Τον τρόπο δράσης του πολυμελούς κυκλώματος που ασχολούνταν με παράνομη διακίνηση φαρμακευτικών σκευασμάτων, κυρίως αποκλειστικής νοσοκομειακής διάθεσης και υψηλού κόστους, παρουσίασαν την Παρασκευή τα στελέχη της Διεύθυνσης Οικονομικής Αστυνομίας.
Οπως έγινε γνωστό την Πέμπτη συνελήφθησαν, στο πλαίσιο ευρείας αστυνομικής επιχείρησης της Διεύθυνσης Οικονομικής Αστυνομίας, με τη συνδρομή του Εθνικού Οργανισμού Φαρμάκων (Ε.Ο.Φ.), σε περιοχές της Αττικής και στο Μεσολόγγι, συνολικά 21 άτομα, ηλικίας από 22 έως 70 ετών. Μεταξύ των συλληφθέντων, είναι και τρία αρχηγικά μέλη της οργάνωσης, ηλικίας 70 από την Αίγυπτο, 57 και 64 ετών. Από τους αστυνομικούς έχουν συλληφθεί δυο ιατροί και 8 είναι εμπλεκόμενοι ενώ δεν έχει εξακριβωθεί η συμμετοχή στο κύκλωμα ιατρών σε δημόσια νοσοκομεία.
Ως προς την εμπλοκή δύο νοσηλευτριών σε δημόσιο νοσοκομείο αναφέρθηκε από αστυνομικές πηγές ότι απασχολούνταν σε ογκολογικό και κυτταρολογικό τμήμα και είχαν τη δυνατότητα να χειριστούν τα φάρμακα. Μάλιστα συνεργάζονταν με συνταξιούχο πρώην συνάδελφο τους στο συγκεκριμένο νοσηλευτικό ίδρυμα. Οι νοσηλεύτριες προμήθευαν από συσκευασίες μέρος από τη συνολική ποσότητα του φαρμάκου καταφέρνοντας να κρατούν πάντα στο τέλος ένα σημαντικό μέρος που κατέληγε στο κύκλωμα. Μάλιστα μια από τις νοσηλεύτριες ήταν υπεύθυνη για την καταγραφή των φαρμάκων.
Ένα από τα αρχηγικά μέλη είχε την κωδική ονομασία «Έλληνας» στις τηλεφωνικές επικοινωνίες και ένα από τα μέλη του κυκλώματος χαρακτηρίζονταν ως «μηχανόβιος» ενώ όταν αναφέρονταν στα φάρμακα χρησιμοποιούσαν το πρώτο ή πρώτα γράμματα της επωνυμίας τους.
Συγκατηγορούμενοι τους είναι ακόμα 14 άτομα, τα οποία κατηγορούνται -κατά περίπτωση- για απλή συνέργεια σε αποδοχή και διάθεση προϊόντων εγκλήματος ιδιαίτερα μεγάλης αξίας, κατ’ εξακολούθηση, σε συνδυασμό με τα προαναφερόμενα αδικήματα.
Πως σχεδίασαν την απάτη
Πιο αναλυτικά, τα τρία αρχηγικά μέλη, τουλάχιστον από τον Απρίλιο του 2013, είχαν συγκροτήσει τη συγκεκριμένη διεθνική εγκληματική οργάνωση, η οποία ήταν δομημένη ιεραρχικά και με διαρκή δράση. Στόχος της οργάνωσης ήταν η κατ’ επάγγελμα διάπραξη απατών και υπεξαιρέσεων, σε βάρος του Ελληνικού Δημοσίου και Νομικών Προσώπων Δημοσίου Δικαίου.
Ως προς τον τρόπο δράσης τους τα μέλη της οργάνωσης προμηθεύονταν παράνομα, μέσω υπεξαιρέσεων, ψευδών ιατρικών πιστοποιήσεων και απατών, φαρμακευτικά σκευάσματα υψηλού κόστους, κυρίως νοσοκομειακής χρήσης, τα οποία στην συνέχεια διακινούσαν και εξήγαγαν σε φαρμακαποθήκες της Γερμανίας, της Ελβετίας και της Ιταλίας, με υπερδιπλάσια τιμή, συγκριτικά με το κόστος αγοράς τους.
Μια από τις μεθόδους που ακολουθούσαν ήταν η αφαίρεση φαρμάκων μέσω συνταγογραφήσεων σε άτομα τα οποία δεν είχαν κανένα πρόβλημα υγείας και εν γνώσει τους, κατά τους αστυνομικούς, και έναντι χρηματικής αμοιβής αναλάμβαναν να τα προμηθεύονται.
Μάλιστα για την επίτευξη του σκοπού τους, είχαν διαμορφώσει κατάλληλη υποδομή, που περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, τη λειτουργία φαρμακείου, μέσω του οποίου πραγματοποιούνταν οι παράνομες εξαγωγές φαρμάκων και η έκδοση των σχετικών εικονικών τιμολογίων. Το φαρμακείο διαχειρίζονταν μια γυναίκα –ένα από τα τρία αρχηγικά μέλη –ενώ πίσω από αυτήν ήταν ο 70χρονος. Επιπλέον, είχαν εξασφαλίσει σταθερό πελατολόγιο, όπου διέθεταν προς πώληση τα παράνομα αποκτηθέντα φαρμακευτικά σκευάσματα.
