«Μπορεί άραγε ο γείτονας να κατεβεί να πάμε για ψώνια μαζί;» Αυτό είναι ένα ερώτημα που κάνουν καθημερινά οι κάτοικοι της, άλλοτε κοσμικής, οδού Μαυρομματαίων που είναι μπροστά από το Πεδίον του Άρεως. Και ποτέ μα ποτέ, δεν βγαίνουν αργά το βράδυ μόνοι από το σπίτι. Εάν είναι μεγάλη ανάγκη φροντίζουν να συνοδεύονται από φίλο, γείτονα ή συγγενή για ασφάλεια. Ούτε όμως πολύ νωρίς το πρωί βγαίνουν έξω. Περιμένουν πρώτα να βεβαιωθούν ότι έχει περάσει συνεργείο καθαριότητας μπροστά από την πολυκατοικία που διαμένουν.
Αυτή είναι μια εικόνα που μετέφερε στο Δημοτικό Συμβούλιο του δήμου Αθηναίων, κάτοικος της πολύπαθης περιοχής. Η Βασιλική Χατζοπούλου παρομοίασε την γειτονιά πέριξ του πεδίου του Άρεως με απόλυτη υγειονομική βόμβα. «Μοιάζει η πολιτεία, να έχει παραχωρήσει ένα γκέτο σε αυτούς τους ανθρώπους. Υπάρχει καθεστώς απόλυτης ερήμωσης και πλήρους απαξίωσης», προσθέτει και καταγγέλλει την περιφερειάρχη Ρένα Δούρου (στην ευθύνη της οποίας είναι το Πεδίον του Άρεως) για απόλυτη και προκλητική αδιαφορία. «Επιχειρήσαμε επικοινωνία με την κυρία Δούρου και βρήκαμε μπροστά μας έναν τοίχο» είπε. «Μαζέψαμε 4.500 υπογραφές για την απομάκρυνση των τοξικομανών από το Πάρκο και μας λοιδόρησε».
Η μάστιγα των ναρκωτικών και της κατάντιας στην οποία έχει περιέλθει το Πεδίον του Αρεως, ήταν το θέμα της έκτακτης συνεδρίασης του Δημοτικού Συμβουλίου του Δήμου Αθηναίων που έγινε συμβολικά στο κλειστό γήπεδο του Πανελληνίου που βρίσκεται μέσα στο χώρο αυτό.
Η συνεδρίαση ήταν από την αρχή, λόγω του θέματος, εκρηκτική. Δεν ήταν πάντως πολύ καλή ιδέα να ξεκινήσει αυτή η μάζωξη ντάλα μεσημέρι με πολύ υψηλή θερμοκρασία, σε μια αίθουσα καλυμμένη με λαμαρίνες. Πολλοί, ομιλητές αλλά και δημότες που είχαν έρθει να παρακολουθήσουν, δεν άντεξαν και σιγά σιγά έφευγαν. Απουσίαζαν αν και είχαν κληθεί, οι εκπρόσωποι του ΟΚΑΝΑ, του ΚΕΘΕΑ και του ΚΕΕΛΠΝΟ.
Τη δική του κατάθεση ψυχής έκανε στο δημοτικό συμβούλιο ένας πρώην οροθετικός που έχει κολλήσει HIV από βελόνα. «Δεν είμαστε εξωγήινοι που φυτρώσαμε ξαφνικά, είπε. Παλεύουμε να συσχετιστούμε ισότιμα με τους άλλους ανθρώπους αλλά δεν τα καταφέρνουμε αν μας αποκλείουν από τα κέντρα λήψης αποφάσεων. Πρέπει στα σχέδια του δήμου να συμπεριληφθούν και οι χρήστες. Δεν μπορεί να παίρνονται αποφάσεις για εμάς, χωρίς εμάς», κατέληξε.
« Η σημερινή συνεδρίαση αποτελεί μια συμβολική κίνηση. Αλλά και ένα μήνυμα. «ΩΣ ΕΔΩ». Ως εδώ η εγκληματική πλέον αδιαφορία. Ως εδώ με το έλλειμμα ενός σοβαρού σχεδιασμού και πλάνου για την αντιμετώπιση του θέματος . Ως εδώ με τη συστηματική άρνηση των αρμοδίων στο κεντρικό κράτος να αναλάβουν τις ευθύνες τους» είπε ο δήμαρχος Αθηναίων, Γιώργος Καμίνης ανοίγοντας τη συνεδρίαση.
