Υψηλές τάσεις

Η επιστημονική επιβεβαίωση ήρθε πριν από μερικές ημέρες: βρετανοί ερευνητές απέδειξαν πως όταν γυναίκες φυσιολογικού βάρους (προσέξτε, όχι υπέρβαρες ή παχύσαρκες, αλλά φυσιολογικού βάρους) κοιτάζουν φωτογραφίες γυναικών που είναι πιο αδύνατες χάνουν κάθε αυτοπεποίθηση και αποκτούν αμέσως πολύ λιγότερο θετική εικόνα για το δικό τους σώμα.

Οι ερευνητές περιγράφουν στο επιστημονικό έντυπο «Royal Society Open Science» πώς επαλήθευσαν αυτό που όλοι βλέπουμε γύρω μας αλλά δεν είχε λάβει τη «βούλα» μιας επιστημονικής δημοσίευσης: ότι δηλαδή η αρνητική εικόνα του σώματος γίνεται πολύ πιο έντονη όταν μια γυναίκα συγκρίνει τον εαυτό της με άλλες, πιο λεπτές γυναίκες.

Το πείραμα των… κιλών ήταν το εξής: οι επιστήμονες ζήτησαν από 90 εθελόντριες με Δείκτη Μάζας Σώματος 22-23 (αυτό σε απλά ελληνικά σημαίνει εντός των φυσιολογικών ορίων βάρους) να βαθμολογήσουν το σώμα τους και μετά να κοιτάξουν φωτογραφίες άλλων γυναικών. Από την ανάλυση προέκυψε ότι οι συμμετέχουσες ήταν πολύ πιο επικριτικές με το σώμα τους αφού είχαν δει φωτογραφίες πιο αδύνατων γυναικών, όχι όμως και όταν είχαν δει εικόνες γυναικών με αντίστοιχο ή και μεγαλύτερο βάρος.

Αναμενόμενο, θα πείτε. Ναι, πράγματι, η μελέτη έδειξε αυτό που όλοι λίγο-πολύ έχουμε βιώσει στον κύκλο μας ή έχουμε ακούσει: έφηβα κορίτσια –αλλά και αγόρια –που ζουν όλη μέρα με ένα ποτήρι νερό ή στραγγίζουν ακόμα και τα χόρτα στο πιάτο τους από την (αυστηρά) μία κουταλιά λάδι που έχουν βάλει μέσα, με αποτέλεσμα να μετατρέπονται σε σκιά του εαυτού τους και να παλεύουν με την υγεία τους (σωματική και ψυχική) πολλές φορές για ολόκληρη την υπόλοιπη ζωή τους –πρόκειται για έναν πόλεμο που ουκ ολίγες φορές δεν έχει αίσιο τέλος.

Μεγαλύτερες σε ηλικία γυναίκες, χωρίς πρόβλημα βάρους, που ακολουθούν οποιαδήποτε δίαιτα τους είπε η φίλη τους ή είδαν στο Διαδίκτυο ή σε κάποια εκπομπή από κάποιες πανελίστριες που την ακολούθησαν με μεγάλη επιτυχία. Και όταν η επιτυχία δεν έρχεται, όπως ήλθε στην εκάστοτε πανελίστρια με το… φιδίσιο κορμί, η γυναίκα πέφτει ακόμα και σε κατάθλιψη, με ό,τι αυτό συνεπάγεται.

Κατάθλιψη για την οποία ο «ηθικός αυτουργός» σφυροκοπά τον εγκέφαλό μας καθημερινά με χιλιάδες αφορμές: από τη διαφήμιση στην τηλεόραση όπου οτιδήποτε ξεφύγει από τις διαστάσεις μοντέλου είναι ανεπίτρεπτο, από τις εικόνες στα περιοδικά, από τις πασαρέλες με μοντέλα από… τα κόκαλα βγαλμένα. Ευτυχώς τα τελευταία χρόνια υπάρχει μια τάση –τουλάχιστον σε κάποιες περιπτώσεις –να επανέλθει όλος αυτός ο λαμπερός κόσμος που μας βομβαρδίζει από τα ΜΜΕ (και όχι μόνο) σε… ανθρώπινες διαστάσεις, ωστόσο ο δρόμος είναι ακόμη μακρύς.

Και αυτό αποδεικνύεται από τους σκληρούς αριθμούς:

l Σύμφωνα με στοιχεία, η ψυχογενής ανορεξία είναι μια από τις πιο επικίνδυνες ψυχιατρικές καταστάσεις, αφού το 5%-20% των ασθενών θα πεθάνει λόγω των επιπλοκών της –εκτιμάται ότι 0,5%-3,7% των γυναικών εμφανίζουν ψυχογενή ανορεξία κάποια στιγμή στη ζωή τους.

l Το ποσοστό θνησιμότητας που σχετίζεται με την ψυχογενή ανορεξία σε γυναίκες ηλικίας 15-24 ετών είναι 12 φορές υψηλότερο από το ποσοστό θνησιμότητας εξαιτίας όλων των υπόλοιπων αιτίων θανάτου.

l Το 51% των εννιάχρονων και δεκάχρονων κοριτσιών νιώθουν καλύτερα με το σώμα τους όταν βρίσκονται σε δίαιτα.

l Μελέτη στις ΗΠΑ έδειξε ότι το 19% των 15χρονων κοριτσιών με φυσιολογικό βάρος δήλωναν ότι είναι πολύ χοντρές και το 12% ότι βρίσκονταν σε διαδικασία δίαιτας για την απώλεια βάρους.

Στον ρατσιστικό σε πολλά επίπεδα κόσμο που ζούμε, με τα πολλές φορές λανθασμένα πρότυπα, μάλλον συχνά χάνουμε την ίδια την εικόνα μας και μαζί της την ουσία. Κυνηγώντας το (αδύνατο) αδύνατο προσπαθούμε, για να γίνουμε αρεστοί, να ενσωματωθούμε πλήρως στην εικόνα των άλλων (πιο λεπτών, πιο όμορφων, πιο επιτυχημένων, πιο ποθητών, όπως τουλάχιστον μάς φαντάζουν) και ξεχνάμε το σημαντικότερο: να είμαστε ο εαυτός μας. Εικόνα σου είμαι (αδύνατη) κοινωνία και… θέλω να σου μοιάσω –και τελικώς δεν μοιάζω πλέον με εμένα.