Ο Σαρκοζί, ο Καντάφι και οι μίζες

«Αυτός ο κλόουν ο Σαρκοζί να φέρει πίσω τα λεφτά του λιβυκού λαού. Χρηματοδοτήσαμε την προεκλογική του εκστρατεία, έχουμε όλες τις λεπτομέρειες, τα έγγραφα και τα τραπεζικά δελτία πληρωμής, και σύντομα θα τα δημοσιεύσουμε». Τα όσα είπε σε εκείνη τη συνέντευξή του στο ευρωπαϊκό δίκτυο Euronews ο Σαΐφ αλ Ισλάμ, ένας από τους γιους του Μουαμάρ Καντάφι, τον Μάρτιο του 2011, λίγες ημέρες αφότου γαλλικά μαχητικά Mirage και Rafale βομβάρδισαν τη Λιβύη (μαζί με άλλα κράτη του ΝΑΤΟ και το Κατάρ) με στόχο την ανατροπή του Καντάφι, προκάλεσαν πάταγο στη χώρα.

Κυρίως εξήγησαν την… αλλόκοτη αβροφροσύνη του Νικολά Σαρκοζί, ο οποίος λίγο μετά την εκλογή του ως προέδρου της Γαλλικής Δημοκρατίας, υποδέχθηκε με τιμές στο Παρίσι τον αλλοτινό παρία της διεθνούς σκηνής Καντάφι, επιτρέποντάς του μάλιστα να στήσει τη βεδουίνικη τέντα του στους κήπους του Μεγάρου Μαρινί.

Σήμερα, επτά χρόνια μετά εκείνη τη συνέντευξη του υιού Καντάφι, η υπόθεση με τις μίζες που φέρεται να πήρε ο τότε γάλλος πρόεδρος, η οποία φαινόταν ξεχασμένη, επιστρέφει στο προσκήνιο με πάταγο και, όπως όλα δείχνουν, ενδέχεται να εξελιχθεί στο μεγαλύτερο σκάνδαλο στην ιστορία της Πέμπτης Γαλλικής Δημοκρατίας.

Την περασμένη Τρίτη ο Σαρκοζί τέθηκε προσωρινά υπό κράτηση στο αρχηγείο της δικαστικής αστυνομίας στη Ναντέρ του Παρισιού, προκειμένου να καταθέσει στους ανακριτές καταπολέμησης διαφθοράς σχετικά με την υπόθεση που ερευνά εδώ και πέντε χρόνια η γαλλική Δικαιοσύνη.

Ωστόσο τώρα είναι η πρώτη φορά που οι Αρχές αμφισβητούν τον πρώην πρώτο πολίτη της Γαλλίας, ο οποίος αρνείται ότι έλαβε χρήματα από τα ταμεία του λιβυκού κράτους συνολικού ύψους 50 εκατ. ευρώ, πολύ πάνω από το πλαφόν του νόμιμου ύψους χρηματοδοτήσεων των 21 εκατ. ευρώ που ίσχυε τότε. Και τούτο διότι –όπως αναφέρουν τα γαλλικά μέσα ενημέρωσης –οι δικαστές φέρεται να έχουν συγκεντρώσει πλέον στα χέρια τους στοιχεία τα οποία δεν ήταν εφικτό να αποδείξουν νωρίτερα, μια και το υπέρογκο ποσό που έφθασε τμηματικά στα χέρια του Σαρκοζί είτε σε βαλίτσες είτε μέσω τραπεζικών λογαριασμών τρίτων είχε περάσει από πολλούς μεσάζοντες.

Η λίστα με τους σκοτεινούς ενδιάμεσους της υπόθεσης είναι εντυπωσιακή: πρώην επιχειρηματίες, πρώην πρωτοκλασάτοι υπουργοί του καθεστώτος Καντάφι μαζί με έμπιστους και συμβούλους του πρώην γάλλου προέδρου εμπλέκονται σε ένα κουβάρι ύποπτων διαδρομών, πλαστογραφιών και ξεπλύματος μαύρου χρήματος, η δραστηριότητα των οποίων μόλις τώρα ξεδιπλώνεται σε όλη της την έκταση.

Ενας από τους ανθρώπους-κλειδιά είναι ο Ζιάντ Τακεντίν, ένας γαλλολιβανέζος έμπορος όπλων ο οποίος, όπως είχε πρωτοαποκαλύψει το 2011 σε ρεπορτάζ του ο γαλλικός ερευνητικός ιστότοπος Mediapart, ήταν ο άνθρωπος που ανέπτυξε σχέσεις με το περιβάλλον Σαρκοζί. Ο ίδιος πέντε χρόνια αργότερα ομολογούσε μπροστά στις κάμερες ότι από τα τέλη του 2006 ως τις αρχές του 2007 είχε προσωπικά παραδώσει στον στενό συνεργάτη του Σαρκοζί Κλοντ Γκεάν, μετέπειτα γενικό γραμματέα στο προεδρικό Μέγαρο των Ηλυσίων, βαλίτσα με «ζεστό» χρήμα 5 εκατ. ευρώ. «Ανακάλυψα πράγματα που δεν μπορούσαν να παραμείνουν κρυφά. Θέλω να καταγγείλω το μαφιόζικο κράτος στο οποίο ζούμε σήμερα» είπε ο Τακεντίν.

