Ποιος κερδίζει το Μουντιάλ οικονομίας

Η Βραζιλία και η Γερμανία, αν και δεν ξεκίνησαν καλά τους αγώνες τους στο Μουντιάλ της Ρωσίας, παραμένουν ακόμη τα φαβορί, σύμφωνα τουλάχιστον με τους bookmakers, για την κατάκτηση του Παγκοσμίου Κυπέλλου της Ρωσίας. Ακόμα και τα μοντέλα κορυφαίων τραπεζών συμφωνούν σε αυτό, καθώς, π.χ., η αμερικανική Goldman Sachs χρίζει φαβορί για την κατάκτηση του τίτλου με πιθανότητες 18,5% τη Βραζιλία, ενώ η ελβετική UBS με πιθανότητες 24% «βλέπει» νικήτρια τη Γερμανία.

Ωστόσο, ο Steen («Beckenbauer», όπως αυτοαποκαλείται γα τις ανάγκες της μελέτης) Jakobsen, επικεφαλής επενδύσεων στη Saxo Bank, αποφάσισε να αναζητήσει από τις ομάδες που βρίσκονται στη Ρωσία τον πραγματικό νικητή στο Παγκόσμιο Κύπελλο Οικονομικών.

Για το Παγκόσμιο Κύπελλο στα Οικονομικά αυτός και η ομάδα του συνέταξαν έναν πίνακα παραγόντων που θα αναδείξει τους νικητές σε επίπεδο ομίλων καθώς και τον τελικό νικητή σύμφωνα με:

–Τονδείκτη δυστυχίας: Ενας παλιός καλός δείκτης που εξετάζει τον πληθωρισμό μιας χώρας συνδυαστικά με την ανεργία (όσο χαμηλότερος ο δείκτης τόσο το καλύτερο) και την κυλιόμενη απόδοση της αγοράς μετοχών το τελευταίο 12μηνο (η αγορά μετοχών θεωρείται δείκτης για τη συνολική απόδοση μιας χώρας, και φυσικά όσο υψηλότερα κινείται ο δείκτης τόσο το καλύτερο).

– Τα spreads των CDS (συμβόλαια ασφάλισης πιστωτικού κινδύνου): Το «αντίτιμο ασφάλισης» για την αντιστάθμιση του κινδύνου κάμψης μιας οικονομίας υπολογίζεται ως μοναδιαία τιμή (όσο υψηλότερη τόσο το χειρότερο).

– Τον συντελεστή Gini: Δείκτης που υπολογίζει την ανισότητα. Η ευρύτερη ισότητα σε μια χώρα διασφαλίζει μακροπρόθεσμη ανάπτυξη. Επιπλέον, έχει αποδειχθεί ότι η εκπαίδευση και η πρόσβαση στην εκπαίδευση χτίζουν μια πιο παραγωγική κοινωνία (όσο χαμηλότερη η τιμή του δείκτη τόσο το καλύτερο).

Ποιοι καταλαμβάνουν λοιπόν το πόντιουμ σύμφωνα με τα μοντέλα της Saxo Bank; Παγκόσμια πρωταθλήτρια ανακηρύσσεται η Ισλανδία, με 2η τη Δανία και 3η την Ιαπωνία. Η Ισλανδία αναδεικνύεται νικήτρια, έχοντας τον καλύτερο συντελεστή Gini και χαμηλό σκορ στον δείκτη δυστυχίας, ενώ η Δανία απέτυχε να σκοράρει αρκετά χαμηλά (και πιο συγκεκριμένα, στην απόδοση της αγοράς μετοχών το τελευταίο 12μηνο) ώστε να διακριθεί έναντι της γειτονικής χώρας. Τα πραγματικά φαβορί, αυτά του Παγκοσμίου Κυπέλλου Ποδοσφαίρου 2018, καταλαμβάνουν εξαιρετικά χαμηλές θέσεις στην οικονομική κατάταξη. Πραγματώνεται, άραγε, το σενάριο που θέλει το ποδόσφαιρο να αποτελεί συχνά τη μοναδική οδό διαφυγής από έναν κόσμο χωρίς ελπίδα, χωρίς μέλλον και χωρίς εκπαίδευση; Ή έχει να κάνει με την κυρίαρχη θέση της ποδοσφαιρικής κουλτούρας; αναρωτιέται ο διευθυντής Επενδύσεων της Saxo Bank.

