρία, ο πόνος κατά την ούρηση, το κοιλιακό άλγος και ο πυρετός. Ο έρπης των γεννητικών οργάνων προκαλείται στη συντριπτική πλειονότητα των περιπτώσεων από τον ιό HSV-2 και εμφανίζεται κυρίως με δερματικά συμπτώματα, όπως φυσαλίδες στην περιοχή των γεννητικών οργάνων που συνοδεύονται από ισχυρό πόνο. Μπορεί επίσης το άτομο να παρουσιάσει έντονη κόπωση και διόγκωση των λεμφαδένων. Οι μύκητες, που προσβάλλουν συχνότερα τις γυναίκες, προκαλούν διάφορα συμπτώματα, όπως κολπικές εκκρίσεις, κνησμό, ερεθισμό, πόνο και φλεγμονή στο αιδοίο και στον κόλπο. Και μια συμβουλή των ειδικών για το σεξ στη θάλασσα: μπορεί να φαντάζει… πιπεράτο, ωστόσο διευκολύνει την είσοδο ιών και βακτηρίων στον γυναικείο κόλπο.

Ας μην ξεχνούμε επίσης τις αυξημένες πιθανότητες ανεπιθύμητης εγκυμοσύνης που συνεπάγεται το σεξ χωρίς προφύλαξη. Χρειάζονται και άλλοι λόγοι για να μην ξεχάσετε ποτέ την προστασία κατά τις (καλοκαιρινές και όχι μόνο) ερωτικές επαφές σας;

Τροχαία δυστυχήματα: Οταν κόβεται το νήμα της νιότης

Τα τροχαία δυστυχήματα αποτελούν την κύρια αιτία θανάτου νεαρών ατόμων και μάλιστα στις ηλικίες 18-24 ετών. Το καλοκαίρι καταγράφεται η υψηλότερη αναλογία θανάτων εξαιτίας τροχαίου από οποιαδήποτε άλλη εποχή του χρόνου. Σύμφωνα με στοιχεία, στην Ευρώπη τα άτομα 18-24 ετών αποτελούν το 8% του πληθυσμού αλλά (δυστυχώς) «κρατούν» το 15% των θανάτων από τροχαία – το καλοκαίρι αυτό το ποσοστό εκτοξεύεται στο 21%.

Εκθεση του Ευρωπαϊκού Παρατηρητηρίου Οδικής Ασφάλειας αναφέρει ότι τα κύρια αίτια για τους θανάτους στην άσφαλτο είναι η κακή εκτίμηση του δρόμου, η οδήγηση υπό την επήρεια ουσιών όπως το αλκοόλ και η διάσπαση της προσοχής. Ερευνα μάλιστα που διεξήχθη σε 6.500 νεαρούς ευρωπαίους οδηγούς κατά παραγγελία της αυτοκινητοβιομηχανίας Ford έδειξε ότι το 68% των νέων νιώθει πιο χαλαρό στην οδήγηση κατά τους θερινούς μήνες. Ενας στους τέσσερις συμμετέχοντες απάντησε επίσης ότι θα έμπαινε σε αυτοκίνητο ενώ θα γνώριζε ότι ο οδηγός είναι μεθυσμένος, ενώ αντίστοιχο ήταν και το ποσοστό που θα οδηγούσε έχοντας πάρει ναρκωτικά. Συνολικά, το 41% ανέφερε πως πιστεύει ότι μερικές φορές οδηγεί παράτολμα, το 26% ότι έχει εμπλακεί σε ατύχημα και το 20% ότι έχει βρεθεί σε αυτοκίνητο που το έχει σταματήσει η αστυνομία.

Τα ποσοστά μάλλον μιλούν από μόνα τους και στην προκειμένη περίπτωση οι οδηγίες περιττεύουν. Η μόνη οδηγία είναι η σκέψη και η σύνεση πριν κάποιος πιάσει στα χέρια του το τιμόνι – διότι διαφορετικά μπορεί να μην το ξαναπιάσει (έχοντας κάνει προηγουμένως κακό στον εαυτό του αλλά και σε άλλους).

