O φόβος του Brexit πληγώνει τη βρετανική οικονομία

Σκάρτοι εννέα μήνες απομένουν μέχρι την ημέρα που η Βρετανία θα πάψει να είναι μέλος της ΕΕ και όλα δείχνουν ότι η κύηση του Brexit θα είναι «πολύτιμη». Πολύτιμη και με την έννοια που δίνουν οι γυναικολόγοι στον όρο θέλοντας να περιγράψουν μια δύσκολη και επικίνδυνη εγκυμοσύνη, πολύτιμη και με την καθαυτή έννοια του επιθέτου, που χαρακτηρίζει κάτι που κοστίζει ακριβά. Πλήρης αβεβαιότητα επικρατεί για το τι θα ξημερώσει στις 30 Μαρτίου 2019, παρά το ότι έχουν συμπληρωθεί ήδη δύο χρόνια από το περίφημο δημοψήφισμα. Και όταν ακόμη και υπουργοί της βρετανικής κυβέρνησης παραδέχονται ότι θα υπάρξουν κραδασμοί (ο υπουργός Εξωτερικών Μπόρις Τζόνσον έκανε λόγο για «πρόσκαιρη καταστροφή»!), ευλόγως οι επιχειρηματίες λαμβάνουν τα μέτρα τους.

Ερευνα μεταξύ 800 υψηλόβαθμων στελεχών μεγάλων ευρωπαϊκών επιχειρήσεων (με τζίρο άνω των 250 εκατ. στερλινών ή 285 εκατ. ευρώ ετησίως), που διεξήγαγε το δικηγορικό γραφείο Baker & McKenzie, αποκάλυψε ότι μία στις δύο επιχειρήσεις της ΕΕ έχει ήδη μειώσει ή σκέπτεται να μειώσει τις επενδύσεις της στη Βρετανία. Η ίδια έρευνα αποκάλυψε επίσης ότι τα τρία τέταρτα των ευρωπαίων μάνατζερ απαιτούν από τις Βρυξέλλες να κάνουν παραχωρήσεις έναντι της Βρετανίας και να εγκαταλείψουν κάθε τιμωρητική διάθεση έναντι του Λονδίνου.

«Είναι περισσότερο από σαφές ότι, κυρίως οι γερμανικές εξαγωγικές εταιρείες, θεωρούν πως το Brexit είναι επιζήμιο για τον επιχειρηματικό κόσμο» σημείωσε στο Reuters η Αναχίτα Τομς, εμπορική εταίρος στο γραφείο Baker & McKenzie του Ντίσελντορφ. Η Ενωση Γερμανικών Βιομηχανιών (BDI) προειδοποίησε στα μέσα Ιουνίου ότι το Λονδίνο οδεύει ολοταχώς προς ένα άτακτο Brexit που «θα μπορούσε να έχει καταστροφικές συνέπειες». Μεγάλη αίσθηση προκάλεσε εξάλλου η ανακοίνωση που εξέδωσε προ ημερών η Airbus, με την οποία προειδοποίησε ότι μια άτακτη αποχώρηση δίχως συμφωνίες με τους εταίρους στην ΕΕ θα την ανάγκαζε ακόμη και να αποχωρήσει από τη Βρετανία.

Σημειωτέον ότι η Airbus είναι μια αεροδιαστημική κοινοπραξία της Γαλλίας, της Γερμανίας και της Βρετανίας.

Ο κλάδος της αυτοκινητοβιομηχανίας συγκαταλέγεται μεταξύ των πλέον ευάλωτων έναντι του Brexit. Διότι τρεις δεκαετίες μετά τη μεγάλη αποβιομηχάνιση της Βρετανίας και τη διάλυση της τοπικής αυτοκινητοβιομηχανίας που συντελέστηκε τη δεκαετία του 1980, η χώρα έχει καταφέρει να προσελκύσει σημαντικές ξένες επενδύσεις στον κλάδο του αυτοκινήτου.

Πέρα από τους μεγάλους ευρωπαίους κατασκευαστές που έχουν «αναστήσει» δημοφιλείς βρετανικές επωνυμίες (κλασικό παράδειγμα η εξαγορά της Mini από την BMW), στη Βρετανία έχουν δημιουργήσει μεγάλες μονάδες παραγωγής και ασιάτες κατασκευαστές –με πρώτη την Toyota.

Τώρα, όπως μετέδιδε την περασμένη Τρίτη το BBC, «στις αίθουσες των διοικητικών συμβουλίων της βρετανικής αυτοκινητοβιομηχανίας επικρατεί η κατήφεια και η απογοήτευση». Και τα τελευταία στοιχεία από την Εταιρεία

Κατασκευαστών και Εμπόρων Αυτοκινήτων (SMMT) της Βρετανίας δικαιολογούν τα συναισθήματα αυτά, καθώς δείχνουν ότι οι επενδύσεις στον κλάδο έχουν μειωθεί ήδη κατά το ήμισυ. Συγκεκριμένα, το πρώτο εξάμηνο του 2017 οι επενδύσεις σε νέα μοντέλα και σε γραμμές παραγωγής ήταν 647,4 εκατ. στερλίνες (734,8 εκατ. ευρώ), ενώ το αντίστοιχο χρονικό διάστημα εφέτος έπεσαν στα 247,3 εκατ. στερλίνες (394,2 εκατ. ευρώ).

