Η «ύπουλη» γρίπη τύπου Β και τα μέτρα προφύλαξης

Αναπάντητα παραμένουν τα ερωτήματα σχετικά με τον άδικο και απρόσμενο θάνατο ενός νέου και υγιούς ανθρώπου από επιπλοκές της γρίπης, και μάλιστα όταν αυτή βρίσκεται πια σε ύφεση. Ο 53χρονος επιχειρηματίας Στέλιος Σκλαβενίτης άφησε την τελευταία του πνοή το πρωί της περασμένης Κυριακής με σύνδρομο πολυοργανικής ανεπάρκειας και ενδοπνευμονικής αιμορραγίας. Είχε μεταφερθεί στο νοσοκομείο το προηγούμενο βράδυ λόγω οξείας αναπνευστικής δυσχέρειας.

«Η γρίπη μπορεί να οδηγήσει σε αναπνευστική ανεπάρκεια σε πολύ πιο σύντομο χρονικό διάστημα σε σχέση με άλλες ιώσεις. Μπορεί επίσης να προκαλέσει διαταραχές της πήξεως του αίματος και εγκεφαλοπάθειες, προβλήματα που δεν γνωρίζαμε παλαιότερα ότι μπορεί να προκληθούν. Ειδικά το στέλεχος Β είναι αυτό που επικράτησε φέτος και κάνει βαριά κλινική εικόνα» δηλώνει προς «Το Βήμα» η καθηγήτρια Παθολογίας και Λοιμώξεων της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών κυρία Ελένη Γιαμαρέλλου. Οπως αναφέρει η καθηγήτρια, το πώς θα αντιδράσει ένας οργανισμός ποτέ κανείς δεν μπορεί να το γνωρίζει. «Γι’ αυτό είναι απαραίτητη η πρόληψη, και αυτή επιτυγχάνεται μέσω του εμβολιασμού κάθε χρόνο τον Οκτώβριο. Δεν πρέπει να μας καταλαμβάνει η «ελληνική» αισιοδοξία και να λέμε «γιατί να εμβολιαστώ αφού εγώ δεν έχω τίποτα». Δεν μπορεί να εμβολιάζεται μόνο το 15% του πληθυσμού και στο ιατρονοσηλευτικό να υπάρχει διστακτικότητα» σημειώνει.

Μολονότι τα στοιχεία του ΚΕΕΛΠΝΟ δείχνουν ότι τα κρούσματα της γρίπης έχουν πάρει την κατιούσα, εν τούτοις οι ειδικοί επιστήμονες αναφέρουν πως θα εμβολίαζαν, ακόμα και αυτή την περίοδο, άτομα που ανήκουν στις ομάδες υψηλού κινδύνου και παραμένουν χωρίς προστασία.

«Αν είχα μια γυναίκα σε κατάσταση εγκυμοσύνης, στο πρώτο τρίμηνο, η οποία δεν έχει εμβολιαστεί, θα την εμβολίαζα ακόμα και σήμερα. Το ίδιο θα έκανα και με άτομα που έχουν βαριά αναπνευστική ή καρδιακή ανεπάρκεια. Αν συνεχιστεί η καλοκαιρία, είναι πιθανόν η γρίπη να «εξαφανιστεί». Ωστόσο, δεν αποκλείεται αν χαλάσει εκ νέου ο καιρός, μέσα στον Απρίλιο, να αυξηθεί ο αριθμός των κρουσμάτων. Αρα, ναι, θα εμβολίαζα ακόμα και τώρα τους ανθρώπους που ανήκουν στις ομάδες υψηλού κινδύνου. Τα στοιχεία του ΚΕΕΛΠΝΟ δείχνουν ότι το 90% των νοσηλευομένων σε Μονάδα Εντατικής Θεραπείας, λόγω επιπλοκών της γρίπης, δεν είχε εμβολιαστεί και απ’ αυτούς που κατέληξαν είχαν εμβολιαστεί μόνο τρεις. Ευθυνόμαστε για αυτούς τους θανάτους. Επίσης, πρέπει να σκεφτόμαστε κάθε φορά ότι δεν είναι εύκολη η εύρεση κλίνης ΜΕΘ» προσθέτει η κυρία Γιαμαρέλλου.

Σύμφωνα με τον αναπληρωτή καθηγητή Παθολογίας της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών κ. Σωτήρη Τσιόδρα, η πιθανότητα να υπάρξει αυτή η κακή εξέλιξη, λόγω γρίπης, σε έναν άνθρωπο νέο και χωρίς κάποιο άλλο σοβαρό πρόβλημα υγείας είναι μικρή. «Η πιθανότητα είναι ίσως μικρότερη από μία στις χίλιες» αναφέρει, τονίζοντας ότι πρέπει πάντα να βρισκόμαστε σε επαγρύπνηση βάσει της σοβαρότητας των συμπτωμάτων.