Νόσος των λεγεωνάριων: Η «τεχνητή δροσιά»… καίει τους πνεύμονες

Αποτελούν πλέον μόνιμους «συντρόφους» μας τους καλοκαιρινούς μήνες, είτε στη δουλειά είτε στο σπίτι είτε στα τουριστικά καταλύματα όπου περνούμε τις ημέρες των διακοπών. Ο λόγος για τα κλιματιστικά τα οποία έχουν τεθεί επανειλημμένως στο εδώλιο του κατηγορουμένου ως ένοχα για μια νόσο που μπορεί να σκοτώσει. Πρόκειται για τη νόσο των λεγεωναρίων, η οποία μάλιστα το τελευταίο διάστημα έχει έρθει πάλι στο προσκήνιο εξαιτίας του πρόσφατου θανάτου του δημοσιογράφου Μάνου Αντώναρου αλλά και της ακόμη πιο πρόσφατης περίπτωσης νοσηλείας του ηθοποιού Ακη Σακελλαρίου. Τι είναι όμως η νόσος των λεγεωναρίων ή λεγεωνέλλωση;

Σύμφωνα με το Ευρωπαϊκό Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ECDC) πρόκειται για μια βαριά μορφή πνευμονίας (λοίμωξης των πνευμόνων) που οφείλεται σε βακτήρια του γένους Legionella και συνδέεται με θνησιμότητα της τάξεως του 5%-15% – σε νοσηλευομένους ωστόσο η θνησιμότητα μπορεί να φθάσει ως και το 50% αν αργήσει η χορήγηση αντιβιοτικής θεραπείας. Ποσοστό της τάξεως του 90% όλων των λεγεωνελλώσεων οφείλονται στο βακτήριο Legionella pneumophila (Λεγεωνέλλα η πνευμονόφιλος). Αλλα στελέχη που προσβάλλουν τον άνθρωπο είναι τα Legionella longbeachae, Legionella feeleii, Legionella micdadei και Legionella anisa, τα οποία προκαλούν τον πυρετό Πόντιακ, μια εμπύρετη νόσο που μοιάζει με γρίπη. Πρέπει να σημειωθεί ότι δεν νοσούν όλοι όσοι εκτίθενται σε Legionella – ως ομάδες υψηλού κινδύνου θεωρούνται τα άτομα με υποκείμενα νοσήματα, οι καπνιστές, καθώς και οι ηλικιωμένοι.

Η νόσος συνήθως εκδηλώνεται αρχικά με υψηλό πυρετό που μπορεί να φθάσει και τους 40 βαθμούς Κελσίου, ρίγη, κεφαλαλγία και πόνο στους μυς. Στη συνέχεια εμφανίζονται ξηρός βήχας και δύσπνοια που μπορεί να εξελιχθούν σε βαριά πνευμονία. Το ένα τρίτο των ασθενών παρουσιάζει επίσης διάρροια ή έμετο ενώ οι μισοί ασθενείς μπορεί να εμφανίσουν σύγχυση ή παραλήρημα. Γενικά τα συμπτώματα εκδηλώνονται από δύο ως δέκα ημέρες μετά τη μόλυνση αλλά σε σπάνιες περιπτώσεις μπορεί να εμφανιστούν ως και τρεις εβδομάδες αργότερα. Οι περισσότεροι ασθενείς χρειάζεται να νοσηλευτούν και να λάβουν θεραπεία με την κατάλληλη αντιβιοτική αγωγή ενώ η διάγνωση γίνεται με διεξαγωγή ειδικών εργαστηριακών εξετάσεων.

