Περικοπές μαμούθ, φορο-ανάσες με δόσεις

Με ένα «κοκτέιλ» σκληρών περικοπών ύψους 5,1 δισ. ευρώ στις συντάξεις (κύριες και επικουρικές) το 2019 και στο αφορολόγητο όριο το 2020 και συγκρατημένες παροχές προς τους κοινωνικά ασθενεστέρους σε συνδυασμό με την ελάφρυνση της φορολογίας των επιχειρήσεων, η κυβέρνηση εισέρχεται στην τελική ευθεία του Μνημονίου, ενδεχομένως και των εκλογών.

Ολα τα μέτρα της τέταρτης και τελευταίας αξιολόγησης μαζί με το μεσοπρόθεσμο πρόγραμμα σταθερότητας με τις υποχρεώσεις της χώρας ως και το 2022 κατατέθηκαν την Παρασκευή το βράδυ στη Βουλή με τη μορφή πολυνομοσχεδίου και αναμένεται να ψηφιστούν με τη διαδικασία του κατεπείγοντος την ερχόμενη Πέμπτη.

Ετσι ο κλείνει ο κύκλος υλοποίησης των προαπαιτουμένων προκειμένου το Eurogroup της 21ης Ιουνίου να εγκρίνει την εκταμίευση της δόσης των 11 και πλέον δισ. ευρώ προς την Ελλάδα και να ανάψει το πράσινο φως για να ληφθούν οι αποφάσεις για την ελάφρυνση του χρέους.

Μεγάλη προσαρμογή

Ομως οι δεσμεύσεις και τα μέτρα που περιλαμβάνονται στο πολυνομοσχέδιο και περιγράφονται στο μεσοπρόθεσμο πρόγραμμα είναι βαριές αφού όπως μαρτυρούν οι αριθμοί η μεγάλη δημοσιονομική προσαρμογή και ο στόχος για τη διατήρηση των πρωτογενών πλεονασμάτων στο 3,5% του ΑΕΠ ως και το 2022 στηρίζονται κατά κύριο λόγο στην περικοπή της συνταξιοδοτικής δαπάνης –δηλαδή των κύριων και επικουρικών συντάξεων – κατά 3,2 δισ. ευρώ εντός του 2019. Για την ακρίβεια, ενώ εφέτος για τις συντάξεις θα διατεθούν 28,85 δισ. ευρώ, το 2019 μετά τον επανυπολογισμό Κατρούγκαλου η δαπάνη για συντάξεις θα μειωθεί απότομα στα 25,63 δισ. ευρώ (!).

Οι επικουρικές

Οι περικοπές θα γίνουν και στις επικουρικές συντάξεις. Οι νέες επικουρικές και στο νέο Ταμείο και στον ΕΔΟΕΑΠ θα υπολογίζονται με το σύστημα «νοητής κεφαλαιοποίησης» για τα έτη ασφάλισης από τον Ιούλιο του 2015 και μετά ενώ το ποσό της μηνιαίας εισφοράς επικουρικής ασφάλισης των ασφαλισμένων του ΕΔΟΕΑΠ ορίζεται σεποσοστό 3,5% για τον ασφαλισμένο και 3,5% για τον εργοδότη. Από τον Ιούνιο του 2019 έως και τον Μάιο του 2022 το ποσοστά πέφτουν στο 3,25% και μετά τον Ιούνιο του 2022 στο 3%.

Η δεύτερη αποκάλυψη είναι ότι για το 2020 στο πρόγραμμα έχει υπολογιστεί ότι από τη μείωση του αφορολόγητου ορίου τα έσοδα θα αυξηθούν κατά 1,9 δισ. ευρώ ενώ σε συνδυασμό με την αύξηση της οικονομικής δραστηριότητας, άρα και των αμοιβών, το συνολικό ύψος του φόρου εισοδήματος θα προσεγγίσει τα 11 δισ. ευρώ ετησίως (από 8,5 δισ. ευρώ εφέτος).

