Μήνυμα ότι η Ελλάδα οφείλει να διατηρήσει σταθερή πορεία εφαρμόζοντας τις μεταρρυθμίσεις και μετά το τέλος του προγράμματος για να κερδίσει την εμπιστοσύνη των αγορών έστειλε ο αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Βάλντις Ντομπρόβσκις. Σε συνέντευξη που παραχώρησε στο «Βήμα», ο κ. Ντομπρόβσκις ζητεί από την Ελλάδα να μείνει στον δρόμο της εφαρμογής των μεταρρυθμίσεων και κάνει λόγο για εντατικές διαβουλεύσεις που γίνονται σε κάθε επίπεδο ώστε να υπάρξει συμφωνία για το χρέος ως το επόμενο Eurogroup που θα γίνει στις 21 Ιουνίου.
Ο κ. Ντομπρόβσκις επισημαίνει τρεις προϋποθέσεις για την ολοκλήρωση του τρίτου προγράμματος για την Ελλάδα: την πετυχημένη ολοκλήρωση της αξιολόγησης, τη λήψη μέτρων διευθέτησης του χρέους και την επίτευξη συμφωνίας για την επόμενη μέρα.
Κάνει επίσης λόγο για την ανάγκη εφαρμογής εμπροσθοβαρών μέτρων για το χρέος με κύριο στόχο να είναι η χώρα λιγότερο εκτεθειμένη στις αγορές και να κερδίσει σταδιακά την εμπιστοσύνη τους επιστρέφοντας σταδιακά σε αυτές.
Είμαστε δύο μήνες πριν από το τέλος του τρίτου προγράμματος για την Ελλάδα. Ποιες είναι οι προϋποθέσεις για την έξοδο από το πρόγραμμα;
«Θα έλεγα ότι υπάρχουν τρία βασικά στοιχεία. Το ένα είναι η πετυχημένη ολοκλήρωση της τέταρτης αξιολόγησης. Αυτό σημαίνει εφαρμογή των προαπαιτουμένων. Το δεύτερο στοιχείο είναι τα μέτρα για την αντιμετώπιση του χρέους ώστε να μειωθεί το βάρος εξυπηρέτησης χρέους για την Ελλάδα. Από την πλευρά της Ευρωπαϊκής Επιτροπής δίνουμε έμφαση στην ανάγκη να υπάρχουν εμπροσθοβαρή μέτρα για το χρέος ώστε να διασφαλιστεί η πιο σταδιακή επιστροφή της Ελλάδας στις αγορές. Επίσης μπορούμε να περιμένουμε ότι ορισμένα από τα μεσοπρόθεσμα μέτρα για το χρέος θα συνδεθούν με τη συνεχιζόμενη εφαρμογή δημοσιονομικών μέτρων και μετά την ολοκλήρωση του προγράμματος. Στόχος είναι να υπάρξει 3,5% πρωτογενές πλεόνασμα ως το 2022 και σταθεροποίηση έπειτα του πλεονάσματος σε τουλάχιστον 2%.
Το τρίτο σημαντικό στοιχείο είναι να γίνουν διευθετήσεις για το τι θα γίνει μετά την ολοκλήρωση του τρίτου προγράμματος. Είναι πολύ σημαντικό η Ελλάδα να παραμείνει στην πορεία εφαρμογής των μεταρρυθμίσεων και να διατηρήσει σταθερή τροχιά όσον αφορά τα δημοσιονομικά. Το θέμα του χρέους αποτελεί μια άσκηση και θέλει μεγάλη ευαισθησία στην αντιμετώπισή του για να διασφαλιστεί η επιστροφή της Ελλάδας στις αγορές».
Υπάρχουν διαφωνίες μεταξύ του Βερολίνου και του ΔΝΤ στο θέμα της ελάφρυνσης του χρέους και υπάρχει και η πρόταση της Γαλλίας. Ποια είναι η θέση της Κομισιόν;
«Το θέμα του χρέους περιμένουμε ότι θα αποτελέσει μέρος της συνολικής συμφωνίας. Συντελούνται εντατικές διαπραγματεύσεις και θα έλεγα ότι το πνεύμα των συνομιλιών είναι εποικοδομητικό, οπότε πιστεύουμε ότι θα βρεθεί λύση. Από την πλευρά της Κομισιόν πιστεύουμε ότι χρειάζονται εμπροσθοβαρή μέτρα που θα εφαρμοστούν τα επόμενα χρόνια και ότι θα υπάρχει ακόμη σημαντικό μαξιλάρι ρευστότητας για την Ελλάδα όταν η χώρα θα βγει από το πρόγραμμα. Και τα δύο αυτά στοιχεία είναι απαραίτητα για να υπάρξει εμπιστοσύνη στις αγορές. Μεσοπρόθεσμα μέτρα θα συνδεθούν με την εφαρμογή της πορείας των δημοσιονομικών. Υπάρχει η πρόταση της Γαλλίας για τη λήψη μέτρων για το χρέος που θα σχετίζονται με την ανάπτυξη, η οποία βρίσκεται ακόμη υπό συζήτηση. Θα έλεγα ότι όλα τα στοιχεία που συζητούμε είναι γνωστά, οπότε τώρα είναι θέμα εξεύρεσης της σωστής ισορροπίας ώστε να καταλήξουμε σε συμφωνία».
Στο ερχόμενο Eurogroup θα έχουμε λύση για όλα τα θέματα ή θα χρειαστεί περισσότερος χρόνος για να επιτευχθεί συμφωνία;
«Ελπίζουμε σε συμφωνία στο ερχόμενο Eurogroup. Είναι όμως σημαντικό να έχουν ολοκληρωθεί μέχρι τότε τα προαπαιτούμενα. Σε κάθε περίπτωση πάντως, είναι σημαντικό όχι μόνο να εγκριθούν τα προαπαιτούμενα αλλά και να εφαρμοστούν σε βάθος χρόνου ώστε να δημιουργηθεί εμπιστοσύνη στις αγορές».
Πιστεύετε ότι εξακολουθεί να είναι απαραίτητη η συμμετοχή του ΔΝΤ όσον αφορά την παροχή δανείων;
«Η εμπειρία και η αξιοπιστία του ΔΝΤ είναι μεγάλη. Η παρουσία του Ταμείου στο πρόγραμμα είναι σημαντική, αφού θα ενίσχυε και την εμπιστοσύνη των αγορών. Αν το δούμε από καθαρά οικονομική άποψη, υπάρχει ακόμη μεγάλο μέρος του προγράμματος του ESM το οποίο η Ελλάδα δεν το έχει χρησιμοποιήσει.
Θα πρέπει να σημειώσουμε επίσης ότι ένα από τα μέτρα για το χρέος που είναι υπό συζήτηση είναι η μερική ή ολική εξαγορά δανείων του ΔΝΤ, δεδομένου ότι τα δάνεια αυτά του Ταμείου είναι πιο ακριβά από ό,τι τα δάνεια του ESM».
Θα χρειαστεί η Ελλάδα αυξημένη εποπτεία μετά την ολοκλήρωση του τρίτου προγράμματος;
«Αυτή είναι μία από τις επιλογές που πράγματι εξετάζουμε. Η πιθανότητα αυτή υπάρχει και βρίσκεται υπό εξέταση».
Είστε ευχαριστημένος από τη μέχρι τώρα στήριξη και συνεργασία της ελληνικής κυβέρνησης;
«Πράγματι, οι συζητήσεις και η συνεργασία με την ελληνική κυβέρνηση είναι πολύ εποικοδομητικές. Επίσης υπάρχει ξεκάθαρη θέληση να ολοκληρωθεί με επιτυχία το πρόγραμμα και ξεκάθαρη κατανόηση της ανάγκης να συνεχίσουν να εφαρμόζονται υπεύθυνες μακροοικονομικές και δημοσιονομικές πολιτικές για την περίοδο μετά τη λήξη του προγράμματος, ώστε να διασφαλιστεί ότι η Ελλάδα θα μπορέσει να χρηματοδοτηθεί από τις αγορές. Οι συζητήσεις (σ.σ.: της Πέμπτης) με τον κ. Τσίπρα επιβεβαίωσαν αυτό το πνεύμα εποικοδομητικής συνεργασίας».
«Ο στόχος για τα πλεονάσματα μπορεί να επιτευχθεί»
Πιστεύετε ότι ο στόχος για πλεονάσματα 3,5% είναι διατηρήσιμος και εφικτός;
«Πιστεύουμε ξεκάθαρα ότι ο στόχος αυτός μπορεί να επιτευχθεί. Εάν δούμε το πρωτογενές πλεόνασμα με όρους προγράμματος, το τελευταίο έτος η Ελλάδα είχε πλεόνασμα 4,2%. Επομένως πιστεύουμε ότι το σενάριο επίτευξης πλεονάσματος 3,5% ως το 2022 είναι ρεαλιστικό».
Θεωρείτε ότι ο στόχος αυτός της επίτευξης πλεονασμάτων, οι μεταρρυθμίσεις και τα μέτρα λιτότητας μπορούν να επαναδιαπραγματευθούν στο μέλλον;
«Εξακολουθούν να γίνονται συζητήσεις εν όψει του επερχόμενου Eurogroup για την ακριβή δημοσιονομική πορεία μετά το 2022, αλλά σε κάθε περίπτωση θα πρέπει να υπάρξουν πλεονάσματα που θα ξεπερνούν το 2% του ΑΕΠ. Δεδομένου επίσης του πολύ υψηλού χρέους της Ελλάδας, είναι σημαντικό η χώρα να χρησιμοποιήσει τα χρόνια μετά την ολοκλήρωση του προγράμματος για να μειώσει σημαντικά το χρέος αυτό. Σε αυτό μπορούν να βοηθήσουν επίσης οι όροι αποπληρωμής των δανείων από τον ESM, που είναι πολύ ευνοϊκοί. Οταν η Ελλάδα θα μπορέσει να βρει κεφάλαια από τις αγορές, πιθανότατα οι όροι δεν θα είναι τόσο καλοί όσο αυτοί του ESM».
Το τελευταίο διάστημα υπήρξε αναταραχή στις αγορές λόγω της Ιταλίας. Πώς επηρεάζουν οι εξελίξεις αυτές την Ελλάδα;
«Είναι σημαντικό τώρα που συζητούμε την επιστροφή της Ελλάδας στις αγορές να λέμε ότι αυτό πρέπει να γίνει προσεκτικά και σταδιακά. Η αναταραχή αυτή δεν αναμένεται να επηρεάσει άμεσα την Ελλάδα γιατί υπάρχουν αρκετά “μαξιλάρια”. Το μήνυμά μας πάντως για την Ιταλία είναι το ίδιο, υπάρχει ανάγκη να ακολουθήσει η χώρα υπεύθυνες μακροοικονομικές και δημοσιονομικές πολιτικές».
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