Με ευρωπαϊκά κονδύλια και κρατικά κεφάλαια αναμένεται να χρηματοδοτηθεί η μεταμνημονιακή Ελλάδα, προσδοκώντας παράλληλα την ανάκαμψη του ιδιωτικού χρηματοπιστωτικού τομέα αλλά και τη συμμετοχή επενδυτών.
Αυτό είναι το κύριο συμπέρασμα που προκύπτει από το κεφάλαιο «Χρηματοδότηση της Ανάπτυξης» του κειμένου της «Εθνικής Αναπτυξιακής Στρατηγικής». Το λεγόμενο και αλλιώς ολιστικό σχέδιο ανάπτυξης παρουσιάζεται εντός της εβδομάδας στη Βουλή και τους κεντρικούς άξονές του είχε αποκαλύψει η ειδησεογραφική ιστοσελίδα του «Βήματος» την 1η Μαΐου. Σήμερα η εφημερίδα παρουσιάζει το τμήμα της «Χρηματοδότησης της Ανάπτυξης» από το οποίο υπολογίζεται ότι «τα επόμενα πέντε χρόνια θα εισρεύσουν 45-50 δισ. ευρώ στην οικονομία από το Πρόγραμμα Δημόσιων Επενδύσεων και της συνεργασίας της κυβέρνησης με τα διεθνή χρηματοδοτικά ιδρύματα». Σύμφωνα με τους συντάκτες του κειμένου:
«Η στρατηγική ανάπτυξης χρηματοδοτείται μέσω του Προγράμματος Δημόσιων Επενδύσεων (ΠΔΕ), το οποίο αποτελείται από εθνικούς δημόσιους πόρους και πόρους των Ευρωπαϊκών Διαρθρωτικών Ταμείων. Επιπλέον, χρησιμοποιούμε τα κονδύλια του σχεδίου Γιούνκερ (EFSI) και προσελκύουμε πρόσθετη χρηματοδότηση ενισχύοντας τη συνεργασία μας με διεθνή χρηματοπιστωτικά ιδρύματα όπως η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων ΕΤΕπ και η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης (ΕΤΑΑ)».
Πώς προκύπτουν τα 45 με 50 δισ. ευρώ; Σύμφωνα με τους επικεφαλής της «Εθνικής Αναπτυξιακής Στρατηγικής», τον υπουργό Οικονομίας και Ανάπτυξης Γιάννη Δραγασάκη και τον αναπληρωτή του Αλέξη Χαρίτση, «το Πρόγραμμα Δημόσιων Επενδύσεων είναι το κύριο χρηματοδοτικό εργαλείο για την Εθνική Στρατηγική Ανάπτυξης. Αποσκοπεί στην προετοιμασία των προτεραιοτήτων που θέτει η στρατηγική, αλλά και στην κινητοποίηση άλλων πηγών χρηματοδότησης, όπως οι ιδιωτικές επενδύσεις και ο τραπεζικός δανεισμός.

Το 2018 ο προϋπολογισμός του Προγράμματος Δημόσιων Επενδύσεων (ΠΔΕ) είναι 6,75 δισεκατομμύρια ευρώ. Στα επόμενα χρόνια και στο πλαίσιο της μεσοπρόθεσμης δημοσιονομικής στρατηγικής ο προϋπολογισμός ΠΔΕ αυξάνεται σταθερά (φτάνει τα 7,3 δισ. ευρώ για καθένα από τα έτη 2019-2022).

