Η συμβολή του κλάδου των ιχθυοκαλλιεργειών στην ελληνική οικονομία, οι προοπτικές αλλά και οι προκλήσεις που αντιμετωπίζει αναπτύχθηκαν στο Συνέδριο Ιχθυοκαλλιέργειας2018με τίτλο:Η Ελληνική Ιχθυοκαλλιέργεια ως Βασικός Μοχλός Ανάπτυξηςτης Εθνικής Οικονομίας.
Το διήμερο συνέδριο διεξάγεται υπό την αιγίδα τηςΠροεδρίας της Ελληνικής Δημοκρατίας.
Οι ελληνικές ιχθυοκαλλιέργειες κατέχουν την πρώτη θέση στη μεσογειακή ιχθυοκαλλιέργεια. Είναι από τους πλέον εξαγώγιμους κλάδους της χώρας καθώς το 80% της παραγωγής εξάγεται (περίπου 400 εκατ. ευρώ) και απασχολεί άμεσα και έμμεσα 12.000 εργαζόμενους.
Η δυναμική του κλάδου είναι εμφανής λόγω της τεχνογνωσίας και του ποιοτικού προϊόντος αλλά για να επιτευχθεί περαιτέρω ανάπτυξη θα πρέπει να ολοκληρωθεί το θεσμικό πλαίσιο και ο χωροταξικός σχεδιασμός για την ίδρυση και λειτουργία νέων μονάδων.
Το πιο σημαντικό πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι ελληνικές επιχειρήσεις είναι ο αθέμιτος ανταγωνισμός από τρίτες χώρες που εισάγουν προϊόντα κάτω του κόστους στην Ευρώπη.
Γενικότερα, οι ιχθυοκαλλιέργειες είναι ο δυναμικότερα αναπτυσσόμενος κλάδος ζωικής παραγωγής προϊόντων διατροφής παγκοσμίως. Σύμφωνα με τις προβλέψεις του Παγκόσμιου Οργανισμού Τροφίμων και της Παγκόσμιας Τράπεζας μέχρι το 2030 το 65% των αλιευτικών προϊόντων θα προέρχεται από τις ιχθυοκαλλιέργειες. Στην Ευρώπη το 68% της κατανάλωσης θαλασσινών είναι εισαγόμενο και μόνο το 10% προέρχεται από τις υδατοκαλλιέργειες. Στην Ελλάδα το 63% της εγχώριας παραγωγής αλιευτικών προϊόντων προέρχεται από την υδατοκαλλιέργεια και το 37% από την ελεύθερη αλιεία.
Την έναρξη των εργασιών του συνεδρίου κήρυξε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας κ. Προκόπης Παυλόπουλος. Στον χαιρετισμό του ο κ. Παυλόπουλος μεταξύ άλλων είπε:
«Είναι μεγάλη χαρά μου που κάνω την έναρξη του 1ου συνεδρίου για την ιχθυοκαλλιέργεια. Καταγράφεται έλλειψη ζωικών πρωτεινών λόγω δημογραφικής έκρηξης στον πλανήτη και η ανάπτυξη της ιχθυοκαλλιέργειας θα καλύψει αυτο το κενό. Παράλληλα θα βοηθήσει και στη μείωση της υπεραλίευσης. Ο κλάδος αποτελεί σημαντικό παράγοντα της οικονομίας με 600 εκατ. έσοδα και απασχόληση 12.000 εργαζομένων ακόμη και σε απομακρυσμένες περιοχές. Θα πρέπει να ολοκληρωθεί το θεσμικό πλαίσιο της ιχθυοκαλλιέργειας γιατί μόνο έτσι θα προχωρήσει η ανάπτυξη του κλάδου, θα καταπολεμηθεί η γραφειοκρατία και θα προστατευθεί το περιβάλλον. Ολοι πρέπει να εργαστούμε ώστε ο κλάδος να έχει μια ενιαία εθνική ταυτότητα με brand name το Ελληνικό Ψάρι».
