Η χώρα κινείται πλέον πλησίστια προς τις εκλογές. Το επιβεβαιώνει η κυβέρνηση με τις μεθοδεύσεις της προηγούμενης εβδομάδας, ενώ νέες σχεδιάζονται και θα ακολουθήσουν το προσεχές διάστημα.
Παρά το γεγονός ότι στο Μέγαρο Μαξίμου ετοιμάζονται να πανηγυρίσουν εν όψει της 20ής Αυγούστου και της λήξης της δανειακής σύμβασης, την οποία έχουν βαφτίσει «τέλος του Μνημονίου», τα σενάρια και οι ημερομηνίες στις οποίες θα στηθούν οι εθνικές κάλπες εξετάζονται πυρετωδώς.
Δεν τους μένει πλέον χρόνος
Οποτε και αν αποφασιστεί η διεξαγωγή πρόωρων εκλογών, θεωρείται πλέον δεδομένο και οριστικό από πολιτικούς και οικονομικούς παράγοντες στη χώρα ότι το «τέλος του Μνημονίου» δεν σημαίνει επιστροφή στην κανονικότητα. Πόσω δε μάλλον μια στροφή στην υπηρέτηση και στην εφαρμογή ενός σχεδίου οικονομικής ανάκαμψης και ανασυγκρότησης. Αυτό είναι ανύπαρκτο και ούτως ή άλλως δεν θα υπάρχει επαρκής χρόνος στον οποίο θα μπορούσε να εμφανίσει η κυβέρνηση ορατά και εκλογικά «εξαγοράσιμα» αποτελέσματα.
Υπό αυτό το πρίσμα είναι σαφές ότι οι αποφάσεις θα ληφθούν από τον Αλέξη Τσίπρα (και τον Πάνο Καμμένο) με γνώμονα το «σενάριο του χάους». Βάσει αυτού, το κυβερνητικό επιτελείο αποβλέπει, αφενός, στην υπονόμευση της αντιπολίτευσης και, αφετέρου, στην εξασφάλιση όσο το δυνατόν περισσότερων ευκαιριών για την πρόκληση πολιτικής αναστάτωσης.
Μετά το Μνημόνιο η… παράλυση
Κατά τη γενική εκτίμηση στα κομματικά επιτελεία, το μόνο που παραμένει άγνωστο από τη στιγμή που άρχισε να λειτουργεί εντατικά το εκλογικό μαγειρείο στο Μέγαρο Μαξίμου και στο υπουργείο Εσωτερικών είναι ο χρόνος των εθνικών εκλογών.
Στην αθώα εκδοχή, το μόνο δεδομένο αυτή τη στιγμή είναι η ταυτόχρονη διεξαγωγή ευρωεκλογών και αυτοδιοικητικών εκλογών τον επόμενο Μάιο, έπειτα από τη νέα αλλαγή διαθέσεων της κυβέρνησης.
Ακόμα και σε αυτή την περίπτωση, το διάστημα αμέσως μετά το καλοκαίρι θα σημάνει μοιραία και την έναρξη διεργασιών σε όλα τα κομματικά επιτελεία. Κυρίως όμως σε αυτό του ΣΥΡΙΖΑ, ο οποίος με όχημα την ταυτόχρονη αλλαγή του εκλογικού νόμου για τις δημοτικές και περιφερειακές εκλογές επιχειρεί να διαβρώσει όχι μόνο την Αυτοδιοίκηση αλλά ολόκληρο το πολιτικό οικοδόμημα, μέσω μιας μακράς διαδικασίας πολιτικών συναλλαγών και εκβιασμών σε τοπικό επίπεδο.
Στον πυρήνα αυτού του σχεδίου βρίσκεται η θέσπιση της απλής αναλογικής, στοιχείο που δυσχεραίνει εκ προοιμίου τη δυνατότητα ανάδειξης πλειοψηφιών και οδηγεί σε διαδικασίες παρασκηνιακών συνεννοήσεων –κατά τις φιλοδοξίες τουλάχιστον του Μεγάρου Μαξίμου.
Από τον ΣΥΡΙΖΑ αντιμετωπίζεται αυτό ως ευκαιρία για την πρόκληση αποσυντονισμού στους μηχανισμούς της αντιπολίτευσης: Σε ένα επίπεδο όλοι θα πρέπει να αναζητούν συνεργασίες για την Αυτοδιοίκηση, ενώ στο πεδίο των ευρωεκλογών θα διεκδικούν το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα με όρους αυτονομίας. Η κατάσταση θα περιπλακεί προφανώς ακόμα περισσότερο στην περίπτωση κατά την οποία τον Μάιο διεξαχθούν και οι εθνικές εκλογές.
Με αυτόν τον χρονικό ορίζοντα, βασική παράμετρος για την ενεργοποίηση του ενός ή του άλλου σεναρίου παραμένει η εκκρεμότητα στο ζήτημα της κύρωσης της συμφωνίας των Πρεσπών από το ελληνικό Κοινοβούλιο.
Δεδομένου ότι στην πΓΔΜ οι διαδικασίες δεν θα έχουν ολοκληρωθεί πριν από τις αρχές του 2019, η αίσθηση που κυριαρχεί είναι πως, είτε εν όψει των όσων θα πρέπει να επακολουθήσουν εκ μέρους της ελληνικής πλευράς, είτε με παράταση της εκκρεμότητας, η κυβέρνηση θα διεκδικήσει «νωπή εντολή».
Στην πορεία προς το σημείο αυτό θα βρίσκεται παράλληλα η συζήτηση ή μια νέα δήθεν διαπραγμάτευση με τους δανειστές για τις περικοπές των συντάξεων ή άλλα μέτρα τα οποία ο κ. Τσίπρας θα παρουσιάζει ως φιλολαϊκές διεκδικήσεις της κυβέρνησής του.
