Κλίμα… δυσπιστίας από αγορές και ΔΝΤ

Χωρίς «καθαρή» λύση ουσιαστικής ελάφρυνσης του χρέους και την έντονη δυσπιστία των αγορών και του ΔΝΤ οδεύουμε σε μια συνολική συμφωνία για το ελληνικό ζήτημα στο Eurogroup της 21ης Ιουνίου.

Σύμφωνα με τις πληροφορίες, το Βερολίνο παραμένει άκαμπτο και οι εταίροι καταλήγουν σε παρεμβάσεις περιορισμένου εύρους οι οποίες προκαλούν ανησυχία στις αγορές και έχουν οδηγήσει το ΔΝΤ σε «σιγή ασυρμάτου».

Ενδεικτικό του κλίματος που δημιουργείται είναι το σχόλιο της JP Morgan, η οποία υπογραμμίζει ότι η καθαρή έξοδος της Ελλάδας θα συνεπάγεται πάρα πολλούς όρους και ενισχυμένη εποπτεία, ενώ η ελάφρυνση του χρέους θα είναι «μέτρια», με μεγαλύτερη έμφαση στο ταμειακό απόθεμα και τις επαναγορές σε βραχυπρόθεσμη βάση. Ουσιαστικά, όπως προσθέτει, θα είναι μια «βρώμικη» έξοδος.

Την ίδια ώρα υψηλόβαθμος ευρωπαίος αξιωματούχος σημειώνει ότι «πρέπει να υπάρξει επιμήκυνση των δανείων του EFSF κατά τουλάχιστον οκτώ-δέκα χρόνια προκειμένου να δοθεί σαφές μήνυμα ότι η Ελλάδα μπορεί να εξασφαλίσει απρόσκοπτη έξοδο στις αγορές».

Προσθέτει μάλιστα ότι ως τώρα τα εργαλεία ελάφρυνσης που έχουν προκριθεί «δεν φαίνεται να λαμβάνουν υπόψη τους όλους τους κινδύνους για την Ελλάδα».

Επί της ουσίας το σημαντικότερο πρόβλημα έχει να κάνει με τον χρονικό ορίζοντα της επιμήκυνσης των δανείων. Το Βερολίνο δεν ανάβει το «πράσινο φως» για πάνω από πέντε-επτά έτη. Η Ελλάδα και η ΕΚΤ ζητούν οκτώ έτη και το ΔΝΤ τουλάχιστον δέκα.

Αυτό που λέγεται στις Βρυξέλλες είναι ότι η γερμανική κυβέρνηση βρίσκεται σε δύσκολη θέση (είναι σε εξέλιξη ενδοκυβερνητική κρίση για το Μεταναστευτικό) και ως εκ τούτου δεν θα ρισκάρει να φέρει στο Κοινοβούλιο ένα «γενναιόδωρο» πακέτο για το ελληνικό χρέος.

Η γερμανική πλευρά έχει καταρτίσει ένα σχέδιο που προβλέπει ότι για κάθε 5 δισ. ευρώ που λαμβάνει η Ελλάδα από τα αδιάθετα κεφάλαια για να μειώσει το χρέος της θα περιορίζεται ο χρόνος επιμήκυνσης κατά δύο χρόνια. Δηλαδή, αν λάβει ποσό 20 δισ. ευρώ, η επιμήκυνση θα «κλείσει» στα επτά χρόνια.

Το βέβαιο είναι ότι όποιες και αν είναι οι τελικές αποφάσεις τα παραπάνω μέτρα θα εφαρμόζονται τμηματικά, δηλαδή το πακέτο δεν θα είναι «εμπροσθοβαρές», όπως ήθελαν η Κομισιόν και το ΔΝΤ. Δεν είναι άλλωστε τυχαίο πως σύμφωνα με διαρροές στον γερμανικό Τύπο ο υπουργός Οικονομικών Ολαφ Σολτς μιλώντας στην Επιτροπή Προϋπολογισμού για το ελληνικό θέμα είπε ότι «θα υπάρξει ακόμη κάτι μικρό».

