Summer Nostos Festival: Ενα φεστιβάλ για όλους

Μουσική, χορός, θέατρο, σύγχρονη τέχνη, αθλητισμός, παιχνίδια, performances, ομιλίες. Αυτά και άλλα συνθέτουν το σκηνικό του Summer Nostos Festival, του οκταημέρου εκδηλώσεων που διοργανώνεται και χρηματοδοτείται με αποκλειστική δωρεά του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος και θα διεξαχθεί εφέτος το διάστημα 17-24 Ιουνίου. Εν προκειμένω, το ΙΣΝ, δωρητής του Κέντρου Πολιτισμού Ιδρυμα Σταύρος Νιάρχος, επιστρέφει μία φορά τον χρόνο στο «σπίτι» που δημιούργησε σε μια προσπάθεια περαιτέρω ανάδειξής του. Οι συναυλίες και τα δρώμενα –όλα με δωρεάν είσοδο –εξελίσσονται σε πέντε σκηνές, εσωτερικές και εξωτερικές: στα κτίρια, στο Πάρκο Σταύρος Νιάρχος και σε άλλα, αναπάντεχα σημεία του ΚΠΙΣΝ.

«Είναι η δεύτερη χρονιά που οι εκδηλώσεις διοργανώνονται υπό τον τίτλο Summer Nostos Festival, ένα οκταήμερο φεστιβάλ σε συνεργασία με την ΚΠΙΣΝ ΑΕ» λέει η Μίλυ Πασχάλη, καλλιτεχνική διευθύντρια του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος και υπεύθυνη προγραμματισμού. «Προγραμματικά, δεν θα έλεγα ότι υπάρχει κάτι που διαφοροποιεί την εφετινή διοργάνωση. Κινούμαστε λίγο-πολύ σε μια κοινή λογική, στη βάση στην οποία στηριχθήκαμε ως τώρα. Δηλαδή, τι θέλουμε να προσφέρουμε στον κόσμο με αυτό το φεστιβάλ, με αυτές τις εκδηλώσεις του Ιουνίου που ξεκίνησαν λίγο προτού ολοκληρωθεί κατασκευαστικά το έργο και παραδοθεί και συνεχίζονται και τώρα που πλέον το ΚΠΙΣΝ λειτουργεί υπό το Ελληνικό Δημόσιο. Μπορεί να μην κάνουμε κάτι διαφορετικά, ωστόσο κερδίζουμε κάθε χρόνο από την εμπειρία της προηγούμενης χρονιάς και αυτό είναι εξαιρετικά σημαντικό. Το περυσινό οκταήμερο ήταν τόσο γεμάτο, μεστό και ενθουσιώδες, ο κόσμος ευχαριστήθηκε τόσο πολύ αυτή την ευρεία γκάμα εκδηλώσεων ώστε είπαμε ότι αυτός είναι ένας σίγουρος δρόμος που θα τον ακολουθήσουμε όσο μπορούμε».

Ωστόσο η Λένια Βλαβιανού, διευθύντρια Επικοινωνίας του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος, εντοπίζει μια διαφοροποίηση σε σχέση με τα προηγούμενα. «Κάθε χρόνο το πρόγραμμα γίνεται όλο και πιο γερό, πιο στιβαρό, με πιο πολλούς headliners. Χαρακτηριστικά αναφέρω ονόματα όπως της διάσημης μεσοφώνου Τζόις Ντιντονάτο και του κουαρτέτου Kronos. Δεν είναι δεδομένη η ευκαιρία να δει κανείς τόσο μεγάλα ονόματα, και μάλιστα δωρεάν». Η ίδια υπογραμμίζει ότι δεν θα μπορούσε να γίνει διαφορετικά βάσει του ότι το Φεστιβάλ διοργανώνεται από το ΙΣΝ, το οποίο είναι κοινωφελής οργανισμός. «Η δουλειά μας είναι να κάνουμε δωρεές σε μη κερδοσκοπικούς οργανισμούς. Το Φεστιβάλ ξεκίνησε πιο μικρό, πιο μαζεμένο, αρχίσαμε με τον «Χορό των Γερανών» το 2014 –το πρώτο μεγάλο πολιτιστικό γεγονός μέσα στο εργοτάξιο. Συνεχίσαμε με τη «Νύχτα Μέρα», κατόπιν ήρθε η «Μεταμόρφωση» και τα δύο τελευταία χρόνια το Summer Nostos Festival. Αρχίσαμε χωρίς να ξέρουμε ότι θα πάμε σε εβδομαδιαίο φεστιβάλ. Προσπαθήσαμε να δούμε τι είναι αυτό που θα μπορούσαμε να προσφέρουμε, τι θέλει ο κόσμος προκειμένου να ανταποκριθεί και να το αγκαλιάσει. Σιγά-σιγά το επιμηκύναμε, προσθέσαμε στις εκδηλώσεις του Φεστιβάλ περισσότερα πράγματα, ώστε να καλύψουμε όλα τα γούστα και να απευθυνθούμε σε όλες τις ηλικίες: να έρθουν μικρά παιδιά με τους γονείς τους το απόγευμα, αργότερα πιο νεανικό κοινό προκειμένου να παρακολουθήσει ένα πιο ειδικό μουσικό γεγονός, ακόμη πιο αργά εφέτος έχουν προστεθεί τα dj sets που θα γίνονται στη σκηνή του καναλιού τη νύχτα. Ωστόσο ο δωρεάν χαρακτήρας ήταν από την πρώτη ημέρα το βασικό κομμάτι αυτού που πάμε να προσφέρουμε. Γιατί είναι η ταυτότητά μας. Να προσφέρουμε όσο μπορούμε στην κοινωνία. Δεν μπορούμε να αλλάξουμε τον κόσμο γύρω μας. Αυτό που μπορούμε να κάνουμε μέσα από τις δωρεές μας, είτε πιο μεγάλες όπως η κατασκευή του ΚΠΙΣΝ είτε πιο μικρές όπως το να ενισχύσουμε ένα σχολείο σε μια ακριτική περιοχή είτε μέσα από συγκεκριμένες δράσεις όπως είναι το Φεστιβάλ, είναι να προσφέρουμε κάτι το οποίο για λίγο ή περισσότερο θα κάνει τη ζωή ενός ή περισσότερων ανθρώπων λίγο καλύτερη. Το Summer Nostos Festival προσθέτει μία εβδομάδα στη διάρκεια της οποίας είμαστε όλοι πιο ανέμελοι».

