Είχα υποστηρίξει σε προηγούμενο άρθρο μου στο «Βήμα» (8.7.2018) ότι η απουσία του πνεύματος του φιλελευθερισμού στο πολιτικό μας σύστημα γέννησε μικρούς πολίτες και πολιτικούς. Μια τέτοια υποκατηγορία είναι αυτό που ονομάζω «μικροί φιλελεύθεροι» και ιδεολογία του ο μικρο-φιλελευθερισμός. Είχα υποσχεθεί ότι θα συνεχίσω και με μια άλλη υποκατηγορία, αυτήν των «μικρών (κεντρο)αριστερών εθνικοσυνεννοησάκηδων».
Οι τελευταίοι, από τον Οκτώβριο του 2015 και ύστερα, καταθέτουν μια και μόνο «πολιτική» πρόταση. Την «κυβέρνηση εθνικής συνεννόησης». Σταδιακά το «κυβέρνηση» έφυγε, για να μείνει το «εθνική συνεννόηση». Τελευταίως πάει να φύγει και το «εθνική» για να αντικατασταθεί από το «προοδευτική». Η ουσία όμως παραμένει η ίδια. Να κάνουμε στον ίδιο βαθμό κριτική και στη ΝΔ ισχυρίζονται οι ίδιοι. Η πολιτική όμως ίσων αποστάσεων μεταξύ κυβέρνησης και αξιωματικής αντιπολίτευσης, σύμφωνα με τους στοιχειώδεις κανόνες της αστικής φιλελεύθερης δημοκρατίας, είναι πάντα πολιτική υπέρ αυτού που κυβερνά.
Ελληνική πατέντα

Μια υποσημείωση εδώ. Ο όρος «εθνική συνεννόηση» είναι ελληνική πατέντα. Στις φιλελεύθερες αστικές δημοκρατίες χρησιμοποιείται ο όρος «συναίνεση». Τέλος πάντων ας μείνει «συνεννόηση». Τις καρδιές μας θα χαλάσουμε τώρα; όπως έλεγε και ο αξέχαστος Νίκος Σταυρίδης στα «Κίτρινα γάντια». Δεν είναι απλό πρόβλημα ορολογίας. Είτε «συνεννόηση» είτε συναίνεση, στις φιλελεύθερες δημοκρατίες αυτό σημαίνει βούληση υπέρ της εφαρμογής των δημοκρατικών διαδικασιών, όχι όμως συμφωνία για κοινή διακυβέρνηση. Η «εθνική συνεννόηση» ως πλαίσιο προάσπισης των δημοκρατικών θεσμών από τους εχθρούς της αστικής φιλελεύθερης δημοκρατίας είναι απαραίτητη όσο ποτέ άλλοτε στη χώρα, αλλά ως πρόταση συμμετοχής του ΣΥΡΙΖΑ και στην επόμενη μετεκλογική κυβέρνηση διευκολύνει τη ζωή των ακραίων. Ως τέτοια καθόλου δεν είναι κεντρο-αριστερή, δημοκρατική και προοδευτική πρόταση.
Μα δεν ήταν που το 1974 ο Λεωνίδας Κύρκος έθετε ως Στόχο του Εθνους την Εθνική Αντιδικτατορική Δημοκρατική Ενότητα; Ακριβώς. Εδώ είχαμε μια πρόταση που αφορούσε την προάσπιση των διαδικασιών της δημοκρατίας και όχι μια πρόταση κοινής διακυβέρνησης. Μα τι; Μήπως όσοι σήμερα μιλούν για «εθνική συνεννόηση» εννοούν πως έχουμε χούντα; Οχι. Ας σκεφτόμαστε θετικά, μην πάει αμέσως στο κακό ο νους μας. Αντιθέτως, οι περισσότεροι εξ αυτών υποτονθορύζουν κάτι περί «προοδευτικών μετώπων» της Αριστεράς με την Κεντροαριστερά. Αδολεσχίες. Τόσο η «χούντα» όσο και το «προοδευτικό μέτωπο».
Δια-εποχιακή σύναξη
Η συναίνεση αφορά την τήρηση των δημοκρατικών διαδικασιών και βρίσκεται στον πυρήνα των φιλελεύθερων δημοκρατιών. Δεν σημαίνει όμως μείωση στο ελάχιστο ή και στο μηδέν των προγραμματικών διαφορών των κομμάτων. Αν συνέβαινε κάτι τέτοιο, θα είχαν δίκιο όσοι υποστηρίζουν ότι δεν υπάρχει καμία διάκριση Αριστεράς – Δεξιάς. Κατά τα άλλα, οι μικροί (κεντρο)αριστεροί εθνικοσυνεννοησάκηδες εκφράζουν την αριστερή «βαθιά ψυχή» παντού και πάντα, η οποία οδηγεί στο να γίνει η Χρυσή Αυγή αξιωματική αντιπολίτευση. Εκτός και αν η εθνική συνεννόηση ισχύει όσο κυβερνά ο ΣΥΡΙΖΑ. Μετά σαν τους αδελφούς Μαρξ και όχι τον Καρλ Μαρξ έχουμε και άλλες ιδέες; Είτε όμως η «διαχρονική κυβέρνηση όλων», είτε το πιο πιθανό το «όσο κυβερνά ο ΣΥΡΙΖΑ», σοβαρές αριστερές προτάσεις δεν τις λες. Αυτή η δια-εποχιακή σύναξη των τακτικιστών οδηγεί αφενός στην απαξίωση του δημοκρατικού τόξου και αφετέρου στην πάση θυσία διατήρηση του ΣΥΡΙΖΑ στην εξουσία.
