Προσομοίωση δύσκολης χειρουργικής επέμβασης με τη δημιουργία 3D (τρισδιάστατων) μοντέλων εσωτερικών ανθρώπινων οργάνων πρόκειται να πραγματοποιηθεί για πρώτη φορά στην Ελλάδα και συγκεκριμένα στην Α’ Πανεπιστημιακή Χειρουργική Κλινική της Σχολής Επιστημών Υγείας του ΑΠΘ.
Για τον λόγο αυτό, θα αξιοποιηθεί η εμπειρία από την κατασκευή μοντέλων κτιρίων και της απόδοσής τους μέσω 3D εκτυπωτών.
Πρόκειται για μία καινοτομία, διεπιστημονικού χαρακτήρα που θα πραγματοποιηθεί στο πλαίσιο του ερευνητικού προγράμματος, με τίτλο «Τρισδιάστατη μοντελοποίηση ανθρώπινων οργάνων εσωτερικού σώματος για χειρουργικούς σκοπούς».
Σκοπός του προγράμματος είναι η χρήση τεχνικών ψηφιοποίησης, μοντελοποίησης και τρισδιάστατης αναπαραγωγής ηπατικών μοντέλων ασθενών που πάσχουν από διάφορες ασθένειες (όγκοι, κίρρωση κ.ά.), χρησιμοποιώντας έναν κοινό 3D εκτυπωτή και τεχνικές ψηφιακής επεξεργασίας εικόνας.
Για την υποστήριξη των ερευνητικών δραστηριοτήτων του έργου θα αντιμετωπιστούν πιλοτικά ασθενείς που θα εισαχθούν με διαγνωσμένο ηπατικό όγκο στο Γενικό Νοσοκομείο Παπαγεωργίου, στη Θεσσαλονίκη. Η καινοτόμα μέθοδος θα εφαρμοστεί, αρχικά, σε χειρουργικές επεμβάσεις του ήπατος και χοληφόρων, με προοπτική να επεκταθεί και σε άλλες περιπτώσεις χειρουργικών επεμβάσεων.
«Μέχρι σήμερα η προσέγγιση των ιατρών στηρίζεται στην εκτίμηση της βλάβης σε επίπεδες εικόνες τομογραφιών με ό,τι μπορεί αυτό να συνεπάγεται», αναφέρει ο αν. Καθηγητής της Α’ Πανεπιστημιακής Χειρουργικής Κλινικής της Σχολής Επιστημών Υγείας του ΑΠΘ κ. Γιώργος Τσουλφάς και επισημαίνει: «ίσως το πιο σημαντικό στην καινοτόμα αυτή μέθοδο είναι ο ευρύς κοινωνικοοικονομικός αντίκτυπος που θα έχει η εφαρμογή 3D εκτύπωσης για θεραπευτικούς σκοπούς».
Χάρτης «πλοήγησης»
H αξία της 3D εκτύπωσης είναι τεράστια, καθώς μπορεί να δώσει στους χειρουργούς τον χάρτη «πλοήγησης» όπου βρίσκεται ο όγκος και ειδικά σε σχέση με τις γύρω δομές, όπως αιμοφόρα αγγεία, χοληφόρα και άλλες δομές κλειδιά.
Έχοντας τη δυνατότητα να απεικονιστεί ο όγκος με ακρίβεια προεγχειρητικά, επιτρέπεται στη χειρουργική ομάδα να σχεδιάζει και μάλιστα να προσομοιώνει την επέμβαση. Αυτό παρέχει αυξημένη ασφάλεια στον ασθενή, καθώς μπορεί να οδηγήσει σε μειωμένη απώλεια αίματος και προστασία ζωτικών δομών.
Επιπρόσθετα, επιτρέπει τη συνολική καλύτερη αξιολόγηση του ασθενή. Σφάλματα που οφείλονται στον ανθρώπινο παράγοντα θα αποφεύγονται, καθώς θα γίνεται καλύτερος προεγχειρητικός σχεδιασμός της επέμβασης (στρατηγική εκτομής και προσέγγισης του όγκου), σε συνεργασία με άλλες ειδικότητες, όπως αναισθησιολόγοι, ηπατολόγοι κ.ά..
Επίσης, θα γίνεται καλύτερη ενημέρωση του ασθενή, του οικείου περιβάλλοντός του και πιθανόν δοτών σε περίπτωση μεταμόσχευσης από ζώντα δότη.
Παράλληλα, το μοντέλο θα αποτελέσει μία πρωτοποριακή μέθοδο εκπαίδευσης για τους ειδικευόμενους ιατρούς και τους φοιτητές της Σχολής Επιστημών Υγείας του ΑΠΘ.
Για την επίτευξη των στόχων του έργου θα δημιουργηθεί μία σειρά ενεργειών (πρωτόκολλο). Το Ακτινολογικό Εργαστήριο του Γ.Ν.Π. που είναι στελεχωμένο με ακτινολόγους και τεχνικό προσωπικό με ειδίκευση και μεγάλη εμπειρία στο αντικείμενο, θα αναλάβει τη διενέργεια ειδικών τομογραφιών σε ασθενείς με διαγνωσμένη ηπατοπάθεια.
Στόχος είναι να παρέχεται η καινοτόμα αυτή δραστηριότητα από το Γενικό Νοσοκομείο Παπαγεωργίου με την ολοκλήρωση του ερευνητικού προγράμματος. Το Γ.Ν.Π. και ειδικότερα το ακτινοδιαγνωστικό τμήμα θα αποκτήσει ένα λειτουργικό σύστημα παραγωγής 3D μοντέλων εσωτερικών οργάνων (όχι μόνο ήπατος) για την διευκόλυνση μιας πληθώρας θεραπευτικών αγωγών που στηρίζονται στην έγκαιρη διάγνωση μέσω τομογραφικών απεικονίσεων.
Τέλος, το λογισμικό που θα παραχθεί για τη ψηφιοποίηση χαρακτηριστικών του ήπατος από τομογραφίες θα διατεθεί ως λογισμικό ανοικτού κώδικα στην ακαδημαϊκή κοινότητα.
Η ερευνητική ομάδα αποτελείται από Μέλη ΔΕΠ, Υπ. Διδάκτορες και ερευνητές από την Α’ Πανεπιστημιακή Χειρουργική Κλινική της Σχολής Επιστημών Υγείας του ΑΠΘ, υπό τη διεύθυνση του Καθηγητή Χειρουργικής κ. Βασίλειου Παπαδόπουλου, σε συνεργασία με το Τμήμα Αγρονόμων και Τοπογράφων Μηχανικών, υπό την ομάδα του Καθηγητή κ. Βασίλειου Τσιούκα, καθώς και από μέλη του Ακτινολογικού Εργαστηρίου του Γ.Ν.Θ. Παπαγεωργίου, υπό τη διεύθυνση του Συντονιστή Διευθυντή κ. Ιωάννη Τσιτουρίδη.
Η καινοτόμα εφαρμογή θα ανακοινωθεί την Παρασκευή 13 Απριλίου 2018 και ώρα 9.00, στο Κέντρο Διάδοσης Ερευνητικών Αποτελεσμάτων του ΑΠΘ, από τον Αν. Καθηγητή της Α’ Πανεπιστημιακής Χειρουργικής του ΑΠΘ, κ. Γιώργο Τσουλφά, στο πλαίσιο του 7ου Επιστημονικού Συνεδρίου του Τμήματος Ιατρικής της Σχολής Επιστημών Υγείας του ΑΠΘ.