Σπάνια χαρακτηρίζει την περίπτωση του άτυχου επιχειρηματία και ο διευθυντής του Εργαστηρίου Μικροβιολογίας της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών, καθηγητής κ. Θανάσης Τσακρής. Σημειώνει βέβαια ότι το γεγονός πως είναι σπάνια η περίπτωση δεν σημαίνει ότι δεν μπορεί να συμβεί. Γι’ αυτό –τονίζει –πρέπει να παίρνουμε εγκαίρως τα απαιτούμενα μέτρα δημόσιας υγείας ώστε να περιορίζεται η εξάπλωση του ενδημικού κύματος.

Από την πλευρά του, ο πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Λοιμώξεων κ. Παναγιώτης Γαργαλιάνος-Κακολύρης είναι της άποψης ότι αν ένας ασθενής παρουσιάσει έντονα συμπτώματα που μοιάζουν με αυτά της γρίπης (μεγάλη καταβολή, πονοκέφαλος και υψηλός πυρετός και φαρυγγαλγία), πρέπει να καλέσει τον γιατρό του οπωσδήποτε το δεύτερο 24ωρο. «Η αντι-ιική θεραπεία έχει νόημα να χορηγηθεί μέσα στο πρώτο 48ωρο» προσθέτει.

Προειδοποιεί δε ότι ακόμα κι αν είναι σε ύφεση η γρίπη, θα υπάρχουν σποραδικά κρούσματα και γι’ αυτό «πρέπει να έχουμε τα μάτια μας ανοιχτά».

Πάντως οι ειδικοί διαπιστώνουν ότι εφέτος η νοσηρότητα της γρίπης στην Ελλάδα ήταν πιο χαμηλή. Σύμφωνα με το ΚΕΕΛΠΝΟ, ως και την Κυριακή 25 Μαρτίου είχαν καταγραφεί 95 περιστατικά γρίπης και 28 θάνατοι. Την αντίστοιχη περυσινή περίοδο της γρίπης (Οκτώβριος 2016 – Μάιος 2017) ο συνολικός αριθμός των σοβαρών κρουσμάτων με νοσηλεία σε ΜΕΘ ήταν 291 και των θανάτων 108.

Αλλάζει η σύσταση του εμβολίου

Παρότι είναι ακόμη νωρίς για να γίνουν προβλέψεις σχετικά με την πορεία της γρίπης τον επόμενο χειμώνα (το «δικό μας» καλοκαίρι αρχίζουν οι ειδικοί να παρακολουθούν τη γρίπη στις χώρες του νοτίου ημισφαιρίου), οι ειδικοί επιστήμονες «βλέπουν» αλλαγή στη σύσταση του αντιγριπικού εμβολίου από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας. Οπως επισημαίνει ο κ. Τσιόδρας, οι αρμόδιοι είδαν ότι υπάρχει ένα νέο μεταλλαγμένο στέλεχος του ιού της γρίπης τύπου Β που ανήκει στο γένος Victoria. «Αυτό ώθησε τον ΠΟΥ να αλλάξει τη σύσταση του εμβολίου».

Τα συμπτώματα
Τα συμπτώματα της γρίπης εμφανίζονται πολύ γρήγορα και μπορούν να περιλαμβάνουν:
¢ Πυρετό άνω των 38°C.
¢ Κόπωση ή εξάντληση.
¢ Ξηρό, θωρακικό βήχα.
¢ Πονοκέφαλο.
¢ Απώλεια της όρεξης.
¢ Κοιλιακό άλγος ή διάρροια.
¢ Ναυτία και έμετο.

Πότε να επισκεφθείτε γιατρό ή νοσοκομείο
Οι ασθενείς με έντονα συμπτώματα ίωσης πρέπει να καλούν τον γιατρό τους ή να επισκεφθούν νοσοκομείο αν:
¢
μέσα σε μικρό χρονικό διάστημα παρουσιάσουν εκ νέου πυρετό,
¢
εμφανιστεί σοβαρή δύσπνοια,
¢
υπάρχουν συμπτώματα από το κεντρικό νευρικό σύστημα.

Μέτρα για τον περιορισμό της εξάπλωσης του ενδημικού κύματος
¢
Αντιγριπικός εμβολιασμός.
¢
Συχνό πλύσιμο χεριών με ζεστό νερό και σαπούνι.
¢
Κάλυψη του στόματος με χαρτομάντιλο στον βήχα ή στο φτάρνισμα.