Το επταήμερο του Διόδωρου

Τα μηνύματα έρχονται από παντού και λένε το ίδιο: υπάρχει σοβαρό πρόβλημα με τον χρόνο. Τις προάλλες, επίσημη αντιπροσωπεία δημογράφων κατέθεσε στην αρμόδια επιτροπή της Βουλής ότι «ο πληθυσμός γερνάει ταχύτερα από τις προβλέψεις» –για την ακρίβεια, γερνάμε με τρομερή ταχύτητα, ημερολόγιό μου· ο χρόνος συστέλλεται, όλα επιταχύνονται.

Φταίει το απόκρυφο «Πείραμα Συστολής Χρόνου» του οσίου Πορφυρίου Καυσοκαλυβίτη, για το οποίο μάθαμε πριν από λίγες ημέρες, από τον Χριστόδουλο Πρωτοπαπά, τον νέο επικεφαλής του Ελληνικού Διαστημικού Οργανισμού –τον οποίο ασυστόλως διόρισε στη θέση αυτή υφιστάμενός του, απλός Παππάς.

Προ ολίγων ετών, λοιπόν, νεαρές μοναχές είχαν επισκεφθεί τον όσιο στο ησυχαστήριό του· βράδιαζε, βιάζονταν να φύγουν να προλάβουν το μοναστήρι τους ανοιχτό αλλά ο όσιος επέμενε «μείνετε ακόμα λίγο». Οχι τίποτα πονηρό: αναγάλλιαζε η ψυχή του όταν έψελναν το απολυτίκιό του –ξεχώριζε η φωνή της δόκιμης οσίας Σωτηρίας Μπέλλου: «αφού με καταστρέψανε οι συγγενείς κ’ οι φίλοι / έκαψα την καλύβα μου να μη με τρών’ οι ψύλλοι».

Οταν έφθαναν στους ιερούς στίχους«Τώρα φωτιά ν’ ανάψει και να μη σβήνει / όλος ο κόσμος πια τσιμέντο να γίνει», μυστική έκσταση καταλάμβανε άγιο και μοναχές, έριχναν και δερβίσικες στροφές –τα έχει περιγράψει ο Εμμανουήλ Ροΐδης αυτά τα μοναστικά και τα επανέφερε στην επικαιρότητα την κατάλληλη στιγμή το υπέροχο πενάκι του Δημήτρη Χαντζόπουλου που έκανε graphic novel την Πάπισσα Ιωάννα.

Και ενώ άργησαν πολύ πίνοντας, ψάλλοντας, χορεύοντας, βρήκαν ανοιχτές τις πύλες φτάνοντας στο μοναστήρι, αποκαλύπτει ο Πρωτοπαπάς του Διαστήματος! Ο όσιος, για να κρατήσει κοντά του ώρες πολλές τις μοναχές, έκανε τον χρόνο έξω από το ερημητήριο να τρέχει αργότερα.

Οταν όμως μετά πήγε να επαναφέρει την κανονική ταχύτητα, παρατράβηξε τον μοχλό, ο χρόνος άρχισε να τρέχει γρηγορότερα –και εμείς γερνάμε με ιλιγγιώδη ταχύτητα, ημερολόγιό μου. Διότι εν τω μεταξύ ο όσιος «εκοιμήθη», ο Αϊνστάιν είχε πεθάνει, ο Χόκινγκ ήταν άρρωστος και εγώ ερωτευμένος.

^l Τα ασύστολα συστολικά πειράματα του οσίου φταίνε που 67άρισε τόσο νωρίς και έφθασε στη σύνταξη ο καθηγητής μου Σταύρος Τσακυράκης –σαν χθες μου φαίνεται που πήγαινα να τον ακούσω στη Νομική, στο ίδιο αμφιθέατρο που τη Δευτέρα έκανε το αποχαιρετιστήριο μάθημά του μαζί με τον φίλο και συνάδελφό του Φίλιππο Σπυρόπουλο.

