Πώς οι βλάκες κυριαρχούν στην πολιτική σκηνή (3)

Είναι η εθελοδουλία το κυρίαρχο χαρακτηριστικό των μαζών, όπως υποστηρίζει ο γάλλος διανοούμενος Ετιέν ντε λα Μποεσί; Στη σχετική αναφορά μας την προηγούμενη Κυριακή στη σειρά των θερινών άρθρων μας έρχεται να δώσει μιαν άλλη, πιο πειστική αλλά και πολύ απογοητευτική απάντηση ο ξεχωριστός έλληνας κοινωνιολόγος Ευάγγελος Λεμπέσης με ένα δοκίμιό του υπό τον τίτλο «Η τεράστια κοινωνική σημασία των βλακών εν τω συγχρόνω βίω» που δημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα Ελλήνων Νομικών (Σεπτέμβριος 1941).

Ο Λεμπέσης τάραξε τα νερά της διανόησης της εποχής του υποστηρίζοντας τα εξής: Η μεγάλη πλειονότητα των ανθρώπων απαρτίζεται από βλάκες, οι οποίοι όμως έχουν τον αναγκαίο νου για να αντιλαμβάνονται τη διανοητική τους ανεπάρκεια. Γι’ αυτό και συνασπίζονται βάσει της αρχής της ελάχιστης προσπάθειας δημιουργώντας κλίκες για την αντιμετώπιση ισχυρότερων δυνάμεων στο πρόσωπο των λίγων ή του ενός. Η αγελοποίησή τους προκύπτει από τον δικαιολογημένο πανικό από τον οποίο κατατρύχονται. Και το κακό είναι ότι «η λεγεών των βλακών ωθείται ακατανικήτως προς την αγέλην και προς τας πάσης φύσεως οργανώσεις. Ούτω υφίσταται ακατανίκητον την έλξιν προς τας παντός είδους αγελέας αντιατομιστικάς και ομαδοποιητικάς θεωρίας, από τους πάσης φύσεως παρεμβατισμούς μέχρι του Σοσιαλισμού και του Κομμουνισμού. Ο βλαξ υπουργός», παρατηρεί ο Λεμπέσης, «ο αγόμενος και φερόμενος από τους υπαλλήλους του και τα μέλη του εργατικού σωματείου, τα οποία εκμεταλλεύεται ο πονηρός εργατοκάπηλος, αποτελούν δύο αντίθετα παραδείγματα του γεγονότος ότι η βλακεία δεν έχει ταξική πατρίδα».Πάντως είναι παρήγορη η διαπίστωση του συγγραφέα ότι άνευ βλακών δεν θα υπήρχε εκμετάλλευση, αλλά και άνευ εκμετάλλευσης δεν θα υπήρχε πολιτισμός!

Ας σημειωθεί ότι πολύ πριν από τον Λεμπέση τη βλακεία των μαζών είχε αξιολογήσει ο καρδινάλιος Μαζαρίνος (πρωθυπουργός του Λουδοβίκου ΙΔ΄ της Γαλλίας), ο οποίος είχε διατυπώσει κανόνες επιτυχούς διοίκησης πολύ ρεαλιστικότερους από εκείνους του διασημότερου για τον πολιτικό κυνισμό του Μακιαβέλι. «Δίνε δώρα, και μάλιστα δώρα που δεν στοιχίζουν τίποτα, π.χ. προνόμια και θέσεις», συνιστούσε ο Μαζαρίνος, «ή αν δεν μπορείς αυτό, δίνε υποσχέσεις. Γιατί η υπόσχεση είναι ένας τρόπος να μη δίνεις τίποτα και να εξαγοράζεις τους ανθρώπους με ωραία λόγια. Αν θες την εύνοια του λαού, τάξε του υλικά οφέλη, γιατί αυτά τον συγκινούν περισσότερο. Οχι οι τιμές και οι δόξες. Να είσαι πάντα ο συνήγορος των αρετών του και να μην αντιστέκεσαι σε ό,τι του αρέσει».

Θα έλεγε κανείς ότι τις πολιτικές παρακαταθήκες του σατανικού γάλλου καρδιναλίου έχουν μελετήσει και κάνει οδηγό πολιτικής συμπεριφοράς οι περισσότεροι πολιτικοί μας, με εκτός συναγωνισμού τον πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα. Ακριβώς γιατί όχι μόνο μοιράζει θέσεις, προνόμια και υποσχέσεις, αλλά και γιατί αποδεικνύεται ότι έχει ασκηθεί στο να παίζει θέατρο, συμμορφούμενος με την υπόδειξη του Μαζαρίνου «να μην αποκαλύπτει σε κανέναν τα πραγματικά του αισθήματα φτιασιδώνοντας την καρδιά του, όσο και το πρόσωπό του, τους τόνους της φωνής του όσο και τις λέξεις του». Υποδειγματικός μαθητής του Μαζαρίνου ο Αλέξης Τσίπρας, ακόμα και αν δεν έχει διαβάσει το εγκόλπιό του.