Υψηλές τάσεις

Πατάς το βίντεο για να παίξει και με το που ξεκινά τα μάτια σου αρχίζουν να τρέχουν δάκρυα. Η εικόνα είναι θολή – βλέπεις μόνο ένα συρματόπλεγμα – αλλά δεν χρειάζεται καν η εικόνα. Αρκούν οι παιδικές φωνές απελπισίας, τα κλάματα μικρών παιδιών που αναζητούν απεγνωσμένα τη μαμά, τον μπαμπά, τη θεία τους, τη σταθερά τους. Είναι παιδιά παράνομων μεταναστών που χωρίστηκαν από τους γονείς τους στα σύνορα μεταξύ Μεξικού και ΗΠΑ από την κυβέρνηση Τραμπ. Είναι παιδιά που σαν όλα τα παιδιά του κόσμου χρειάζονται τη γονεϊκή αγκαλιά αλλά αντί για αυτήν κλείνονται σε ένα κλουβί και μεταφέρονται σε κέντρα κράτησης όπου παραμένουν ακόμα και επί μήνες, μακριά από τους γονείς τους οι οποίοι οδηγούνται σε ομοσπονδιακές φυλακές (πριν πάρουν τον δρόμο της απέλασης). Είναι παιδιά του «εγκλεισμού» μόνα και έρημα – «αλλά με φαγητό, εκπαίδευση, ιατρική περίθαλψη, βίντεο και τηλεόραση», όπως απαντούν οι υπεύθυνοι της αμερικανικής κυβέρνησης για να δώσουν έμφαση στο πόσο τα προσέχουν – παρότι πληθαίνουν οι καταγγελίες που κάνουν λόγο ακόμα και για σωματική βία εναντίον τους.

Τις τελευταίες ημέρες βέβαια, μετά τη διεθνή κατακραυγή, η κυβέρνηση Τραμπ έδειξε να «μαζεύει» την κατάσταση με προεδρικό διάταγμα που βάζει στο εξής ένα τέλος στην απομάκρυνση των παιδιών από τους γονείς τους. Ωστόσο εκτιμάται ότι ακόμη περί τα 2.000 παιδιά βρίσκονται σε κέντρα κράτησης ενώ εκφράζονται φόβοι ότι μπορεί να μην συναντήσουν ποτέ ξανά τους δικούς τους καθώς δεν ακολουθήθηκαν καν σωστές διαδικασίες για την «αντιστοίχιση» παιδιών γονέων πριν τον χωρισμό τους. Κοινώς πρόκειται κυριολεκτικώς για περίπτωση «χάνει η μάνα το παιδί και το παιδί τη μάνα».

Για να μην ξεχνιόμαστε βέβαια, ανθρωπιστικά ιδεώδη… τέτοιου τύπου υποστηρίζονται με παρόμοιους τρόπους σε πολλές γωνιές του κόσμου εν έτει 2018, καθώς εκατομμύρια παιδιά είναι ασυνόδευτοι πρόσφυγες με ζοφερό παρόν και (εντελώς) αβέβαιο μέλλον. Από αυτό το βήμα και μέσα από το ΒΗΜΑ-Science δεν επιχειρούμε να κάνουμε ένα πολιτικό σχόλιο αλλά ένα σχόλιο ανθρώπινο με επιστημονική βάση (διότι μπορεί ο Ντόναλντ Τραμπ να μην έχει σε μεγάλη υπόληψη τους επιστήμονες, όπως μαρτυρούν πολλά «καλά» που έχει κάνει για το… κακό της επιστήμης, αλλά εμείς τους έχουμε). Θα αναφερθούμε λοιπόν στους ολοένα και περισσότερους ειδήμονες που τονίζουν ότι η απομάκρυνση των παιδιών από τους γονείς τους μπορεί να προκαλέσει σοβαρές σωματικές και ψυχολογικές βλάβες.

Θα αναφερθούμε στην υποδιευθύντρια του αμερικανικού Ερευνητικού Προγράμματος για το Παιδικό Τραύμα Τσάντρα Γκος Ιπεν που σημείωσε ότι τα παιδιά που ζουν τον εγκλεισμό χωρίς τους δικούς τους κινδυνεύουν από μακροχρόνιες αρνητικές συνέπειες στο ανοσοποιητικό σύστημα, στην ανάπτυξη του εγκεφάλου, ακόμα και στη διαμόρφωση της προσωπικότητάς τους. «Ολα όσα ξέρει το παιδί έχουν εξαφανιστεί. Βρίσκεται σε απόγνωση». Και απόγνωση σημαίνει συνεχώς αυξημένα επίπεδα ορμονών του στρες, όπως η κορτιζόλη και η αδρεναλίνη, αυξημένη αρτηριακή πίεση, άγχος, πονοκέφαλοι, στομαχικά προβλήματα.

Ακόμα και όταν τα κλάματα καταλαγιάσουν, αυτό δεν σημαίνει ότι το παιδί δεν βιώνει πλέον στρες. Θα αναφερθούμε λοιπόν τώρα στον Τζακ Σκόνκοφ, διευθυντή του Πανεπιστημιακού Κέντρου του Χάρβαρντ για το Αναπτυσσόμενο Παιδί, ο οποίος τόνισε ότι «μπορεί τα παιδιά να σταματήσουν τα δάκρυα και τα ουρλιαχτά, αλλά εντός τους το σύστημα πυροδότησης του στρες θα παραμένει ενεργοποιημένο, σιωπηλά, αόρατα». Και αυτό το αόρατο «σαράκι» σιγά-σιγά θα «φάει» τον εγκέφαλό τους – μελέτες σε παιδιά που έχουν χωριστεί από τους γονείς τους δείχνουν μακροπρόθεσμη πολύ μειωμένη ηλεκτρική εγκεφαλική δραστηριότητα, σημαντική μείωση της φαιάς ουσίας και τελικώς σοβαρά νοητικά και συμπεριφορικά προβλήματα.

Η «μηδενική ανοχή» που είναι το δόγμα Τραμπ απέναντι στους μετανάστες θέλησε να παρουσιάσει μια ρόδινη εικόνα… για το καλό «των παιδιών των κλουβιών». Για το καλό τους, για το καλό τους, ώσπου δεν θα αντέξει στο τέλος το μυαλό τους…