Η στροφή του ΣΥΡΙΖΑ προς το κέντρο και η διεκδίκηση μιας ταυτότητας ανοιχτά σοσιαλδημοκρατικής, μαζί με την πλήρη αποδοχή των μνημονίων αλλά και ενός ευρωατλαντικού διεθνούς προσανατολισμού, σημαίνει ότι στα αριστερά του δημιουργείται αντικειμενικά ένας χώρος για την εκπροσώπηση αυτού που ιστορικά ορίστηκε ως «ριζοσπαστική αριστερά».
Κι όσο πλησιάζουμε προς τις κάλπες αναμένεται να απελευθερωθούν δυνάμεις αριστερά του κυβερνώντος κόμματος που ενδεχομένως να αλλάξουν πολλά στον ευρύτερο χώρο της Αριστεράς.
Καταρχάς, υπάρχει το ΚΚΕ, η ηγεσία του οποίου εκτιμά ότι μπορεί να βγει κερδισμένο σε μια επόμενη εκλογική μάχη, επενδύοντας στη συνέπεια που έχει δείξει αλλά και την αναδρομική του δικαίωση ως προς την πολεμική στις παλινωδίες και τις υπαναχωρήσεις του ΣΥΡΙΖΑ.
Όμως, δεν είναι λίγοι αυτοί που υποστηρίζουν ότι το ΚΚΕ, παρά την ισχυρή απήχησή του και το πλεονέκτημα που του δίνει η στιβαρή οργανωτική συγκρότησή του, τόσο στη νεολαία όσο και στο εργατικό κίνημα, δεν μπορεί να εκπροσωπήσει το αίτημα μιας ελπίδας που είναι εφικτή, ακριβώς επειδή η κομβική ανάλυση που κάνει ο Περισσός ξεκινά από την παραδοχή ότι στην εποχή μας δεν υπάρχουν ακόμη οι «αντικειμενικοί και υποκειμενικοί όροι» για την κοινωνική αλλαγή.
Μετά τη στροφή
Αντίθετα, πιο διατεθειμένα να παίξουν έναν τέτοιο ρόλο δείχνουν να είναι τα στελέχη των σχημάτων που φτιάχτηκαν ύστερα από τη στροφή του ΣΥΡΙΖΑ το 2015.
Στο χώρο της Λαϊκή Ενότητας επικρατεί μια συγκρατημένη αισιοδοξία. Τα στελέχη του κόμματος αναγνωρίζουν τις πραγματικές δυσκολίες που γεννά ένα κλίμα ηττοπάθειας σε τμήματα της κοινωνίας, όμως επιμένουν ότι κατά τις συνεχείς περιοδείες που κάνουν ανά την Ελλάδα συναντούν όχι μόνο οργή και δυσαρέσκεια αλλά και αναζήτηση μιας ριζοσπαστικής εναλλακτικής πρότασης.
Η Λαϊκή Ενότητα δεν επενδύει μόνο στην παρουσία στις γραμμές της αναγνωρίσιμων στελεχών του ΣΥΡΙΖΑ που προτίμησαν το δύσκολο δρόμο της δημιουργίας ενός νέου κόμματος παρά να διατηρήσουν υπουργικές θέσεις. Πάνω από όλα προβάλλει το σαφές προγραμματικό της στίγμα που ρητά αναφέρεται στην ανάγκη εξόδου από το ευρώ και προοπτικά την ΕΕ, αλλά και το γεγονός ότι με συνέπεια επιμένει στην ενότητα των ριζοσπαστικών, αντιμνημονιακών δυνάμεων.
Παράλληλα, τα στελέχη της ΛΑΕ προσπαθούν να στηρίξουν όσες κινητοποιήσεις ξεδιπλώνονται, είτε πρόκειται για τις κινητοποιήσεις ενάντια στους ηλεκτρονικούς πλειστηριασμούς, είτε πρόκειται για κινητοποιήσεις εργαζομένων, είτε για τοπικές κινητοποιήσεις για περιβαλλοντικά ζητήματα. Επιπλέον, ασκούν οξεία κριτική στην κυβέρνηση για τους χειρισμούς στην εξωτερική πολιτική, κατηγορώντας την ότι ευθυγραμμίζεται πλήρως με τους αμερικανικούς και νατοϊκούς χειρισμούς.
