Πάνω στα ερείπια της κρίσης η ψευδής συνείδηση ύψωσε στέρεα τον θρόνο της. Δίκαια πλέον μπορεί να διεκδικεί επιβράβευση και να φαντάζεται τελετές.
Καμία έκπληξη λοιπόν ότι οι κυβερνητικοί σχεδιάζουν και εκπονούν καθεστωτικούς εορτασμούς.
Οπως είναι γνωστό, οι εορτασμοί στρέφονται γύρω από τα μεγάλα γεγονότα. Δεν είναι μεγάλο γεγονός το «τέλος του Μνημονίου»; Δεν ανατέλλει μια νέα εποχή; Δεν αφήνουμε πίσω μας τον παλαιό κόσμο; μας λένε οι κυβερνητικοί. Και διεκδικούν να περιλούσουν με εορταστικό φως αυτό το επίτευγμα.
Πρόκειται για την τελευταία απόπειρα πολιτικής χρήσης του Μνημονίου. Η ψευδής διαίρεση μνημόνιο – αντιμνημόνιο απέδωσε διπλά. Απέκρυψε τις αιτίες της κρίσης και καρποφόρησε στην κάλπη. Τώρα είναι η ώρα της έσχατης πολιτικής εκμετάλλευσης αυτής της κατασκευής. Το εξωτερικό τέλος του Μνημονίου είναι για τους κυβερνητικούς η ευκαιρία να αποσπάσουν μια τελική μεγάλη ωφέλεια.
Ετσι έρχονται οι εορτασμοί. Ο θριαμβικός λόγος. Των επιτυχιών και των επιτευγμάτων. Το «τέλος του Μνημονίου» διεκδικεί τη διάσταση του μεγάλου γεγονότος, κάτι σαν νέα αρχή, ισότιμη με τη γέννηση και τον θάνατο.
Η υπερφίαλη καθεστωτική αυτή αντίληψη, μηχανικά και ποικιλότροπα επαναλαμβανόμενη στην ανθρώπινη διαδρομή, επιδιώκει να επιβάλει εν προκειμένω την κυβερνητική εκδοχή ως τη μόνη εκδοχή των πραγμάτων.
Ετσι, επιστρατεύουν την ακαταμάχητη, όπως πιστεύουν, δύναμη του εορτασμού. Μέσα στην πλάνη τους περιμένουν να χειροκροτήσουν οι θεατές την παράσταση και να ασπαστούν για μία ακόμη φορά το εσώτερο ψεύδος της.
Οι εορτασμοί αυτού του είδους έχουν για την εξουσία πολλαπλή λειτουργία. Ανακεφαλαίωσης πρώτα. Είναι μια αφορμή τα πράγματα να περιγραφούν από την αρχή. Να διατυπωθεί ένας νέος ανακεφαλαιωτικός λόγος, που θα εντάσσει τα γεγονότα που προηγήθηκαν σε μια ενότητα και σε ένα ερμηνευτικό πλαίσιο. Η εξουσία θα ξαναμιλήσει για τα ίδια, προκειμένου να ξαναμιλήσει με ελπίδα δικαίωσης καθολικά για την ίδια. Ο εαυτός της είναι το παν.
Στην ανύψωση του εαυτού της σκοπεύουν ακριβώς οι εορτασμοί. Την ιδεολογική και πολιτική τους ανωτερότητα θα προβάλλουν για μία ακόμη φορά οι κυβερνητικοί. Κατά το πνεύμα του αυτάρεσκου διχασμού που τους χαρακτηρίζει και που δεν νοείται για αυτούς χωρίς την αυτονόητη, στα μάτια τους, ιεράρχηση μεταξύ καλού και κακού.
Και όπως σε κάθε τέτοια ευκαιρία, η ανύψωση διεκδικεί τη μεγάλυνση. Σχεδόν στο ιστορικό ύψος της Πνύκας.
Εσώτερη προσδοκία των οργανωτών είναι η επιβολή της λήθης. Η απομάκρυνση της συνείδησης από την πραγματική και βιωμένη ζωή, ώστε ο ιδεολογικά και εξουσιαστικά κατασκευασμένος κόσμος να διατηρεί κατά τις απαιτήσεις της ψευδούς συνείδησης προβάδισμα επί του πραγματικού κόσμου. Να ξεχαστούν τα γεγονότα. Αυτό θέλουν οι κυβερνητικοί.
Αυτή η λειτουργία της απομάκρυνσης και της αφαίρεσης είναι η έσχατη προϋπόθεση της επιτυχίας αυτού του εορταστικού σχεδιασμού. Οι κυβερνητικοί θα ήθελαν οι θεατές να εξέλθουν από τον χρόνο. Ωστε να μπορούν ευκολότερα να αποδεχθούν την ολότητα των κυβερνητικών επιτευγμάτων, που τελετουργικά αναδιοργανωμένα προβάλλονται εμπρός τους.
Δεν υπάρχει όμως για την εξουσία πραγματικός εορταστικός χρόνος. Καθεστωτική ματιά στον χρόνο μόνο υπάρχει.
Οι σχεδιαζόμενοι κυβερνητικοί εορτασμοί θα μας δώσουν ένα καλό παράδειγμα έπαρσης. Η φημολογούμενη επιλογή της Πνύκας έχει αυτή την αίσθηση άγνοιας των ορίων και του μέτρου. Εκεί που θα χρειαζόταν μια διαλογική περισυλλογή, επιλέγεται μια αλαζονική παράσταση εκφώνησης της κυβερνητικής μονομέρειας.
Αν η γιορτή είναι μια «κοινωνία όλων με όλα», οι σχεδιαζόμενοι κυβερνητικοί εορτασμοί, ως εξουσιαστική σύναξη, είναι το απόλυτο αντίθετό της. Μια στερεοτυπική υπερφίαλη πράξη απέναντι σε όλους και σε όλα.
* Ο κ. Λευτέρης Κουσούλης είναι πολιτικός επιστήμονας.
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