Η κυβέρνηση σε συμπληγάδες

Εγκλωβισμένος στα μυθεύματα και στις αβελτηρίες της τελευταίας τριετίας βρίσκεται ο Αλέξης Τσίπρας, καθώς η ώρα της αλήθειας πλησιάζει για την Ελλάδα και την κυβέρνηση.

Εν όψει της λήξης του δικού του Μνημονίου στο τέλος του προσεχούς καλοκαιριού, ο Πρωθυπουργός και η ομάδα του βρίσκονται αντιμέτωποι με δύο καθοριστικής σημασίας ζητήματα: την ορατή ματαίωση της «καθαρής εξόδου» και την εξελισσόμενη ένταση με την Τουρκία, η οποία τείνει να μετατραπεί σε μια εν δυνάμει κρίση διαρκείας.

Οι εξελίξεις και στα δύο πεδία θα κρίνουν την τύχη της κυβέρνησης τους προσεχείς δύο μήνες, όπως διαισθάνονται ή και ομολογούν κυβερνητικά στελέχη και βουλευτές.

Κατά κάποιες εκτιμήσεις δε ο μεγαλύτερος κίνδυνος από όλους στην παρούσα συγκυρία συνίσταται στο ενδεχόμενο αλληλεπίδρασης των δύο αυτών παραμέτρων, με άγνωστες συνέπειες για το πραγματικό status της χώρας για τις επόμενες δεκαετίες.

Ηδη από την προηγούμενη εβδομάδα και αφότου ο Ευ. Τσακαλώτος επισκέφτηκε το Βερολίνο και συναντήθηκε με τον γερμανό ομόλογό του Ολαφ Σολτς, διαφάνηκε μια μεταστροφή των όρων συζήτησης τους οποίους είχε επιχειρήσει να διαμορφώσει μόνη της η ελληνική κυβέρνηση όσο εκκρεμούσε ο σχηματισμός κυβέρνησης στη Γερμανία.

Από την επίσκεψη εκείνη και έπειτα οι διεθνείς αναφορές στο θέμα της «καθαρής εξόδου» της Ελλάδας από το Μνημόνιο τροποποιήθηκαν. Επιφυλάξεις άρχισαν να διατυπώνονται και αποκορύφωμα ήταν ένα μπαράζ αρνητικών γερμανικών δημοσιευμάτων της προηγούμενης εβδομάδας, από εφημερίδες μάλιστα προσκείμενες και στους δύο πολιτικούς χώρους του κυβερνητικού συνασπισμού. Στο πρώτο της «Frankfurter Allgemeine Zeitung» με τίτλο «Η μιζέρια των Ελλήνων» αποδομήθηκε με ιδιαιτέρως καυστική διάθεση το συνολικό στρατήγημα του Πρωθυπουργού και του ΣΥΡΙΖΑ.

Στο δεύτερο της «Süddeutsche Zeitung» έγινε η πρώτη αναφορά στο ενδεχόμενο παράτασης του Μνημονίου εν μέσω εκκρεμοτήτων στην υλοποίηση των μεταρρυθμίσεων και των δεσμεύσεων της ελληνικής κυβέρνησης.

Στο κλίμα που διαμορφώνεται αντικατοπτρίζονται και τα ενδεχόμενα ριζικών ανατροπών στους σχεδιασμούς της κυβέρνησης. Παρά την επιμονή της στη θεωρία της «καθαρής εξόδου», είναι πλέον σαφές από τα δημοσιεύματα και τις δηλώσεις ευρωπαίων και άλλων αξιωματούχων ότι κάτι τέτοιο δεν πρόκειται να συμβεί. Σε όλους τους κύκλους είναι πλέον ορατό ότι οι όροι της εξόδου από το τρέχον πρόγραμμα θα είναι διαπραγματεύσιμοι, λόγω της αναξιοπιστίας της κυβέρνησης και της αντίληψης που κυριαρχεί πλέον μεταξύ των δανειστών ότι ο Αλέξης Τσίπρας αδημονεί να αποδυθεί σε μια προεκλογική παροχολογία από το ερχόμενο καλοκαίρι και έπειτα.

Υπό τις συνθήκες αυτές, σύντομα αναμένεται να αναδειχθεί το νέο πεδίο των τριβών μεταξύ Αθήνας και δανειστών.

Από τη μία πλευρά ο κ. Τσίπρας θα επιμένει στο «τέλος των μνημονίων», ελπίζοντας στην «ασφάλεια» του δημοσιονομικού μαξιλαριού που έχει επιτευχθεί από την υπερφορολόγηση και τον στραγγαλισμό του ιδιωτικού τομέα. Από την άλλη, θα δέχεται τις πιέσεις των δανειστών για επίσπευση περικοπών συντάξεων και εισοδημάτων, λόγω χαμηλών οικονομικών επιδόσεων το 2017 και δυσμενών προβλέψεων για το 2018. Οι αγορές θα παρακολουθούν…

Η σύμπτωση της συζήτησης αυτής με την ελληνοτουρκική κρίση αντιμετωπίζεται από πολιτικούς παράγοντες στην Αθήνα και στο εξωτερικό ως μια εν δυνάμει σοβαρή περιπλοκή.

