ΗΠΑ, ΕΕ, Καναδάς και Μεξικό στα χαρακώματα για το εμπόριο

Την πάτησε τη σκανδάλη ο Ντόναλντ Τραμπ –και σιγά που θα κώλωνε… Οι διαπραγματεύσεις της τελευταίας στιγμής μεταξύ ΗΠΑ και ΕΕ στο Παρίσι ναυάγησαν το απόγευμα της περασμένης Πέμπτης. Και ο υπουργός Εμπορίου των ΗΠΑ Γουίλμπουρ Ρος διεμήνυσε στον αμερικανό πρόεδρο να ανακοινώσει την επιβολή δασμών 25% στις εισαγωγές χάλυβα από την ΕΕ, στον Καναδά και στο Μεξικό στις ΗΠΑ και δασμών 10% στις εισαγωγές αλουμινίου. Από την άλλη πλευρά η ΕΕ, όπως άλλωστε και ο Καναδάς και το Μεξικό, έχουν τα δικά τους πιστόλια έτοιμα, με σφαίρα στη θαλάμη. Μία ακόμη περιπέτεια στο παγκόσμιο εμπορικό τρελοκομείο μόλις τώρα ξεκινά.

Ο Γουίλμπουρ Ρος, ασφαλώς, δεν έκοψε όλες τις γέφυρες. Είπε ότι οι διαπραγματεύσεις μεταξύ της χώρας του με την ΕΕ από τη μια πλευρά και με τις γειτονικές των ΗΠΑ χώρες Καναδά και Μεξικό μπορούν να συνεχιστούν. Δεν διευκρίνισε, ωστόσο, σε ποια βάση θεωρεί ότι μπορούν να γίνουν οι διαπραγματεύσεις αυτές. Επί τίνος αντικειμένου θα διεξαχθούν οι συνομιλίες. Τι θα τεθεί επί τάπητος…

Ουσιαστικά την Πέμπτη η Ουάσιγκτον δεν ανανέωσε περαιτέρω τη δίμηνη αναβολή σε ό,τι αφορά την επιβολή των δασμών στην Ευρώπη, στο Μεξικό και στον Καναδά, που είχε αποφασίσει να επιβάλει τον περασμένο Μάρτιο για να προστατεύσει την αμερικανική μεταλλουργία από τον διεθνή ανταγωνισμό. Δασμούς είχε επιβάλει στις εισαγωγές και από την Κίνα και τον υπόλοιπο κόσμο. Και την απόφασή της η Ουάσιγκτον, σε ό,τι αφορά την Κίνα, την εφάρμοσε δίχως χρονοτριβές, σαν κι αυτές που «απόλαυσαν» οι Βρυξέλλες, η Πόλη του Μεξικού και η Οττάβα. Εν προκειμένω, ωστόσο, πριν από μόλις ένα δεκαήμερο, οι «εμπόλεμοι» Ουάσιγκτον και Πεκίνο συμφώνησαν σε ανακωχή! Σε κατάπαυση του πυρός.

Ο κινέζος αντιπρόεδρος Λιου Χι και ο αμερικανός υπουργός Οικονομικών Στίβεν Μνουσίν κατέληξαν στην Ουάσιγκτον σε μια συμφωνία-πλαίσιο για τον περιορισμό του εμπορικού ελλείμματος της Κίνας έναντι των ΗΠΑ. Και «όσο προχωρεί και υλοποιείται η συμφωνία αυτή, θα μειώνονται οι αντισταθμιστικοί δασμοί» είχε εξηγήσει ο Μνουσίν. Αυτό ήταν λοιπόν το ζήτημα: να εκβιάσει ο Τραμπ το Πεκίνο ώστε να αρχίσει να εξισορροπείται το εμπορικό ισοζύγιο μεταξύ των δύο χωρών. Η διαφορά με την Κίνα έχει πάρει τον δρόμο της για να λυθεί. Ηρθε τώρα η ώρα των διαφορών με την ΕΕ, τον Καναδά και το Μεξικό, για να διευθετήσει ο πρόεδρος, τη διευθέτηση των οποίων είχε αναβάλει για ένα δίμηνο προκειμένου να ξεμπλέξει με τους Κινέζους.

Ως μια «κακή ημέρα για το διεθνές εμπόριο» χαρακτήρισε την περασμένη Πέμπτη η αρμόδια για τις εμπορικές υποθέσεις της ΕΕ επίτροπος Σεσίλια Μάλμστρεμ, ενώ ο πρόεδρος της Κομισιόν Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ χαρακτήρισε «εντελώς απαράδεκτη» την κίνηση της Ουάσιγκτον. Η ΕΕ επανέλαβε ότι δεν έχει άλλη επιλογή παρά να φέρει την υπόθεση στον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου (ΠΟΕ) –αλλά είναι γνωστό ότι τους διεθνείς θεσμούς, του ΟΗΕ συμπεριλαμβανομένου, οι ΗΠΑ τους έχουν γραμμένους στα παλαιότερα των υποδημάτων τους, που ασφαλώς είναι ιταλικά, εισαγωγής.