Για να επεκτείνουν την παράνομη δραστηριότητά τους προχώρησαν σε «στρατολόγηση» στην οργάνωση, ιατρών και λοιπού προσωπικού νοσηλευτικών ιδρυμάτων, συμβεβλημένων με τον Εθνικό Οργανισμό Παροχής Υπηρεσιών Υγείας (Ε.Ο.Π.Υ.Υ.), που τους επέτρεπε τη συνταγογράφηση φαρμάκων υψηλού κόστους σε ασθενείς και την πρόσβαση σε φάρμακα που χορηγούνται σε σοβαρές παθήσεις, καθώς και υπαλλήλων εταιρείας ταχυμεταφορών που αναλάμβαναν την αποστολή – διακίνηση των φαρμάκων στο εξωτερικό.
Παράλληλα, προχωρούσαν στη σύσταση φαρμακευτικής εταιρείας στο εξωτερικό, η οποία φέρεται ως εκδότης πλήθους εικονικών τιμολογίων που αφορούσαν ανύπαρκτες πωλήσεις φαρμάκων υψηλού κόστους, προς το προαναφερόμενο φαρμακείο, ενώ πραγματοποιούσαν εικονικές συναλλαγές προμήθειας φαρμάκων με συγκεκριμένη φαρμακαποθήκη, την οποία επίσης διαχειρίζονταν μέλη της οργάνωσης.
Η δράση του Αιγύπτιου και η διάρθρωση της οργάνωσης
Πιο συγκεκριμένα ο 70χρονος, μόνιμος κάτοικος Γερμανίας, είχε δημιουργήσει μια φαρμακευτική εταιρεία στην Αίγυπτο και μέσω αυτής της επιχείρησης εισήγαγε με εικονικά τιμολόγια φάρμακα στην Ελλάδα με «προορισμό» το φαρμακείο. Ωστόσο ποτέ δεν έφταναν εκεί αλλά φυλάσσονταν μέχρι να «ταξιδέψουν» στη Γερμανία είτε με νόμιμο τρόπο (με άλλα τιμολόγια) είτε κρυμμένα μέσα στις αποσκευές του όταν ταξίδευε αεροπορικώς. Στο θέμα της εξαγωγής εμπλέκονται και υπάλληλοι μεταφορικών εταιρειών. Μάλιστα φάρμακα που επρόκειτο να ταξιδέψουν άμεσα τα έκρυβαν σε ψυχρούς χώρους σε ένα ανθοπωλείο στο Παγκράτι και ένα ιχθυοπωλείο στην Καλλιθέα. Μάλιστα κάποια από τα σκευάσματα τα φύλαγαν και στα ψυγεία των σπιτιών τους. Τα σκευάσματα κατέληγαν στην φαρμακαποθήκη του ηλικιωμένου στη Γερμανία και μέσω αυτής τα πωλούσε νόμιμα.
Ειδικότερα, η εγκληματική οργάνωση διαρθρώνονταν σε τέσσερις πυρήνες, ο καθένας με διακριτούς ρόλους και συγκεκριμένη ενεργό δράση.
Ο πρώτος πυρήνας είχε κεντρικό ρόλο στην υλοποίηση των στόχων της οργάνωσης, καθώς αναλάμβανε την παράνομη προμήθεια των φαρμάκων από τα μέλη των άλλων πυρήνων και την αποθήκευση και εξαγωγή αυτών στο εξωτερικό, συμφώνα με τις παραγγελίες και τις συμφωνηθείσες τιμές πώλησης. Η του πυρήνα διαχειρίζονταν το φαρμακείο 70χρονου συλληφθέντα, προκειμένου να προσδίδουν νομιμοφάνεια στα φάρμακα που εξήγαγαν στο εξωτερικό, εκδίδοντας προς τούτο σχετικά εικονικά τιμολόγια με παραλήπτη φαρμακαποθήκη.
Ο δεύτερος πυρήνας εκτελούσε παρόμοιες δραστηριότητες με τον πρώτο πυρήνα, με τη διαφορά ότι δρούσε υπό την κάλυψη φαρμακαποθήκης, πραγματοποιώντας συναλλαγές με το προαναφερόμενο φαρμακείο. Παράλληλα, μέρος των μεταφορών των φαρμάκων στο εξωτερικό, αναθέτονταν σε δύο μέλη του, οι οποίοι αναλάμβαναν την συσκευασία και αποστολή στο εξωτερικό αεροπορικώς.
Ο τρίτος πυρήνας είχε αναλάβει την προμήθεια του πρώτου πυρήνα με τα φαρμακευτικά σκευάσματα, εκμεταλλευόμενος την ιδιότητα των μελών του, ως νοσηλευτικό προσωπικό σε δημόσιο Νοσοκομείο της Αθήνας, απ’ όπου υπεξαιρούσαν φαρμακευτικά σκευάσματα και στη συνέχεια τα διοχέτευαν στο εξωτερικό.