Γιατί όμως τα κλιματιστικά θεωρούνται υπαίτια για τη νόσο; Επειδή η νόσος των λεγεωναρίων μεταδίδεται μέσω της εισπνοής μικροσκοπικών σταγονιδίων νερού (αερολύματα) που περιέχουν τα βακτήρια Legionella. Τα βακτήρια αυτά ζουν στο νερό και πολλαπλασιάζονται όταν βρίσκουν τις κατάλληλες συνθήκες – για παράδειγμα, στάσιμο νερό με θερμοκρασίες 20 ως 50 βαθμούς Κελσίου (η… αγαπημένη θερμοκρασία του βακτηρίου είναι οι 35 βαθμοί Κελσίου). Τέτοια αερολύματα μπορούν να δημιουργηθούν π.χ. κατά τη ροή νερού από τη βρύση ή το ντους, μέσω φυσαλίδων που αναδύονται από το νερό στις πισίνες των σπα ή από ορισμένα κλιματιστικά συστήματα (κυρίως μεγάλες μονάδες κλιματισμού). Για τον λόγο αυτόν οι ειδικοί συστήνουν πολύ καλό καθαρισμό των φίλτρων των κλιματιστικών (ειδικά σε χώρους όπου υπάρχουν μεγάλες μονάδες, όπως τα ξενοδοχεία). Συνιστούν επίσης αν ένα άτομο εμφανίσει συμπτώματα όπως αυτά που προαναφέραμε να δώσει τη δέουσα σημασία και να ζητήσει ιατρική βοήθεια.

Και λίγη ιστορία: η νόσος των λεγεωναρίων πήρε το όνομά της από (τι άλλο;) τους λεγεωνάριους και συγκεκριμένα από λεγεωνάριους στις ΗΠΑ. Για την ακρίβεια, πρωτοανιχνεύθηκε τον Ιούλιο του 1976 όταν σε συνέδριο λεγεωναρίων στη Φιλαδέλφεια των ΗΠΑ με αφορμή τα 200 χρόνια από την αμερικανική ανεξαρτησία και τη δημιουργία των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής, δεκάδες σύνεδροι εμφάνισαν μια ανεξήγητη μορφή πνευμονίας. Τουλάχιστον 30 άτομα απεβίωσαν μέσα σε μερικές ημέρες με τις αρμόδιες αρχές να υποθέτουν αρχικώς ότι επρόκειτο για «χημικό πόλεμο από άγνωστους εχθρούς».

Τσιμπήματα: Επίθεση από αέρος, ξηράς και θαλάσσης

Το καλοκαίρι είναι η αλήθεια ότι αποτελούμε… κινούμενους στόχους για πλήθος φτερωτών και μη οργανισμών: μέλισσες, κουνούπια, μέδουσες, φίδια, σκορπιοί είναι κάποιοι από αυτούς. Ας ξεκινήσουμε από τους… γνωστούς αγνώστους που δεν είναι άλλοι από τα κουνούπια – και δη τα θηλυκά, που είναι εκείνα τα οποία μάς πίνουν (κυριολεκτικώς) το αίμα. Γενικώς το τσίμπημά τους είναι αθώο: προκαλεί ελαφρύ οίδημα στο σημείο του τσιμπήματος και κνησμό. Βέβαια, πολύ πιο σπάνια τα κουνούπια μπορούν να μεταδώσουν σοβαρές νόσους όπως ο ιός του Δυτικού Νείλου ή ο δάγκειος πυρετός. Σε ό,τι αφορά την αντιμετώπιση, η εφαρμογή αντιισταμινικών αλοιφών βοηθά στη μείωση του οιδήματος και του κνησμού. Οι ειδικοί επισημαίνουν ότι όταν το σημείο του τσιμπήματος φαίνεται να φλεγμαίνει, όταν πονά ή δημιουργείται πληγή που δεν κλείνει, είναι καλό να επισκεφθείτε τον δερματολόγο.

