Χαίρε, Ξείνε

Μια Ελλάδα καθαρή, συναισθηματική και αχάλαστη (παρ’ όλο που ο Πόλεμος και ο Εμφύλιος μόλις έχουν τελειώσει) παρουσιάζεται στη δίγλωσση έκδοση (ελληνικά, αγγλικά) «Robert McCabe, Chronography, 180 Χρόνια Αρχαιολογική Εταιρεία», που μόλις κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Καπόν. Ο τόμος περιλαμβάνει φωτογραφίες αρχαιολογικών χώρων και αρχαιολογικών ανασκαφών που τράβηξε κυρίως τη δεκαετία του 1950 αλλά και στις αρχές του ’60 ο νεαρός τότε αμερικανός φωτογράφος Ρόμπερτ Μακ Κέιμπ που, μολονότι ήρθε τυχαία στην Ελλάδα, βρήκε σε αυτήν ένα υπαρξιακό καταφύγιο και οπωσδήποτε ένα καταπληκτικό φωτογραφικό θέμα. Ο Μακ Κέιμπ δεν κάνει αυστηρή αρχαιολογική φωτογραφία. Ούτε είναι ειδικευμένος σε αυτήν. Φωτογραφίζει τους χώρους, όπου εκτός από τα ερείπια βλέπουμε και τους σύγχρονους ανθρώπους, τους επιστήμονες, τους εργάτες, τους χωρικούς, έτσι που η φωτογραφία του να γίνεται τεκμήριο και για την Ελλάδα της εποχής. Οι επιμελητές του τόμου, Ραχήλ και Μωυσής Καπόν, συγκέντρωσαν τις διάσπαρτες φωτογραφίες του Μακ Κέιμπ με αρχαιολογικό θέμα και δημιούργησαν έναν ολόκληρο κόσμο, όπου μπορείς να νιώσεις ακόμη και τα βαριά βλέφαρα του σταθμάρχη των Μυκηνών Θεοδόσιου Παπαδόπουλου.

Ο τόμος εκδίδεται με την ευκαιρία της συμπλήρωσης 180 ετών από την ίδρυση της Αρχαιολογικής Εταιρείας (1837). Η ίδρυση της Εταιρείας συνέπεσε σχεδόν με την εφεύρεση της φωτογραφίας. Οι πρώτες δαγκεροτυπίες χρονολογούνται από το 1839. Ο Παρθενώνας, ο ιερός βράχος της Ακρόπολης και τα θέατρα, οι στύλοι του Ολυμπίου Διός, οι Δελφοί, οι Μυκήνες, η Κόρινθος και η Ακροκόρινθος, η Επίδαυρος, η Δωδώνη, η Λίνδος, το Σούνιο, η Αρχαία Θήρα, η Κνωσσός και η Μεθώνη είναι οι σταθμοί αυτού του φωτογραφικού οδοιπορικού.

Εκείνο που κάνει τον τόμο ξεχωριστό είναι το κείμενο που σχολιάζει τις φωτογραφίες. Υπογράφεται από τον αρχαιολόγο, ακαδημαϊκό και γραμματέα της Αρχαιολογικής Εταιρείας Βασίλειο Πετράκο. Είναι ένα κείμενο που μας εκπλήσσει, καθώς έχει αφηγηματική δύναμη και κυρίως συναίσθημα. Με τη βοήθεια του κειμένου αυτού μπορούμε να ανασυστήσουμε –με δραματικότητα –το φωτογραφικό ταξίδι. Το κείμενο του Πετράκου κλείνει με τον επίλογο «Δύο γενιές μετά», μια αισιόδοξη ματιά για το μέλλον της Αρχαιολογικής Εταιρείας, αλλά και της πνευματικής περιουσίας της χώρας.