Η ένταση στο Αιγαίο την ίδια στιγμή αποκαλύπτει ανεπάρκειες της ελληνικής διοίκησης, αρχής γενομένης από τη δυσλειτουργία και δυσαρμονία μεταξύ Μεγάρου Μαξίμου και υπουργείου Εθνικής Αμυνας. Οπως επισημαίνουν στελέχη της αντιπολίτευσης, μία ενδεχόμενη εθνική κρίση φέρνει τον Αλέξη Τσίπρα αντιμέτωπο με ελλείμματα του ιδίου και του κομματικού σχηματισμού του, τα οποία κατά την προηγούμενη περίοδο είχε καταστεί εφικτό να κρυφτούν πίσω από θεωρητικολογίες και αναζητήσεις άλλου τύπου.

Κατά τα όσα επισημαίνονται από όσους εκτιμούν ότι η ένταση στο Αιγαίο σε συνδυασμό με την εκκρεμότητα της εξόδου από το Μνημόνιο συνθέτουν ένα εκρηκτικό μείγμα, το κυρίαρχο στοιχείο της προσεχούς περιόδου θα είναι το εξής: η πλήρης αποκάλυψη της απόλυτης εξάρτησης της Αθήνας από τις διαθέσεις και τη συνδρομή των ευρωπαίων πιστωτών και συμμάχων της.

Ηδη έχει παρατηρηθεί ότι η ελληνική κυβέρνηση προστρέχει εναγωνίως στην Ευρώπη και ζητεί βοήθεια για την αντιμετώπιση της τουρκικής απειλής, ενώ παράλληλα βλέπει το ΝΑΤΟ να τηρεί στάση ουδετερότητας.

Ταυτόχρονα έχει ξεκινήσει μια κούρσα εξοπλισμών με τον χαρακτήρα του κατεπείγοντος και με όρους πρωτοφανείς (χρονομισθώσεις φρεγατών κ.λπ.), ενώ προαναγγέλλεται και συνέχεια.

Η εκλογική στρατιά των επιδοματούχων

Οσο οι εκκρεμότητες σωρεύονται και οι πολιτικές πρωτοβουλίες του Αλέξη Τσίπρα πέφτουν στο κενό, ενισχύεται και η αίσθηση ότι η προεκλογική προετοιμασία έχει τεθεί σε εφαρμογή. Η κυβέρνηση έχει ήδη εξαγγείλει αυξήσεις μισθών, υπόσχεται προσλήψεις μετακλητών και μονιμοποιήσεις στο Δημόσιο, ενώ χτίζει ταυτόχρονα έναν εκλογικό στρατό, με όρους πολιτικής ομηρείας.

Σύμφωνα με τα υπάρχοντα στοιχεία από τις παρεμβάσεις και τις αποφάσεις των τελευταίων μηνών έχουν δημιουργηθεί συγκεκριμένες ομάδες επιδοματούχων, στους οποίους προφανώς και προσβλέπει ο ΣΥΡΙΖΑ εν όψει εκλογών.

Πιο συγκεκριμένα:
l Οι δικαιούχοι οι οποίοι εισπράττουν το Κοινωνικό Εισόδημα Αλληλεγγύης ανέρχονται μέχρι στιγμής περίπου σε 270.000 με μια ετήσια δαπάνη της τάξεως των 800 εκατ. ευρώ. Το πλήθος αυτό παραμένει εκτός αγοράς εργασίας, σε πολλές περιπτώσεις αρνείται συνειδητά ακόμη και να αναζητήσει ή να καλύψει υπαρκτές θέσεις, καθώς πολύ απλά δεν έχει κανένα συμφέρον να το κάνει. Παράλληλα, διαθέτει άλλα προνόμια, όπως η πρόσβαση στις υπηρεσίες του ΕΣΥ με την απλή επίδειξη μιας κάρτας, ενώ οι υπόλοιποι πολίτες είναι αναγκασμένοι να υπόκεινται σε διάφορες γραφειοκρατικές ταλαιπωρίες.
l Οι δικαιούχοι που εισπράττουν το Κοινωνικό Μέρισμα έχουν φτάσει τους 770.000, με μια συνολική δαπάνη της τάξεως των 750 εκατ. ευρώ.
l Οι δικαιούχοι των Κοινωνικών Τιμολογίων ανέρχονται σε 520.000-550.000.
Οι κατηγορίες αυτές, σε κάποιον βαθμό με αλληλοεπικαλύψεις, συνδυαζόμενες με άλλα περιστασιακά επιδόματα προς συνταξιούχους κ.ά., αλλά και την κατηγορία των 17ρηδων, οι οποίοι θα έχουν δικαίωμα ψήφου στις επόμενες εκλογές, σχηματίζουν μια στρατιά στην οποία ο ΣΥΡΙΖΑ επενδύει αυτή την περίοδο τις ελπίδες του προκειμένου να «χτίσει» το πολυπόθητο ποσοστό του 20%-22%…