Υπάρχει όμως πάντα και η πρόληψη, ώστε να μη φθάσουμε στον γιατρό. Ετσι πρέπει να αποφεύγετε περιοχές με στάσιμα νερά, ειδικά κατά τη δύση του ηλίου και μετά, οπότε και η δραστηριότητα των κουνουπιών είναι αυξημένη. Αν έχετε γλάστρες, ποτίζετέ τες το πρωί και στραγγίζετε τα πιατάκια τους από το νερό. Εχετε επίσης στον κήπο κουρεμένο το γρασίδι και προτιμήστε λαμπτήρες κίτρινου χρώματος που δεν προσελκύουν τόσο τα κουνούπια. Χρησιμοποιήστε επίσης εντομοαπωθητικά – υπάρχουν σε πολλές μορφές και με φυσικά συστατικά όπως η σιτρονέλα και ο βασιλικός.

Για να συνεχίσουμε με τις… φτερωτές (οδυνηρές) συναντήσεις, ας περάσουμε στις μέλισσες και στις σφήκες. Το κέντρισμα τόσο των μεν όσο και των δε είναι επώδυνο. Η διαφορά είναι πως η μέλισσα όταν τσιμπήσει (τσιμπά πιο δύσκολα, ενώ η σφήκα είναι πιο επιθετική) αφήνει στο δέρμα το κεντρί της το οποίο συνεχίζει να διοχετεύει δηλητήριο για περισσότερο από ένα λεπτό. Αμέσως μετά το τσίμπημα τόσο της μέλισσας όσο και της σφήκας η περιοχή κοκκινίζει και σχηματίζει ουλή γεμάτη με υγρό κάτω από το δέρμα. Η ουλή υποχωρεί ύστερα από κάποιες ώρες, ωστόσο υπάρχει κνησμός για περισσότερο από ένα 24ωρο. Σε περίπτωση τέτοιου τσιμπήματος πρέπει αρχικώς, αν πρόκειται για τσίμπημα μέλισσας, να προσπαθήσετε να απομακρύνετε το κεντρί και στη συνέχεια να εφαρμόσετε κρύες κομπρέσες ή πάγο σε τακτά χρονικά διαστήματα, καθώς και κορτιζονούχες κρέμες. Η λήψη επίσης αντιισταμινικών και παυσίπονων φαρμάκων βοηθά στον πόνο και στο οίδημα. Και βέβαια πολύ μεγάλη προσοχή απαιτείται από τα άτομα που είναι αλλεργικά σε αυτά τα τσιμπήματα και μπορεί να εμφανίσουν αλλεργικό σοκ, εν δυνάμει επικίνδυνο για τη ζωή, το οποίο εκδηλώνεται με συμπτώματα όπως δύσπνοια, βήχας, ναυτία, δυσκολία στην κατάποση, διανοητική σύγχυση, διαταραχή του καρδιακού ρυθμού, συριγμός στην αναπνοή, οίδημα, απόφραξη των αεραγωγών και τελικώς αναπνευστική και καρδιακή ανακοπή. Πρέπει να έχουν πάντα μαζί τους ένεση αδρεναλίνης και να γνωρίζουν πώς να την κάνουν μόνοι τους ή διαφορετικά πρέπει να μεταφερθούν αμέσως στο πλησιέστερο νοσοκομείο ή κέντρο υγείας για τις πρώτες βοήθειες.

