Στοπ στην ελεύθερη κυκλοφορία προσφύγων

Νέα απόφαση της Υπηρεσίας Ασύλου υπό δημοσίευση στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως επαναφέρει τον γεωγραφικό περιορισμό για τους αιτούντες άσυλο στα έξι νησιά του Ανατολικού Αιγαίου –Λέσβο, Χίο, Σάμο, Λέρο, Κω και Ρόδο. Η απόφαση αυτή αντιπαρέρχεται την απόφαση που είχε εκδώσει το Συμβούλιο της Επικρατείας την Τρίτη και η οποία καταργούσε το περιοριστικό καθεστώς των αιτούντων άσυλο στα νησιά.

Το υπουργείο Μεταναστευτικής Πολιτικής αμέσως μετά την απόφαση του ΣτΕ προχώρησε στις απαραίτητες ενέργειες προκειμένου να συνεχίσουν να υπόκεινται σε απαγόρευση κυκλοφορίας εκτός των νησιών όσοι διασχίζουν το Αιγαίο από την Τουρκία.

Το ΣτΕ ακύρωσε το περιοριστικό καθεστώς των προσφύγων λόγω του ότι έκρινε μη επαρκή την αιτιολογία στην οποία βασιζόταν. Το υπουργείο Μεταναστευτικής Πολιτικής, λέει ο Δημήτρης Βίτσας στο «Βήμα», συμπλήρωσε το κομμάτι που κρίθηκε μη επαρκές προκειμένου να εκδοθεί ο νέος γεωγραφικός περιορισμός. Υπό την πίεση της απόφασης του ΣτΕ, κατατέθηκε την Πέμπτη προς ψήφιση στη Βουλή το νομοσχέδιο για το άσυλο το οποίο αναβαλλόταν επί μήνες και αναφέρει ότι οι αιτούντες άσυλο «μπορούν να κυκλοφορούν ελεύθερα στην ελληνική επικράτεια ή στην περιοχή που τους ορίζεται από κανονιστικού χαρακτήρα απόφαση του διευθυντή της Υπηρεσίας Ασύλου».

Το νομοσχέδιο, όταν ψηφιστεί, θα παράσχει τη νομοθετική βάση για τη νέα απόφαση της Υπηρεσίας Ασύλου. Πάντως το ΣτΕ δεν επικαλέστηκε την έλλειψη σχετικού νόμου στην απόφασή του. Στο διάστημα ανάμεσα στην απόφαση του ΣτΕ την Τρίτη και στη δημοσίευση της νέας απόφασης της Υπηρεσίας Ασύλου, την οποία υπέγραψε ο νέος διευθυντής της Υπηρεσίας Μάρκος Καραβίας, κανένας αιτών άσυλο δεν έφυγε από τα νησιά προς την ενδοχώρα διότι ίσχυε ο 25ήμερος περιορισμός κυκλοφορίας που επιβάλλει η Ελληνική Αστυνομία.

Η απόφαση του ΣτΕ δεν έθεσε σε κίνδυνο την κοινή δήλωση ΕΕ – Τουρκίας, συνεχίζει ο κ. Βίτσας, τονίζοντας ότι ενημέρωσε την Τουρκία και τις Βρυξέλλες πως δεν θα κατέπεφτε η συμφωνία. Η νέα απόφαση της Υπηρεσίας Ασύλου για τον γεωγραφικό περιορισμό στα νησιά βασίζεται στους λόγους που έκρινε το ΣτΕ ότι έλειπαν από την πρώτη απόφαση αλλά και στην κοινή δήλωση ΕΕ – Τουρκίας την οποία δεν ανέφερε η αρχική απόφαση της Υπηρεσίας Ασύλου.

Το ΣτΕ εξέτασε το θέμα του γεωγραφικού περιορισμού ύστερα από προσφυγή του Ελληνικού Συμβουλίου για τους Πρόσφυγες. Η προσφυγή δεν αφορούσε μεμονωμένη περίπτωση πρόσφυγα αλλά τη γενική απόφαση της προηγούμενης διευθύντριας της Υπηρεσίας Ασύλου (Μάιος 2016) για περιορισμό της κυκλοφορίας όσων αιτούνται άσυλο στα νησιά.

«Η απόφαση του ΣτΕ δεν ακύρωσε την κοινή δήλωση ΕΕ – Τουρκίας, πλην όμως ακύρωσε το βασικότερο μέτρο από αυτά που ελήφθησαν για την εφαρμογή της» λέει στο «Βήμα» ο συντονιστής της Νομικής Υπηρεσίας του Ελληνικού Συμβουλίου για τους Πρόσφυγες Βασίλης Παπαδόπουλος, ενώ επισημαίνει ότι η κοινή δήλωση δεν αναφέρει καν τον γεωγραφικό περιορισμό. Η Τουρκία έχει δηλώσει ότι δεν θα δέχεται επιστροφές προσφύγων από την Ελλάδα αν αρθεί η απαγόρευση κυκλοφορίας τους εκτός των νησιών, διότι θέλει να είναι βέβαιη ότι οι πρόσφυγες που της επιστρέφονται εισήλθαν στη χώρα μας μετά τις 20 Μαρτίου 2016 και την υπογραφή της κοινής δήλωσης.

«Οπως εφαρμόζεται η Συμφωνία κατά το σκέλος των επιστροφών στην Τουρκία, τελικά αφορά μόνο τα νησιά» προσθέτει ο κ. Παπαδόπουλος. «Στον Εβρο άλλωστε ποτέ δεν εφαρμόστηκε ο γεωγραφικός περιορισμός. Περίπου 5.000 άτομα εκτιμάται ότι εισήλθαν στην Ελλάδα από τον Εβρο το 2017 και κατέληξαν στην Αθήνα, στη Θεσσαλονίκη, στην Πάτρα και αλλού».

Προφανώς είναι και αυτός ένας λόγος για τον οποίο ήταν αυξημένες οι ροές από τον Εβρο πέρυσι και αυξάνονται συνεχώς από την αρχή του έτους. Μόνο τον Μάρτιο συνελήφθησαν 1.658 άτομα για παράνομη είσοδο από τον Εβρο (τον Μάρτιο του 2017 ήταν 262), ενώ τον Φεβρουάριο 586. Την περασμένη Δευτέρα εισήλθαν 370 άτομα και την Κυριακή 140.

Πολλοί από όσους εισέρχονται στην Ελλάδα, κυρίως από τον Εβρο, κατευθύνονται στην Πάτρα ελπίζοντας να περάσουν στην Ιταλία. Το πρόβλημα όμως είναι οι ροές προς την Ελλάδα και όχι οι δευτερογενείς ροές από την Ελλάδα προς την ΕΕ. Οι έλεγχοι στα αεροδρόμια της Γερμανίας σταμάτησαν με απόφαση του γερμανικού υπουργείου Εσωτερικών διότι ως τα τέλη Μαρτίου δεν είχε διαπιστωθεί σημαντικός αριθμός προσφύγων και μεταναστών που προσπαθούσαν να πάνε από την Ελλάδα στη Γερμανία με πλαστά έγγραφα.