Η κάνναβη «μάνα εξ ουρανού» για τον Λίβανο

Σε ένα εργαστήριο στην πόλη Μπίμπλος του Λιβάνου, ο καθηγητής Μοχάμεντ Μρουρέχ εργάζεται νυχθημερόν για να «ξεκλειδώσει» ένα μυστικό, στο οποίο πολλοί εναποθέτουν τις ελπίδες τους, καθώς θεωρούν ότι θα δώσει επιτέλους λύση στα οικονομικά δεινά που χρόνια τώρα ταλανίζουν τη χώρα.

Μαζί με την ομάδα του στο λιβανο-αμερικανικό Πανεπιστήμιο (LAU) ξεκίνησαν τον Μάιο το πρώτο ερευνητικό κέντρο μαριχουάνας για ιατρική χρήση στον Λίβανο και τον αραβικό κόσμο, και τα πρώτα δείγματα της έρευνας είναι ενθαρρυντικά: το φυτό αναπτύσσεται καλύτερα στα εδάφη της μεσανατολικής χώρας σε σύγκριση με άλλα μέρη του κόσμου, με αποτέλεσμα να έχει καλύτερη ανθεκτικότητα και ποιότητα.

«Γιατί μόνο ο Καναδάς και η Αυστραλία να ανταγωνίζονται μεταξύ τους στο ποια από τις δύο θα έχει την πρώτη θέση στην εξαγωγή φαρμακευτικής κάνναβης; Και γιατί όχι ο Λίβανος;» αναρωτιέται ο καθηγητής για τη χώρα του που είναι γνωστή για την καλλιέργεια κάνναβης, όμως η βιομηχανία εξακολουθεί να παραμένει παράνομη.

Τα πράγματα ωστόσο εξελίσσονται. Η κυβέρνηση, η οποία μέχρι σήμερα είχε τηρήσει σκληρή στάση στο ζήτημα, φαίνεται πως είναι πλέον διατεθειμένη να νομιμοποιήσει το «απαγορευμένο φυτό» για ιατρική χρήση, καθώς βλέπει δυνατότητες και προοπτικές. Με άλλα λόγια, θεωρεί σχεδόν βέβαιο ότι η εξαγωγή της κάνναβης θα τονώσει την οικονομία.

Σύμφωνα με προβλέψεις, η νομιμοποίηση του εμπορίου κάνναβης για ιατρικούς σκοπούς θα μπορούσε να συνεισφέρει έως και 500 εκατομμύρια δολάρια στην οικονομία του Λιβάνου κάθε χρόνο. Ο Ραέντ Χούρι, υπουργός Οικονομίας και Εμπορίου, μιλώντας στους «Financial Times» υποστηρίζει ότι το σχέδιο που προτάθηκε από την εταιρεία συμβούλων McKinsey στην οποία κατέφυγε η χώρα θα μπορούσε να βοηθήσει στη μείωση του τεράστιου εμπορικού ελλείμματος.

Η απόφαση του Λιβάνου να αναζητήσει εξωτερική βοήθεια ελήφθη μετά τις όλο και πιο δυσοίωνες προβλέψεις για την οικονομία. Ο Λίβανος είναι η τρίτη πιο χρεωμένη χώρα στον κόσμο, με δείκτη χρέους προς ΑΕΠ 153%. Ο εμφύλιος πόλεμος στη γειτονική Συρία επιδείνωσε την κατάσταση, με την ανάπτυξη να μειώνεται από το 9% που ήταν πριν από τον πόλεμο στο 2%.

Η χρήση του φυτού άλλωστε είναι σχεδόν απεριόριστη σε πολλές χώρες του κόσμου όπου η αξιοποίηση της βιομηχανικής κάνναβης αποφέρει κάθε χρόνο σημαντικά κέρδη στον κρατικό προϋπολογισμό –είναι πάρα πολλά τα προϊόντα στα οποία μπορεί να χρησιμοποιηθεί, από καλλυντικά και βιοκαύσιμα μέχρι κατασκευαστικά υλικά ή συμπληρώματα διατροφής.

Με λίγους φυσικούς πόρους και περιορισμένη έκταση γης, ο Λίβανος έπρεπε να επικεντρωθεί σε καλλιέργειες υψηλής αξίας για να συμβάλει στη συρρίκνωση του εμπορικού ελλείμματος των 18 δισεκατομμυρίων δολαρίων. «Διαθέτουμε μία από τις καλύτερες και πιο ποιοτικές καλλιέργειες στον κόσμο» δηλώνει ο υπουργός και «επομένως πρέπει να νομιμοποιήσουμε την κάνναβη, να θέσουμε έναν μηχανισμό για να την ελέγχουμε. Θα μπορούσαμε να βγάλουμε τέσσερις με πέντε φορές περισσότερα χρήματα από την παραγωγή, όταν τη νομιμοποιήσουμε».

Μέχρι σήμερα η παραγωγή βρίσκεται υπό τον έλεγχο πάνοπλων βαρόνων ναρκωτικών στην Κοιλάδα Μπεκάα, κοντά στα σύνορα με τη Συρία, όπου το κλίμα είναι ιδανικό για την καλλιέργειά της σύμφωνα με τον καθηγητή Μρουρέχ. Οι έμποροι αυτοί έχουν συγκεντρώσει χρόνια τώρα μεγάλο πλούτο από την εκμετάλλευσή της ενώ δεν διστάζουν να τα βάλουν με τον Στρατό και την Αστυνομία σε περίπτωση που νιώσουν ότι απειλούνται.

Η νομιμοποίηση της κάνναβης μπορεί να σημάνει ότι τα οικονομικά οφέλη θα επιμεριστούν σε περισσότερους ανθρώπους σε μία από τις φτωχότερες περιοχές του Λιβάνου, ταυτόχρονα όμως θα επιτρέψει στην κυβέρνηση να μειώσει το κόστος της αστυνόμευσης.

Στην πολυσέλιδη έκθεση του σχεδίου McKinsey που παραδόθηκε στον πρόεδρο της χώρας Μισέλ Αούν προτείνεται επίσης η κυβέρνηση να επενδύσει και σε άλλες καλλιέργειες, όπως το αβοκάντο, στον τομέα της τεχνολογίας αλλά και τον ιατρικό τουρισμό.

Τα περισσότερα κόμματα υποστηρίζουν το σχέδιο McKinsey, κάποιοι άλλοι ενδέχεται να αντιταχθούν, όμως τα περιθώρια για τη χώρα που έχει βιώσει τα τελευταία χρόνια έντονες πολιτικές κρίσεις με τεράστιο αντίκτυπο στην οικονομία δεν υπάρχουν και οι επιλογές δεν είναι απεριόριστες.