«Η ραγδαία όξυνση της δημόσιας διακίνησης και χρήσης ναρκωτικών κατά τα τελευταία χρόνια έχει μετατρέψει κεντρικές γειτονιές της Αθήνας σε πιάτσες εμπορίας ναρκωτικών. Συνάνθρωποι μας κάνουν χρήση ναρκωτικών μπροστά στα μάτια των περαστικών, θέτοντας σε κίνδυνο τη δική τους ζωή και υποβαθμίζοντας παράλληλα την καθημερινή διαβίωση των κατοίκων. Είναι ζήτημα υγείας, είναι ζήτημα ασφάλειας αλλά, προπαντός, είναι ζήτημα ανθρώπινης αξιοπρέπειας».
Αναφερόμενος στις πρωτοβουλίες του δήμου, ο κ. Καμίνης είπε ότι διεκδικούμε το αυτονόητο για τις γειτονιές της Αθήνας και ζήτησε να ληφθούν τα εξής τρία μέτρα .
1. Όπως συμβαίνει και σε άλλες πόλεις της χώρας, να επιτραπεί η διάθεση υποκατάστατων μόνο στα νοσοκομεία και όχι σε χώρους στο κέντρο της πόλης.
2. Να θεσμοθετηθούν άμεσα χώροι ιατρικώς επιτηρούμενης χρήσης, οι οποίοι εξασφαλίζουν ασφαλέστερες συνθήκες για τους χρήστες, προστασία της δημόσιας υγείας και μείωση της δημόσιας όχλησης. Είναι κρίμα η κυβέρνηση και μάλιστα μια κυβέρνηση που θέλει να αυτοπροσδιορίζεται ως προοδευτική, να απορρίπτει ένα κατεξοχήν προοδευτικό μέτρο για μικροκομματικούς λόγους. Είναι αδιανόητο ο υπουργός Υγείας να μην έχει καν απαντήσει εδώ και μήνες στη σχετική μου επιστολή.
3. Η Ελληνική Αστυνομία να προστατεύσει τους πολίτες από το οργανωμένο εμπόριο ναρκωτικών και να απελευθερώσει τις γειτονιές της πόλης από τους στυγνούς εγκληματίες που τις έχουν μετατρέψει σε χώρους θανάτου.
Η συνεδρίαση διεκόπη μετά από 3,5 ώρες επεισοδιακά εν μέσω καταγγελιών από συμβούλους της αντιπολίτευσης όταν ο κ. Καμίνης δέχτηκε να κάνει δηλώσεις στα τηλεοπτικά συνεργεία την ώρα που στο βήμα μιλούσε ήταν ένας κάτοικος της περιοχής.
Επίθεση Αξελού σε Καμίνη και δημοσιογράφουςΟ επικεφαλής της Ανοιχτής Πόλης, Ρήγας Αξελός κατηγόρησε τον κ. Καμίνη ότι ενώ «ξοδεύει πάνω από 5 εκατ. ευρώ για θέματα υγείας, ο δήμος δεν έχει πράξει τίποτε για τους τοξικοεξαρτημένους».
«Δυο τετραετίες περιορίστηκε απλώς να καταγγέλλει, χωρίς να πράττει τίποτε. Αντίθετα με πολλούς ευρωπαϊκούς δήμους που έχουν να επιδείξουν σημαντικές πρωτοβουλίες» όπως είπε.
Η συνεδρίαση διεκόπη μετά από 3,5 ώρες επεισοδιακά. Ο κ. Αξελός εξαπέλυσε σφοδρότατη επίθεση στον δήμαρχο Αθηναίων, επειδή δέχτηκε να κάνει δηλώσεις στα τηλεοπτικά συνεργεία την ώρα που στο βήμα μιλούσε ένας κάτοικος της περιοχής.
Επίθεση όμως δέχτηκαν και οι δημοσιογράφοι τους οποίους χαρακτήρισε «ερπετά» την ώρα που οι κάμερες στράφηκαν προς τον κ. Καμίνη.
Αναλυτικά η εισήγησή του δήμαρχου Αθηναίων, Γιώργου Καμίνη
«Η ραγδαία όξυνση της δημόσιας διακίνησης και χρήσης ναρκωτικών κατά τα τελευταία χρόνια έχει μετατρέψει κεντρικές γειτονιές της Αθήνας σε πιάτσες εμπορίας ναρκωτικών. Συνάνθρωποι μας κάνουν χρήση ναρκωτικών μπροστά στα μάτια των περαστικών, θέτοντας σε κίνδυνο τη δική τους ζωή και υποβαθμίζοντας παράλληλα την καθημερινή διαβίωση των κατοίκων. Είναι ζήτημα υγείας, είναι ζήτημα ασφάλειας αλλά, προπαντός, είναι ζήτημα ανθρώπινης αξιοπρέπειας.
