Σε αναμμένα κάρβουνα οι βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ

Η διακομματική στήριξη της διάταξης για την αναδοχή από ομόφυλα ζευγάρια που έχουν συνάψει σύμφωνο συμβίωσης μπορεί να χαροποίησε τους «δικαιωματικούς» του ΣΥΡΙΖΑ, ωστόσο η εικόνα «Βαβέλ» που εμφάνισε η κυβερνητική πλειοψηφία, τόσο λόγω των διαφωνιών βουλευτών της παρά τις πρωθυπουργικές παραινέσεις να σταθούν «πάνω από στερεότυπα και φοβικά σύνδρομα», όσο και λόγω των ομοφοβικών απόψεων των συγκυβερνώντων ΑΝΕΛ, που πυροδότησαν ανοιχτό «πόλεμο» μεταξύ εταίρων, συνθέτει το νέο προβληματικό τοπίο εντός της ΚΟ του ΣΥΡΙΖΑ.

Και όπως φαίνεται, αυτή είναι μόνο η κορυφή του παγόβουνου, κάτω από την επιφάνεια του οποίου υπάρχουν διάχυτη ανησυχία και προβληματισμός για τις εξελίξεις με φόντο τη διαπραγμάτευση πριν από την ολοκλήρωση του προγράμματος (Αύγουστος 2018) και κυρίως την επόμενη ημέρα, τους όρους, δηλαδή, της αυξημένης μεταμνημονιακής εποπτείας, της ρύθμισης του χρέους και βεβαίως τα περιθώρια διαχείρισης των προνομοθετημένων μέτρων, όπως η περικοπή των συντάξεων λόγω της κατάργησης της προσωπικής διαφοράς έως και 18% από την 1.1.2019, η αύξηση του ΦΠΑ στα νησιά, η μείωση του αφορολογήτου κ.λπ.

Οι βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ δεν κρύβουν ότι κάθονται σε «αναμμένα κάρβουνα» αναζητώντας διέξοδο από το ασφυκτικό πλαίσιο που διαμορφώνουν τα παραπάνω μέτρα, έχοντας πάντα στο βάθος του μυαλού τους τις εκλογές. Και επ’ αυτού δεν κρύβουν την αγωνία τους για τους σχεδιασμούς του πρωθυπουργού Αλ. Τσίπρα, ο οποίος, όπως λένε στις κατ’ ιδίαν συζητήσεις τους, «θέλει να έχει λυμένα τα χέρια του» όσον αφορά την επιλογή του χρόνου των εκλογών. Αν και στο κυβερνητικό στρατόπεδο προβάλλεται ως επικρατέστερο το σενάριο της εξάντλησης της τετραετίας με την προσφυγή στις κάλπες το φθινόπωρο του 2019 μαζί με τις δημοτικές-περιφερειακές, ωστόσο για κάποιους πάντα παραμένει ανοιχτό το ενδεχόμενο της επίσπευσής τους. Αλλωστε θεωρούν ότι «από την έκβαση της διαπραγμάτευσης θα κριθεί πότε θα πάμε σε εκλογές».

Υπάρχουν εκείνοι που πιστεύουν ότι το προσεχές φθινόπωρο, μετά την έξοδο από το Μνημόνιο και πριν από την εφαρμογή των περικοπών στις συντάξεις, μπορεί να είναι ο κατάλληλος χρόνος. Με μία όμως προϋπόθεση, κατά τους ίδιους: ότι ο κ. Τσίπρας θα προχωρήσει σε λελογισμένη αμφισβήτηση των ψηφισμένων μέτρων (συντάξεις κ.λπ.). Είναι η άποψη την οποία υιοθετεί ο πρώην υπουργός Παιδείας Ν. Φίλης, ο οποίος έχει κλιμακώσει τις παρεμβάσεις του «θολώνοντας» το αφήγημα της «καθαρής εξόδου» σε βαθμό ενοχλητικό για το Μέγαρο Μαξίμου, το οποίο εμφανίζεται να απορρίπτει το σενάριο των εκλογών του προσεχούς φθινοπώρου. Αξίζει να σημειωθεί ότι και ο Πρόεδρος της Βουλής Ν. Βούτσης έσπευσε να δηλώσει ότι «τα συμπεφωνημένα είναι συμπεφωνημένα», αποκλείοντας το ενδεχόμενο των πρόωρων εκλογών το φθινόπωρο.

Ο ίδιος μάλιστα πιστεύει ότι «δεν υπάρχει περίπτωση αιφνιδιασμού» εκ μέρους του Πρωθυπουργού και εκτιμά ότι η παρούσα κυβέρνηση θα κάνει εκλογές ή στο τέλος της θητείας της (στις 13 Οκτωβρίου 2019, μαζί με τις αυτοδιοικητικές εκλογές) ή, στη χειρότερη περίπτωση, λίγο πριν (στις 26 Μαΐου 2019, ημέρα που έχουν προσδιοριστεί οι ευρωεκλογές). Σε κάθε περίπτωση το Μέγαρο Μαξίμου απορρίπτει κάθε συζήτηση πέραν της εξάντλησης της τετραετίας, επιδιώκοντας να εκμεταλλευθεί πλήρως τον πολιτικό χρόνο που διαθέτει, αλλά κυρίως να κρατήσει για τον εαυτό του την απόλυτη πρωτοβουλία των κινήσεων.

