Βρισκόμαστε στο 2112 και η Αθήνα, για την ακρίβεια τα Εξάρχεια, θυμίζουν δυστοπικό σκηνικό σε ταινία επιστημονικής φαντασίας όπως «Τα παιδιά των ανθρώπων». Δημοσίευμα εφημερίδας μεταφέρει την αγωνία του δημάρχου για τη «σκιά φόβου» που πλανάται πάνω από την πόλη και τη συγκεκριμένη περιοχή όπου γίνονται εμπρηστικές ενέργειες σε λεωφορεία της γραμμής, ενώ οι έμποροι ναρκωτικών έχουν το πάνω χέρι.
Στο νούμερο 74 της οδού Ασκληπιού, στα ενδότερα ενός νεοκλασικού σπιτιού που είχε ζήσει πολλές ζωές προτού γίνει εκθεσιακός χώρος, λειτουργεί – ή τουλάχιστον φαίνεται να λειτούργησε κάποτε – ένα ασφαλές καταφύγιο από την καταστροφική τρέλα της πόλης.
Κάποιοι έζησαν εκεί (όπως μαρτυρά η μάταιη προσπάθεια καλλιέργειας βρώσιμων φυτών σε μια γωνιά του ασφυκτικού χώρου) και παρατηρούσαν την εικόνα εγκατάλειψης της πόλης από το Google Earth αναζητώντας τα απειλητικά σημάδια που θα έθεταν σε κίνδυνο την επιβίωσή τους. Το αντιλαμβάνεσαι όταν μπαίνεις στον χώρο τους διασχίζοντας ένα βαρύ πλαστικό παραπέτασμα που χωρίζει το escape room από τη μουσειακή του αναπαράσταση (φωτογραφίες των αντικειμένων του δωματίου), αφού πρώτα διαπιστώνεις μαζί με άλλους επισκέπτες την ύπαρξη του δωματίου μέσα από μια οθόνη που προβάλλει το εσωτερικό του. Εκεί που νομίζεις δηλαδή ότι βρίσκεσαι σε απόσταση από αυτόν τον μικρόκοσμο, διαπιστώνεις ξαφνικά ότι είσαι κι εσύ μέρος του.
Γιατί το ενδιαφέρον στην περίπτωση του πρότζεκτ «The Past of Things to Come» της Ζωής Χατζηγιαννάκη (σε επιμέλεια Ελίνας Αξιώτη και με την υποστήριξη του ΝΕΟΝ) είναι ότι δεν μπορείς να είσαι απόλυτα σίγουρος εάν βρίσκεσαι σε ένα φανταστικό μέλλον ή σε ένα παρόν που βρίσκεται πολύ πιο κοντά από ό,τι οι αριθμοί και οι χρονολογίες αφήνουν να εννοηθεί. Το κείμενο της εφημερίδας, για παράδειγμα, έχει δημοσιευθεί πρόσφατα αυτούσιο στον ελληνικό Τύπο και η εικόνα που περιγράφει είναι πολύ οικεία σε όσους κατοικούν στην περιοχή. Οπως λένε και οι ήρωες από την πρώτη «Ζώνη του Λυκόφωτος» σε επεισόδιο του 1961, «πέντε χαρακτήρες αναζητούν μια έξοδο», κάτι που η Χατζηγιαννάκη χρησιμοποιεί ως σημείο αναφοράς: «…ψάχναμε, κοιτούσαμε, αισθανόμασταν, αλλά μετά ανακαλύψαμε ότι το Σύμπαν είναι ακριβώς εδώ».
Και μολονότι αυτό το διαδραστικό installation αποτελεί μια μετατόπιση ως προς τα εικαστικά εκφραστικά της μέσα (η Χατζηγιαννάκη είναι φωτογράφος η οποία έχει αποσπάσει διεθνή βραβεία, όπως το Jerwood Photography Award), το συγκεκριμένο πρότζεκτ συνιστά συνέχεια της προηγούμενης δουλειά της με τίτλο «After the Εnd», στην οποία έχει αποτυπώσει ανθρώπους φαινομενικά χαμένους σε ένα σεληνιακό τοπίο. Ο κατάλογος, μικρό έργο τέχνης από μόνος του, είναι σχεδιασμένος από τον Δημήτρη Μητρόπουλο (εκδόσεις Cube Art Editions). l
«The Past of Things to Come»:
A-Dash (Ασκληπιού 74 και Ισαύρων), έως τις 20 Μαΐου.
* Δημοσιεύθηκε στο BHmagazino την Κυριακή 29 Απριλίου 2018.