Η σημερινή συνεδρίαση αποτελεί μια συμβολική κίνηση. Αλλά και ένα μήνυμα. «ΩΣ ΕΔΩ». Ως εδώ η εγκληματική πλέον αδιαφορία. Ως εδώ με το έλλειμμα ενός σοβαρού σχεδιασμού και πλάνου για την αντιμετώπιση του θέματος. Ως εδώ με τη συστηματική άρνηση των αρμοδίων στο κεντρικό κράτος να αναλάβουν τις ευθύνες τους.
Εμείς, ως Δήμος Αθηναίων, με όσα μέσα διαθέτουμε και εξαντλώντας τα περιθώρια των αρμοδιοτήτων μας, δεν θα προσπεράσουμε το θέμα. Ούτε θα κρυφτούμε. Αλλά με σοβαρότητα, υπευθυνότητα και προτάσεις θα πιέσουμε όσους έχουν την αρμοδιότητα και την ευθύνη. Σε αυτήν την προσπάθεια θέλουμε όλους τους άμεσα ή έμμεσα εμπλεκόμενους μαζί μας. Πρώτα απ’ όλα τους κατοίκους και τις ιδιαίτερα δραστήριες κινήσεις και πρωτοβουλίες πολιτών, τους φορείς, τις ΜΚΟ με σημαντικό έργο, τα γειτονικά πανεπιστημιακά ιδρύματα, τα ξενοδοχεία που δραστηριοποιούνται σε περιοχές με οξυμένο πρόβλημα, αλλά και συνολικά το σύνολο των επιχειρήσεων και των εμπόρων. Με αφετηρία τη σημερινή συνεδρίαση να δημιουργήσουμε μια μεγάλη συμμαχία και να ενώσουμε τις φωνές ώστε να ακουστούμε πιο δυνατά.
Θα ήθελα πολύ σύντομα να σας πω τι κάνουμε εμείς ως δήμος Αθηναίων στο πλαίσιο των περιορισμένων αρμοδιοτήτων που έχουμε. Σε πολιτικό επίπεδο, ήδη από τον Απρίλιο του 2017 ενημερώσαμε διεξοδικά τα πολιτικά κόμμα για την έξαρση του φαινομένου και συγκαλέσαμε συσκέψεις με εκπροσώπους τους και φορείς, προχωρήσαμε σε συναντήσεις με τους πολιτικούς αρχηγούς και τον πρωθυπουργό, ενημερώσαμε τη Βουλή και τους αρμόδιους υπουργούς.
Την ίδια στιγμή, μέσα από τη συστηματική συνεργασία με δημόσιους φορείς και εκπροσώπους της κοινωνίας των πολιτών, οι οποίοι διαθέτουν τεχνογνωσία και εξειδίκευση σε θέματα ουσιοεξάρτησης, εστιάσαμε στην πρόληψη. Πιο συγκεκριμένα:
Σε συνεργασία με τον ΟΚΑΝΑ έχουμε την ευθύνη της λειτουργίας του Κέντρου Πρόληψης των Εξαρτήσεων και Προαγωγής της Ψυχοκοινωνικής Υγείας «Αθηνά Υγεία», το οποίο υλοποιεί πλήθος ενημερωτικών δράσεων με στόχο την πρόληψη.
Με τον ΟΚΑΝΑ έχουμε συνάψει συμφωνητικό συνεργασίας, προκειμένου να λειτουργήσει για πρώτη φορά Υπνωτήριο 90 θέσεων για αστέγους-ουσιοεξαρτημένους.
Συνεργαζόμαστε με την Περιφέρεια, το ΚΕΘΕΑ και τον ΟΚΑΝΑ, στην υλοποίηση έργου με στόχο την ενίσχυση του streetwork και της διασύνδεσης των χρηστών με τις κοινωνικές υπηρεσίες του Δήμου σε περιοχές όπως το Πεδίον του Άρεως και η Τριλογία.
Σε συνεργασία με 6 εξειδικευμένους φορείς, σχεδιάζουμε έργο για τη στέγαση και την παροχή συνοδευτικών υπηρεσιών στις περισσότερο ευάλωτες κατηγορίες αστέγων δρόμου (πχ. διπλής διάγνωσης ενεργής χρήσης και σοβαρής ψυχικής πάθησης). Στοχεύουμε να εξυπηρετήσουμε 200 άτομα σε βάθος διετίας.
