Τον κώδωνα του κινδύνου για το ενδεχόμενο χαλάρωσης της μεταρρυθμιστικής προσπάθειας και ανατροπής της συνετούς δημοσιονομικής διαχείρισης μετά τη λήξη του τρίτου μνημονίου κρούουν οι ελληνικές τράπεζες.
Οι διευθύνσεις οικονομικών μελετών των τεσσάρων συστημικών ομίλων αναμένουν ενίσχυση του ΑΕΠ από 1,8% έως 2% για την εφετινή χρονιά, επίδοση που εκτιμούν ότι θα στηριχθεί κυρίως στη βελτίωση του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών.
Την ίδια στιγμή, ωστόσο, εκφράζουν τον προβληματισμό τους για την υψηλή φορολογία η οποία περιορίζει το διαθέσιμο εισόδημα των νοικοκυριών, άρα και την κατανάλωση, και δημιουργεί αντικίνητρα για επενδύσεις στη χώρα.
Επιπλέον, αναφέρονται στους κινδύνους που δημιουργεί το εξωτερικό περιβάλλον, με κυριότερους την αβεβαιότητα στην Ιταλία και την αύξηση των ενεργειακών τιμών.
Κρίσιμο το 2018 για τη συνέχεια
Από την πλευρά τους, οι αναλυτές της Τράπεζας Πειραιώς επισημαίνουν ότι η πορεία της οικονομίας το 2018 θα σηματοδοτήσει τις εξελίξεις τα επόμενα χρόνια.
Οπως τονίζουν σχετικά, η χώρα θα πρέπει να αξιοποιήσει την ανάκαμψη που σημειώθηκε στους περισσότερους τομείς της οικονομικής δραστηριότητας και τη βελτίωση του οικονομικού κλίματος τα τελευταία τρίμηνα.
Προσθέτουν δε πως η επιτάχυνση των μεταρρυθμίσεων και η συνέχιση των ιδιωτικοποιήσεων θα ενισχύσουν την οικονομική ανάκαμψη, επωφελούμενες από την αύξηση της απασχόλησης και της εξαγωγικής δραστηριότητας.
Το βασικό σενάριο της Τράπεζας Πειραιώς προβλέπει αύξηση του ΑΕΠ κατά 2% εφέτος και επιτάχυνση του ρυθμού ανόδου στο 2,2% την επόμενη χρονιά.
Πάντως, οι αναλυτές της τονίζουν πως οι εξωτερικοί κίνδυνοι για την αγορά ομολόγων εξακολουθούν να εντοπίζονται στις εντάσεις στις διεθνείς εμπορικές σχέσεις, όπως και στην ενίσχυση της αποστροφής κινδύνου των αγορών, κάτι που είναι ενδεικτικό του κλίματος κυρίως στις αναδυόμενες αγορές.
Οι εξωτερικοί κίνδυνοι
Η Εθνική Τράπεζα στην τελευταία της έκθεση για την ελληνική οικονομία επισημαίνει πως, δεδομένης της αβεβαιότητας που δημιουργούν τόσο η αύξηση των διεθνών τιμών πετρελαίου όσο και η αστάθεια στην Ιταλία, επιλέγει να διατηρήσει αμετάβλητη την αρχική της πρόβλεψη για ετήσια αύξηση του ΑΕΠ κατά 2% ετησίως στο σύνολο του 2018.
Οπως εξηγεί, το ενδεχόμενο σημαντικής εξασθένησης των οικονομικών επιδόσεων της Ιταλίας θα μπορούσε να επηρεάσει αρνητικά την ελληνική ανάπτυξη, με την άμεση επίδραση να εκτιμάται έως και -0,2% του ΑΕΠ στο σύνολο του 2018.
Παραμένουν οι προκλήσεις
Σύμφωνα με τους οικονομολόγους της Eurobank, στο κύριο σενάριο ο ρυθμός μεταβολής του πραγματικού ΑΕΠ εκτιμάται στο 1,8% για το 2018.
Ενώ σε ένα εναλλακτικό σενάριο ευνοϊκότερης εξέλιξης του κινδύνου χώρας, και συνεπώς των επενδύσεων, η ανάπτυξη μπορεί να κινηθεί στην περιοχή του 2%.
Οι αναλυτές της τράπεζας εκτιμούν πως «η πρόκληση να εισέλθει η χώρα σε τροχιά ταχείας και διατηρήσιμης ανάπτυξης παραμένει. Τα πιο πρόσφατα στοιχεία υποδεικνύουν μια συνεχιζόμενη βελτίωση της εγχώριας οικονομικής δραστηριότητας το δεύτερο τρίμηνο του 2018, αλλά με κάποιες ενδείξεις μετριασμού».
Αναφερόμενοι στην τελευταία απόφαση του Eurogroup για την αναδιάρθρωση του δημόσιου χρέους, οι αναλυτές της Eurobank σημειώνουν ότι «η μεσοπρόθεσμη και μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα του χρέους απαιτεί τη συνέχιση των μεταρρυθμίσεων τα επόμενα χρόνια και την αποφυγή αναστροφής των μεταρρυθμίσεων που έχουν ήδη εφαρμοστεί μεταξύ 2010-2018».
Και σημειώνουν χαρακτηριστικά ότι «τυχόν αποκλίσεις από τις παραπάνω συνθήκες ενδέχεται να επιφέρουν κινδύνους για την επιστροφή του δημόσιου χρέους σε μη βιώσιμα επίπεδα» αναφέρουν χαρακτηριστικά οι οικονομολόγοι της τράπεζας.
Οι προοπτικές για επενδύσεις
Τέλος, οι οικονομολόγοι της Alpha Bank επισημαίνουν ότι οι δείκτες επενδυτικής ζητήσεως, σε συνδυασμό με την ενίσχυση των επιχειρηματικών προσδοκιών που σημειώνεται καθώς ολοκληρώνεται το Πρόγραμμα Οικονομικής Προσαρμογής, υποδηλώνουν τάσεις ενισχύσεως των επενδύσεων τόσο κατά το τρέχον όσο και τα επόμενα έτη.
Από την άλλη πλευρά, ωστόσο, σημειώνουν ότι η πτώση της ιδιωτικής κατανάλωσης στο πρώτο τρίμηνο του 2018 συνάδει με τις περιορισμένες καταναλωτικές δυνατότητες των νοικοκυριών λόγω της υπέρμετρης φορολόγησης που έχει επιβληθεί τόσο στην άμεση όσο και στην έμμεση φορολογία.
Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της Τράπεζας της Ελλάδος, η ιδιωτική κατανάλωση αναμένεται να σημειώσει μικρή αύξηση, κατά 0,8% το 2018, η οποία θα υποστηριχθεί από την αύξηση της απασχόλησης και την αρνητική μέση ροπή προς αποταμίευση.
Η Alpha Bank εκτιμά με βάση τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία ότι ο ρυθμός μεγέθυνσης της οικονομίας θα μπορούσε να διαμορφωθεί σε επίπεδα περί το 2% το 2018.
HeliosPlus