Γκαμποριώ

Με το μυθιστόρημα «Υπόθεση Λερούζ» του Εμίλ Γκαμποριό (1832-1873), που μόλις κυκλοφόρησε (μετάφραση Ωρίων Αρκομάνης, Τιτίκα Δημητρούλια, εκδόσεις Gutenberg) είναι ευκαιρία να γνωρίσουμε τον γεννήτορα του γαλλικού αστυνομικού μυθιστορήματος και έναν από τους πρωτοπόρους του είδους διεθνώς, μαζί με τον Εντγκαρ Αλαν Πόου. Η περίπτωση του Γκαμποριό μάς θυμίζει ότι η αστυνομική λογοτεχνία γεννήθηκε μαζί με το αστυνομικό ρεπορτάζ, λίγο πριν ή λίγο μετά τα μέσα του 19ου αιώνα, και ότι τα γραφεία των εφημερίδων ήταν το θερμοκήπιο για την ανάπτυξη του είδους. Δεν είναι τυχαίο ότι ο Εμίλ Γκαμποριό, που συνδέθηκε με τις γαλλικές εφημερίδες της εποχής του, ιδιαίτερα με τη «Le Petit Journal», μετακινήθηκε από τη θέση του δικαστικού ρεπόρτερ στη θέση του συγγραφέα μυθιστορημάτων σε συνέχειες, το περίφημο είδος της επιφυλλίδας, ένα από τα εμπορικότερα και λαϊκότερα δημοσιογραφικά είδη όλων των εποχών, που καλλιεργήθηκε πολύ και από τις ελληνικές εφημερίδες.

Η «Υπόθεση Λερούζ» πρωτοδημοσιεύθηκε το 1863 και το θέμα της ήταν η άγρια δολοφονία της καλοδιατηρημένης 55χρονης χήρας Κλοντίν Λερούζ. Λόγοι ληστείας ή κάτι άλλο, πιο σύνθετο, πιο περίπλοκο, πιο… αστυνομικό αίνιγμα; Στο μυθιστόρημα αυτό εμφανίζεται για πρώτη φορά ο ήρωας Λεκόκ, ένα είδος επιθεωρητή, με ασυνήθιστο βιογραφικό, που θα επηρεάσει πολλούς μελλοντικούς, διάσημους ήρωες της αστυνομικής λογοτεχνίας όπως τον επιθεωρητή Μεγκρέ ή τον Σέρλοκ Χολμς.

Η εφημερίδα «Le Petit Journal», που κυκλοφόρησε την 1η Φεβρουαρίου του 1863, στήριξε την επιτυχία της στις μεγάλες υποθέσεις του αστυνομικού δελτίου, που τις παρουσίαζε ως μυθιστορήματα σε συνέχειες. Μία από αυτές ήταν η υπόθεση Τροπ-μάν, η ιστορία ενός 19χρονου αγρότη που δολοφόνησε όλα τα μέλη μιας εξαμελούς οικογένειας και τα έθαψε σε ένα κτήμα στην Αλσατία. Ο 19χρονος συνελήφθη και καταδικάστηκε σε θάνατο δι’ αποκεφαλισμού. Το φύλλο με το τελευταίο επεισόδιο της ιστορίας, τον αποκεφαλισμό του δράστη, ξεπέρασε σε πωλήσεις το μισό εκατομμύριο αντίτυπα.

Είναι ωραίο που μεταφράζεται στη γλώσσα μας αυτού του είδους η λογοτεχνία. Περιμένουμε με ανυπομονησία και τη μετάφραση του κορυφαίου αμερικανικού μυθιστορήματος του είδους, «An American Tragedy», του Θίοντορ Ντράιζερ.