Οι Βρυξέλλες ανασύρουν, επίσης, την παλαιά λίστα με τα αμερικανικά προϊόντα εισαγωγής τα οποία θα δασμολογήσουν δίκην αντιποίνων. Ουίσκι μπέρμπον, μπλου τζιν, μοτοσικλέτες Harley Davidson, φυστικοβούτυρο… Η δασμολόγηση των προϊόντων αυτών με συντελεστή 25% θα αποφέρει στην ΕΕ περί τα 3,5 δισ. δολάρια ετησίως, κατά τους υπολογισμούς των ευρωπαίων εμπειρογνωμόνων. Θα περιορίσει, όμως, και τη ζήτηση για τα προϊόντα αυτά που θεωρητικώς θα ακριβύνουν κατά το ένα τέταρτο για τους ευρωπαίους καταναλωτές. Και θα πληγούν οι αμερικανοί βιομήχανοι και παραγωγοί.

Το ζήτημα πιθανότατα θα λυθεί με τρόπο κουτσαβάκικο και κραυγαλέο, κατά πως αρέσκεται να κάνει τις δουλειές του ο νέος πλανητάρχης. Μέχρι τότε θα την πληρώσουν αμφότεροι ευρωπαίοι και αμερικανοί εξαγωγείς. Μεταξύ των Ευρωπαίων στο στόχαστρο της Ουάσιγκτον φέρεται να έχει υπαχθεί μια ελληνική εταιρεία εξόχως πρωτοποριακή, στο μέτρο που εξάγει στις ΗΠΑ ένα προϊόν υψηλής προστιθέμενης αξίας, που δεν παράγεται εκεί. Πρόκειται για την εταιρεία Σωληνουργεία Κορίνθου, η οποία προμηθεύει με χαλυβδοσωλήνες μεγάλης διαμέτρου για τη μεταφορά πετρελαίου και αερίου αμερικανικούς πετρελαϊκούς κολοσσούς, όπως είναι η Chevron και η ExxonMobil.

«Θα μπορούσε να φανταστεί κανείς την Πέμπτη Λεωφόρο δίχως Mercedes στις λωρίδες της;» είναι το ερώτημα που έθεσε το γερμανικό περιοδικό «Wirtschaftswoche». Για να απαντήσει το ίδιο καταφατικά. Διότι, σύμφωνα με πληροφορίες από ευρωπαίους και αμερικανούς διπλωμάτες που δεν κατονομάζει το εδρεύον στο Ντίσελντορφ οικονομικό περιοδικό, ο Τραμπ είπε στον Μακρόν τον περασμένο Απρίλιο ότι ένα πράγμα που θέλει είναι να διώξει «όλα τα γερμανικά αυτοκίνητα από τους δρόμους της χώρας».

Να πρόκειται για γαλλο-αμερικανική συνωμοσία; Διότι η αμερικανική είναι μια από τις μεγαλύτερες ξένες αγορές για τους γερμανούς κατασκευαστές πολυτελών ΙΧ. Ακριβέστερα, οι Γερμανοί ελέγχουν το 90% της αμερικανικής αγοράς πολυτελών αυτοκινήτων. Αντίθετα, η παρουσία των γάλλων κατασκευαστών στις ΗΠΑ θα ήταν από μηδενική έως ανάξια λόγου αν δεν είχε επαφή με την αμερικανική αγορά η Renault. Και αυτή από σπόντα, μόνο και μόνο χάρη στις (συγκριτικά ταπεινές) εξαγωγές της ιαπωνικής θυγατρικής της Nissan.

Το βρετανικό πρακτορείο Reuters, που αναμεταδίδει την είδηση, ήλθε σε επαφή με διπλωματικές αποστολές στις ΗΠΑ και στην Ευρώπη και με τη γαλλική κυβέρνηση στο Παρίσι και απέτυχε να επιβεβαιώσει ή να διαψεύσει τις πληροφορίες. Του δημοσιεύματος της «Wirtschaftswoche» προηγήθηκε η έναρξη έρευνας από την κυβέρνηση Τραμπ για τις εισαγωγές αυτοκινήτων.

Η έρευνα πιθανόν να καταλήξει στην επιβολή δασμών 25% στα αυτοκίνητα με το ίδιο αιτιολογικό της «εθνικής ασφάλειας» με το οποίο η Ουάσιγκτον δασμολόγησε τις εισαγωγές χάλυβα και αλουμινίου τον περασμένο Μάρτιο – αν και η δασμολόγηση των ευρωπαϊκών εισαγωγών δεν έχει εφαρμοστεί ακόμη, ενώ και με την Κίνα οι ΗΠΑ συμφώνησαν προσφάτως να τα βρουν. Το δημοσίευμα της «Wirtschaftswoche» έριξε την περασμένη Πέμπτη τις μετοχές της BMW, της Daimler και της VW κατά 0,5%, 1% και 1,6% αντιστοίχως.