«Οταν δεν ζωγραφίζω είμαι δυστυχής» μου λέει χωρίς περιστροφές ο Αλέκος Φασιανός. Κι όταν δεν κινεί το μολύβι ή το πινέλο επάνω στο χαρτί ή τον καμβά, ζωγραφίζει με τον νου του μέσα στο κεφάλι του. Οταν τον συνάντησα στο σπίτι του, στου Παπάγου, ζωγράφιζε στον νου του κύματα, πιασμένος από τη φράση του Ομήρου «ο Βορέας κυλίνδειν τα κύματα». Το απαρέμφατο ανακαλούσε στο μυαλό του μύριες εικόνες της κίνησης των αληθινών κυμάτων του Λυβικού πελάγους, που τον είχα δει να τα παρατηρεί ώρα πολύ, ένα καλοκαίρι, στην Παλαιόχωρα, για να καταλάβει γιατί πυκνώνουν όσο πλησιάζουν τη γραμμή του ορίζοντα. Ετσι ζωγραφίζει παντού. Ατελιέ του είναι όπου συναντά την έμπνευση. «Αν δεν έχεις έμπνευση» λέει «και το πιο ωραίο ατελιέ να έχεις, δεν μπορείς να προχωρήσεις. Κάνεις όλο τα ίδια. Και οι εμπνεύσεις έρχονται σπάνια».
Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν σε κυριεύει διάχυτο δέος όταν μπαίνεις στο ατελιέ του, γνωρίζοντας μάλιστα ότι αποτελεί άβατο, σχεδόν, για όλους. Ενας προσωπικός χώρος, που για να φτάσεις εκεί πρέπει να περάσεις από την προσομοίωση της αυλής του πατρικού του σπιτιού στον σταθμό Λαρίσης. Ετσι το σχεδίασε ο ίδιος ο ζωγράφος, να περνάς από την αυλή της καθοριστικής για τη ζωγραφική του παιδικής μνήμης για να εισέλθεις στον χώρο όπου σωματοποιείται και χρωματίζεται μια λοξή όσο και παιγνιώδης, και γι αυτό απίστευτα διεισδυτική, ματιά στη ζωή, σε χρόνους παρελθόντες, παρόντες και μέλλοντες. Κυρίως νοσταλγικούς του μέλλοντος.
Ο Αλέκος Φασιανός είναι ένας μοναδικός άνθρωπος. Δεν μοιάζει με κανέναν. Ακόμη και ο τρόπος που φιλοτεχνεί τους πίνακές του. «Ζωγραφίζω στο πάτωμα, όπως τα παιδιά» μας λέει. Και κάθεται στο πάτωμα, επάνω σε ένα μαξιλάρι, για να ολοκληρώσει ένα έργο που είχε αφήσει μισοτελειωμένο. Ισως ήταν κάποιο από αυτά που τώρα εκτίθενται στην γκαλερί «Ιρις» με την επιμέλεια της θυγατέρας του, Βικτώριας Φασιανού. Εργα «μικρά, petit format, μικρά, petit format…» που φιλοτεχνήθηκαν τα δεκαπέντε τελευταία χρόνια, με καλλιτεχνική αξία αντιστρόφως ανάλογη του μεγέθους, γιατί τα μικρά είναι η αφετηρία των μεγάλων έργων. ‘Η αλλιώς, όπως λέει ο ίδιος ο δημιουργός, «η ιδέα είναι μικρή στην αρχή της σύλληψής της, αλλά αργότερα, αν θέλεις, τη δείχνεις σε μεγάλη διάσταση».
Η Βικτωρία Φασιανού έχει εντρυφήσει στο ζωγραφικό, συγγραφικό, σκηνογραφικό, γλυπτικό και εικονογραφικό έργο του πατέρα της, έχει κοινωνήσει το πνεύμα του και γι’ αυτό παρουσιάζει μιαν έκθεση που αποπνέει ευαισθησία και σεβασμό στην καλλιτεχνική δημιουργία του. Μάλιστα, η έκθεση συμπληρώνεται από αποφθέγματα του Αλέκου Φασιανού, αλλά και ρήσεις για αυτόν από σπουδαίες προσωπικότητες, όπως ο Λουί Αραγκόν, ο Ζακ Λακαριέρ, ο Οδυσσέας Ελύτης, ο Ανδρέας Εμπειρίκος, ο Νίκος Καρούζος, ο Ζαν-Μαρί Ντρο και άλλοι.
«Είναι κάποια πράγματα που γίνονται αναπόφευκτα, σαν να έχουν προγραφεί από παλιά. Θυμάμαι, όταν ήμουν στη Σχολή Καλών Τεχνών, ζωγράφιζα στο δάπεδο, μπροστά στους συμμαθητές μου». Και μένουν για πάντα. Με αυτή τη φράση ξεκινά ο Αλέκος Φασιανός ένα σημείωμά του στο περιοδικό «Ζυγός» το 1973. Και συνεχίζει να πορεύεται έτσι στη ζωγραφική. Με την περιέργεια, τον ενθουσιασμό, αλλά και τη στάση μικρού παιδιού. «Πολλές φορές έκλαιγα, κρυφά, γιατί δεν μπορούσα να καταλάβω τι είναι ζωγραφική. Μου άρεσε όμως να απλώνω ένα χρώμα έντονο, ένα κόκκινο ή ένα μπλε σε μια μεγάλη επιφάνεια που να παριστάνει κάτι». Και αυτά που παριστάνει στα έργα του –από τους πρώτους ποδηλάτες που καπνίζουν με ανακατωμένα μαλλιά μέχρι τις «αναμονές» στα αυθαίρετα για ένα πιο άνετο αύριο των νεοελλήνων και από τους ερωτευμένους αγγέλους μέχρι τους αρχαίους θεούς και τους ήρωες –μιλούν ελληνικά, που ω του θαύματος, καταλαβαίνει όλος ο κόσμος.
Πού και πότε
Η έκθεση του Αλέκου Φασιανού στην γκαλερί «Ιρις» (Αντήνορος 12, περιοχή Κάραβελ) θα διαρκέσει έως τις 12 Ιουλίου. Ωρες λειτουργίας: Τρίτη, Πέμπτη, Παρασκευή 12.00 – 15.00 και 17.00 – 20.00, και Τετάρτη, Σάββατο 12.00 – 15.00.
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