Η αλήθεια κρύβεται μάλλον κάπου στη μέση, αναφέρει, προτείνοντας να σκεφθεί κάποιος ως προπονητής τα εξής:

Η αγορά μετοχών βρίσκεται στην επίθεση. Εντυπωσιακή, συγκεντρώνει την προσοχή της δημοσιότητας, αλλά συχνά αποτελεί περισσότερο δείγμα αυτοπεποίθησης και πρόσκαιρης δυναμικής παρά μια πραγματικά μακροπρόθεσμη δύναμη. Ακόμα και οι καλύτεροι παίκτες της πρώτης γραμμής έχουν περιόδους χωρίς ούτε ένα γκολ.

Ο πίνακας με τις ισχυρότερες αγορές μετοχών του τελευταίου 12μήνου προκαλεί αρκετή έκπληξη: το Ιράν παίρνει άτυπα την 1η θέση (60,1%), αν εκπροσωπείται από το συμβόλαιο αργού πετρελαίου Brent, αφού η πρόσβαση στα στοιχεία του Χρηματιστηρίου Μετοχών της Τεχεράνης δεν είναι δυνατή λόγω των κυρώσεων, ενώ ακολουθούν η Τυνησία (51,5%) και το Περού 38,2%.

Ο συντελεστής Gini παίζει στο κέντρο. Ολες οι οικονομίες χρειάζονται την ισότητα ως κινητήρια δύναμη της ανάπτυξης. Εκτιμούμε ότι η ισότιμη πρόσβαση στην εκπαίδευση είναι ο υπ’ αριθμόν 1 παράγοντας που διαφοροποιεί μια παραγωγική από μια μη παραγωγική κοινωνία. Εάν κατατάξουμε τις χώρες βάσει του ΑΕΠ κατά κεφαλή, οι «πιο πλούσιες χώρες» έχουν ουσιαστικά μόνο ένα κοινό χαρακτηριστικό: κοινό εκπαιδευτικό σύστημα ευρείας βάσης, πολλές φορές δωρεάν και προσβάσιμο σε όλους. Την 1η θέση καταλαμβάνει η Ισλανδία, ενώ ακολουθούν το Βέλγιο και η Δανία.

Τα spreads κινδύνου αθέτησης αντιπροσωπεύουν τον τερματοφύλακα: προστασία από λάθη και ικανότητα να σώζει μια δύσκολη φάση χωρίς να μειώνει το επιθετικό παιχνίδι. Ετσι η κατάταξη με τα χαμηλότερα ασφάλιστρα κινδύνου έναντι χρεοκοπίας (CDS) περιλαμβάνει κατά σειρά την Ελβετία, τη Σουηδία και τη Γερμανία.

Ο δείκτης δυστυχίας παίζει στην άμυνα. Η άμυνα επιδιώκει να γίνουν όσο το δυνατόν λιγότερα λάθη και να κλείσει τους διαδρόμους στον αντίπαλο. Κάθε οικονομία με ισορροπημένη αναλογία ανεργίας και χαμηλού πληθωρισμού ξεκινά από καλή βάση. Η τιμολογιακή δύναμη είναι εμφανής και σταθερή, και το βάρος από ανεκμετάλλευτες πηγές ελαχιστοποιείται. Δεν επαρκεί για να πας το παιχνίδι μπροστά ή για να στοχεύσεις στο μεγάλο γκολ, αλλά είναι μια εξαιρετική αρχή. Στον τομέα αυτόν κυριαρχεί η Ιαπωνία, ενώ ακολουθούν Ελβετία και Ισλανδία.

Το ποδόσφαιρο εξακολουθεί επάξια να θεωρείται το σημαντικότερο άθλημα στον κόσμο. Είναι ένα άθλημα που μπορεί να παίξει ο καθένας, ακόμα και χωρίς οικονομικούς πόρους: στον δρόμο ή στο σπίτι, με μπάλα ή με μια κάλτσα –ακόμα και με ένα πορτοκάλι! Στο γήπεδο κρίνεσαι με βάση την απόδοσή σου, όχι με βάση την κοινωνική θέση ή το επάγγελμά σου. Το ποδόσφαιρο, ή η ποδοσφαιρική ομάδα, θα μπορούσε να αποτελέσει ένα ακριβές πρότυπο για τις κοινωνίες, αναφέρει ο Jakobsen, καταλήγοντας πως όπως είπε κάποτε ο σπουδαιότερος τερματοφύλακας (CDS!) στον κόσμο, ο Gianluigi Buffon: «Στο ποδόσφαιρο κερδίζεις ως ομάδα και χάνεις ως ομάδα. Η δόξα και η ευθύνη ανήκουν σε όλους».