Την τελευταία δεκαετία η αμερικανική τηλεοπτική μυθοπλασία έχει εδραιώσει ξανά τη θέση της στις προτιμήσεις των ελλήνων τηλεθεατών με νέους, «ποιοτικά» αναβαθμισμένους όρους και συνθήκες διανομής που υπερβαίνουν τα στενά όρια του συμβατικού τηλεοπτικού προγραμματισμού και έλκουν το κοινό τους προς ένα αμφίδρομο, ψηφιακό περιβάλλον περισσότερο εναλλακτικής παρά συμβατικής ψυχαγωγίας. Μία από αυτές τις περιπτώσεις είναι η πολιτική σειρά «House of Cards».
Σε μια προσπάθεια να αποτυπωθεί η επιρροή της σειράς στην ελληνική δημόσια σφαίρα, επιχειρήθηκε να καταγραφεί ο αντίκτυπός της στα ελληνικά μέσα κοινωνικής δικτύωσης και στον ηλεκτρονικό Τύπο. Η έρευνα αυτή δείχνει ενδιαφέροντα στοιχεία, τόσο για τη δειλή ανάδυση νέας νόρμας τηλεοπτικής παρακολούθησης όσο και για το πώς βλέπουν και ερμηνεύουν σήμερα οι έλληνες τηλεθεατές την πολιτική.
Η διαδικτυακή δημοσιογραφία στο μεγαλύτερο ποσοστό της συνδράμει στη θετική επιρροή της σειράς στο κοινό (οι αρνητικές κριτικές είναι ελάχιστες). Σε αρκετά δημοσιεύματα αναδεικνύονται οι εντυπωσιακές αναλογίες μεταξύ μύθου και πραγματικότητας. («Αν η τέχνη μιμείται τη ζωή ή η ζωή την τέχνη δεν πρόκειται να απαντηθεί πλήρως και ουσιαστικά ποτέ, αλλά στην προκειμένη περίπτωση η ταύτιση είναι ασύλληπτη») σε ένα τηλεοπτικό προϊόν που προσπαθεί, όπως σημειώνεται, να μεταφέρει σημαντικά ηθικά και κοινωνικά μηνύματα στο κοινό της.
Η σειρά «House of Cards» έχει κατακτήσει το ενδιαφέρον ενός κοινού –κυρίως της συνδρομητικής τηλεόρασης και του Διαδικτύου –το οποίο αναζητεί στη σειρά ομοιότητες και αναλογίες με την τρέχουσα πολιτική πραγματικότητα. Ο πιο ζωντανός χώρος καταγραφής αντιδράσεων για το «House of Cards» είναι το Twitter (δεν καταγράφονται στην Ελλάδα ενεργητικοί φανς όπως σε άλλα είδη σειρών, όπως αυτό της φαντασίας). Οι έλληνες χρήστες του Twitter συχνά επιλέγουν το μέσο αυτό ώστε να στηλιτεύσουν –με χιουμοριστικό ή αυστηρά επικριτικό ύφος –τα κακώς κείμενα της εγχώριας και διεθνούς πολιτικής σκηνής. Ο έλληνας πρωθυπουργός («Θυμάμαι και τον Φρανκ τον Αντεργουντ στο χάουζ οφ καρντς. Ετσι ειλικρινέστατος είναι κι εκείνος με το λαό σαν τον Αλέξη»), μέλη της κυβέρνησης («Ποιος να το λεγε πως θα ζούσαμε τέτοιες μέρες με «Αριστερή» Κυβέρνηση; Μπροστά σ’ αυτούς τους σαλτιμπάγκους ο Αντεργουντ φαντάζει συνεπής…»), εκπρόσωποι της δεξιάς παράταξης, ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ και η Χίλαρι Κλίντον («Τώρα όσον αφορά την προεδρία της Αμερικής, ανάμεσα σε Τραμπ και Χίλαρι θα προτιμούσα τον Φρανκ Αντεργουντ») πρωταγωνιστούν στα σχόλια των χρηστών, συγκρινόμενοι με τον απίστευτα ικανό σε μηχανορραφίες και αντιδημοκρατικές πρακτικές πρωταγωνιστή της σειράς Φρανκ Αντεργουντ.
Οι αντισυμβατικές πολιτικές απεικονίσεις του «House of Cards», με το πρωταγωνιστικό δαιμόνιο ζεύγος των Αντεργουντ να τρέφει με αίμα την ακόρεστη επιθυμία του για κατάληψη της εξουσίας, αντιμετωπίζονται από το ελληνικό κοινό ως μια αμιγώς ρεαλιστική αναπαράσταση της σύγχρονης πολιτικής. Στον βαθμό που η σειρά μεταφράζει την εξουσία σε ένα αυταρχικό παιχνίδι συνωμοσίας φαίνεται να ικανοποιεί τις τρέχουσες αντιλήψεις γύρω από την πολιτική –(«Προς Θεού, «όχι» στο δημοψήφισμα δε σημαίνει έξοδος από το ευρώ, ψηφίστε λίγο «όχι» να δω κάτι! Β. Σόιμπλε, ο Φρανκ Αντεργουντ της Ευρώπης»). Πέρα από την προφανή τους ανάγκη για ψυχαγωγία, οι έλληνες τηλεθεατές της σειράς αντλούν από τη μυθοπλασία πληροφορίες για το παρασκήνιο της πολιτικής, την οποία αισθάνονται ότι προσεγγίζουν και απογυμνώνουν μέσα από την «κλειδαρότρυπα».
H κυρία Δήμητρα Καραντζένη είναι υποψήφια διδάκτωρ στο Τμήμα Δημοσιογραφίας και ΜΜΕ του ΑΠΘ.
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