Επίσης μέλη του τέταρτου πυρήνα προμήθευαν τον πρώτο πυρήνα με φαρμακευτικά σκευάσματα, που περιέρχονταν στην κατοχή τους από νοσοκομεία και φαρμακεία, εκμεταλλευόμενα την επαγγελματική τους ιδιότητα, καθώς, ως ιατροί συνέτασσαν ιατρικές πιστοποιήσεις ασφαλισμένων, βεβαιώνοντας ψευδώς ότι πρόκειται για πάσχοντες από ογκολογικές ή άλλες σοβαρές παθήσεις. Στη συνέχεια, άλλα μέλη του πυρήνα, εξαπατούσαν Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου (ΕΦΚΑ, ΕΟΠΥΥ, δημόσια νοσοκομεία), προκαλώντας ζημιά ισόποση με την αξία των φάρμακων, που αναγράφονταν στις παράνομες συνταγογραφήσεις.
Αριθμοί που σοκάρουν
Από την ανάλυση των στοιχείων που συγκεντρώθηκαν μέχρι στιγμής, προέκυψε ότι κατά το χρονικό διάστημα 2013 έως 2016: Εκδόθηκαν εικονικά τιμολόγια αγοράς φαρμακευτικών σκευασμάτων από εταιρεία με έδρα το εξωτερικό, προς το προαναφερόμενο φαρμακείο, συνολικής αξίας 24.913.375 ευρώ και σσύμφωνα με την αξία των επίμαχων τιμολογίων πώλησης φαρμακευτικών σκευασμάτων στο εξωτερικό, που εκδόθηκαν από το ίδιο φαρμακείο, τα έσοδα από την εγκληματική δραστηριότητα υπολογίζονται στα 25.073.196 ευρώ, τα οποία αντιστοιχούν σε συνολική ποσότητα 14.401 σκευασμάτων.
Επιπρόσθετα διαπιστώθηκε, ότι η ζημία του Ελληνικού Δημοσίου από την δράση της οργάνωσης, λαμβάνοντας υπόψη την κατώτερη φαρμακευτική τιμή των ανωτέρω σκευασμάτων, ανέρχεται κατ’ ελάχιστο στα 13.690.376 ευρώ.
Σε έρευνες που πραγματοποιήθηκαν, μεταξύ άλλων βρέθηκαν και κατασχέθηκαν μεγάλος αριθμός φαρμακευτικών σκευασμάτων συνολικής αξίας 307.258 ευρώ, 63.815 ευρώ, 9 ηλεκτρονικοί υπολογιστές, ψηφιακά αποθηκευτικά μέσα, συσκευές κινητών τηλεφώνων και πλήθος καρτών SIM, κάρτες ανάληψης διαφόρων τραπεζικών ιδρυμάτων, καθώς και πλήθος ιδιόχειρων σημειώσεων.
Οι χώροι που κατασχέθηκαν τα ανωτέρω σκευάσματα – φάρμακα δεν διέθεταν την απαιτούμενη άδεια για την αποθήκευση και διακίνησή τους και κρίνονται ακατάλληλοι, με αποτέλεσμα τα εν λόγω φάρμακα να κρίνονται ως επικίνδυνα για τη Δημόσια Υγεία.
Στο πλαίσιο της διερεύνησης, προέκυψε ότι σε βάρος του 64χρονου αρχηγικού μέλους της οργάνωσης εκκρεμεί καταδικαστική απόφαση για απάτη, συνολικής ποινής φυλάκισης 11 ετών.
Κατά την παρουσίαση της υπόθεσης το Μέλος Δ.Σ. Εθνικού Οργανισμού Φαρμάκων (Ε.Ο.Φ.) κ. Ιωάννης Μαλέμης σημείωσε μεταξύ άλλων: «Ο ΕΟΦ εργάζεται πάντοτε με προσήλωση στο σκοπό του που είναι πρωτίστως η προστασία της δημόσιας υγείας, αλλά και η εξασφάλιση του δημοσίου συμφέροντος γενικότερα στον τομέα της παραγωγής, εισαγωγής και της κυκλοφορίας στην αγορά των προϊόντων αρμοδιότητας του. Υποστηρίζουμε σθεναρά την ανάπτυξη συνεργασιών προκειμένου της επίτευξης αυτών των στόχων και ιδιαίτερα στο χώρο του φαρμάκου που είναι κοινωνικό αγαθό.»
Επιπλέον ο Διευθυντής της Διεύθυνσης Οικονομικής Αστυνομίας, Ταξίαρχος Γεώργιος Καρβουνάκης ευχαρίστησε τον ΕΟΦ «για την συνδρομή του στην επιχειρησιακή δράση, την οποία αναπτύξαμε. Η Οικονομική Αστυνομία και γενικότερα η Ελληνική Αστυνομία θέλει τέτοιες βοήθειες, θέλει τέτοιες συνεργασίες, ώστε τα αποτελέσματα να είναι μεγαλύτερα και κοινά αποδεκτά, να ωφελούν την κοινωνία και να εξασφαλίζουν μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα.»