Οπως και να έχει, τα σενάρια δίνουν και παίρνουν στις συζητήσεις μεταξύ των βουλευτών, οι οποίοι είναι αποδέκτες των προβλημάτων της κοινωνίας. Οπως λένε ορισμένοι εξ αυτών, «ο Τσίπρας πιέζεται από την κοινωνία και από την τακτική του success story που προβάλλει δημιουργώντας υπερβολικές προσδοκίες». Είναι η… «πεσιμιστική» άποψη που θεωρεί ότι ο Πρωθυπουργός «πιέζεται από την κοινωνική πραγματικότητα και από την εικονική πραγματικότητα της καθαρής εξόδου», όπως λένε χαρακτηριστικά. Πρόκειται για εκείνους που βλέπουν με ιδιαίτερη επιφύλαξη τις παραινέσεις των εταίρων για αποφυγή πάση θυσία των πρόωρων εκλογών, καθώς φοβούνται ότι στόχος τους είναι «να οδηγήσουν την κυβέρνηση σε εκλογές με τις συντάξεις κομμένες».

«Πώς θα πάμε σε εκλογές με κομμένες συντάξεις;» διερωτώνται πολλοί βουλευτές, ενώ ακούγονται διάφορες εκδοχές: άλλοι μιλούν για αναπλήρωση των μειώσεων σε βάθος διετίας, άλλοι μιλούν για επαναδιαπραγμάτευση «εδώ και τώρα» στην παρούσα διαπραγμάτευση, άλλοι το αφήνουν για μετά τον Αύγουστο και την έξοδο από το πρόγραμμα επικαλούμενοι τα υπερπλεονάσματα κ.ο.κ., αν και ο υπουργός Οικονομικών Ευ. Τσακαλώτος έχει διαμηνύσει ότι δεν είναι ώρα να ανοίξει μια τέτοια συζήτηση, καθώς προέχουν η έγκαιρη ολοκλήρωση της τέταρτης αξιολόγησης και μετά τη λήξη του προγράμματος η συζήτηση για το χρέος. Ενδεικτική του κλίματος που φουντώνει είναι και η «πυροσβεστική» παρέμβαση του κ. Βούτση, ο οποίος τόνισε πως ούτε ο κ. Τσίπρας ούτε ο κ. Τσακαλώτος έχουν δώσει κάποια λαβή στους δανειστές να θεωρήσουν ότι η Ελλάδα θα κάνει πίσω και δεν θα εφαρμόσει τα μέτρα που η ίδια έχει ψηφίσει, παρότι και ο ίδιος αναγνωρίζει πως ενδεχομένως να υπάρξουν κάποιες οριακές αλλαγές «βοηθούσης και της οικονομίας».

Ο ηχηρός αντίλογος του Ν. Φίλη

Ηχηρό αντίλογο διατυπώνει ο κ. Φίλης: «Αν καταλήξουμε, όπως θέλουν οι αντίπαλοί μας και το σύστημα, να καταπιούμε το Μνημόνιο, το παλαιό ή το νέο, ως δικό μας, αν υιοθετήσουμε την ουσία του νεοφιλελευθερισμού, τότε υπάρχει αναίρεση της αριστερής φυσιογνωμίας του ΣΥΡΙΖΑ» δήλωσε προ ημερών. Για τον ίδιο άλλωστε η μείωση των συντάξεων και του αφορολογήτου συνιστά περαιτέρω λιτότητα και μεγέθυνση ανισοτήτων και επ’ αυτών ο ΣΥΡΙΖΑ θα πρέπει να πάρει θέση και να επιδιώξει διορθώσεις. Οπως λέει στους συνομιλητές του χαρακτηριστικά, «ψηφίσαμε τον Αύγουστο του 2015 το Μνημόνιο με το πιστόλι στον κρόταφο για να μην καταστραφεί η ελληνική οικονομία και με στόχο να κερδίσουμε χρόνο και χώρο». «Τώρα τι στόχους βάζουμε μετά την έξοδο από τη δανειακή σύμβαση; Γιατί από το Μνημόνιο δεν βγαίνουμε» αναφέρει με έμφαση, ενώ οι κινήσεις του δεν περνούν απαρατήρητες εντός του ΣΥΡΙΖΑ. Υπάρχουν βουλευτές που προσεγγίζουν τον πρώην υπουργό και εντός των «53+» κάποιοι θεωρούν ότι τους εκπροσωπεί με όσα λέει.

Σηματοδοτεί κάτι αυτή η κινητικότητα του Ν. Φίλη πέραν της προφανούς ανησυχίας για την πορεία των εξελίξεων; «Τίποτα παραπάνω από το ότι ο Φίλης συμμετέχει στην κοινή αγωνία που υπάρχει εκφράζοντας τις θέσεις του» λένε συνομιλητές του πρώην υπουργού, οι οποίοι διαβεβαιώνουν ότι δεν τον ενδιαφέρει να ηγηθεί κάποιας τάσης ή φράξιας: «Αν φτιάξεις τάση, δημιουργείς το σπέρμα μιας σύγκρουσης που δεν χρειάζεται» λένε χαρακτηριστικά, υπογραμμίζοντας ότι για τον ίδιο «το μείζον είναι η ενίσχυση της πολιτικής λειτουργίας του ΣΥΡΙΖΑ». «Δεν ανασυγκροτείται με ομάδες το κόμμα. Οι τάσεις δεν είναι πληγή, αλλά η ανασυγκρότηση χρειάζεται αναζωογόνηση λειτουργιών – να αποκτήσει ο ΣΥΡΙΖΑ το δικαίωμα της πολιτικής παρουσίας χωρίς να είναι εξάρτημα της κυβέρνησης» σημειώνουν, προσθέτοντας πάντως ότι «υπάρχει θέμα εσωτερικής λειτουργίας και θέμα δημοκρατίας εντός του ΣΥΡΙΖΑ». «Στο χέρι του είναι να υπερβεί τα εμπόδια αυτά και να αφήσει το αριστερό αποτύπωμά του ως εγγυητής της άρσης των κοινωνικών αδικιών και των ανισοτήτων» τονίζουν.