^l Πριν από λίγο καιρό έβγαλε και βιβλίο: καταγραφή συζήτησης με τον Απόστολο Δοξιάδη στην Οξφόρδη, όπου τον είχαν καλέσει να μιλήσει. Ονομάζεται «Από Πού κι ως Πού Ολοι οι Αγώνες είναι Δίκαιοι;» αλλά δεν ελέγχει μόνο αν ισχύει ότι «νόμος είναι το δίκιο του εργάτη» ούτε μόνο το αν η πλεονάζουσα μεταπολιτευτική αγωνιστικότητα είναι υπεραναπλήρωση της επί δικτατορίας παθητικότητας. Πρόκειται για σύντομη αλλά ουσιαστική ανασκόπηση βιωμάτων και καταστάσεων, από τη δικτατορία (ήσαν στον «Ρήγα Φεραίο» Τσακυράκης – Δοξιάδης) ως τις ημέρες μας.

Ο Σταύρος Τσακυράκης αναφέρει το εξής επίκαιρο, σαν να σχολιάζει το ότι η Πένη Πέρκα, σύντροφος του υπουργού Δημήτρη Βίτσα, διορίστηκε προχθές συντονίστρια του έργου κατασκευής του Ελληνικού: «σε ένα σύστημα κομματικό, όπως είναι στην Ελλάδα, όπου ο καθένας διορίζει τον δικό του, αυτό –τηρουμένων των αναλογιών –παραπέμπει στις αυτοκρατορίες όπου ο καθένας διοριζόταν με βάση τη συγγένειά του…».

Υπουργοί και αξιωματούχοι στις αυτοκρατορίες γίνονταν «οι συγγενείς και φίλοι του αυτοκράτορα, του τάδε άρχοντα, κ.τ.λ.». Η δημοκρατία όμως είναι ασύμβατη με αυτά, υπόσχεται ισότητα, άρα «η δημοκρατία απαιτεί αξιολόγηση και αξιοκρατία».

^l Ο χρόνος στην αρχαία Οξφόρδη τρέχει πιο αργά και από ησυχαστήριο οσίου· είναι ο καταλληλότερος τόπος να συζητούν παλαιοί σύντροφοι που δεν έχουν καταλάβει τις νέες αλήθειες: ανώτερη αξία και από την ελευθερία του λόγου και από την αξιοκρατία είναι το «ηθικό πλεονέκτημα» οσίων, παπάδων, πρωτοπαπάδων.

Πριν από λίγο καιρό, ένας άλλος καθηγητής μου, ο Θανάσης Διαμαντόπουλος –πρόωρα 67άρης και αυτός -, πήρε τον δρόμο να γίνει ομότιμος· νιώθω τύψεις που δεν πήγα στο δικό του αποχαιρετιστήριο μάθημα.

Τον θυμήθηκα την περασμένη Κυριακή, 21η Απριλίου, γιατί πρόσφατα εκδόθηκε και δικό του μικρό βιβλίο, το έβδομο στη σειρά «10 και μία Δεκαετίες Πολιτικών Διαιρέσεων», που αναλύει τη συγκρουσιακή πορεία της ελληνική πολιτικής από το 1910 ως τις ημέρες μας.

Αυτό το τελευταίο, «Η Ενστολη Εθνικοφροσύνη, 1967-74», αναφέρεται στη χούντα και η μεγάλη συμβολή του Θανάση Διαμαντόπουλου είναι ότι εστιάζει στις διαιρέσεις μέσα στο ίδιο το καθεστώς: τι ήθελαν οι διάφορες ομάδες των στρατοκρατών και πώς οι μεταξύ τους συγκρούσεις οδήγησαν στο κυπριακό δράμα.

^l Αλλά δεν είναι θαρρώ σωστό για ομότιμο καθηγητή να δηλώνει ότι ίσως δεν ολοκληρώσει τους 11 τόμους που υποσχέθηκε επειδή δεν έχει αρκετό «κουράγιο και δύναμη». Τη χρειαζόμαστε τη συνέχεια –η δύναμη θα επανέλθει μόλις η οσία συστολή του χρόνου σταματήσει.

Η γρήγορη συνταξιοδότηση των δύο δασκάλων μου είναι πταίσμα μπρος στον θάνατο του καθηγητή και ακαδημαϊκού Αγγελου Δεληβορριά που εν ριπή οφθαλμού έγινε 81 χρόνων, χωρίς να έχει φταίξει σε τίποτα. Αντιθέτως: τον αγαπούσαν οι φοιτητές του στο Πανεπιστήμιο και οι φιλότεχνοι και οι φιλομαθείς για τα σπουδαία που πέτυχε στο Μουσείο Μπενάκη.