Με την πρώτη ματιά στον προγραμματισμό του Φεστιβάλ εντοπίζει κανείς την πολυσυλλεκτικότητά του: από την Τζόις Ντιντονάτο, το βραβευμένο με Grammy κουαρτέτο εγχόρδων Kronos και τους μουσικούς της Καμεράτα ως την Αννα Βίσση και τους Onirama κι από ‘κεί στον νυχτερινό αγώνα δρόμου SNF Run αλλά και στο 7ο Διεθνές Συνέδριο του ΙΣΝ για την κοινωφελή δράση, το οποίο διερευνά μία από τις πλέον συζητημένες έννοιες της εποχής μας, αυτήν της Ανατροπής (Disruption), και εντάσσεται επίσης στο πλαίσιο του οκταημέρου. «Εχουμε διαβάσει κριτικές του τύπου «ποιος είναι τελικά ο χαρακτήρας αυτού του φεστιβάλ»» λέει η Λένια Βλαβιανού. «Νομίζω ότι η ταυτότητα του δικού μας φεστιβάλ είναι ακριβώς αυτός ο ανοικτός χαρακτήρας, το γεγονός ότι δεν βάζουμε παραπετάσματα, συγκεκριμένες γραμμές, δεν λέμε «εδώ αρχίζω κι εκεί τελειώνω και δεν με ενδιαφέρει τίποτε έξω από ένα συγκεκριμένο πλαίσιο»» συνεχίζει η ίδια. «Αλίμονο αν κάναμε εκδηλώσεις για μια μόνο συγκεκριμένη μερίδα κοινού, για όσους, ας πούμε, λατρεύουν την όπερα ή την ελληνική μουσική» προσθέτει η Μίλυ Πασχάλη. «Οποια ημέρα ή ώρα περάσεις από το ΚΠΙΣΝ θα δεις την πολυσυλλεκτικότητά του μπροστά σου. Σε αυτούς τους ανθρώπους θέλουμε να απευθυνθούμε. Το πρόγραμμα των εκδηλώσεων προσπαθεί να καλύψει όλα τα γούστα. Από την άλλη πλευρά, σε καμία περίπτωση δεν φιλοδοξούμε να καταλάβουμε τον φεστιβαλικό χώρο της Αθήνας, γι’ αυτό και είμαστε πολύ προσεκτικοί στις επιλογές μας, ώστε να μην ταράζουμε τα νερά».

Ποια είναι άραγε η στόχευση για το μέλλον; «Η αίσθηση που υπάρχει είναι ότι το Φεστιβάλ πάει καλά και χρόνο με τον χρόνο χτίζει το κοινό του» λέει η Λένια Βλαβιανού. «Πέρυσι» συνεχίζει «είχαμε 170.000 επισκέπτες και εφέτος περιμένουμε να κινηθούμε στα ίδια επίπεδα, αν όχι σε υψηλότερα. Το αν θα γίνει δύο εβδομάδων φεστιβάλ ή αν θα προστεθούν και άλλες εκδηλώσεις οι οποίες ενδεχομένως θα αρχίζουν από το πρωί είναι κάτι το οποίο δεν έχει συζητηθεί, δεν είναι μια κατεύθυνση προς την οποία πηγαίνουμε. Προς το παρόν το κρατάμε στη μία εβδομάδα, έχουμε εστιάσει στις απογευματινές δράσεις και η διάθεση είναι να συνεχιστεί το Φεστιβάλ και να γίνεται όλο και καλύτερο».

Από την πλευρά της, η Μίλυ Πασχάλη εξηγεί πως βασικός άξονας του προγραμματισμού είναι η προαγωγή της συνεργασίας μεταξύ ελλήνων και ξένων καλλιτεχνών. «Αυτό ήδη μας οδηγεί σε κάποιες κατευθύνσεις» λέει και συνεχίζει: «Στόχος είναι να δώσουμε ευκαιρίες σε νέους καλλιτέχνες να συνεργαστούν με πολύ μεγάλα ονόματα. Θα προσπαθήσουμε επίσης να καλύψουμε το κομμάτι των καλλιτεχνών και των παραγωγών που δεν έχουν ακόμη έρθει στην Ελλάδα. Παράλληλα, κάτι που εξερευνούμε και πιστεύω πως θα καταφέρουμε στο μέλλον είναι να εντάξουμε στον προγραμματισμό μία ή δύο ημέρες σε επιμέλεια (curation) κάποιου μεγάλου ονόματος».