Γηροκομεία κοινωνικά

Ο άνθρωπος γεννιέται κάποια στιγμή, που είναι η ώρα μηδέν και σε μια άλλη πεθαίνει, που είναι το τέλος της ζωής. Η πορεία του ανθρώπου από τη στιγμή που θα γεννηθεί μέχρι να πεθάνει, είναι μια ευθεία γραμμή που επάνω της διαγράφεται μια καμπύλη, που περιέχει διάφορες φάσεις ανόδου και καθόδου :

ΑΝΟΔΟΥ:

• Βρεφική, Παιδική, Εφηβική, Ενήλικα

ΚΑΘΟΔΟΥ :

• Από τα 35 για τις γυναίκες και 38 για τους άντρες, από τα 48/50 χρόνια,, από τα 60 / 65 και άνω.
Περνώντας από αυτές τις φάσεις ο άνθρωπος, για να επιβιώσει χρειάζεται δυο φορές τη βοήθεια των συναθρώπων του. Τη μια στη βρεφική ηλικία και την άλλη στην προχωρημένη γεροντική ηλικία.

Στο πέρασμα του χρόνου δεν μεταβλήθηκε μόνο η κοινωνία , αλλά κι η οικογένεια. Κατά τους περασμένους χρόνους η οικογένεια ήταν η «πατριαρχική», όπου γύρω από τον πατέρα ήταν η σύζυγος και τα παιδιά. Αλλά αυτή η οικογένεια , που ήταν πολυμελής, πάντρευε τα παιδιά της που έκαναν οικογένεια και έφευγαν απ’ το σπίτι, αλλά ήταν καθιερωμένο ένας γιος να μείνει με την οικογένειά του στο πατρικό σπίτι, για να φροντίζει τους γηραιούς γονείς. Έτσι η «τρίτη ηλικία» είχε το αποκούμπι των γηρατειών της. Αυτή όμως η ζωή είχε τα συν και τα πλην της. Συν για τους γέρους και πλην για τους νέους, που έπρεπε να είναι πάντα κάτω από την πρωτοβουλία των γερόντων. Έτσι, στην πάροδο του χρόνου, που η οικονομική κατάσταση της κοινωνίας βελτιώθηκε, άλλαξε κι η οικογένεια και έγινε του «πυρήνα», όπου ο νέος όταν παντρευτεί , φεύγει από τους γονείς και δημιουργεί δική του ανεξάρτητη οικογένεια. Οι δεσμοί με τους γονείς παραμένουν, αλλά ζουν πια ξέχωρα .

Όσο καιρό οι γονείς είναι σχετικά νέοι και μπορούν να αυτοσυντηρηθούν , τα πράγματα είναι καλά και ωραία. Αλλά όταν γεράσουν και βγουν από τον εργασιακό τομέα, τότε η κατάσταση αλλάζει και γίνεται δύσκολη, επειδή διαταράσσεται η υγεία. Μα και πάλι τα πράγματα είναι υποφερτά, όσο ζουν και τα δυο μέλη του ανδρογύνου. Ο ένας φροντίζει τον άλλον. Όταν όμως πεθάνει ο ένας, αυτός που μένει πίσω ταλαιπωρείται αφάνταστα. Πολλοί τα καταφέρνουν και μόνοι τους, εφόσον είναι ακόμη υγιείς. Αλλά, αν αρρωστήσουν, τότε η κατάσταση γίνεται αφόρητη. Εκείνοι , που έχουν κάποια οικονομική άνεση, παίρνουν οικιακές βοηθούς, που τους φροντίζουν , ως ένα βαθμό, όμως οι άλλοι, οι πολλοί που παίρνουν, αν παίρνουν , μια σύνταξη 300 Ευρώ, δεν έχουν τη δυνατότητα της ξένης, επ’ αμοιβή βοηθείας. Κατά συνέπεια η αλλαγή της λειτουργίας της κοινωνίας είναι επιβεβλημένη.

Δημιουργία κοινωνικών γηροκομείων

Σήμερα στην Ελλάδα, όπως και στις άλλες ευρωπαϊκές χώρες, υπάρχει ο θεσμός των γηροκομείων, που είναι ιδιωτικά και πηγαίνουν σ’ αυτά γηραιοί άνθρωποι , οι οποίοι έχουν την οικονομική δυνατότητα. Η ποιότητα αυτών των γηροκομείων «παίζει» πολύ, αλλά εξαρτάται αρχικά από το βιοτικό επίπεδο της εκάστοτε χώρας. Στα αναπτυγμένα κράτη, τα γηροκομεία, που κι αυτά πέρασαν από πολλές φάσεις βελτίωσης, το κόστος παραμονής εκεί, είναι κολοσσιαίο και δυσβάσταχτο, αλλά έχουν βρεθεί διάφοροι τρόποι, που είναι η σύνταξη του υποθαλπτόμενου και αν δεν φτάνει, συμπληρώνουν υποχρεωτικά τα παιδιά.

Κοντά στα ιδιωτικά γηροκομεία, υπάρχουν στην Ελλάδα και κάποια λίγα δημόσια, στα οποία όμως η ζωή είναι δραματική. Πολλά παράπονα έχουν διατυπωθεί αρκετές φορές στον τύπο. Αυτά τα γηροκομεία είναι περισσότερο «αποθήκες ανθρώπων» και «άσυλα», που δεν έχουν καμιά ποιότητα ζωής.

