Περί ιατρών και αθλητών

ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ αθλητικής ορολογίας. «Αθλητίατρος» ή «αθλίατρος»; Η απάντηση δίνεται, χωρίς δισταγμό, από τον καθηγητή Γ. Μπαμπινιώτη στο σπουδαίο (ένα από τα τόσα) έργο του «Λεξικό των δυσκολιών και των λαθών στη χρήση της ελληνικής γλώσσας».

«Ο σωστός τύπος είναι αθλητίατρος διότι πρόκειται για σύνθετο από τις «αθλητής» και «ιατρός»». Και προστίθεται διευκρινιστικά ότι «ο εσφαλμένος «αθλίατρος» οφείλεται σε απλολογία ώστε να δίνεται η εντύπωση ότι το πρώτο συνθετικό είναι «άθλιος»».

Πάει καλά, όπως απορρίπτεται και η άμεση συσχέτιση του «ιατρός» με τον «άθλο», το κατόρθωμα. Φυσικά αυτοί που επιδίδονται και επιτυγχάνουν άθλους στους αγωνιστικούς χώρους συχνά έχουν ανάγκη ιατρικής συνδρομής και κατ’ επέκταση δραστικής παρέμβασης.

Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ γλώσσα, ωστόσο, έχει τέτοιο εκφραστικό πλούτο, ώστε έστω και ως ετυμολογική και θεωρητική προσέγγιση να έχει κάποια ισχύ και το «αθλίατρος». Περισσότερο, όμως, ως αναδρομή στο μακρινό παρελθόν παρά στο σήμερα. Στα βάθη του ελληνικού χρόνου «άθλιος – αθλία – άθλιον» –από το «αέθλιος» –ήταν αυτός που αγωνιζόταν για το βραβείο. Δεν επικεντρώνεται η έννοια στην άθληση αποκλειστικά –και κατ’ επέκταση ο αγωνιζόμενος σε γενική θεώρηση και διολίσθηση, πρακτική και ρεαλιστική, στον γενικώς ταλαιπωρούμενο κ.λπ. Και σε αυτές τις περιπτώσεις ο γιατρός είναι χρήσιμος και κατά περίπτωση απαραίτητος. Το «άθλιος» είναι λέξη χρηστική στους μεγάλους αρχαίους τραγικούς και όχι μόνο.

ΕΝΑ άλλο ερώτημα αποτελεί ποιο είναι το σωστό ή μάλλον το ακριβές ως χαρακτηρισμός: το «φίλαθλος» ή το «φιλαθλητικός»; Φίλαθλος είναι αυτός που θαυμάζει και συνεπαίρνεται από τους «άθλους». Οι «άθλα» όμως δεν καταγράφονται μόνο στους αγωνιστικούς χώρους του αθλητικού συναγωνισμού (ας εξωραΐσουμε λίγο την κατάσταση με το «άμιλλα»). Αλλά φιλαθλητικός είναι αυτός που αγαπά, ασχολείται ποικιλότροπα με τα αθλητικά. Φυσικά, προχωρώντας σε ακραίες καταστάσεις (βίαιες, αντικοινωνικές και παράνομες) ο φίλαθλος – φιλαθλητικός, ιδίως όταν κατατρύχεται από την αλλοτρίωση του οπαδισμού, αποξενώνεται πλήρως από την έννοια αυτής της λέξης. Συμπέρασμα: ναι μεν το «φίλαθλος» έχει πλήρως επικρατήσει, αλλά πιο κοντά στο ρήμα «πράττειν» αλλά και στο «είμαι» βρίσκεται το «φιλαθλητικός».