Σημαντικές μεταβολές στον εκλογικό χάρτη της χώρας φέρνει το νομοσχέδιο του Υπουργείου Εσωτερικών με την ονομασία «Κλεισθένης», που κατατέθηκε στη Βουλή στις 5 Ιουλίου και αναμένεται να ψηφιστεί την ερχόμενη Παρασκευή 13 Ιουλίου την τελευταία ημέρα των φετινών συνεδριάσεων της Ολομέλειας της Βουλής.
Το νομοσχέδιο παρά τις αντιδράσεις εκπροσώπων των ΟΤΑ και κομμάτων της αντιπολίτευσης, καθιερώνει αφενός την απλή αναλογική σε δημοτικές και περιφερειακές εκλογές, αφετέρου επιφέρει το «σπάσιμο» στη Β’ Αθηνών και την Περιφέρεια Αττικής.
Σύμφωνα με το νομοσχέδιο, το σύνολο των εδρών του δημοτικού και περιφερειακού συμβουλίου κατανέμεται στους συνδυασμούς που έλαβαν μέρος στις εκλογές, ανάλογα με τον αριθμό των έγκυρων ψηφοδελτίων που έλαβαν στον α’ γύρο. Αν κανένας συνδυασμός δεν συγκεντρώσει ποσοστό 50% συν 1, η ψηφοφορία επαναλαμβάνεται την επόμενη Κυριακή (β’ γύρος), ανάμεσα μόνο στους υποψήφιους δημάρχους των δύο συνδυασμών που έλαβαν τις περισσότερες ψήφους.
Αποσύνδεση από τις ευρωεκλογές
Με τον «Κλεισθένη» οι αυτοδιοικητικές εκλογές αποσυνδέονται από τις ευρωεκλογές και θα διεξάγονται τη δεύτερη Κυριακή του Οκτωβρίου (οι προσεχείς θα διεξαχθούν στις 13 Οκτωβρίου), ενώ η διάρκεια της δημοτικής και περιφερειακής περιόδου επανέρχεται στην τετραετία από πενταετία που ήταν με το πρόγραμμα «Καλλικράτης». Η εγκατάσταση των νέων αρχών γίνεται την 1η Ιανουαρίου του επόμενου έτους από τη διεξαγωγή των εκλογών και η θητεία τους λήγει την 31η Δεκεμβρίου του τέταρτου έτους.
Ο αριθμός των υποψήφιων δημοτικών συμβούλων πρέπει να είναι τουλάχιστον ίσος με τον αριθμό των εδρών κάθε εκλογικής περιφέρειας με δυνατότητα προσαύξησης έως και 30%, αντί του 10% που προέβλεπε το αρχικό κείμενο που είχε δοθεί προς διαβούλευση.
Την Παρασκευή το μεσημέρι (6/7) κατατέθηκε επίσης στη Βουλή η τροπολογία του υπουργείου Εσωτερικών για την κατάτμηση της Β’ Αθηνών και της Περιφέρειας Αττικής.
Σύμφωνα με αυτήν, η Β’ Αθηνών «σπάει» σε μικρότερες περιφέρειες και η Περιφέρεια Αττικής σε δύο. Επανακαθορίζονται επίσης, οι δήμοι που αποτελούν την Α’ και Β’ Αθηνών, ενώ (επειδή η κατάτμηση των πολύ μεγάλων εκλογικών περιφερειών στερεί από τα κόμματα, ιδίως τα μικρότερα, τη δυνατότητα να προβλέψουν σε ποιες εκλογικές περιφέρειες αναμένεται να καταλάβουν έδρα) δίνεται η δυνατότητα στους αρχηγούς κομμάτων να κατεβαίνουν ως υποψήφιοι σε τρεις εκλογικές περιφέρειες αντί για δύο που ισχύει.