Ως εκ τούτου πρότασή μας είναι να γίνουν τα «κοινωνικά γηροκομεία», που θα περιθάλπτουν γέροντες, που έχουν μείνει μόνοι και δεν μπορούν να αντιμετωπίσουν τις ανάγκες της ζωής και των ασθενειών. Βέβαια, ένας λόγος είναι να «δημιουργηθούν», γιατί η ύπαρξή τους προϋποθέτει οικονομικό κόστος.

Ιδού όμως, πώς το σκεφτήκαμε εμείς :

(1). Όπου υπάρχει ένα δημόσιο νοσοκομείο, δημιουργείται στην περιοχή του κι ένα γηροκομείο, που είναι ένα σύγχρονο οίκημα με τον ανάλογο αξιοπρεπή κήπο. Το γηροκομείο υπάγεται άμεσα στη διοίκηση του νοσοκομείου, όπως οι διάφορες κλινικές του. Ο διοικητής του νοσοκομείου ορίζει τον διευθυντή του γηροκομείου και επιβλέπει τη λειτουργία του.

Το γηροκομείο, διοικείται από 11μελές Δ.Σ. , που αποτελείται :
• Από τον διευθυντή του γηροκομείου,
• Έναν γιατρό, που ορίζει ο διοικητής του νοσοκομείου,
• Έναν εκπρόσωπο του Δήμου
• Δύο εκπροσώπους των διαμενόντων γερόντων,
• Έναν εκπρόσωπο της εκκλησίας της ενορίας
• Έναν εκπρόσωπο της Διοικητικής Περιφέρειας και
• Τέσσερις εκπροσώπους της Ένωσης των συνταξιούχων της περιοχής του νοσοκομείου, που βρίσκεται το γηροκομείο. Ένωση, που θα δημιουργηθεί γι’ αυτόν το σκοπό από τους συνταξιούχους της περιοχής. Οι εκπρόσωποι, που θα πηγαίνουν στο Δ.Σ. θα πρέπει να είναι της ηλικίας 65 έως 70 ετών, για να είναι δυναμικοί.
Σύνολο 11.

Χρηματοδότηση των γηροκομείων

Σ’ αυτά τα γηροκομεία θα μπορούν να μένουν μόνο όσοι γέροντες, για τον άλφα ή βήτα λόγο είναι μόνοι, χωρίς σύντροφο. Ως εκ τούτου δεν μπορεί να είναι πολλοί.
Οικονομικοί χορηγοί είναι :

(1). Τα ασφαλιστικά ταμεία, που δίνουν συντάξεις. Από το ποσόν, που συνολικά διαθέτουν ετησίως για τις συντάξεις, ένα ποσοστό 10 -15 % πηγαίνει αυτόματα στη στήριξη των γηροκομείων.

Θα μπορούσε κάποιος να παρατηρήσει ότι με αυτόν τον τρόπο θα κοπούν κι άλλο οι ήδη κουρεμένες συντάξεις. Όμως εδώ τα χρήματα πηγαίνουν προς όφελος των συνταξιούχων, γιατί το ευεργέτημα των γηροκομείων μπορεί να το εκμεταλλευτεί κάποια στιγμή ο κάθε συνταξιούχος.

(2). Ο κάθε συνταξιούχος που μένει μόνος, καλύπτει τη διατροφή του, και τις άλλες ανάγκες του σπιτιού του, ώστε έχει κάποια βασικά έξοδα (ρεύματος, νερού, θέρμανσης, κλπ.) . Επειδή, αυτές οι ανάγκες τώρα θα καλύπτονται από το γηροκομείο, θα πρέπει να υπάρχει και συμμετοχή των διαμενόντων, ανάλογα με την σύνταξη ή ακόμη και το κοινωνικό μέρισμα, που λαμβάνουν οι άποροι . Έτσι, οι συμμετοχές θα είναι διαβαθμισμένες, από 100 έως 600 Ε., ανάλογα με το εισόδημα του καθενός . Εν πάση περιπτώσει αυτά τα θέματα θα μπορούν να ρυθμιστούν με τον καλύτερο τρόπο, όταν γίνουν οι οικονομικές αναλύσεις των δαπανών και συνταχθούν οι προϋπολογισμοί.

(3) Ένα μικρό ποσόν, θα μπορούσε να δίνει η Τοπική Αυτοδιοίκηση κι ένα άλλο η εκκλησία.

(4). Πολλοί γέροντες, όταν πεθαίνουν, τυχαίνει , ενώ έχουν κάποια περιουσία, να μην έχουν άμεσους κληρονόμους. Έτσι, θα παροτρύνονται να αφήνουν τις περιουσίες τους ως δωρεές στα γηροομεία.

(5). Οι όποιες δωρεές άλλων κοινωνικών δωρητών.

Επειδή το σύνταγμα, άρθρο 25 αναφέρει ότι η Ελλάδα είναι κράτος πρόνοιας, θεωρούμε πως μια τέτοια μεταρρύθμιση, θα αποτελέσει ένα μεγάλο άλμα προς τα μπρος.

Ο Λ. Γρηγοράκος, είναι καθηγητής ΕΚΠΑ και βουλευτής ΠαΣοΚ. Ο Θ. Αυγερινός είναι συνταξιούχος καθηγητής Πανεπιστημίου Θεσσαλίας