Η καθυστερημένη πρόταση του ΚΙΝΑΛ για εκλογές εδώ και τώρα χάλασε ουσιαστικά το αφήγημα της (κεντρο)αριστερής εθνικής συνεννόησης. Ενα αφήγημα που παρίστανε πως δεν βλέπει τη χυλόπιτα που από το 2015 τού είχε πετάξει ο κ. Τσίπρας συνεργαζόμενος με τους έλληνες Λεπέν. Δυστυχώς ακόμη και τώρα η πρόταση για εκλογές νοθεύεται από μερικούς με κορόνες για τη συνεννόηση των «προοδευτικών», αυτή τη φορά. Οπως όμως υποστήριξε το μέλος της ΚΕ της ΔΗΜΑΡ Δημήτρης Οικονομίδης, «το Κίνημα Αλλαγής, που όσο θα κρύβεται, θα ετεροκαθορίζεται και δεν θα καταθέτει το ιδεολογικό του στίγμα, απαλλαγμένο από παθογένειες του παρελθόντος, τόσο θα δίνει το δικαίωμα στον ΣΥΡΙΖΑ να διεκδικεί και να καταλαμβάνει τον χώρο του» (Severna σοσιαλδημοκρατικά, Μεταρρύθμιση, 25.6.2018).
Η «εθνική συνεννόηση» χρησιμοποιείται από τον ΣΥΡΙΖΑ ως Δούρειος Ιππος της διεκδίκησης του χώρου της Κεντροαριστεράς. Θαυμάστε πώς την ερμήνευσαν οι κ.κ. Μπαλαούρας και Σταθάκης σε εκδήλωση του Πολιτικού Εργαστηρίου για τη Σύγχρονη Σοσιαλδημοκρατία της ΔΗΜΑΡ. Ο πρώτος ισχυρίστηκε ότι όσοι σήμερα θέλουν την «εθνική συνεννόηση» αναγνωρίζουν την πολιτική και ιδεολογική ηγεμονία του ΣΥΡΙΖΑ. Ο δεύτερος, στην ίδια εκδήλωση, δήλωσε ότι με το Μακεδονικό αναδιατάσσονται οι πολιτικές συμμαχίες στη χώρα. Τόσο καλά.
Πασοκοποίηση του ΚΙΝΑΛ
Φοβούνται κάποιοι την πασοκοποίηση του ΚΙΝΑΛ, αλλά με τις «ιδέες» τους την ενισχύουν περισσότερο και από τον πιο φανατικό οπαδό του ΠαΣοΚ. Φοβούνται το ίδιο και τη συριζαιοποίηση; Οχι φυσικά. Κάποιοι μάλιστα την εύχονται κιόλας αναπαράγοντας κοινοτοπίες περί «ταυτοτικών πολιτικών» της Αριστεράς. Νομίζουν έτσι ότι Αριστερά είναι μόνο αυτό που οι ίδιοι «μαρτυρούσαν» μέχρι χθες και προσωρινά κλήθηκαν να το ξεχάσουν μετονομάζοντάς το «αριστερή σοσιαλδημοκρατία». Ξεχνιούνται όμως αυτά; Δυστυχώς για αυτούς ευρωπαϊκή σοσιαλδημοκρατία είναι άλλα σπουδαία πράγματα και όχι η αξιοθρήνητη θεωρία της «αριστερής σοσιαλδημοκρατίας» ή η φούσκα μιας «εθνικής συνεννόησης» που πάει με όλα. Οψόμεθα μήπως την «προοδευτική» Ρόδο ακολουθήσει και πήδημα κάποιων σε αυτήν.
ΥΓ.: Πάντως η «συναισθηματική αναπηρία» με την οποία αντιμετώπισε τους πληγέντες από τις πυρκαγιές συνανθρώπους μας η κυβέρνηση Τόσκα –Καμμένου διαψεύδει όλα τα παραπάνω. Κάνει περισσότερο από αναγκαία τη συμμετοχή τους και στην επόμενη κυβέρνηση. Μη χάσουμε.
* Ο κ. Γιώργος Σιακαντάρης είναι δρ Κοινωνιολογίας.

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