Ο αναπληρωτής υπουργός περιβάλλοντος κ. Γιάννης Τσιρώνης τόνισε: «Σήμερα ο πλανήτης δεν μπορεί να ταϊσει τον πληθυσμό του και η ιχθυοκαλλιέργεια χρειάζεται για αυτό το σκοπό. Αλλά αυτό πρέπει να γίνει με σεβασμό προς το περιβάλλον. Ο κλάδος με την βοήθεια της πολιτείας θα απογειωθεί. Πολιτεία και ιδιώτες είμαστε στην ίδια βάρκα»
Ο αντιπρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας κ. Κωστής Χατζηδάκης δήλωσε: «Δεν υπάρχουν μαγικές συνταγές για την ανάπτυξη. Χρειάζεται παραγωγή και εξαγωγές. Αυτό δηλαδή που κάνουν οι ιχθυοκαλλιέργειες. Εκεί πρέπει να σταθούμε και να βοηθήσουμε».
Η πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ και επικεφαλής του Κινήματος Αλλαγής κυρία Φώφη Γεννηματά επισήμανε: « Ο κλάδος των ιχθυοκαλλιεργειών είναι μια από τις 10 παραγωγικές δραστηριότητες που μπορούν να συμβάλλουν στην ανάπτυξη. Αντιπροσωπεύουν το 10% των συνολικών αγροτικών εξαγωγών της χώρας. Θα πρέπει να εφαρμοστούν πρακτικές fast track για έκδοση αδειών και να μειωθεί ο φόρος στην παραγωγή, όπως ο ΦΠΑ. Επίσης η Ευρώπη θα πρέπει να βάλει αυστηρούς κανόνες σε χώρες που εισάγουν προϊόντα στην ΕΕ ώστε να χτυπηθεί ο αθέμιτος ανταγωνισμός».
Ο πρόεδρος της Ελληνικής Οργάνωσης Παραγωγών Υδατοκαλλιέργειας (ΕΛΟΠΥ) και CEO της εταιρείας Ανδρομέδα κ. Δημήτρης Βαλαχής τόνισε όπως εδώ και τέσσερα χρόνια που ιδρύθηκε ο ΕΛΟΠΥ, στόχος ήταν να αντιμετωπιστεί ο ανταγωνισμός από τρίτες χώρες. «Μπορούμε να πούμε πως το έχουμε καταφέρει. Σήμερα στον ΕΛΟΠΥ συμμετέχουν 21 παραγωγοί που αντιπροσωπεύουν το 80% του όγκου και της αξίας του κλάδου», δήλωσε χαρακτηριστικά.
Σύμφωνα με τον κ. Βαλαχή, ο κλάδος έχει μπροστά του τέσσερις προκλήσεις:
Πρώτον την ολοκλήρωση του θεσμικού πλαισίου ίδρυσης και λειτουργίας των μονάδων.
Δεύτερον την ολοκλήρωση του χωροταξικού σχεδιασμού με την έκδοση προεδρικού διατάγματος για την ίδρυση των 25 περιοχών οργανωμένης ανάπτυξης υδατοκαλλιέργειας εμπρόθεσμα, δηλαδή μέχρι το Μάρτιο του 2019.
Τρίτον την άμεση ενεργοποίηση του θεσμικού πλαισίου του επιχειρησιακού προγράμματος Θάλασσας και Αλιείας 2014 –2020 που θα μας επιτρέψει να αξιοποιήσουμε τους πόρους του.
Τέταρτον πρέπει να επανεξεταστεί η ευρωπαική νομοθεσία με άξονα τη διασφάλιση ισότιμων όρων ανταγωνισμού μεταξύ των ευρωπαίων παραγωγών και των παραγωγών τρίτων χωρών. Παράδειγμα αθέμιτου ανταγωνισμού αποτελεί η Τουρκία η οποία εκμεταλλευόμενη συνδυαστικά μια σειρά ευνοϊκών προϋποθέσεων κατάφερε να τριπλασιάσει μέσα σε δέκα χρόνια την παραγωγή και τις εξαγωγές της.
Το συνέδριο συνδιοργανώνεται από τοΠανεπιστήμιο Θεσσαλίας, τηνAΜΒΙΟκαι τηDΟΜΕConsulting Firmμε την υποστήριξη τηςΕΛΟΠΥ.
