«Από την εφηβεία μου με γοήτευε αυτό το έργο» λέει η Ιόλη Ανδρεάδη που ανεβάζει τώρα τον «Μισάνθρωπο» (1666) του Μολιέρου στο Σύγχρονο Θέατρο, στο Γκάζι. Με σπουδές στην Αγγλία και στην Ελλάδα και έχοντας δουλέψει στο Λονδίνο και στη Νέα Υόρκη, τα τελευταία τρία χρόνια μοιάζει να έχει εγκατασταθεί στην πατρίδα της. «Αρχικά ήταν ο χαρακτήρας του Αλκηστου (σ.σ.: όπως μεταφράστηκε ο Αλσέστ), που λέει την αλήθεια και μιλάει με ειλικρίνεια, με μια οξύνοια για τα κοινωνικά πράγματα και τις κοινωνικές συμβάσεις. Σε μεγάλο βαθμό, όταν ήμουν πιο μικρή, ταυτιζόμουν μαζί του. Οχι τόσο ως χαρακτήρας αλλά γιατί έτσι ένιωθα μέσα μου».
Ξαναδιαβάζοντας, ωστόσο, το έργο, συνειδητοποίησε ότι έχει μια περισσότερο αμφίσημη, διαφορετική, πλέον, σχέση με τον χαρακτήρα του κεντρικού ήρωα. «Τον βρίσκω γοητευτικό, αλλά καταλαβαίνω και την κωμική υπερβολή, όπως καταλαβαίνω το πώς μπορεί να ανήκει στην ίδια συνομοταξία με τα άλλα του έργα, όπου τα ελαττώματα διογκώνονται». Οσον αφορά τον «Μισάνθρωπο» η ειλικρίνεια είναι το διογκωμένο προτέρημα που, υπερβολικό και κωμικό, γίνεται ελάττωμα. «Τώρα καταλαβαίνω παραπάνω την κωμική πλευρά του έργου και ως αναγνώστρια ταυτίζομαι πιο πολύ με τους χαρακτήρες που κρατούν την ισορροπία» συμπληρώνει η σκηνοθέτρια.
Δύο είναι τα κεντρικά θέματα γύρω από τα οποία κινείται ο «Μισάνθρωπος», θέματα που τελικά μπλέκονται μεταξύ τους: Η κοινωνία και οι συμβάσεις από τη μία, ο έρωτας, από την άλλη, και μάλιστα ο έρωτας ενός φανατικού με την ειλικρίνεια με μια γυναίκα που πρεσβεύει και υλοποιεί ακριβώς το αντίθετο. «Αναρωτιέμαι πώς ερωτεύονται μεταξύ τους άνθρωποι χωρίς να ενστερνίζονται τις απόψεις του άλλου» παρατηρεί η Ιόλη Ανδρεάδη που έχει στήσει την παράστασή της στην Πινακοθήκη και την έχει χωρίσει σε τρία κομμάτια.
Στο πρώτο, έξι κάδρα (και όχι πίνακες) είναι τοποθετημένα στο πίσω μέρος της σκηνής και φιλοξενούν τους έξι ήρωες του έργου και μαζί το υποσυνείδητό τους. Από εκεί ξεπηδούν και περνούν στο δεύτερο κομμάτι, τον κυρίως χώρο της σκηνής, όπου εξελίσσεται η δράση. Τέλος, το τρίτο, βρίσκεται μπροστά και στο κέντρο της σκηνής, και είναι το μικρόφωνο. Εκεί οι ήρωες μιλούν και λένε τις αλήθειες τους.
Η Ιόλη Ανδρεάδη διασκεύασε μαζί με τον Αρη Ασπρούλη το έργο του Μολιέρου που μετέφρασε ο πατέρας της Γιάγκος Ανδρεάδης, ειδικά για την κόρη του και για αυτή την παράσταση, σε έμμετρο στίχο. Και οι έντεκα χαρακτήρες του έργου έγιναν έξι, κυρίως με τη «συμπύκνωση» των τριών αντίζηλων σε έναν.
Και καταλήγει: «Εχουμε και σήμερα μισανθρώπους, και είναι πάντα γοητευτικοί. Αλλά ταυτόχρονα είναι λίγο ανεφάρμοστα αυτά που σκέφτονται και υποστηρίζουν σε σχέση με την πραγματικότητα. Οταν η πραγματικότητα συναντά έναν μισάνθρωπο, τον συνθλίβει. Πράγματι, αγγίζει την γραφικότητα. Κι εμείς με την παράστασή μας δεν θέλουμε να δώσουμε μια εξιδανικευμένη εικόνα, ούτε την αίσθηση ότι είμαστε με το μέρος του».
Πού και πότε
Σύγχρονο Θέατρο. Παραστάσεις: Παρασκευή, Σάββατο & Κυριακή (21.15. Ως 10/6.
Η ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗΣ:
Μετάφραση: Γιάγκος Ανδρεάδης
Εμμετρη διασκευή: Ιόλη Ανδρεάδη και Αρης Ασπρούλης
Σκηνογραφία – Κοστούμια: Δήμητρα Λιάκουρα
Φωτισμοί: Στέλλα Κάλτσου
Παίζουν: Μιλτιάδης Φιορέντζης, Βασιλική Τρουφάκου, Θύμιος Κούκιος, Δανάη Επιθυμιάδη.
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