Επιπλέον, 2 δισεκατομμύρια ευρώ ετησίως διατίθενται στην οικονομία τα επόμενα χρόνια από κεφάλαια της ΕΤΕπ, της ΕΤΑΑ, της Παγκόσμιας Τράπεζας και άλλων διεθνών χρηματοδοτικών ιδρυμάτων που βασίζονται σε έργα και προγράμματα που έχουν ξεκινήσει».
Από το κεφάλαιο της «Χρηματοδότησης της Ανάπτυξης» ξεχωρίζουν επίσης τα διάφορα ταμεία και funds που δημιουργούνται για την ενίσχυση των μικρομεσαίων επιχειρήσεων:
l Αμοιβαίο Κεφάλαιο EquiFund: Παρέχει κεφάλαια με τη μορφή ιδίων κεφαλαίων (Equity), επιχειρηματικών κεφαλαίων (Venture Capital), Seed Capital κ.λπ. Χρηματοδότηση: 200 εκατ. ευρώ ευρωπαϊκών και εθνικών πόρων. Το EIF συμμετέχει με 60 εκατ. ευρώ και η EIB με περίπου 40 εκατ. ευρώ από το σχέδιο Γιούνκερ (EFSI). Τέλος, οι ιδιώτες επενδυτές συνεισφέρουν με επιπλέον ίδιους πόρους. Ετσι, τα συνολικά κεφάλαια που θα είναι διαθέσιμα στις επιχειρήσεις είναι περίπου 500 εκατ. ευρώ.
l Ταμείο Κατανομής Κινδύνων, Ταμείο Επιχειρηματικότητας Ι και ΙΙ: Χορηγεί δάνεια σε ΜμΕ με μειωμένο επιτόκιο ή εγγυήσεις σε σχέση με αυτά που απαιτούνται από τις εμπορικές τράπεζες. Χρηματοδότηση: 400 εκατ. ευρώ μέσω ΕΣΠΑ, 200 εκατ. ευρώ ανακυκλούμενα κεφάλαια από το αντίστοιχο εργαλείο του προηγούμενου ΕΣΠΑ και πρόσθετο κεφάλαιο τραπεζών ύψους 600 εκατ. ευρώ.
l Global Loan: Εγγύηση ρευστότητας από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων ETEπ στις 4 συστημικές τράπεζες για τη χορήγηση δανείων αποκλειστικά σε ΜμΕ, εγγυημένες από το Ελληνικό Δημόσιο. Ο συνολικός όγκος των κεφαλαίων που θα διοχετευτούν στις επιχειρήσεις είναι 1 δισ. ευρώ.
l Πρόγραμμα Ενίσχυσης της Χρηματοδότησης του Εξωτερικού Εμπορίου (Trade Finance Facility): Είναι το πρώτο προϊόν αυτού του τύπου από την ΕΤΕπ και διατίθεται αποκλειστικά στην Ελλάδα. Το πρόγραμμα παρέχει εγγυήσεις ύψους 500 εκατ. ευρώ σε ξένες τράπεζες, καλύπτοντας το 85% των κινδύνων από τις εξαγωγικές δραστηριότητες των ελληνικών ΜμΕ.
l Δημιουργία Ταμείου Συμμετοχών (Equity Fund of Funds).

Μικρο-χρηματοδότηση (Microfinance)

Για την κάλυψη του χρηματοδοτικού κενού των ΜμΕ, αναπτύσσεται ένα υγιές περιβάλλον μικρο-χρηματοδότησης και συλλογικής χρηματοδότησης, με σκοπό να παρέχονται επαρκή κεφάλαια με λογικό κόστος σε μικρές και κοινωνικές επιχειρήσεις.
Η μικρο-χρηματοδότηση είναι η παροχή χρηματοδότησης σε επιχειρηματίες, μικρές επιχειρήσεις και ομάδες με περιορισμένη πρόσβαση σε τραπεζικά ή άλλα παραδοσιακά εργαλεία χρηματοδότησης. Στην ΕΕ αναγνωρίζεται ευρέως ως αποτελεσματικό μέσο αντιμετώπισης του κοινωνικού και οικονομικού αποκλεισμού. Η κυβέρνηση, με τη διαμόρφωση και εφαρμογή πολιτικών μικρο-χρηματοδότησης, έχει διπλό στόχο.
l Ανάπτυξη των Μικρο-χρηματοδοτικών Ιδρυμάτων (MFI) ως δευτερογενούς αγοράς χρηματοδότησης.
l Υποστήριξη των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων καθώς και άλλων οικονομικών και κοινωνικών ομάδων.
Τα δίκτυα των Μικρο-χρηματοδοτικών Ιδρυμάτων (MFI) θα αναπτυχθούν ως επέκταση και συμπλήρωση των κύριων χρηματοπιστωτικών αγορών, με στόχο την κάλυψη των χρηματοδοτικών κενών. Θα είναι σε θέση να παρέχουν δάνεια μέχρι 25.000 ευρώ σε ΜμΕ, κοινωνικές επιχειρήσεις και άλλες ομάδες-στόχους.

Εργαλεία για έργα υποδομής

Εκτός από τις ΜμΕ, το κείμενο παρουσιάζει και διάφορα χρηματοδοτικά μέσα για την προώθηση νέων έργων υποδομής και ενεργειακής απόδοσης. Αυτά τα χρηματοδοτικά εργαλεία και προγράμματα έχουν σχεδιαστεί για την υποστήριξη δημόσιων, ιδιωτικών ή ΣΔΙΤ έργων:

l Ταμείο Υποδομών (Infrastructure Fund): Το Ταμείο θα χρηματοδοτήσει μικρά και μεσαία έργα υποδομών, κυρίως στον ενεργειακό και περιβαλλοντικό τομέα, καθώς και έργα τουρισμού και αστικής ανάπτυξης. Για τη χρηματοδότηση του Ταμείου ενεργοποιήθηκαν πόροι συνολικού ύψους 450 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων 200 εκατ. ευρώ από το Εθνικό Στρατηγικό Πλαίσιο Αναφοράς (ΕΣΠΑ) και τα υπόλοιπα 250 εκατ. ευρώ από εθνικούς πόρους μέσω δανείου της ελληνικής κυβέρνησης από την ΕΤΕπ.
l Ειδικά Προγράμματα Ενίσχυσης Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης – Πρόγραμμα Φιλόδημος Ι και ΙΙ με 2 δισ. ευρώ: Πρόγραμμα χορήγησης επενδυτικών δανείων σε Τοπικές Αρχές (Δήμοι – Περιφέρειες). Θα παρέχει δάνεια στις Τοπικές Αρχές από το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων (CDLF) μέσω γραμμής χρηματοδότησης της ΕΤΕπ. Θα χρηματοδοτήσει έργα για παροχή καθαρού νερού, αποχέτευσης, προστασίας από πλημμύρες, ανάκτησης από φυσικές καταστροφές, αποκατάστασης γεωργικών εκτάσεων, κατασκευής αγροτικών δρόμων και κατασκευής ή αποκατάστασης δημοτικών κτιρίων.
l Πρόγραμμα Εφαρμογής Τοπικού Χωροταξικού Σχεδίου: Πρόκειται για ένα πρόγραμμα που θα χορηγήσει Επενδυτικά Δάνεια στους δήμους για την προετοιμασία των Τοπικών Χωροταξικών Σχεδίων υπό την ευθύνη του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, συμπληρώνοντας έτσι τον χωροταξικό σχεδιασμό για όλη τη χώρα και διασφαλίζοντας τη νομική και θεσμική ασφάλεια των επενδύσεων. Χρηματοδοτείται από την ΕΤΕπ και από εθνικούς πόρους.
l Πρόγραμμα Ενεργειακής Αναβάθμισης για Ιδιωτικές Κατοικίες: Θα χρηματοδοτήσει την αναβάθμιση της ενέργειας των κτιρίων κατοικιών, την έξυπνη χρήση και τη μείωση της κατανάλωσης πρωτογενούς ενέργειας. Χρηματοδοτείται από το ΕΣΠΑ, τους εθνικούς πόρους και τα τραπεζικά ταμεία. Η τελική επένδυση αναμένεται να φθάσει το 1 δισ. ευρώ.
l Πρόγραμμα Ενεργειακής Αναβάθμισης Δημόσιων Κτιρίων: Θα χρηματοδοτήσει την ενεργειακή αναβάθμιση των δημόσιων κτιρίων.

Συλλογική μικρο­χρηματοδότηση

Το Crowdfunding εισήχθη πρόσφατα στο ελληνικό νομικό σύστημα. Ο νόμος εποπτεύει τις απαιτήσεις εκλεξιμότητας των διαχειριστών συστημάτων και τις συνθήκες υπό τις οποίες λειτουργούν. Περιορίζει την αξία των τίτλων σε 500.000 ευρώ ανά εκδότη για περίοδο 12 μηνών, εισάγει περιορισμούς για τη διασφάλιση του επενδυτικού κινδύνου, οργανωτικές απαιτήσεις για τους διαχειριστές, καθώς και ελάχιστη παροχή πληροφοριών (λεπτομερείς παράγοντες κινδύνου, προειδοποιήσεις για πιθανή απώλεια κεφαλαίου, κ.λπ.). Αυτές οι στρατηγικές και τα εργαλεία επιδιώκουν να εφαρμόσουν μια στρατηγική βιώσιμης χρηματοδότησης, σύμφωνα με τις ειδικές πολιτικές της ΕΕ.

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