Πόσο πιθανό είναι να επιζήσει κάποιος από αεροπορικό δυστύχημα;

Και οι 103 επιβαίνοντες στο αεροπλάνο που κατέπεσε στο Μεξικό την Τρίτη επέζησαν, όσο απίστευτο και αν ακούγεται. Σχεδόν όλοι τραυματίστηκαν, όμως ελαφρά, και κανενός η ζωή δεν κινδυνεύει.

Το αεροπλάνο της Aeromexico συνετρίβη αμέσως μετά την απογείωση και οι 97 από τους 103 επιβαίνοντες τραυματίστηκαν, σοβαρότερα όλων ο πιλότος, ο οποίος υποβλήθηκε σε εγχείρηση στη σπονδυλική στήλη, και ένα νεαρό κορίτσι που υπέστη εγκαύματα, όμως η κατάστασή τους είναι σταθερή. Οι περισσότεροι από τους υπόλοιπους τραυματίες πήραν εξιτήριο από το νοσοκομείο αυθημερόν.

Πτώση αεροσκάφους χωρίς νεκρούς; Και όμως είναι λιγότερο ασυνήθιστο απ’ όσο θα νόμιζε κανείς. Οι πιθανότητες να επιζήσει κάποιος εξαρτώνται από παράγοντες όπως η παρουσία φωτιάς στο αεροσκάφος, το υψόμετρο στο οποίο προκύπτει το πρόβλημα και η τοποθεσία.

Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Ασφάλειας Μεταφορών υπολόγισε σε μελέτη του 1996 ότι 90% των αεροπορικών δυστυχημάτων θα μπορούσαν να έχουν επιζώντες. Στα 22 χρόνια που μεσολάβησαν έκτοτε η ασφάλεια των πτήσεων έχει βελτιωθεί ακόμη περισσότερο και τα αεροπορικά ατυχήματα με νεκρούς μειώνονται σταθερά.

Το αεροπλάνο είναι μακράν το ασφαλέστερο μέσο συγκοινωνίας, όμως είναι και εκείνο που εμπνέει τον περισσότερο φόβο.

Τι καθορίζει αν θα επιζήσει κάποιος από τη συντριβή αεροπλάνου; Οπως έγραψε ο Τομ Φάριερ, πρώην διευθυντής της Ενωσης Αερομεταφορών, στην ιστοσελίδα Quora, τρεις γενικοί παράγοντες καθορίζουν αν η πτώση ενός αεροσκάφους θα έχει επιζώντες: πρώτον αν οι δυνάμεις που υφίστανται οι επιβαίνοντες είναι εντός των ορίων της ανθρώπινης αντοχής, δεύτερον αν το αεροπλάνο θα παραμείνει γενικώς ανέπαφο και τρίτον αν η περιοχή στην οποία θα καταπέσει το αεροπλάνο αποτελεί απειλή για τους επιβαίνοντες ή τα σωστικά συνεργεία. Με άλλα λόγια, όλα εξαρτώνται από το πόσο βλαβερή είναι η σύγκρουση για το ανθρώπινο σώμα, πόσες ζημιές έχει υποστεί το αεροσκάφος και πόσο ασφαλές είναι το περιβάλλον στο οποίο καταπέφτει.

Στην περίπτωση του αεροπλάνου της Aeromexico την Τρίτη, συνετρίβη σε χαμηλό ύψος, λίγο μετά την απογείωση, και οι περισσότεροι επιβαίνοντες κατάφεραν να βγουν από αυτό προτού ξεσπάσει φωτιά.

Το BBC ρώτησε τον σύμβουλο αεροπορίας Εντριαν Γκιέρτσεν τι είναι χειρότερο: να πέφτει ένα αεροπλάνο σε ξηρά ή θάλασσα; Η απάντηση είναι πως έχει να κάνει περισσότερο με το πόσο κοντά βρίσκονται τα σωστικά συνεργεία παρά με το αν είναι ξηρά ή θάλασσα.

«Για παράδειγμα, όταν κατέπεσε ένα αεροπλάνο στον ποταμό Χάντσον (στη Νέα Υόρκη), οι υπηρεσίες διάσωσης ήταν αμέσως διαθέσιμες. Αλλά όταν βρίσκεσαι στη μέση ενός ωκεανού, το πρόβλημα είναι μεγαλύτερο απλώς και μόνο διότι πρέπει να μεταφερθείς στην ξηρά» απάντησε ο κ. Γκιέρτσεν. «Δεν θα έλεγα ότι υπάρχει τεράστια διαφορά ανάμεσα στη συντριβή ενός αεροσκάφους στη Σαχάρα ή στη μέση του Ατλαντικού, δεδομένου ότι και στις δύο περιπτώσεις δεν υπάρχει κανένας εκεί κοντά για να βοηθήσει».

Το Internet βρίθει συμβουλών για να αυξήσει κάποιος τις πιθανότητες να επιζήσει από αεροπορικό δυστύχημα: να έχει πάντα δεμένη τη ζώνη ασφαλείας, να μη φορά εύφλεκτα ρούχα και να έχει μετρήσει εκ των προτέρων τις θέσεις που τον χωρίζουν από την κοντινότερη έξοδο κινδύνου σε περίπτωση που σβήσουν τα φώτα εντός του αεροσκάφους.

Γίνεται επίσης μεγάλη συζήτηση για το ποιες θέσεις είναι ασφαλέστερες –στο μπροστινό μέρος του αεροσκάφους, στη μέση ή πίσω; Στατιστικές από συντριβές αεροσκαφών δείχνουν ότι οι πίσω θέσεις είναι ελάχιστα πιο ασφαλείς.

Σύμφωνα με τον κ. Γκιέρτσεν, η απάντηση δεν είναι τόσο απλή και όλα εξαρτώνται από τον τύπο του αεροσκάφους και το εκάστοτε δυστύχημα. «Ενας από τους παράγοντες που προκαλεί πρόβλημα είναι η επιθυμία των επιβατών να πάρουν μαζί τους τις χειραποσκευές τους προτού εγκαταλείψουν το αεροσκάφος» λέει. «Αυτό αποτελεί κίνδυνο για την ασφάλεια όχι μόνο των ίδιων αλλά και των συνεπιβατών τους. Είναι αναπόφευκτο στην ανθρώπινη φύση να θέλει κάποιος να πάρει μαζί του τις χειραποσκευές του, αλλά αν κάτι πάει στραβά πρέπει να απομακρυνθούν όλοι αμέσως από το αεροπλάνο».

Οι ειδικοί συμφωνούν ότι το να γνωρίζει κάποιος πού βρίσκεται η πλησιέστερη έξοδος και να εγκαταλείψει όσο το δυνατόν γρηγορότερα το αεροσκάφος αποτελούν παράγοντες-«κλειδιά» για να επιβιώσει από το δυστύχημα, όπως και το να ακούσει τις συμβουλές ασφαλείας που δίνονται από το προσωπικό του αεροσκάφους.