Πεδίο βολής φθηνό…

H Ελλάδα δεν είναι βεβαίως ομφαλός της Γης, όπως φαντασιώνονται ορισμένοι υπερφίαλοι συμπατριώτες μας, ωστόσο η θέση της, η γεωγραφία της δηλαδή, το ότι βρίσκεται στο μεταίχμιο Δύσης και Ανατολής, την καθιστά αξιοπρόσεκτη και στους αιώνες διεκδικήσιμη.

Ιδιαιτέρως σε περιόδους μεταβατικές, όπως η σημερινή, το ενδιαφέρον των μεγάλων δυνάμεων πολλαπλασιάζεται. Μια απλή ιστορική αναδρομή αρκεί προκειμένου να βεβαιώσει του λόγου το αληθές.

Από την εποχή του περιβόητου «ανατολικού ζητήματος», όταν μεθοδευόταν το τέλος της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, μέχρι και τη μεθεπομένη του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, όταν οι νικητές Αμερικανοί, Ρώσοι και Αγγλοι όριζαν τις ζώνες επιρροής, όπως και αργότερα στα χρόνια του Ψυχρού Πολέμου, ασκήθηκαν πάμπολλες δυνάμεις στο σώμα της Ελλάδας.

Αλλά και τώρα που ο κόσμος αλλάζει και αναδιαμορφώνονται τα μεγάλα γεωπολιτικά και γεωστρατηγικά συμφέροντα, ασκούνται εδώ πανίσχυρες διεθνείς δυνάμεις, επειδή απλούστατα είμαστε στη μέση των μεγάλων δρόμων του πετρελαίου, της ενέργειας και των μεταφορών. Και επειδή η ευρύτερη περιοχή της Νοτιοανατολικής Μεσογείου διατηρεί ανεκμετάλλευτους ακόμη φυσικούς πόρους, παραμένει ασταθής και ζώνη υψηλού κινδύνου.

Τούτο τον καιρό, η Ελλάδα εξουσιάζεται από τους Ευρωπαίους, αντιμετωπίζεται από τους Αμερικανούς ως ιστορικά σταθερότερη σύμμαχος και διεκδικείται από τους Ρώσους λόγω της επιρροής της στη βαλκανική σλαβική ζώνη και επειδή διατηρεί τα πρωτεία της Ορθοδοξίας. Απ’ αυτή τη σχεδόν ανοιχτή και γνωστή σε όλους ρωσική διεκδίκηση πηγάζει η τελευταία κρίση στις σχέσεις Αθηνών – Μόσχας με τις επαπειλούμενες εκατέρωθεν απελάσεις διπλωματών.

Ταυτόχρονα όμως η χώρα μας αντιμετωπίζει την επιθετικότητα και την προκατάληψη της Τουρκίας, η οποία διεκδικεί τα πρωτεία στην ευρύτερη ζώνη και ρόλο μεγάλης περιφερειακής δύναμης σε αυτόν τον κόσμο που όντως αλλάζει.

Η όλη πίεση δε προς την Ελλάδα λαμβάνει διαστάσεις στις παρούσες ξεχωριστές συνθήκες, επειδή τυχαίνει η χώρα μας να είναι ασθενής, ευάλωτη και εξαρτημένη εξαιτίας της υπερχρέωσης και δυσμενούς οικονομικής της θέσης.

Αν ήταν οικονομικά ισχυρή, και καθώς είναι ενταγμένη σε υπερεθνικά σύνολα, θα διέθετε περισσότερους βαθμούς ελευθερίας και δυνατότητες άσκησης πολυδιάστατης εξωτερικής πολιτικής, όπως την είχαν ασκήσει στο παρελθόν ο Κωνσταντίνος Καραμανλής και ο Ανδρέας Παπανδρέου.

Τώρα δυστυχώς, όπως απέδειξε η υπόθεση του Μακεδονικού, αλλά και η πολύμηνη κράτηση των δύο ελλήνων στρατιωτικών, η Ελλάδα κινδυνεύει να μετατραπεί σε «πεδίο βολής φθηνό, που ασκούνται βρίζοντας ξένοι φαντάροι», όπως έγραψε ο Αλκης Αλκαίος και πρωτοτραγούδησε ο Μανώλης Μητσιάς.

Για αυτούς τους λόγους επείγει η ταχεία ανόρθωση της οικονομίας και η απαλλαγή της από ιδεοληπτικού χαρακτήρα προσεγγίσεις και ανώφελους διχαστικούς περιορισμούς.

Τώρα είναι η ώρα για άλματα προόδου. Πολιτικές μικρών βημάτων δεν έχουν θέση στην εποχή μας. Γιατί απλούστατα χωρίς υγιή και ταχέως αναπτυσσόμενη οικονομία δεν μπορείς να κάνεις ούτε βήμα στην εξωτερική πολιτική.

Και επιπλέον επιβάλλεται να χαραχθεί ένας σαφής και καθαρός δρόμος συμμαχιών, χωρίς τις οποίες επίσης κανένα κράτος δεν μπορεί να αδράξει ευκαιρίες σε τούτο τον νέο πολυπολικό κόσμο.

Πράγμα που σημαίνει ότι η ελληνική πολιτική οφείλει να συνεργαστεί και να συζητήσει οργανωμένα για το μέλλον μας.

Αλλιώς, η τύχη του φθηνού πεδίου βολής μάς περιμένει…