Η ανατομία της Β’ Αθηνών και της περιφέρειας Αττικής
Το Σύνταγμα προβλέπει ότι για να ισχύσει η ρύθμιση στις αμέσως επόμενες εκλογές, όποτε κι αν γίνουν, θα πρέπει αυτή να υπερψηφιστεί από τουλάχιστον 200 βουλευτές. Αν δεν συγκεντρωθούν οι 200 ψήφοι, η Β’ Αθηνών και η Περιφέρεια Αττικής θα «σπάσουν» στη μεθεπόμενη εκλογική αναμέτρηση.
Με την προτεινόμενη ρύθμιση ο Νομός Αττικής διαιρείται σε 8 εκλογικές περιφέρειες και συγκεκριμένα:
1. Α’ Αθηνών που αποτελείται από τον Δήμο Αθηναίων
2. Β1 Βορείου Τομέα Αθηνών που αποτελείται από τους Δήμους: Αγ. Παρασκευής, Αμαρουσίου, Βριλησσίων, Γαλατσίου, Ηρακλείου, Κηφισιάς, Λυκόβρυσης –Πεύκης, Μεταμόρφωσης, Ν. Ιωνίας, Παπάγου –Χολαργού, Πεντέλης, Φιλαδέλφειας –Χαλκηδόνας, Φιλοθέης –Ψυχικού και Χαλανδρίου
3. Β2 Δυτικού Τομέα Αθηνών που αποτελείται από τους Δήμους: Αγ. Βαρβάρας, Αγ. Αναργύρων –Καματερού, Αιγάλεω, Ιλίου, Περιστερίου, Πετρούπολης και Χαϊδαρίου
4. Β3 Νοτίου Τομέα Αθηνών που αποτελείται από τους Δήμους: Αγ. Δημητρίου, Αλίμου, Βύρωνα, Γλυφάδας, Δάφνης –Υμηττού, Ελληνικού –Αργυρούπολης, Ζωγράφου, Ηλιούπολης, Καισαριανής, Καλλιθέας, Μοσχάτου –Ταύρου, Ν. Σμύρνης και Π. Φαλήρου
5. Α’ Πειραιά που αποτελείται από τους Δήμους: Αίγινας, Αγκιστριού, Κηθύρων, Πειραιώς, Πόρου, Σπετσών, Τροιζηνίας –Μεθάνων και Υδρας
6. Β’ Πειραιώς που αποτελείται από τους Δήμους: Κερατσινίου –Δραπετσώνας, Κορυδαλλού, Νίκαιας –Αγ. Ιωάννη Ρέντη, Περάματος και Σαλαμίνας
7. Α’ Ανατολικής Αττικής που αποτελείται από τους Δήμους: Αχαρνών, Βάρης –Βούλας –Βουλιαγμένης, Διονυσίου, Κρωπίας, Λαυρεωτικής, Μαραθώνα, Μαρκόπουλου –Μεσογαίας, Παιανίας, Παλλήνης, Ραφήνας –Πικερμίου, Σαρωνικού, Σπατών –Αρτέμιδος και Ωρωπού
8. Β’ Δυτικής Αττικής που αποτελείται από τους Δήμους: Ασπροπύργου, Ελευσίνας, Μάνδρας –Ειδυλλίας, Μεγαρέων και Φυλής.
Στη Θεσσαλονίκη
Αναφορικά με τις δύο εκλογικές περιφέρειες της Θεσσαλονίκης η ανακατανομή των δήμων έχει ως εξής:
1. Α Θεσσαλονίκης αποτελείται από τους Δήμους: Αμπελοκήπων –Μενεμένης, Θεσσαλονίκης, Καλαμαριάς, Κορδελιού –Ευόσμου, Νεάπολης –Συκεών και Παύλου Μελά.
2. Β’ Θεσσαλονίκης που αποτελείται από τους Δήμους: Βόλβης, Δέλτα, Θέρμης, Θερμαϊκού, Λαγκαδά, Πυλαίας –Χορτιάτη, Χαλκηδόνος και Ωραιοκάστρου.