Το ενδεχόμενο του αιφνιδιασμού
Τις τελευταίες ημέρες και με τον προεκλογικό πυρετό να εκδηλώνεται καθημερινώς στο Μέγαρο Μαξίμου, έχει αρχίσει να διαδίδεται και μια άλλη εκτίμηση. Σύμφωνα με αυτήν, ο κ. Τσίπρας επιχειρεί έναν αντιπερισπασμό όσο καλλιεργεί την εντύπωση ότι σχεδιάζει εκλογές τον επόμενο Μάιο. Και έμπειρα στελέχη της αντιπολίτευσης επισημαίνουν ότι πίσω από αυτή τη μεθόδευση βρίσκεται ο στόχος του αιφνιδιασμού.
Κάτι τέτοιο θα μπορούσε να επιτευχθεί με την προκήρυξη πρόωρων εκλογών για το φθινόπωρο, με κάποια πρόφαση και πάντως με βασικό ισχυρισμό του Πρωθυπουργού το «εγώ σάς έβγαλα από τα μνημόνια».
Στον ΣΥΡΙΖΑ πιστεύουν ότι αυτή η επιλογή θα έβρισκε απροετοίμαστα τα κομματικά επιτελεία –κατά μείζονα λόγο στο ΠαΣοΚ και στο Ποτάμι –και συνεπώς θα είχε να αποκομίσει οφέλη ο κ. Τσίπρας. Τουλάχιστον ως προς την επιδίωξή του να συγκρατήσει ψηφοφόρους, οι οποίοι γοητεύονται από τη ρητορική περί μεγάλης «δημοκρατικής παράταξης» και διστάζουν να στραφούν προς τη ΝΔ.
Και σε αυτή την περίπτωση όμως, τα αποτελέσματα θα απέχουν πολύ από τα όσα διακηρύσσει ο κ. Τσίπρας για τη μεταμνημονιακή περίοδο. Πρόωρες εκλογές το φθινόπωρο σε κλίμα ακραίας πόλωσης θα σημάνει μια περίοδο αναστάτωσης. Και σε αυτό είναι διατεθειμένοι κάποιοι στον ΣΥΡΙΖΑ να ποντάρουν το εναπομείναν πολιτικό κεφάλαιό τους.
Η αναθεώρηση, το δημοψήφισμα και η 20ή Αυγούστου
Οι κυβερνητικοί σχεδιασμοί σύντομα θα εμπλουτιστούν με νέα στοιχεία: τη διαδικασία της κατ’ επίφασιν αναθεώρησης του Συντάγματος και, στο πλαίσιο αυτό, ένα νέο παιχνίδι με την ψήφιση της απλής αναλογικής. Μέσω αυτού θα επιχειρηθεί πιθανότατα η άσκηση πίεσης στα μικρότερα κόμματα και στους ανεξάρτητους βουλευτές.
Η συζήτηση αναμένεται σε ένα πρώτο επίπεδο να ανοίξει περί τα τέλη του μηνός και προτού ξεκινήσουν τα θερινά τμήματα της Βουλής και ο κ. Τσίπρας θα επιχειρήσει να χαράξει και νέες διαχωριστικές γραμμές, με αφορμή θέματα όπως ο διαχωρισμός Εκκλησίας και κράτους.
Κάποιοι δε (όπως ο Ευ. Βενιζέλος) δεν αποκλείουν να επισείσει ο Πρωθυπουργός και την απειλή ενός δημοψηφίσματος με αυτή την αφορμή. Σε ανύποπτο χρόνο άλλωστε στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ ανέφεραν ότι συνταγματική αναθεώρηση, συμβουλευτικού χαρακτήρα δημοψήφισμα και εθνικές εκλογές είναι αλληλένδετα ενδεχόμενα.
Υπό το πρίσμα όλων αυτών των μηχανορραφιών της κυβέρνησης, τα βλέμματα είναι στραμμένα εν όψει θερινής ανάπαυλας σε δύο ημερομηνίες. Αρχικώς στην 20ή Αυγούστου και στα όσα θα διακηρυχθούν εν όψει «εξόδου από τα μνημόνια». Κάποιοι δεν αποκλείουν την πιθανότητα ο κ. Τσίπρας να επιχειρήσει τον εκλογικό αιφνιδιασμό εκείνη την περίοδο, εφόσον κανένας δεν θα έχει τσιμπήσει στα άλλα δολώματά του.
Υπό το πρίσμα όλων αυτών των μηχανορραφιών της κυβέρνησης, τα βλέμματα είναι στραμμένα εν όψει θερινής ανάπαυλας σε δύο ημερομηνίες. Αρχικώς στην 20ή Αυγούστου και στα όσα θα διακηρυχθούν εν όψει «εξόδου από τα μνημόνια». Κάποιοι δεν αποκλείουν την πιθανότητα ο κ. Τσίπρας να επιχειρήσει τον εκλογικό αιφνιδιασμό εκείνη την περίοδο, εφόσον κανένας δεν θα έχει τσιμπήσει στα άλλα δολώματά του.
Εν συνεχεία η προσοχή στρέφεται στις αρχές του Σεπτεμβρίου και στη Διεθνή Εκθεση Θεσσαλονίκης. Οπως αναμένεται, ο Πρωθυπουργός θα θελήσει να τη χρησιμοποιήσει ως προεκλογικό βήμα, είτε έχει ήδη προκηρύξει εκλογές, είτε το κάνει εκεί, είτε λίγο αργότερα…
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