Φρένο στην παράδοση των αμερικανικών μαχητικών αεροσκαφών F-35 στην Τουρκία επιχειρεί να βάλει ένα νέο νομοσχέδιο που κατέθεσε ομάδα γερουσιαστών το μεσημέρι της Πέμπτης στην Ουάσινγκτον.
Η Τουρκία συγκαταλέγεται στις χώρες που συμμετείχαν στην συμπαραγωγή του συγκεκριμένου αεροσκάφους, ενώ σύμφωνα με τα στοιχεία του πολυεθνικού προγράμματος «Joint Strike Fighter» που διεξάγεται υπό την αιγίδα των ΗΠΑ, η Άγκυρα σχεδίαζε να αγοράσει περισσότερα από εκατό F-35. Μάλιστα η παραλαβή των πρώτων μαχητικών, αν όλα τελικώς προχωρήσουν, αναμένεται ότι θα πραγματοποιηθεί μέσα σε έναν χρόνο.
Η συγκεκριμένη διακομματική νομοθετική πρωτοβουλία που υπογράφεται από τους γερουσιαστές Τζέημς Λάνκφορντ (Ρεπουμπλικανός – Οκλαχόμα), Τζιν Σαήν (Δημοκρατική – Νιου Χάμσαϊρ) και Τομ Τίλλις (Ρεπουμπλικανός – Βόρεια Καρολίνα) αποσκοπεί όχι μόνο να μπλοκάρει τη μεταφορά των αεροσκαφών, αλλά και να μην επιτρέψει στην Τουρκία να φιλοξενήσει τις απαραίτητες εγκαταστάσεις για τη συντήρηση των F-35, κάτι που θα επέτρεπε τη μεταφορά ενός μεγάλου τμήματος της σχετικής τεχνογνωσίας.
Κοινός παρανομαστής στην ανακοίνωση που εξέδωσαν από κοινού τα γραφεία των τριών γερουσιαστών είναι η ανησυχία τους για την μεταφορά της τεχνογνωσίας στην Τουρκία, αλλά και η ανάγκη να σταλεί το μήνυμα πως το Κογκρέσο δεν πρόκειται να επιτρέψει να χρησιμοποιηθεί η ομηρεία Αμερικανών πολιτών ως διαπραγματευτικό χαρτί σε ένα πολιτικό παζάρι.
Κάνοντας αναλυτική αναφορά σε σειρά από θέματα που έχουν επηρεάσει αρνητικά το τελευταίο διάστημα το ήδη τεταμένο κλίμα στις αμερικανο-τουρκικές σχέσεις, ο γερουσιαστής Λάνκφορντ σημειώνει τους κινδύνους που εγγυμονεί η μεταφορά της συγκεκριμένης τεχνολογίας στην Τουρκία.
«Επικροτώ το υπουργείο Εξωτερικών για την αδιάκοπη προσπάθεια που έχει καταβάλει για τη βελτίωση των σχέσεων ΗΠΑ-Τουρκίας, αλλά ο Πρόεδρος Ερντογάν έχει συνεχίσει την πορεία μιας απερίσκεπτης διακυβέρνησης που αγνοεί το κράτος δικαίου. Οι ατομικές ελευθερίες έχουν μειωθεί ολοένα και περισσότερο, καθώς ο Ερντογάν εδραιώνει την εξουσία για τον εαυτό του και οι στρατηγικές αποφάσεις της Τουρκίας δυστυχώς όλο και περισσότερο δεν συμβαδίζουν, ή και μερικές φορές έρχονται σε αντίθεση, με τα συμφέροντα των ΗΠΑ. Αυτοί οι παράγοντες καθιστούν τη μεταφορά της ευαίσθητης τεχνολογίας F-35 και δυνατοτήτων αιχμής στο καθεστώς του Ερντογάν ολοένα και πιο ριψοκίνδυνη» αναφέρει ο γερουσιαστής στη δήλωσή του.
Εκφράζει, δε, την ανησυχία του για την αναβάθμιση της στρατηγικής συνεργασίας ανάμεσα σε Άγκυρα και Μόσχα, ενώ παράλληλα προειδοποιεί πως η αρπαγή Αμερικανών ομήρων είναι μια εχθρική ενέργεια στην οποία οι ΗΠΑ πρέπει να απαντήσουν με το κατάλληλο «είδος των κυρώσεων».
