Ετοιµαζόµαστε όλοι να φύγουµε για τα χωριά μας για το Πάσχα. Η ψυχολογία του κόσμου είναι καλύτερη, καθώς σχεδιάζεται η μεγάλη έξοδος. O προορισμός του Ελληνα είναι να πηγαίνει διακοπές –για αυτό έρχεται στη ζωή. Οι Ολλανδοί ζουν για να βγάζουν χρήματα, οι Γερμανοί για να δουλεύουν, οι Ιταλοί για να συζητούν για ποδόσφαιρο, οι Αμερικανοί για να τρώνε μπέργκερ: οι Ελληνες υπάρχουν για να πηγαίνουν διακοπές –έστω αυτές τις ολιγοήμερες, τις πασχαλιάτικες. Το έχω ξαναγράψει γιατί είναι αλήθεια: αν ο Αδάμ και η Εύα ήταν Ελληνες, θα ζούσαμε ακόμη στον Παράδεισο, αφού μετά το τέλος της Δημιουργίας θα είχαν φύγει για να πάνε καμιά βόλτα στα νησιά να δουν τι έφτιαξε ο Θεός.
Ακούω συχνά ότι έπρεπε να έχουμε ακόμα περισσότερους τουρίστες, ότι δεν γίνεται η Ελλάδα να έχει λιγότερους τουρίστες από όσους περνάνε από τη Βενετία κ.τ.λ. Η Ελλάδα είναι τουριστικός προορισμός, είναι όμως και η μόνη χώρα της οποίας οι κάτοικοι δεν έχουν παραδώσει στους τουρίστες την ψυχή τους: όποιος έρχεται εδώ συνδιασκεδάζει, συμπορεύεται, συζεί μαζί μας. Η Ελλάδα έχει τουρισμό μολονότι το γκαρσόνι που σε σερβίρει το κάνει με τη διάθεση του ανθρώπου ο οποίος θέλει να τελειώνει με τη δουλειά για να πάει για μπάνιο. Η Ελλάδα έχει τουρισμό μολονότι ο μπάρμαν το βράδυ πρώτα καμακώνει τουρίστριες και μετά παίρνει παραγγελίες. Η Ελλάδα έχει τουρισμό μολονότι σε εστιατόρια ακούς συχνά τη φράση «τελείωσαν όλα, αλλά θα σας βάλουμε κάτι από αυτά που έχουμε κρατήσει για εμάς». Η Ελλάδα έχει τουρισμό ίσως κυρίως για αυτό. Σας τα θυμίζω αυτά, γιατί όλους αυτούς τους ωραίους τύπους (γκαρσόνια, μπάρμεν κ.τ.λ.) μπορεί να τους βρείτε μπροστά σας και πασχαλιάτικα.
Οι Δυτικοευρωπαίοι συζητούν διαρκώς για τις διακοπές τους, οι Ελληνες το κάνουν ελάχιστα. Οι Δυτικοευρωπαίοι προσθέτουν πάντα λεπτομέρειες για το τι έκαναν, τι είδαν, πώς πέρασαν. Οι Ελληνες όταν τους ρωτάς πώς πέρασαν λένε ή «καλά» ή «χάλια»: απλά και περιεκτικά. Είναι επίσης οι μόνοι στον πλανήτη Γη που υπάρχει σημαντική πιθανότητα μετά τις διακοπές να γυρίσουν κουρασμένοι και να θέλουν κι άλλες διακοπές: αυτό θα μας συμβεί σίγουρα μετά το τριήμερο του Πάσχα. Οι δε σχέσεις που αναπτύσσουν στις διακοπές είναι σχέσεις αντιπαλότητας: όποιος ανακαλύψει μια ωραία παραλία δεν λέει το μυστικό παρά μόνο στους φίλους του, όλοι είναι έτοιμοι να τσακωθούν για μια θέση στο πάρκινγκ, στις ταβέρνες οι Ελληνες είναι οι πιο ανυπόμονοι και το βράδυ πίνουν, γκρινιάζοντας ότι όλα είναι «μπόμπες».
Η ζωή του Ελληνα είναι η αναζήτηση καταπληκτικών διακοπών –ίσως και μια παράξενη ανάμνηση καταπληκτικών διακοπών, που ωστόσο δεν περιγράφονται. Ρωτήστε έναν φίλο σας να σας πει πού έχει περάσει τις καλύτερες διακοπές της ζωής του: κάντε το σαν τεστ. Θα σας πει το μέρος, θα προσθέσει τη χρονιά και θα ολοκληρώσει λέγοντας ότι ήταν «φανταστικά». Και όταν θα τον ρωτήσετε να σας πει το γιατί, θα πετάξει μια γενικότητα. Δεν θυμάται τίποτα, γιατί το πράγμα είναι βιωματικό και δεν περιγράφεται. Ή γιατί είχε πιει πολύ.
Δεν µπορεί να γραφτεί οδηγός για διακοπές για Ελληνες. Οι Ελληνες τις διακοπές τις ανακάλυψαν προτού αρχίσουν να δουλεύουν: τι ήταν οι περιηγητές στην αρχαιότητα αν όχι κάτι τύποι που γυρνούσαν τον άγνωστο κόσμο κάνοντας κάμπινγκ; Διαρκώς, μάλιστα, προσθέτουν στον όρο νέα νοήματα –η λέξη «παραθεριστής», για παράδειγμα, δεν απαντάται σε καμία άλλη χώρα του κόσμου. Οπως δεν συναντά κανείς σκηνικά με οδηγούς να βάζουν Παντελίδη στη διαπασών στο μποτιλιάρισμα των διοδίων. Μποτιλιάρισμα έχουν παντού: νταλκά γιατί γυρίζουν σπίτι ύστερα από εορταστικό τριήμερο πουθενά. Θα είναι σύντομο το τριήμερο του Πάσχα, αλλά πολλά θα κάνουμε. Κυρίως θα φέρουμε τη ζωή στα μέτρα μας. Αυτό είναι οι διακοπές.
* Δημοσιεύθηκε στο BHmagazino την Κυριακή 1 Απριλίου 2018.
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