Η «μάχη» για την απλή αναλογική
Γύρω από την εισαγωγή της απλής αναλογικής στο εκλογικό σύστημα της αυτοδιοίκησης, έχουν επικεντρωθεί οι περισσότερες αντιδράσεις εκπροσώπων των ΟΤΑ, με πιο δυνατές φωνές της Κεντρικής Ενωσης Δήμων Ελλάδας ( ΚΕΔΕ) και της Ένωσης Περιφερειών Ελλάδας ( ΕΝΠΕ).
Το ΔΣ της ΚΕΔΕ σε έκτακτη συνεδρίασή του την Παρασκευή αποφάσισε, κατά πλειοψηφία, να εκφράσει την πλήρη αντίθεσή του στο περιεχόμενο του Νομοσχεδίου Κλεισθένης.
Ακόμη, καλεί όλους τους αιρετούς Α’ βαθμού της χώρας να προσέλθουν στη Βουλή, τη Δευτέρα 9 Ιουλίου στις 9.30 το πρωί, οπότε και ξεκινά η συζήτηση του νομοσχεδίου στην αρμόδια επιτροπή αλλά και την ημέρα ψήφισής του στην Ολομέλεια, ώστε να εκφράσουν την αντίθεσή τους σε αυτό.
Ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ Γιώργος Πατούλης ζήτησε να διεξαχθεί ονομαστική ψηφοφορία στη Βουλή για το νομοσχέδιο «Κλεισθένης Ι».
Κατά την εισήγησή του ο κ. Πατούλης τόνισε» πως μπροστά σε αυτήν την τόσο κρίσιμη συγκυρία για την Αυτοδιοίκηση, οι βουλευτές θα πρέπει να συνειδητοποιήσουν το μέγεθος της ιστορικής τους ευθύνης. Κάλεσε επίσης το σύνολο του πολιτικού προσωπικού της χώρας να ενημερωθεί πλήρως για τις δυσμενείς επιπτώσεις του νομοσχεδίου στην αποτελεσματική λειτουργία της Αυτοδιοίκησης και να αντιληφθεί ότι «σε περίπτωση ψήφισής του δεν θα διαλυθούν μόνο οι Δήμοι αλλά και κάθε αναπτυξιακή προσπάθεια της χώρας».
Ο κ. Πατούλης επισήμανε ότι «η κυβέρνηση με αυτό το νομοσχέδιο σε συνδυασμό με το μεσοπρόθεσμο πρόγραμμα επιχειρεί να τιθασεύσει την Αυτοδιοίκηση, δεν προωθεί καμία μεταρρύθμιση προς την κατεύθυνση της αποκέντρωσης του κράτους με μεταφορά πόρων και αρμοδιοτήτων προς την Τοπική Αυτοδιοίκηση και υπονομεύει την καθημερινότητα των πολιτών. Προτεραιότητα μας είναι η διασφάλιση της κυβερνησιμότητας των Δήμων. Χρειαζόμαστε ένα άλλο κράτος και ο Κλεισθένης αυτό δεν μας το εξασφαλίζει», σημείωσε χαρακτηριστικά.
Να μην προχωρήσει στις προωθούμενες αλλαγές στην Τοπική Αυτοδιοίκηση έχει καλέσει την κυβέρνηση και η επικεφαλής του Κινήματος Αλλαγής Φώφη Γεννηματά. Η κ. Γεννηματά σε πρόσφατες δηλώσεις της ανέφερε ότι το κόμμα της είναι έτοιμο να συζητήσει προτάσεις για ένα πιο δίκαιο και πιο αναλογικό εκλογικό σύστημα υπό τον απαράβατο όρο, ότι θα εξασφαλιστεί παράλληλα με την μεγαλύτερη αναλογικότητα και η κυβερνησιμότητα.