Υπό τη συνεχή επίβλεψη των εταίρων θα προχωρήσει το πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων μέσα στα επόμενα χρόνια και κυρίως ως τα τέλη του 2019 που αναμένεται να ολοκληρωθούν σημαντικές κινήσεις από το ΤΑΙΠΕΔ.
Από την αρχή του έτους έχει ολοκληρωθεί η πώληση του 5% του ΟΤΕ (284 εκατ. ευρώ) και του 67% του ΟΛΘ (231,9 εκατ. ευρώ), ενώ σε εξέλιξη βρίσκεται η πώληση πλειοψηφικού πακέτου στα ΕΛΠΕ, όπου ως τώρα ενδιαφέρον έχουν εκδηλώσει πέντε επενδυτικά σχήματα.
Επίσης έχουν προχωρήσει διαγωνισμοί με τη λήψη δεσμευτικών προσφορών για το 66% του ΔΕΣΦΑ (έσοδα 251,28 εκατ. ευρώ για το πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων) και την πώληση της ΕΕΣΣΤΥ με προσφορά 22 εκατ. ευρώ.
Ακόμα στη δεύτερη φάση κατάθεσης δεσμευτικών προσφορών έχουν μπει οι διαγωνισμοί για την παραχώρηση της μαρίνας Αλίμου και της μαρίνας Χίου.
Ολες αυτές οι κινήσεις στο μέτωπο των ιδιωτικοποιήσεων αναμένεται ότι θα αλλάξουν τα επόμενα χρόνια τον επιχειρηματικό χάρτη της χώρας.
Τόσο στην Εκθεση Συμμόρφωσης της Κομισιόν για την ολοκλήρωση της τέταρτης αξιολόγησης όσο και στο ειδικό παράρτημα της απόφασης του Eurogroup για την Ελλάδα, όπου περιγράφονται οι δεσμεύσεις της χώρας μας στο πλαίσιο της ενισχυμένης μεταμνημονιακής εποπτείας, καθίσταται σαφές ότι οι αποκρατικοποιήσεις θα αποτελέσουν βασικές «προαπαιτούμενες» δράσεις προκειμένου να εκταμιεύονται οι εξαμηνιαίες δόσεις από τα κέρδη επί ελληνικών ομολόγων που κατέχουν η ΕΚΤ και κεντρικές τράπεζες χωρών της ευρωζώνης.
Και αυτό για δύο κυρίως λόγους:
Ο πρώτος σχετίζεται με τις μεγάλες εκκρεμότητες που έχουν μείνει από το τρίτο πρόγραμμα, καθώς δεν κατέστη δυνατόν να τηρηθούν τα χρονοδιαγράμματα του προγράμματος αποκρατικοποιήσεων. Είναι ενδεικτικό ότι καθ’ όλη τη διάρκεια του 2018 και μέσα στο 2019 θα πρέπει να κλείσουν οι διαγωνισμοί για την Εγνατία οδό, τα ΕΛΠΕ, τη ΔΕΠΑ, τον Διεθνή Αερολιμένα Αθηνών (ΔΑΑ) και το Ελληνικό. Παράλληλα για αυτό το διάστημα το ΤΑΙΠΕΔ σε συμφωνία με τους εταίρους έχει θέσει ιδιαίτερα υψηλούς στόχους εσόδων. Τα έσοδα στο εξεταζόμενο διάστημα υπολογίζεται ότι μπορεί να φθάσουν τα 3,2 δισ. ευρώ ή ακόμα και τα 3,5 δισ. ευρώ εφόσον το τίμημα για την επέκταση της σύμβασης παραχώρησης του ΔΑΑ ξεπεράσει τα 1,1 δισ. ευρώ.
Ο δεύτερος σχετίζεται με την ανησυχία των δανειστών για πισωγύρισμα του προγράμματος, οι οποίοι λαμβάνουν υπόψη ότι η Ελλάδα εισέρχεται σε έναν εκλογικό κύκλο κατά τη διάρκεια του οποίου, όπως έχει αποδειχθεί στο παρελθόν, είναι εξαιρετικά δύσκολο να πωληθούν συμμετοχές σε κρατικές εταιρείες (π.χ. ΕΥΔΑΠ και ΕΥΑΘ).
Οι δεσμεύσεις του Μνημονίου
Η κυβέρνηση ανέλαβε συγκεκριμένες μεταμνημονιακές δεσμεύσεις, με στόχο τη συνέχιση των μεταρρυθμίσεων. Σύμφωνα με το παράρτημα της απόφασης του Eurogroup για την Ελλάδα, οι δεσμεύσεις όσον αφορά τις ιδιωτικοποιήσεις είναι οι ακόλουθες:
«Το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Αξιοποίησης του ΤΑΙΠΕΔ και το Στρατηγικό Σχέδιο του Υπερταμείου θα υλοποιούνται σε συνεχή βάση. Με στόχο την ταχεία προσέλκυση επενδύσεων για την υποστήριξη ενός σχεδίου σταθερής οικονομικής ανάπτυξης, η Ελλάδα επιβεβαιώνει την πρόθεσή της να ολοκληρώσει τις συναλλαγές στο ΔΑΑ και στο ΔΕΣΦΑ (ως το τέλος του 2018), στα ΕΛΠΕ (συμπεριλαμβανομένης της μεταφοράς των υπολοίπων μετοχών στο ΤΑΙΠΕΔ), στη μαρίνα του Αλίμου (μέσα 2019), στις Εγνατία, ΔΕΠΑ Εμπορίου, ΕΥΔΑΠ, ΕΥΑΘ και στα περιφερειακά λιμάνια Αλεξανδρούπολης και Καβάλας (στο τέλος του 2019).
