Εκδικητής Σέρλοκ

«Cumberwomen», «Cumbergirls», «Cumberpeople», ακόµη και «Cumbercollective» θα ήταν προτιµότερο. Για τον πολιτικώς ορθό και ευαίσθητο σε θέµατα ισότητας των φύλων Μπένεντικτ Κάµπερµπατς ο όρος «Cumberbitches» εν έτει 2018 είναι σεξιστικός και αδιανόητος. Το παρωνύµιο µε το οποίο αρέσκονται να αυτοπροσδιορίζονται κάποιες (όχι λίγες) φανατικές θαυµάστριές του τον κατατρέχει από το 2010. Τον ανησυχεί αυτή η λέξη, «δεν ξέρω τι µπορεί να κάνει στη ζωή µου, όπως δεν ξέρω τι µπορεί ένας τέτοιος όρος να πει στις φεµινίστριες».

Ολα ξεκίνησαν πριν από οκτώ χρόνια με τον «Sherlock», τη σειρά του ΒΒC που μετέτρεψε τον Μπένεντικτ Τίμοθι Κάρλτον Κάμπερμπατς, γεννημένο στο Χάμερσμιθ του Λονδίνου στις 19 Ioυλίου 1976, σε παγκόσμιο σταρ. Δικαίως. Στο πνεύμα της σειράς, η οποία με έναν εκσυγχρονιστικό τρόπο έφερε νέα πνοή στον φλεγματικό ήρωα των μυθιστορημάτων του Αρθουρ Κόναν Ντόιλ, ο Κάμπερμπατς υπήρξε ιδανική επιλογή για την απόδοση ενός ιδιοφυούς, σε σημείο αντιπάθειας, ντετέκτιβ των καιρών μας: αλαζονικού, σνομπ, ακόμη και αυτοκαταστροφικού, αλλά χαρισματικού στο να φέρνει αποτελέσματα ταλαιπωρώντας σε σημείο εξάντλησης τον φουκαρά τον δρα Γουότσον του Μάρτιν Φρίμαν.

Η εκτόξευση της φήμης (και του κασέ) του έκανε τον Μπένεντικτ Κάμπερμπατς με το πολυσύλλαβο, δυσπρόφερτο όνομά του γνωστό σε εκατομμύρια θεατές ανά τον κόσμο και οι προτάσεις για ρόλους, θεατρικούς, τηλεοπτικούς, κινηματογραφικούς, άρχισαν να πέφτουν βροχή. Ρόλους σε ταινίες χαρακτήρων αλλά και σε απίστευτα blockbusters, όπως αυτός του Doctor Strange στους «Εκδικητές» (το πιο πρόσφατο «επεισόδιο» προβάλλεται στις αίθουσες εδώ και λίγο καιρό), του αινιγματικού Καν, δηλαδή του «κακού» του τελευταίου κύκλου «Star Trek» ή του δράκου Σμάουγκ στην τριλογία «Χόμπιτ» του Πίτερ Τζάκσον.

Το τίμημα που καλείται να πληρώσει ο Κάμπερμπατς για όλα αυτά είναι ότι δεν μπορεί να βρει την ησυχία που δείχνει ότι διακαώς χρειάζεται. «Αντε να φωτογραφίσετε την Αίγυπτο για να δείξετε κάτι σημαντικό στον κόσμο» είχε γράψει σε μια ταμπέλα για να αντιμετωπίσει την επιμονή κάποιων παπαράτσι που τον παρενοχλούσαν στα γυρίσματα επεισοδίου του «Sherlock». Οταν δέχτηκε επίθεση από τα βρετανικά ΜΜΕ για αυτή του την κίνηση, ο Κάμπερμπατς την επανέλαβε, αυτή τη φορά στο κέντρο του Λονδίνου, με περισσότερες ταμπέλες στις οποίες αναφέρονταν προκλητικά ερωτήματα για τη δημοκρατία, τη δημοσιογραφία και το δίλημμα ελευθερία ή ασφάλεια στον πόλεμο κατά της τρομοκρατίας.

Ο Κάµπερµπατς δεν υπήρξε ποτέ συνειδητοποιηµένος ακτιβιστής, αλλά ανέκαθεν διέθετε πολιτική συνείδηση –ήξερε και ξέρει τι συµβαίνει γύρω του. Εχει εκφραστεί εναντίον της απόφασης της βρετανικής κυβέρνησης να κάνει περικοπές στον πολιτισµό και στην εκπαίδευση και έχει λάβει µέρος σε πορείες κατά του πολέµου στο Ιράκ.