Η χώρα βρίσκεται μπροστά στο φάσμα ενός άτακτου Brexit που θα είχε ανυπολόγιστες επιπτώσεις όχι μόνο για τη βρετανική οικονομία των 2,7 τρισ. δολαρίων, για το Σίτι του Λονδίνου, για τις βρετανικές επιχειρήσεις και τις τράπεζες και για τον βρετανικό λαό, όχι μόνο για την ειρήνη στη Βόρεια Ιρλανδία, αλλά και για την Ευρώπη και για τη Δύση εν γένει ως γεωπολιτική οντότητα.

Εκπρόσωπος της βρετανίδας πρωθυπουργού Τερέζα Μέι δήλωσε προ ημερών ότι η κυβέρνηση είναι βέβαιη ότι θα πετύχει μια καλή συμφωνία με τα 28 κράτη-μέλη της ΕΕ. Και οι 800 ευρωπαίοι μάνατζερ από τη Γαλλία, τη Γερμανία, τη Σουηδία, την Ιρλανδία, την Ισπανία και την Ολλανδία, που μετείχαν στην έρευνα του Baker & McKenzie, θεωρούν με συντριπτικό ποσοστό (96%) ότι το διεθνές εμπόριο είναι πιο σημαντικό από το να πάρει το Λονδίνο ένα μάθημα για το Brexit. Ειδικότερα, τα δύο τρίτα των ερωτηθέντων είπαν ότι εκείνο που ζητούν είναι μια συμφωνία ελευθέρου εμπορίου, ενώ το 45% θα ήταν ικανοποιημένο με μια τελωνειακή συμφωνία μεταξύ Βρετανίας και ΕΕ. Η βρετανίδα πρωθυπουργός, ωστόσο, δεν πείθει ότι όλα θα πάνε καλά. Και πώς να την πιστέψει κανείς όταν βλέπει ότι ο χρόνος κυλά δίχως ουσιαστικές διαπραγματεύσεις που θα καταλήξουν σε συμφωνία με τις Βρυξέλλες –χώρια που ανάλογες συμφωνίες θα πρέπει να υπογράψει το Λονδίνο και με τις ΗΠΑ, την Κίνα και πλήθος ακόμη εμπορικών εταίρων του.

Το καμπανάκι του συναγερμού σε Λονδίνο και Βρυξέλλες, προκειμένου «να επιταχύνουν το βήμα και να προσδώσουν χαρακτήρα επείγοντος στις διαπραγματεύσεις για το Brexit», χτύπησαν μαζί με τους εργοδότες και οι εργατικές ενώσεις της Βρετανίας και της ΕΕ.

«Η Βρετανία και η ΕΕ πρέπει να βάλουν σε πρώτη προτεραιότητα τα οικονομικά συμφέροντα, τις δουλειές, τα δικαιώματα και τις ζωές των πολιτών» σημειώνουν σε κοινή ανακοίνωσή τους η Ενωση Βρετανικών Βιομηχανιών (CBI), η ευρωπαϊκή εργοδοτική συνομοσπονδία BusinessEurope, τα βρετανικά συνδικάτα (TUC) και η Συνομοσπονδία Ευρωπαϊκών Εργατικών Συνδικάτων (ETUC). Οι ενώσεις εργοδοτών και εργαζομένων κάνουν ιδιαίτερη μνεία στην ανάγκη να μην υψωθεί ένα τελωνειακό τείχος αδιαπέραστο στα σύνορα της Βόρειας και της Νότιας Ιρλανδίας.

Εν τω μεταξύ, ενώ πάνω από 20 τράπεζες του Σίτι περιμένουν το πράσινο φως από τις ευρωπαϊκές αρχές για να παρέχουν υπηρεσίες στην ηπειρωτική Ευρώπη μετά το Brexit, όπως έχει αποκαλύψει η επικεφαλής του Ενιαίου Εποπτικού Μηχανισμού (SSM) Ντανιέλ Νουί, η Τράπεζα της Αγγλίας απεφάνθη ότι το Λονδίνο έχει σημειώσει πρόοδο σε ό,τι αφορά τη διαχείριση των κινδύνων που θα προκύψουν μετά την αποχώρηση από την ΕΕ.

Η Τράπεζα της Αγγλίας παρατηρεί, ωστόσο, ότι υπάρχει ολιγωρία στο ζήτημα αυτό από την πλευρά της ΕΕ. «Ουσιαστικοί κίνδυνοι εξακολουθούν να απειλούν συμβόλαια τρισεκατομμυρίων στερλινών. Πρόκειται για κεφάλαια που υποστηρίζουν επιχειρηματικές δραστηριότητες και διακινούνται μεταξύ του Ηνωμένου Βασιλείου και της υπόλοιπης Ευρώπης» σημειώνει στην εξαμηνιαία Εκθεση Χρηματοοικονομικής Σταθερότητας.