Πάντως σε μια τέτοια περίπτωση είναι ορατό το ενδεχόμενο, όπως σημειώνει στέλεχος της Κομισιόν, οι αναλύσεις της ΕΚΤ και του ΔΝΤ να χαρακτηρίσουν στο βασικό τους σενάριο «μη βιώσιμο» το ελληνικό χρέος. Πρόκειται για ένα ενδεχόμενο το οποίο απεύχονται στην Αθήνα, καθώς θα σηκώσει απαγορευτικό στην προοπτική αναβαθμίσεων της ελληνικής οικονομίας και θα κλείσει την… πόρτα των διεθνών αγορών.

Δεν είναι άλλωστε τυχαία η επισήμανση του επικεφαλής του ESM Κλάους Ρέγκλινγκ ο οποίος λίγο προτού συναντήσει τον Αλέξη Τσίπρα υποστήριξε ότι «η πρόσβαση της Ελλάδας στις αγορές παραμένει εύθραυστη».

Εξάλλου ο αντιπρόεδρος της Κομισιόν Βάλντις Ντομπρόβσκις, μετά τις διαδοχικές συναντήσεις που είχε την Παρασκευή με τον Γιάννη Στουρνάρα και τον Ευκλείδη Τσακαλώτο, πιστοποίησε ότι στη μεταμνημονιακή περίοδο εποπτείας τα μέτρα για το χρέος θα συνδεθούν με την εκπλήρωση των μεταρρυθμιστικών στόχων. Ξεκαθάρισε πάντως ότι δεν πρόκειται για νέους όρους αλλά για μεταρρυθμίσεις για τις οποίες έχει ήδη δεσμευθεί η ελληνική κυβέρνηση. Από την πλευρά του, ο κ. Τσακαλώτος εμφανίστηκε αισιόδοξος πως θα υπάρξει ικανοποιητική συνολική λύση ως την προσεχή Πέμπτη, ενώ για το χρέος αρκέστηκε να πει ότι «υπάρχουν πολλοί συνδυασμοί για να πάρει η Ελλάδα αυτό που της υποσχέθηκε τοEurogroupπέρυσι και θα βοηθήσουν στο χρέος».

Για τους εταίρους μας σημαντικό ρόλο παίζει και το ύψος των κεφαλαίων που θα συγκεντρώσει η Ελλάδα στο «μαξιλάρι ασφαλείας» προκειμένου το Ελληνικό Δημόσιο να μπορεί να καλύψει τις ανάγκες του για πληρωμές τόκων και χρεολυσίων τουλάχιστον μέσα στην επόμενη διετία. Ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Γιώργος Χουλιαράκηςγνωστοποίησε πως ήδη έχουν τοποθετηθεί 6,5 δισ. ευρώ σε ειδικό λογαριασμό και τα κεφάλαιαδεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν για κανέναν άλλο λόγο παρά για την εξυπηρέτηση του χρέους. Με την εκταμίευση δόσης (που αναλογεί στην τέταρτη αξιολόγηση) ύψους ως και 12 δισ. ευρώ το «μαξιλάρι ασφαλείας» μπορεί να ξεπεράσει κατά τι τα 18 δισ. ευρώ.

Τέλος, θα πρέπει να αναφέρουμε ότι οι δημοσιονομικοί στόχοι αλλά και η αξιοποίηση του δημοσιονομικού χώρου θα εξετάζονται από κοινού με τους θεσμούς στους τριμηνιαίους ελέγχους που προβλέπονται στο μεταμνημονιακό μοντέλο εποπτείας. Σύμφωνα με τον Ντέκλαν Κοστέλο, επικεφαλής του κλιμακίου της Κομισιόν στο κουαρτέτο, η ενισχυμένη εποπτεία μετά το Μνημόνιο θα επαναπροσδιορίζεται κάθε έξι μήνες, θα περιλαμβάνει τριμηνιαίους ελέγχους και μπορεί να διαρκέσει δύο-τρία χρόνια.