Οταν το 2011 η δεύτερη σεζόν του «Sherlock» μεταδόθηκε στο PBS, τα νούμερα που έκανε άφηναν κατά πολύ πίσω τους cult σειρές όπως το «Mad Men». «Η γνωριμία μου με το ευρύ λαϊκό κοινό υπήρξε μια αρκετά παρανοϊκή εμπειρία» μου είχε πει την ίδια χρονιά στο Λονδίνο, όπου συμμετείχε στην προώθηση της ταινίας τού Στίβεν Σπίλμπεργκ «Το άλογο του πολέμου». Διότι, βεβαίως, ο Κάμπερμπατς δεν επαναπαύτηκε στην επιτυχία του «Sherlock». Αντιθέτως, αναζητούσε ρόλους που θα τον απομάκρυναν από τη σκιά του ντετέκτιβ, ακόμη κι αν ο ίδιος δεν βρισκόταν σε πρώτο πλάνο –όπως π.χ. στην περίπτωση της ταινίας «Αύγουστος» με τη Μέριλ Στριπ και την Τζούλια Ρόμπερτς.

Σε άλλες περιπτώσεις, βέβαια, ο Κάμπερμπατς βρέθηκε ολοκληρωτικά σε πρώτο πλάνο, όπως συνέβη με τη «μαρβελοταινία» «Dr. Strange» ή το «Παιχνίδι της μίμησης», όπου για τον ρόλο του Αλαν Τιούρινγκ απέσπασε τη μοναδική, μέχρι σήμερα, υποψηφιότητά του για Οσκαρ (το έχασε από έναν συμπατριώτη του, τον Εντι Ρέντμεϊν, ο οποίος υποδύθηκε τον Στίβεν Χόκινγκ στη «Θεωρία των πάντων»). Ενας άλλος ρόλος του Κάμπερμπατς που επίσης συζητήθηκε, παρά την εμπορική αποτυχία της ταινίας, ήταν εκείνος του «πατέρα» της WikiLeaks Τζούλιαν Ασάνζ στον «Ανθρωπο που πούλησε τον κόσμο». Μια σύνθετη (αλλά και παραγνωρισμένη) ερμηνεία που εντυπωσίασε ακόμη και τον ίδιο τον Ασάνζ, ο οποίος έστειλε e-mail στον Κάμπερμπατς λέγοντας τα εξής: «Εξέτασα την προηγούμενη δουλειά σας την οποία εκτιμώ εξαιρετικά… Ωστόσο το ταλέντο σας βρίσκεται στα χέρια ανθρώπων που έχουν στόχο να απομακρύνουν εμένα και τη WikiLeaks από τον κόσμο». Ο Κάμπερμπατς είχε αρχίσει να δείχνει ενδιαφέρον για το έργο της WikiLeaks όταν συνειδητοποίησε ότι χάρη στις αποκαλύψεις της ο πόλεμος του Ιράκ «μεταφέρθηκε ξανά στα πρωτοσέλιδα των εφημερίδων, ενώ είχε καταλήξει στη 16η σελίδα».

Δουλεύοντας µαζί µε τους σκηνοθέτες αδελφούς Ρούσο στην τελευταία περιπέτεια των «Εκδικητών», η οποία έκανε θραύση στις αµερικανικές αίθουσες σπάζοντας το ένα ρεκόρ µετά το άλλο, ο Κάµπερµπατς αισθάνθηκε σαν παιδί, κάτι που φαίνεται ότι έχει ανάγκη. «Είµαι ένας βρετανός ηθοποιός της παλιάς σχολής» είπε, «εποµένως µου αρέσει τα λόγια µου να βρίσκονται στο χαρτί –και πολλά βρίσκονται. Πολλά όµως πετιούνται έξω από το παράθυρο όταν έρχεται η ώρα του γυρίσµατος. Γιατί προσπαθείς να καλυτερεύσεις αυτό που κάνεις». Ο Κάµπερµπατς είδε ότι οι Ρούσο µπορούν να του δώσουν αυτή τη δυνατότητα. «Και αυτό είναι πραγµατικά σπουδαίο. Είναι πολύ ταχείς. Είναι πολύ έξυπνοι. Είναι πολύ αστείοι. Γνωρίζουν τους χαρακτήρες πάρα πολύ καλά και, το σηµαντικότερο, γνωρίζουν µε ακρίβεια τι θέλουν να βγάλουν από την ιστορία. Ολα αυτά προσδίδουν χαρά και τη χαρά όλοι την έχουµε ανάγκη».

* Δημοσιεύθηκε στο BHmagazino την Κυριακή 6 Μαϊου 2018.