Euroduplex: η διώροφη υπερταχεία του μέλλοντος

Το Euroduplex είναι ένα τρένο που ήρθε για να διατηρήσει το «μύθο» του TGV, του τρένου υψηλών ταχυτήτων που έχτισε την ιστορία του από το 1981, οπότε η γαλλική εταιρεία Alstom με τον γαλλικό οργανισμό σιδηροδρόμων SNCF το δρομολόγησαν στη διαδρομή Παρίσι – Λυών.

Μέχρι σήμερα, το «σήμα κατατεθέν» των γαλλικών σιδηροδρόμων διατηρεί από το 2007 το ρεκόρ του ταχύτερου τρένου στον κόσμο αγγίζοντας τα 574,8 χλμ./ώρα. Η νέα γενιά τρένων της Alstom περιλαμβάνει και το Euroduplex, το μοναδικό διώροφο τρένο που «τρέχει» με 320 χλμ./ώρα.

Αν και η έλευση μιας διώροφης υπερταχείας στην Ελλάδα μοιάζει ιστορία φαντασίας, δεν μπορεί κανείς να μη θαυμάσει τη «σιδηροδρομική» κουλτούρα όχι μόνο της Γαλλίας, αλλά συνολικά της Κεντρικής Ευρώπης.

Δεν είναι τυχαίο εξάλλου που ένας γαλλικός πολυεθνικός όμιλος πρωταγωνιστεί και πάλι με τον σχεδιασμό του Euroduplex. Η μεγάλη εμπορική επιτυχία εκείνου του πρώτου δρομολογίου που έκανε το Παρίσι – Λυών σε δύο ώρες, οδήγησε πολύ σύντομα στην ανάπτυξη του πρώτου διώροφου TGV.

Και μπορεί στη χώρα μας, μέσα στα χρόνια της κρίσης, μεγάλο μέρος του σιδηροδρομικού δικτύου να απαξιώθηκε, όμως στην Ευρώπη των 215.000 χλμ. σιδηροδρομικών γραμμών δεν συνέβη κάτι αντίστοιχο.

Ο ανταγωνισμός βεβαίως με το αυτοκίνητο ήταν σκληρός παντού, με αποτέλεσμα το μερίδιο των σιδηροδρομικών μεταφορών να μειωθεί σε 11,7% το 2013, σε σχέση με το 20% που μετρούσε το 1970.

Ομως η τάση των τελευταίων ετών χαρίζει και πάλι έδαφος στο τρένο. Η επίδοση του σιδηροδρόμου στις επιβατικές μεταφορές βελτιώθηκε το 2016, συγκριτικά με την προηγούμενη χρονιά, κατά 5 δισ. επιβατοχιλιόμετρα (+1,1%) στην ΕΕ. Πέρα από την ασφάλεια, μεγάλο πλεονέκτημα του σιδηροδρόμου είναι οι χαμηλές εκπομπές αερίων ρύπων, που αντιστοιχούν σε 0,6% στην ΕΕ, όταν το σύνολο των μεταφορών συμβάλλουν συνολικά κατά 23,2%.

Το μεγάλο στοίχημα της γαλλικής εταιρείας στο Euroduplex, της σειράς Avelia που κυκλοφορεί περισσότερα από 1.000 τρένα υπερυψηλών ταχυτήτων διεθνώς, ήταν ο συνδυασμός ασφάλειας και άνεσης. Είναι χαρακτηριστικό ότι στη Γαλλία η ικανοποίηση των επιβατών από τις σιδηροδρομικές μεταφορές αγγίζει το 85%, οπότε η πρόκληση είναι μεγάλη.

Η νέα γενιά του Euroduplex έκανε το ντεμπούτο της τον Ιούλιο του 2017, πάνω στην ώρα για την έναρξη εμπορικών δρομολογίων στη νέα γραμμή «Océane line», Παρίσι – Μπορντό. Μέσα σε μόλις δύο ώρες διανύει με άνεση και ασφάλεια την απόσταση των 600 χλμ.

Η αρθρωτή αρχιτεκτονική του Euroduplex παρέχει αυξημένη ασφάλεια και άνεση σε πολύ υψηλές ταχύτητες. Παράλληλα, η νέα αεροδυναμική σχεδίαση σε συνδυασμό με το βελτιωμένο σύστημα air-condition μειώνουν την κατανάλωση ενέργειας, ενώ στα πλεονεκτήματά του είναι και το χαμηλότερο κόστος συντήρησης. Το ύψος του φτάνει τα 4,3 μέτρα, το πλάτος τα 2,9 μέτρα, ενώ το μήκος του είναι 200 μέτρα.

Αποτελεί το μεγαλύτερης δυναμικότητας τρένο υψηλών ταχυτήτων στα διαλειτουργικά δίκτυα. Ο σχεδιασμός του αυξάνει ουσιαστικά τον αριθμό των επιβατών, βελτιώνοντας τη δυναμικότητα κατά 20%-40%, χωρίς όμως να αυξάνεται το συνολικό μήκος της αμαξοστοιχίας. Διαθέτει 15 αντί των 8 καμπινών της αντίστοιχης αμαξοστοιχίας ενός επιπέδου και μπορεί να μεταφέρει 556 επιβάτες αντί 509.

Επίσης, ο σχεδιασμός του επιτρέπει το χαμηλότερο επενδυτικό κόστος ανά θέση επιβάτη. Δεδομένου ότι τα βαγόνια αντιστοιχούν στο 30% του κόστους της προληπτικής συντήρησης και το μήκος του παραμένει σταθερό, το κόστος συντήρησης είναι επίσης μειωμένο. Επίσης, μειωμένο είναι και το βάρος του. Η συνολική κατανάλωση ενέργειας είναι 6% χαμηλότερη ανά θέση επιβάτη, συγκρινόμενη με ένα μη αρθρωτό τρένο ενός καταστρώματος.

Στο επίκεντρο του σχεδιασμού της διώροφης υπερταχείας βρίσκεται ο επιβάτης, με έμφαση στην κίνηση εντός του οχήματος εν κινήσει, στην άνεση και στην προσβασιμότητα. Επίσης, διαθέτει από κατασκευής τον απαραίτητο εξοπλισμό για ασύρματη σύνδεση Wi-Fi. Οι θέσεις των επιβατών έχουν σχεδιαστεί για να προσφέρουν τη μέγιστη άνεση, τα καθίσματα είναι εργονομικά, ενώ τα καθίσματα της πρώτης θέσης περιστρέφονται κατά 180 μοίρες, ώστε οι επιβάτες να μπορούν να κάθονται κατά τη φορά της κατεύθυνσης του τρένου.

Οκτώ εργοστάσια της Alstom στη Γαλλία εργάζονται για τον σχεδιασμό και την κατασκευή αυτού του εντυπωσιακού τρένου και περίπου 1.500 εργαζόμενοι απασχολούνται σε αυτές τις εγκαταστάσεις καθημερινά στον τομέα των υψηλών ταχυτήτων.