Τα ζώα έχουν προσωπικότητα, και αυτό είναι κάτι το οποίο οποιοσδήποτε έχει επαφή με κατοικίδια μάλλον προσυπογράφει. Η επιστήμη, ωστόσο, απέφευγε μέχρι πρόσφατα να υιοθετήσει αυτή την αντίληψη, ιδιαίτερα για τα ζώα που ζουν σε άγρια κατάσταση. Παρ’ όλα αυτά, αρκετές μελέτες που έχουν αρχίσει να γίνονται τα τελευταία χρόνια δείχνουν πλέον σταθερά προς αυτή την κατεύθυνση. Μία από τις πιο πρόσφατες, η οποία έγινε σε φώκιες στον Ατλαντικό Ωκεανό, διαπίστωσε ότι κάποιες από αυτές είναι περισσότερο θαρραλέες και τολμηρές ενώ άλλες είναι πιο δειλές και άτολμες. Τα χαρακτηριστικά αυτά όχι μόνο παραμένουν σταθερά στο κάθε άτομο με το πέρασμα του χρόνου, αλλά φαίνεται επίσης ότι καθορίζουν το πόσο γερά και υγιή θα είναι τα μικρά που θα μεγαλώσουν.

Σχέσεις με τους άλλους αλλά και με το περιβάλλον

Πέραν του «χαριτωμένου» του πράγματος, το γεγονός ότι τα ζώα έχουν προσωπικότητα είναι ένας παράγοντας τον οποίο οι επιστήμονες έχουν πλέον αρχίσει να διερευνούν επειδή επηρεάζει πολλές οικολογικές διαδικασίες, όπως το πώς τα μεμονωμένα άτομα αλληλεπιδρούν με άλλα είδη ή το πώς ανταποκρίνονται στις μεταβολές που μπορεί να υφίσταται το περιβάλλον στο οποίο ζουν. Η πρόσφατη μελέτη, η οποία έγινε από επιστήμονες στον Καναδά και δημοσιεύθηκε στην επιθεώρηση «Behavioral Ecology and Sociobiology», είναι μια από τις πρώτες που μελέτησαν το θάρρος σε θαλάσσια θηλαστικά τα οποία ζουν σε άγρια κατάσταση, γι’ αυτό και τα ευρήματά της θεωρούνται ενδιαφέροντα.
Η πρώτη συγγραφέας της μελέτης Κρίστι Μπούμπακ, βιολόγος από το Πανεπιστήμιο της Αλμπέρτα, και συνάδελφοί της από το Ινστιτούτο Ωκεανογραφίας Μπέντφορντ στο Ντάρτμουθ και το Πανεπιστήμιο του Νταλούζι μελέτησαν από το 2008 ως το 2016 τα θηλυκά της μεγαλύτερης στον πλανήτη αποικίας από γκρίζες φώκιες (Halichoerus grypus) στο νησί Σαμπλ της Νέας Σκωτίας στον Καναδά. Επί σχεδόν εννέα χρόνια οι επιστήμονες παρακολούθησαν συστηματικά 469 θηλυκές φώκιες. Εστίασαν το ενδιαφέρον τους στο πώς αυτές αντιδρούσαν όταν προσπαθούσαν να προστατέψουν τα μικρά τους από μια ενδεχόμενη απειλή (όπως π.χ. όταν ένας άνθρωπος πλησίαζε προς το μέρος τους), καταγράφοντας κάθε φορά πόσο γενναία ή άτολμη εμφανιζόταν η κάθε μητέρα.

Περισσότερο θαρραλέα μητέρα, πιο γερά μικρά

Μια από τις πρώτες διαπιστώσεις των επιστημόνων ήταν ότι η ηλικία φαινόταν να επηρεάζει το θάρρος: οι νεαρότερες μητέρες ήταν λιγότερο τολμηρές ενώ οι μεγαλύτερες σε ηλικία ήταν περισσότερο θαρραλέες. Παρ’ όλα αυτά η γενική εικόνα δεν επηρεαζόταν: οι νεαρές μητέρες που ήταν πιο άτολμες εξακολουθούσαν να είναι λιγότερο γενναίες από τις άλλες μεγαλώνοντας, ενώ εκείνες που ήταν πιο θαρραλέες γίνονταν πιο τολμηρές. «Είδαμε ότι υπήρχε συνέπεια στο πόσο θαρραλέα ήταν η καθεμία με την πάροδο των ετών, όχι μόνο κατά τη διάρκεια της περιόδου αναπαραγωγής αλλά και στην περίοδο του θηλασμού, κατά την οποία η γενικότερη συμπεριφορά των μητέρων αλλάζει» δήλωσε η κυρία Μπούμπακ σε δελτίο Τύπου.
Οι επιστήμονες εξέτασαν επίσης κατά πόσο η αναπαραγωγική επιτυχία των ζώων σχετιζόταν με το θάρρος ή την ατολμία της μητέρας και είδαν ότι το θάρρος… χτίζει γερούς απογόνους. Οι γκρίζες φώκιες θηλάζουν τα μικρά τους μόνο για 16 ως 18 ημέρες, οπότε ο χρόνος που έχουν για να τα «παχύνουν» όσο το δυνατόν περισσότερο είναι λίγος. Σε αυτό το χρονικό διάστημα η μάζα σώματος των μικρών τριπλασιάζεται και η αύξηση του βάρους τους ως τη στιγμή του απογαλακτισμού τους θεωρείται δείκτης της αναπαραγωγικής επιτυχίας, καθώς καθορίζει τις πιθανότητές τους για επιβίωση. «Κατά μέσο όρο διαπιστώσαμε ότι τα μικρά που απογαλακτίζονται από τα πιο θαρραλέα θηλυκά είναι κατά δύο κιλά βαρύτερα από εκείνα των πιο άτολμων μητέρων, κάτι το οποίο σημαίνει ότι έχουν περισσότερες πιθανότητες να επιβιώσουν τον πρώτο χρόνο της ζωής τους» ανέφερε η βιολόγος.

HeliosPlus