Παράλληλα, μένουμε έμπρακτα στην πρώτη γραμμή σε όλα τα επίπεδα:
– διοργανώνουμε ημερίδες για το θέμα της δημόσιας χρήσης, ακούγοντας τους φορείς που δραστηριοποιούνται στο πεδίο,
– φέρνουμε τεχνογνωσία από πόλεις του εξωτερικού με εμπειρία στο θέμα, όπως το Άμστερνταμ και η Νέα Υόρκη,
– είμαστε στο πλευρό των κατοίκων συμμετέχοντας σε εκδηλώσεις, όπως η ημερίδα του «Επιμένουμε Πεδίο του Άρεως» τον Απρίλιο του 2018,
– αποστείλαμε επιστολή στον Πρωθυπουργό, η οποία συνυπογράφηκε από 18 επώνυμους Αθηναίους,
– στηρίζουμε την τροπολογία που κατατέθηκε πρόσφατα από βουλευτές του ΚΙΝΑΛ για τη λειτουργία χώρων εποπτευόμενης χρήσης, η οποία απορρίφθηκε από την Κυβέρνηση.
Ομως οι αρμοδιότητες για ουσιαστικές και ριζικές λύσεις ανήκουν στο κεντρικό κράτος. Άλλωστε, η δημόσια διακίνηση και χρήση ναρκωτικών δεν είναι ένα μονοδιάστατο πρόβλημα. Είναι ζήτημα κοινωνικής πολιτικής, είναι ζήτημα δημόσιας υγείας, είναι ζήτημα ασφάλειας. Απαιτεί τη δυναμική παρέμβαση του κεντρικού Κράτους, μέσα από στενή και αξιόπιστη συνεργασία των υπουργείων Υγείας, Προστασίας του Πολίτη και Δικαιοσύνης. Στο κρίσιμο αυτό πρόβλημα, διαπιστώνουμε δυστυχώς την ηχηρή απουσία της Κυβέρνησης: το υπουργείο Υγείας στερείται κάθε σχεδίου για την αντιμετώπιση της κατάστασης, το υπουργείο Δικαιοσύνης αρνείται να συμβάλει στη βελτίωση του νομοθετικού πλαισίου ενώ η πολιτική ηγεσία της Ελληνικής Αστυνομίας, χωρίς να λαμβάνει υπόψη και τις εκκλήσεις των ίδιων των αξιωματικών, δείχνει εντελώς απρόθυμη να ασκήσει τα καθήκοντά της.
Τέλος, διεκδικώντας το αυτονόητο για τις γειτονιές της Αθήνας και στηρίζοντας έμπρακτα τα δίκαια αιτήματα των κατοίκων, ζητούμε, ως μέλη του Δημοτικού Συμβουλίου, να ληφθούν τα εξής τρία συγκεκριμένα μέτρα:
1. Όπως συμβαίνει και σε άλλες πόλεις της χώρας, να επιτραπεί η διάθεση υποκατάστατων μόνο στα νοσοκομεία και όχι σε χώρους στο κέντρο της πόλης.
2. Να θεσμοθετηθούν άμεσα χώροι ιατρικώς επιτηρούμενης χρήσης, οι οποίοι εξασφαλίζουν ασφαλέστερες συνθήκες για τους χρήστες, προστασία της δημόσιας υγείας και μείωση της δημόσιας όχλησης. Είναι κρίμα η κυβέρνηση και μάλιστα μια κυβέρνηση που θέλει να αυτοπροσδιορίζεται ως προοδευτική, να απορρίπτει ένα κατεξοχήν προοδευτικό μέτρο για μικροκομματικούς λόγους. Είναι αδιανόητο ο υπουργός Υγείας να μην έχει καν απαντήσει εδώ και μήνες στη σχετική μου επιστολή.
3. Η Ελληνική Αστυνομία να προστατεύσει τους πολίτες από το οργανωμένο εμπόριο ναρκωτικών και να απελευθερώσει τις γειτονιές της πόλης από τους στυγνούς εγκληματίες που τις έχουν μετατρέψει σε χώρους θανάτου.
Επαναλαμβάνω με κάθε τόνο και κάθε κατεύθυνση. Δεν υπάρχει άλλος χρόνος για αδράνεια. Ας είναι η σημερινή συνεδρίαση μια θετική αφετηρία, ένα ηχηρό καμπανάκι που θα αφυπνίσει τους αρμόδιους ώστε επιτέλους να δοθούν ουσιαστικές λύσεις. Εμείς είμαστε και θα είμαστε να δώσουμε μαζί σας αυτή τη μάχη.