Από τον αέρα ας… βουτήξουμε στη θάλασσα για να συναντήσουμε τις τσούχτρες. Ειδικά τα τελευταία χρόνια η μοβ τσούχτρα (Pelagia noctiluca) – η οποία σημειωτέον έχει το πιο επώδυνο τσίμπημα – αποτελεί μεγάλο πονοκέφαλο στις ελληνικές θάλασσες και κυρίως στον Κορινθιακό Κόλπο. Οι μέδουσες λοιπόν δεν τσιμπάνε με κεντρί όπως οι μέλισσες αλλά φέρουν κνιδοκύτταρα στα πλοκάμια τους, τα οποία όταν έρχονται σε επαφή με το δέρμα απελευθερώνουν κνιδοκύστεις που περιέχουν τοξίνη η οποία προκαλεί κνησμό. Αν έχετε την ατυχία να νιώσετε… στο πετσί σας το άγγιγμα της P.noctiluca, ακολουθήστε τις οδηγίες που δίνουν οι υπεύθυνοι του ευρωπαϊκού προγράμματος Jellyrisk και του Ιατρικού Συλλόγου Πατρών:
  • Μη χρησιμοποιήσετε γλυκό νερό, ξίδι, οινόπνευμα, αμμωνία ή επίδεσμο. Το ξίδι π.χ. μπορεί να ενδείκνυται για το τσίμπημα άλλων ειδών μεδουσών αλλά όχι για της μοβ τσούχτρας. Το γλυκό νερό ευνοεί τη ρήξη των κνιδοκύστεων απελευθερώνοντας περισσότερη τοξίνη, ενώ ανάλογα αποτελέσματα έχει και η πίεση που ασκείται από τον επίδεσμο.
  • Ξεπλύντε προσεκτικά την ερεθισμένη περιοχή με θαλασσινό νερό χωρίς να τρίψετε.
  • Φροντίστε να έχετε μαζί μαγειρική σόδα. Φτιάξτε ένα διάλυμα ένα προς ένα (50%-50%) με σόδα και θαλασσινό νερό και εφαρμόστε το για δύο ως πέντε λεπτά στο δέρμα ώστε να αποφευχθεί η περαιτέρω απελευθέρωση τοξίνης από τυχόν υπολείμματα πλοκαμιών.
  • Με λαβίδα, μαχαίρι ή πλαστική κάρτα – π.χ. πιστωτική – αφαιρέστε τα υπολείμματα πλοκαμιών.
  • Βάλτε πάγο (παγοκύστεις ή παγάκια τυλιγμένα σε πετσέτα ή άλλο ύφασμα) για 10-15 λεπτά. Αρχικά μπορεί να σας «τσούξει» περισσότερο, όμως σύντομα θα σας ανακουφίσει. Επαναλάβετε την εφαρμογή αν ο πόνος δεν υποχωρεί.
  • Αν εμφανιστεί ήπια και εντοπισμένη δερματική αντίδραση, εφαρμόστε τοπικά μια κορτιζονούχο κρέμα. Αν ωστόσο εμφανιστεί μέτρια ή σοβαρή δερματική βλάβη ή εκτεταμένο εξάνθημα, όπως και αν νιώσετε βράχνιασμα, δυσφορία, δύσπνοια ή άλλες ενδείξεις αλλεργικής αντίδρασης, αναζητήστε ιατρική φροντίδα.

Και ας επιστρέψουμε τώρα στη στεριά για να συναντήσουμε σκορπιούς και… έρποντα δαιμόνια. Ευτυχώς στην Ελλάδα δεν έχουμε σκορπιούς με θανατηφόρο δηλητήριο, ωστόσο το δηλητήριο του σκορπιού περιέχει ουσίες τοξικές που προκαλούν έντονο πόνο. Σε περίπτωση δαγκώματος απαιτείται πιθανότατα ένεση κορτιζόνης και αντιτετανική κάλυψη. Από τους σκορπιούς ας… συρθούμε ως τα φίδια, που επίσης στη χώρα μας δεν είναι δηλητηριώδη, εκτός από την οχιά. Αν σας δαγκώσει φίδι, αναζητήστε ιατρική βοήθεια προκειμένου να σας γίνει χορήγηση αντιοφικού ορού, πιθανώς και αντιτετανικού ορού και αντιβίωσης. Ωσπου να φθάσετε στον γιατρό καλό θα ήταν να δέσετε ένα πανί γύρω από το τσίμπημα ώστε να καθυστερήσετε την πιθανή εξάπλωση δηλητηρίου.

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