«Επιπλέον, η τουρκική κυβέρνηση συνεχίζει να προσεγγίζει όλο και περισσότερο τη Ρωσία, καθώς κρατάει στη φυλακή έναν αθώο Αμερικανικό πάστορα, τον Άντριου Μπράνσον, για να τον χρησιμοποιεί ως πιόνι στις πολιτικές διαπραγματεύσεις. Οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν ανταμείβουν την κατοχή ομήρων Αμερικανών πολιτών. Μια τέτοια ενέργεια αντιθέτως πρέπει να αντιμετωπιστεί με το είδος των κυρώσεων που προβλέπει αυτό το νομοσχέδιο» σημειώνεται στη δήλωση του γερουσιαστή.
Από την πλευρά της, η γερουσιαστής Τζ. Σαήν καλεί την Άγκυρα να απελευθερώσει άμεσα τον Αμερικανό Ευαγγελιστή πάστορα, ο οποίος κρατείται στις τουρκικές φυλακές και ζητεί τη συμμόρφωση της χώρας με τις Αρχές του κράτους δικαίου και τον τερματισμό της παρενόχλησης που κατά καιρούς υφίσταται μέρος του προσωπικού που δουλεύει για λογαριασμό των αμερικανικών διπλωματικών Αρχών στην Τουρκία.
«Δεδομένης της σταθερής δέσμευσής μου στο ΝΑΤΟ και στην ευρωατλαντική συμμαχία, είναι λυπηρό το γεγονός ότι η σχέση μας με την Τουρκία έχει φτάσει σε ένα σημείο όπου πρέπει να εξετάσουμε την αποκοπή των αμυντικών και επιχειρηματικών δεσμών, προκειμένου να απελευθερωθούν Αμερικανοί όμηροι που κρατούνται στην Τουρκία… Πρέπει επίσης να τερματιστεί αμέσως η παρενόχληση και η κράτηση του τοπικά απασχολούμενου προσωπικού στην αποστολή των ΗΠΑ» υποστηρίζει η γερουσιαστής στη σχετική της ανακοίνωση.
Στο ίδιο μήκος κύματος κινείται και η δήλωση του γερουσιαστή Τίλλις που στέλνει ξεκάθαρα το μήνυμα πως το Κογκρέσο είναι αποφασισμένο να αναλάβει όλα τα κατάλληλα μέτρα προκειμένου να προστατεύσει τα δικαιώματα των Αμερικανών πολιτών.
«Η Αμερική δεν πρόκειται να ξεχάσει τον Μπράνσον και τους άλλους Αμερικανούς που έχουν φυλακιστεί άδικα από την τουρκική κυβέρνηση. Η Τουρκία έχει υπάρξει για μεγάλο διάστημα ένας ζωτικής σημασίας σύμμαχος στο ΝΑΤΟ και η Αμερική κατανοεί τις ιδιαίτερες προκλήσεις που αντιμετωπίζει στην εθνική της ασφάλεια. Ωστόσο, η άρνηση δικαιωμάτων σε νομοταγείς Αμερικανούς πολίτες υπονομεύει τη σχέση μεταξύ των δύο χωρών μας. Η κυβέρνηση Ερντογάν πρέπει να κατανοήσει ότι το Κογκρέσο θα αναλάβει μέτρα για την προστασία των συμφερόντων των Αμερικανών πολιτών, συμπεριλαμβανομένης και της διακοπής της μεταφοράς των αεροσκαφών F-35 στην Τουρκία» τονίζει ο γερουσιαστής.
Σημειώνεται ότι οι συγκεκριμένοι γερουσιαστές είχαν εκτοξεύσει προειδοποιητικά πυρά εναντίον της Άγκυρας, καθώς στις 19 Απριλίου, οι Λάνκορντ και Σαήν είχαν ανακοινώσει την πρόθεσή τους να επιδιώξουν στοχευμένες κυρώσεις εναντίον Τούρκων αξιωματούχων στο νομοσχέδιο δαπανών του Δημοσίου, Εξωτερικών Επιχειρήσεων και Σχετικών Προγραμμάτων για το δημοσιονομικό έτος του 2019.
Μάλιστα στις 20 Απριλίου, οι Τίλλις και Σαήν είχαν ηγηθεί της πρωτοβουλίας να σταλεί ένα γράμμα στον Πρόεδρο της Τουρκίας, με το οποίο απαιτείτο η άμεση απελευθέρωση του Μπράνσον και υπογραφόταν από συνολικά 66 γερουσιαστές.