Σε αυτό το φόντο παρουσιάζουν ως σημαντική την πρωτοβουλία 1-1-4, που αποτυπώνει μια αναβαθμισμένη συνεργασία με τον Αλέκο Αλαβάνο αλλά και την Νάντια Βαλαβάνη και άλλα στελέχη, στην κατεύθυνση της συσπείρωσης δυνάμεων με στόχο τη δημιουργία «ενός ισχυρού ρεύματος για μια νέα λαϊκή πλειοψηφία, που θα συμβάλει στην ανακοπή και στην ανατροπή της σημερινής κατάστασης». Εκτιμούν ότι αυτή η πρωτοβουλία, δίνει ένα πρώτο στίγμα ενωτικής συσπείρωσης και αντιστροφής των τάσεων κατακερματισμού και αποστράτευσης που είχαν παρατηρηθεί τα προηγούμενα χρόνια.
Από την άλλη μεριά, πιο δύσκολα δείχνουν τα πράγματα για μια συνεργασία με την Ζωή Κωνσταντοπούλου. Η επιλογή της να προχωρήσει σε ένα προσωποκεντρικό εγχείρημα, την Πλεύση Ελευθερίας, δεν έχει βοηθήσει σε αυτή την κατεύθυνση, ούτε και οι θέσεις που πήρε για θέματα όπως το Μακεδονικό. Ορισμένοι εκτιμούν ότι αντιμέτωπη με μια δυσκολία να ακολουθήσει έναν μοναχικό δρόμο θα μπορούσε και αυτή να διαλέξει μια κατεύθυνση συνεργασιών και μετώπων.
Συνεργασία ή μήπως όχι;
Από τη μεριά της η ΑΝΤΑΡΣΥΑ, ο μετωπικός σχηματισμός που διεκδίκησε από το 2009 που σχηματίστηκε να αποτελέσει την κατεξοχήν έκφραση της «αριστεράς της αριστεράς» στην Ελλάδα, προς το παρόν δείχνει να μην επιδιώκει συνεργασίες και οι αποφάσεις της τελευταίας συνδιάσκεψής της κάνουν αρκετά σαφές ότι θεωρεί δεν υπάρχουν περιθώρια συνεργασίας με τη ΛΑΕ.
Ωστόσο, υπάρχουν και φωνές μέσα στην ΑΝΤΑΡΣΥΑ που επισημαίνουν ότι σήμερα μια κατεύθυνση μετωπικής συσπείρωσης των αριστερών ριζοσπαστικών δυνάμεων, θα μπορούσε να λειτουργήσει ως πόλος συσπείρωσης πολύ πιο αποτελεσματικά από τη σημερινή κατάσταση που μπορεί να οδηγήσει στην εμφάνιση στις εκλογές δύο (ή και περισσότερων) ψηφοδελτίων που κοντινές θέσεις (κατά των μνημονίων, της λιτότητας, του ευρώ κ.λπ.).
Το ερώτημα που τίθεται βέβαια για όλους αυτούς τους σχηματισμούς είναι ένα θα καταφέρουν να πείσουν ότι αποτελούν πραγματικά «χρήσιμο ψήφος». Η συμπάθεια ή η αναγνώριση που μπορεί να έχουν σχηματισμοί όπως η ΛΑΕ και η ΑΝΤΑΡΣΥΑ, με βάση την αγωνιστικότητά τους και το ότι «αντιστάθηκαν στις σειρήνες της εξουσίας», δεν είναι βέβαιο ότι θα μεταφραστεί σε θετική ψήφο στις εκλογές. Ιδίως εάν ο ΣΥΡΙΖΑ προσπαθήσει να «εκβιάσει» ένα αριστερό ακροατήριο προβάλλοντας τον κίνδυνο επιστροφής της ΝΔ στην εξουσία.
Οι δυνάμεις στα αριστερά του ΣΥΡΙΖΑ καλούνται να πείσουν ότι δεν εκπροσωπούν απλώς μια δίκαιη διαμαρτυρία αλλά και μια αξιόπιστη πολιτική πρόταση.