Παράλληλα επιβεβαιώνει την πρόθεσή της να ολοκληρώσει τις συναλλαγές που αφορούν την πώληση ή άλλου είδους εκμετάλλευση (monetisation) μετοχών της ΔEH, του δικτύου της ΔΕΠΑ, των περιφερειακών λιμανιών Ηγουμενίτσας, Κέρκυρας αλλά και άλλων λιμανιών, σύμφωνα με τις προτάσεις του ΤΑΙΠΕΔ και με βάση τις διαδικασίες που θα συμφωνηθούν μεταξύ του ΤΑΙΠΕΔ και των αρμόδιων αρχών (μέσα του 2022)».
Το project του Ελληνικού
Οπως προκύπτει από το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Αξιοποίησης (ADP) του ΤΑΙΠΕΔ, ένα από τα πιο πολύπλοκα projects είναι αυτό της αξιοποίησης του Ελληνικού. Εκτιμάται ότι το οικονομικό κλείσιμο της συναλλαγής θα γίνει το 2019 με την καταβολή της πρώτης από τις τρεις δόσεις (300 εκατ. ευρώ η καθεμία).
Το αμέσως επόμενο βήμα αφορά τη διενέργεια ανοιχτού διαγωνισμού για τη χορήγηση άδειας καζίνου στο Ελληνικό. Από την επιτυχία του συγκεκριμένου διαγωνισμού θα κριθεί η επιτυχία της αξιοποίησης με το σκεπτικό ότι χωρίς επενδυτή για τη δημιουργία καζίνου δεν θα μπορέσει να προχωρήσει το έργο. Οπως σημειώνεται (στο ADP), το αμέσως προσεχές διάστημα θα πρέπει να εκδοθούν κοινές υπουργικές αποφάσεις για τη χωροθέτηση και την πολεοδόμηση των περιοχών ανάπτυξης, καθώς και για τη γενική διάταξη του Μητροπολιτικού Πάρκου. Παράλληλα θα πρέπει να ολοκληρωθεί η μετεγκατάσταση των ιδιωτικών και δημόσιων φορέων από την έκταση.
Οσον αφορά τη Δημόσια Επιχείρηση Αερίου προβλέπεται σπάσιμο της εταιρείας στα δύο (εμπορικό κομμάτι και υποδομές) και στη συνέχεια θα λάβουν χώρα ισάριθμοι διαγωνισμοί. Ειδικότερα ο διαγωνισμός για την πώληση του 50% + 1 μετοχή του Ελληνικού Δημοσίου στη ΔΕΠΑ Εμπορία θα ξεκινήσει τον Νοέμβριο του τρέχοντος έτους. Μόλις αυτό ολοκληρωθεί, θα ξεκινήσει η διαγωνιστική διαδικασία αξιοποίησης του μεριδίου συμμετοχής του Ελληνικού Δημοσίου (14%) στη ΔΕΠΑ Υποδομές. Θα πρέπει να τονιστεί ότι των δύο διαγωνισμών θα προηγηθεί η λήψη σχετικών εγκρίσεων από την Ελληνική Επιτροπή Ανταγωνισμού για τις συναλλαγές μεταξύ ΔΕΠΑ – Εni και ΔΕΠΑ – Shell και στη συνέχεια η νομοθέτηση για τον εταιρικό μετασχηματισμό – διάσπαση στη βάση σχετικής μελέτης που θα κάνει η ΔΕΠΑ.
Στο μέτωπο της Εγνατίας οδού, αφού ξεπεράστηκαν τα εμπόδια που είχε βάλει ο υπουργός Μεταφορών και Υποδομών κ. Χρήστος Σπίρτζης για το θέμα των διοδίων, ο διαγωνισμός βρίσκεται στη φάση υποβολής δεσμευτικών προσφορών. Εξάλλου έπειτα από παρέμβαση των θεσμών διευκρινίστηκε ότι το σύστημα αναλογικής χρέωσης διοδίων της Εγνατίας και οι επί μέρους όροι λειτουργίας θα προσδιοριστούν στη σύμβαση παραχώρησης. Το σύστημα πάντως πρέπει να είναι συμβατό με το σύστημα που θα εγκαταστήσει το υπουργείο Υποδομών στους υπόλοιπους αυτοκινητοδρόμους.
Αβεβαιότητα για ΔΕΗ και νερά
Πάντως στο νέο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Αξιοποίησης του ΤΑΙΠΕΔ δεν γνωστοποιούνται οι προθέσεις της ελληνικής κυβέρνησης για το πώς θα προχωρήσουν οι ιδιωτικοποιήσεις σε ΔΕΗ, ΕΥΔΑΠ και ΕΥΑΘ. Για τη ΔΕΗ στο ADP γίνεται μια αόριστη αναφορά: «Αξιολόγηση από το ΤΑΙΠΕΔ των εναλλακτικών στρατηγικών επιλογών αξιοποίησης», ενώ δεν δίνονται λεπτομέρειες για το τι θα γίνει με το 24,02% του μετοχικού κεφαλαίου της ΕΥΑΘ και το 11,3% της ΕΥΔΑΠ. Και για τις δύο αναφέρεται πως θα πραγματοποιηθεί «αξιολόγηση από τον χρηματοοικονομικό σύμβουλο των εναλλακτικών επιλογών αξιοποίησης και επιλογή βέλτιστου τρόπου». Επιπρόσθετα, για την ΕΥΔΑΠ θα πρέπει να προχωρήσουν η αναθεώρηση και η χρονική επέκταση της Σύμβασης Παραχώρησης μεταξύ του Ελληνικού Δημοσίου και της εταιρείας.