Ο Σαρκοζί είχε αποκτήσει το προσωνύμιο του «Εξολοθρευτή» από τους ψηφοφόρους του. Οπως ο πρωταγωνιστής της ομώνυμης ταινίας έλεγε «θα επιστρέψω», έτσι κι εκείνος επιβίωνε από όλες τις δοκιμασίες, δικαστικές και μη. Αυτή τη φορά όμως –ισχυρίζονται αναλυτές –δεν θα τα καταφέρει, καθώς η υπόθεση φαίνεται να βάζει το τελευταίο καρφί στο φέρετρο της πολιτικής του καριέρας.

Κρατούμενος και δυσφημισμένος ο Σαρκοζί έχει χάσει οριστικά την υπόληψή του και έχει αμαυρώσει την όποια παρακαταθήκη θέλησε να αφήσει, κυρίως γιατί όσα αποκαλύπτονται για το καθεστώς Καντάφι και σχετικά με τον πόλεμο στον οποίο πρωτοστάτησε στη Λιβύη το 2011 ανοίγουν το κουτί της Πανδώρας. Ανασύρουν παλαιότερα σενάρια που βασίζονταν σε πληροφορίες ότι τόσο ο ίδιος όσο και οι σύμμαχοι του ΝΑΤΟ ανέτρεψαν το καθεστώς του Καντάφι προκειμένου να έχουν μερίδιο στα πετρελαϊκά αποθέματα της Λιβύης και φέρνουν στο φως παλαιότερα δημοσιεύματα για τη σκοπιμότητα του πολέμου στη χώρα αυτή της Βόρειας Αφρικής.

Χαρακτηριστικότερο ένα δημοσίευμα της κεντροαριστερής εφημερίδας «Libération» εκείνης της εποχής, σύμφωνα με το οποίο ο Σαρκοζί φέρεται να είχε λάβει επιστολή από το Εθνικό Μεταβατικό Συμβούλιο της Λιβύης πως σε περίπτωση που στηρίξει την κυβέρνηση της «επόμενης μέρας» θα έχει μερίδιο 35% του αργού πετρελαίου της χώρας.

Ο αποκαλυπτικός κύριος Πλενέλ

Το σκάνδαλο της χρηματοδότησης του Σαρκοζί από το τότε καθεστώς της Τρίπολης, όπως και παλαιότερα σκάνδαλα στα οποία εμπλέκεται ο γάλλος πρώην πρόεδρος, βγήκε για άλλη μια φορά από τον γαλλικό ιστότοπο Mediapart του Εντουί Πλενέλ. Πρώην διευθυντής της «Le Monde», ο Πλενέλ τα «έσπασε» με τους μετόχους της εφημερίδας το 2008 για να δρομολογήσει το επιτυχημένο πείραμα ερευνητικής δημοσιογραφίας Mediapart, κερδοφόρο σε χαλεπούς καιρούς χάρη στους 140.000 συνδρομητές του. Ο χαμογελαστός ερευνητής με το χαρακτηριστικό μουστάκι και το διεισδυτικό βλέμμα χαίρει της αποδοχής των νέων στη Γαλλία που γυρίζουν την πλάτη τους στα παραδοσιακά και συστημικά μέσα ενημέρωσης, προτιμώντας τις αποκλειστικές ιστορίες – αποτέλεσμα επίμονου ρεπορτάζ του διαδικτυακού μέσου που εφέτος κλείνει 10 χρόνια.

Ανάμεσα στις σπουδαίες αποκαλύψεις των συνεργατών του ιστοτόπου, που οι γάλλοι πρωταγωνιστές της πολιτικής σκηνής μισούν, καθώς βγάζει τα άπλυτά τους στη φόρα, είναι το σκάνδαλο με την παράνομη δωρεά στον Σαρκοζί δεκάδων εκατομμυρίων ευρώ σε ρευστό από την πλουσιότερη γυναίκα της Γαλλίας Λιλιάν Μπετανκούρ, για τις ανάγκες της προεκλογικής του εκστρατείας το 2007. Την πολυτάραχη δε περίοδο της πολύμηνης διαπραγμάτευσης της Αθήνας με τους πιστωτές της την άνοιξη του 2015 φιλοξενούσε ρεπορτάζ από το σκληρό καθημερινό μπρα ντε φερ μεταξύ των δύο πλευρών.