Γαλλία: Η αργία ως γιορτή και ως… ξεβόλεμα

«Επειδή η Δευτέρα πέφτει Τρίτη αυτή την Τετάρτη, η συνάντησή μας της Πέμπτης θα γίνει εκτάκτως την Παρασκευή αυτό το Σάββατο, αφού η Κυριακή είναι αργία». Μεταφέροντας στα καθ’ ημάς το αστείο αυτό του κωμικού ηθοποιού της αμερικανικής τηλεόρασης Ρεντ Σκέλτον, θα λέγαμε ότι μάλλον αντιστοιχεί στο γνωστό «όποιος δεν θέλει να ζυμώσει δέκα μέρες κοσκινίζει». Και είναι όντως εκνευριστική η αναβλητικότητα –συχνά προϊόν καθαρής οκνηρίας –που μας εμποδίζει να κάνουμε βάσει χρονοδιαγράμματος μια δουλειά που έχουμε προγραμματίσει.

Από την απαίτηση, όμως, να βρίσκεται κανείς στο πόστο του τις ώρες και τις μέρες που οφείλει να είναι εκεί, μέχρι την απαίτηση «να μην το κουνάει» ούτε για να πάει προς… νερού του που λέει ο λόγος, η απόσταση είναι τεράστια. Και όμως, στη συνείδηση του πολίτη του 21ου αιώνα ακόμα και η ανάπαυλα των εργαζομένων τις Κυριακές και τις επίσημες αργίες –πόσω μάλλον η πολυήμερη απουσία για διακοπές –τείνει να θεωρείται ένδειξη τεμπελιάς και αδιαφορίας.

Ισως να πρόκειται για ένα ακόμα σύμπτωμα της στροφής των σύγχρονων δυτικών κοινωνιών προς τον ατομικισμό ή την εργασιακή αλλοτρίωση ή την απλή απουσία κοινωνικής ενσυναίσθησης και αλληλεγγύης, αλλά ακόμα και στην «κοινωνική» Γαλλία οι ημέρες των αργιών θεωρούνται από πολλούς ως απλή διατάραξη της καθημερινής ρουτίνας τους.

Ερευνα της εταιρείας Qapa (συμμετείχαν 4,5 εκατ. πολίτες) που δημοσιεύθηκε με αφορμή την αργία της καθολικής Πεντηκοστής (Δευτέρα 21 Μαΐου εφέτος, η επομένη της Κυριακής Πεντηκοστής που στις χώρες του filioque δεν είναι βέβαια η Δευτέρα του Αγίου Πνεύματος), κατέγραψε τον εκνευρισμό των Γάλλων που δυσκολεύονται να οργανωθούν καθώς άλλοι εργάζονται, άλλοι αργούν, άλλα καταστήματα και υπηρεσίες λειτουργούν και άλλα όχι.

Σε ποσοστό 71%(!) οι άρρενες που συμμετείχαν στην έρευνα εξέφρασαν την άποψη ότι «οι αργίες περιπλέκουν και δυσχεραίνουν την οργάνωση της ημέρας» τους. Οσο για το 14%, δηλώνει «απόλυτα ενοχλημένο» που δεν βρίσκει επαγγελματίες ή υπηρεσίες ή καταστήματα για να εξυπηρετηθεί. Αντίθετα οι Γαλλίδες σε ποσοστό 74% προτιμούν να παραμείνουν τα πράγματα όπως έχουν. Να μην αλλάξει δηλαδή το σύστημα των αργιών στη χώρα.

Ασφαλώς όσοι δηλώνουν ενοχλημένοι δεν είναι της άποψης ότι η αργία είναι μήτηρ πάσης κακίας. Στην πραγματικότητα τους ενοχλούν οι αργίες και οι διακοπές των… άλλων. Διότι, σύμφωνα με άλλη έρευνα, οι Γάλλοι σε ποσοστό 64% φεύγουν για διακοπές το καλοκαίρι και όσοι δεν έχουν τη δυνατότητα αυτή (ή τη δυνατότητα να κάνουν «γέφυρες» μεταξύ αργιών και Σαββατοκύριακων) χαρακτηρίζουν την κατάστασή τους «σκανδαλώδη»…

Εν πάση περιπτώσει, οι «δουλευταράδες» άνδρες που απαιτούν όλα να λειτουργούν ρολόι και να βρίσκουν ζεστές μπαγκέτες στην μπουλανζερί της γειτονιάς τους ανεξάρτητα αν είναι Χριστούγεννα, Πάσχα, Πεντηκοστή ή Αύγουστος, δηλώνουν διατεθειμένοι να δουλέψουν και οι ίδιοι τις ημέρες των αργιών. Υπό την προϋπόθεση όμως να… μεταφέρουν την αργία τους μια άλλη μέρα! Συγκεκριμένα, σε ποσοστό 73% οι Γάλλοι προτιμούν να δουλέψουν μια ημέρα αργίας και να καθίσουν σπίτι μια άλλη, εργάσιμη. Οι Γαλλίδες μόνο σε ποσοστό 43% συμφωνούν με την ιδέα αυτή.

Η καταγραφείσα σύγχυση οφείλεται εν πολλοίς στην κοινή αντίληψη περί των ρόλων, των υποχρεώσεων και του καταμερισμού των οικογενειακών υποχρεώσεων των σύγχρονων Γάλλων. «Η διαφορά στις απαντήσεις ανδρών και γυναικών εξηγείται από τις αντιλήψεις περί κατανομής των οικογενειακών βαρών. Οι άνδρες προτιμούν να δουλέψουν την ημέρα της αργίας και να μείνουν σπίτι μια εργάσιμη επειδή γνωρίζουν ότι η σύζυγός τους θα δουλεύει εκείνη την ημέρα και οι ίδιοι θα μπορούσαν να επωφεληθούν, να κρατήσουν τα παιδιά, να μαστορέψουν, να γλιτώσουν έξοδα» εξηγεί η Στεφανί Ντελέστρ, συνιδρύτρια της εταιρείας Qapa.

Οι γυναίκες άλλωστε σε ποσοστό 41% δεν θα ήθελαν ένα επάγγελμα ή θέση εργασίας που θα τους έδινε τη δυνατότητα να εργάζονται τις εορτές και τις αργίες. Εξάλλου, για την πλειονότητα των Γάλλων, ανδρών και γυναικών, οι ημέρες των εορτών και των επετείων δεν σημαίνουν κάτι το ιδιαίτερο. «Δεν θεωρούν τις επετείους ως ημέρες μνήμης σημαντικών ιστορικών ή θρησκευτικών γεγονότων» τονίζει η Ντελέστρ. Και εξηγεί ότι το 29% των γυναικών και μόλις το 9% των ανδρών δίνει σημασία στο πραγματικό ιστορικό ή θρησκευτικό νόημα της αργίας.

Σε ποσοστό 85% του συνόλου οι ερωτηθέντες αντιμετωπίζουν τις γιορτές ως ευκαιρία για να αφιερώσουν περισσότερο χρόνο στα παιδιά τους, στους συγγενείς και στους φίλους τους.