Η κυβέρνηση προκειμένου να μετριάσει το μεγάλο πολιτικό κόστος από τα μέτρα τα οποία έχουν ήδη νομοθετηθεί και μάλιστα οδηγούν σε υψηλότερα από τον στόχο του 3,5% του ΑΕΠ πλεονάσματα, θα προχωρήσει παράλληλα σε σειρά των προσυμφωνημένων φοροελαφρύνσεων. Οπως περιγράφει το πρόγραμμα, «αυτό θα γίνει στα πλαίσια του δημοσιονομικού χώρου», δηλαδή της διαφοράς των πλεονασμάτων από τον στόχο του 3,5% από το 2019 έως και το 2022.

Φοροανάσες

Το 2019 θα διατεθούν 700 εκατ. ευρώ για την ελάφρυνση της φορολογίας των επιχειρήσεων. Ο συντελεστής φορολογίας των κερδών θα μειωθεί από 29% στο 26%.

Το 2020 επιπλέον 435 εκατ. ευρώ εκ των οποίων 209 εκατ. ευρώ για τη μείωση του ΕΝΦΙΑ σε στοχευμένες κατηγορίες νοικοκυριών και ιδιοκτητών, 81 εκατ. ευρώ για την ελάφρυνση των ασφαλιστικών εισφορών ελεύθερων επαγγελματιών και 145 εκατ. ευρώ για την αύξηση κοινωνικών δαπανών (φαγητό στο σχολείο και παιδικοί σταθμοί).

Το 2021 θα διατεθούν επιπλέον ποσά για τη μείωση του ανώτατου συντελεστή φορολογίας εισοδημάτων και της έκτακτης εισφοράς αλληλεγγύης. Η μείωση του ανώτατου φορολογικού συντελεστή εισοδήματος φυσικών προσώπων θα οδηγήσει σε ελαφρύνσεις της τάξης των 877 εκατ. ευρώ το 2020 και 997 εκατ. ευρώ το 2021 και το 2022.

Επίσης από την αναμόρφωση της εισφοράς αλληλεγγύης θα προκύψουν ελαφρύνσεις 386 εκατ. ευρώ το 2020 και 613 εκατ. ευρώ τα επόμενα δύο χρόνια. Στο πακέτο των αντιμέτρων ή ελαφρύνσεων περιλαμβάνεται η καταβολή 100 εκατ. ευρώ κατ’ έτος για επενδύσεις στην ενέργεια και 100 εκατ. ευρώ στη γεωργία, καθώς και η διάθεση 260 εκατ. ευρώ κάθε χρόνο για ενεργητικές πολιτικές απασχόλησης, κίνητρα με άλλα λόγια στις επιχειρήσεις για πρόσληψη ανέργων και επιστημόνων.

Η αύξηση του κατώτατου μισθού

Στην προεκλογική στρατηγική της κυβέρνησης εντάσσονται και η αύξηση του κατώτατου μισθού και η επαναφορά των συλλογικών διαπραγματεύσεων.

Οπως αναφέρεται στο Μεσοπρόθεσμο:

«Το 2012 ο κατώτατος μισθός υπέστη σημαντική μείωση της τάξεως του 22%. Μετά από έξι χρόνια, ήρθε η στιγμή να επαναπροσδιοριστεί.

Η αύξηση του κατώτατου μισθού θα γίνει σύμφωνα με το υπάρχον νομικό πλαίσιο και ακολουθώντας το μοντέλο της Πορτογαλίας – τα τελευταία τέσσερα χρόνια έχουν γίνει τέσσερις αυξήσεις του κατώτατου μισθού, η καθεμία της τάξεως του 5%. Για να μπορέσει να προσδιοριστεί το ποσοστό αύξησης του κατώτατου μισθού, θα εκπονηθεί μελέτη όπου θα εξετάζονται οι επιπτώσεις της αύξησης αυτής στην παραγωγικότητα, στην ανεργία, στην ανταγωνιστικότητα και στην εισοδηματική κατανομή».