Για το έργο του θα βάλω στις σελίδες σου αποκόμματα με αυτά που θα γράψουν οι επαΐοντες, ημερολόγιό μου· αυτό που επιτρέπεται να γράψω εγώ είναι ότι ο ευπατρίδης Αγγελος Δεληβορριάς διακρινόταν για την ευγένεια και την απλότητά του –οι επιτυχίες του δεν τον είχαν κάνει υπεροπτικό και απόμακρο. Για τούτο είχε άπειρους πραγματικούς φίλους που σέβονταν και εκτιμούσαν τον άνθρωπο και όχι απλώς τη θέση που κατείχε.

^l Κατά τα άλλα, η ζωή συνεχίζει κατηφορικά, ημερολόγιό μου.

γραμματοκιβώτιο
diodorus@tovima.gr

Ως μετριόφρων αυτοαξιολογούμενος, ασφαλώς και δεν θα είχα αντίρρηση να αρκεστώ στο 10, εάν δεν φοβόμουν μη με φάνε όλοι οι άλλοι που θα βάλουν και τόνο.
ΣΤΑΥΡΟΣ, ΑΥΤΟΚΟΛΑΞ

nnn

Εδώ αυτοί προσδιόριζαν… Τον κατά βούληση χορευτικό ρυθμό των αγορών… Δεν θα προσδιόριζαν… Την κατά βούληση απόκτηση φρεγατών;
ΘΑΝΑΣΗΣ ΔΙΑΜΑΝΤΟΠΟΥΛΟΣ, ΑΘΗΝΑ

nnn

Αγαπητέ Διόδωρε, υγείαν έχω, το αυτό ποθώ… σήμερα δεν έχω τίποτα να σου γράψω και έπρεπε να σου το πω από το Καστελλόριζο… αλλά έχω προπληρώσει για τον Αύγουστο…
ΑΒΑΔΑΙΟΣ, ΤΑ ΛΕΜΕ…

nnn

Τελικά θα τις πάρουμε τις φρεγάτες, ρε παιδιά;
ΔΥ, ΣΕ ΑΝΑΡΡΩΤΙΚΗ

nnn

Στις δηλώσεις με τον Γιούνκερ ο Αλέξης Τσίπρας είπε… «Πρέπει να εντατικοποιηθούν οι προσπάθειές μας για την ε_πούληση [επούλωση] των πληγών της κρίσης»… Μας πούλησε πάλι. Γλώσσα λανθάνουσα την αλήθεια λέγει.
ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΜΗΤΡΟΠΟΥΛΟΥ, ΓΑΣΤΟΥΝΗ

nnn

Η αξιοπρέπεια είναι σχετική, όπως και ο χρόνος. Σε τέσσερις εβδομάδες ο Σταμάτης Κριμιζής κατάλαβε αυτό που ο Φώτης Κουβέλης δεν θα καταλάβει ποτέ.
ΔΕΣΠΩ ΦΡΑΓΚΑΚΗ, ΑΘΗΝΑ

nnn

Με Παππά και Πρωτοπαπά στην ηγεσία του διαστημικού προγράμματος, προβλέπω οσονούπω κατασκευή Παρθενώνων σε μακρινά αστέρια – με τη βοήθεια βέβαια του Αγίου Πορφύριου.
Γ. Κ., ΕΥΒΟΙΑ

nnn

Μα, πήγαν ΚΚΕ-ΠΑΜΕ να αποκαθηλώσουν το άγαλμα του Τρούμαν χωρίς λαϊκό δικαστήριο, χωρίς να συνεδριάσουν ο πρόεδρος Κ. Καζάκος και ο εισαγγελέας Β. Κολοβός; Ακόμα και στις δίκες της Μόσχαςόλα ακολουθούσαν κάποια σειρά, σύντροφοι.
ΙΩΑΝΝΗΣ ΕΞ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ

nnn

«Καθαρή έξοδος» από τα μνημόνια, όπως λέμε «αναίμακτη έξοδος» τα Σαββατοκύριακα. Σαν τον «καθαρό Σαρωνικό» που παρέδωσε ο κ. Κουρουμπλής!
ΓΙΑΝΝΗΣ ΜΗΤΑΚΟΣ, ΛΑΡΙΣΑ

nnn

Παπαηλιού (Βουλευτής ΣΥΡΙΖΑ): «Συναισθηματική φόρτιση για την πώληση της ΔΕΗ αλλά θα την ψηφίσω». Πονάνε ωρέ τα παλικάρια;
ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΤΣΕΧΙΑ