Ο παράξενος Χοακίν Φίνιξ

Οταν το 2010 προβλήθηκε στις αίθουσες το ψευδοντοκιμαντέρ «I’m still here» που σκηνοθέτησε ο Κέισι Αφλεκ με θέμα την απόφαση του ηθοποιού Χοακίν Φίνιξ να εγκαταλείψει την υποκριτική και τον κινηματογράφο και να στραφεί στον χώρο της μουσικής χιπ χοπ, ελάχιστοι μπορούσαν να φανταστούν ότι όλος αυτός ο θόρυβος δεν ήταν παρά μια… πλάκα. Ηταν ένα ψέμα, το οποίο ουσιαστικά είχε ξεκινήσει από τον ίδιο τον Φίνιξ όταν ανακοίνωσε για πρώτη φορά την «απόφασή» του στο δημοφιλές τηλεοπτικό talk show του Ντέιβιντ Λέτερμαν «The Late Show». Κυριολεκτικά αγνώριστος πίσω από παχουλό μουστάκι, μακριά γένια και γυαλιά ηλίου που τον έκαναν να μοιάζει με μέλος του συγκροτήματος ΖΖ Τop, ο Φίνιξ είπε – δεν είπε τρεις λέξεις κατά τη διάρκεια της εκπομπής. Παρά την αμηχανία της ατμόσφαιρας, ο έμπειρος Λέτερμαν δεν έχασε ποτέ το χιούμορ του και στο τέλος είπε στον ηθοποιό: «Χοακίν, λυπάμαι που δεν μπόρεσες να είσαι μαζί μας απόψε…».

Εν τω μεταξύ τα εκατομμύρια που είδαν το σόου πίστεψαν ότι ο Φίνιξ όντως εγκαταλείπει την υποκριτική. Και κάπως έτσι δημιουργήθηκε η ιδέα του ντοκιμαντέρ «I’m still here» που επισφράγισε την «απάτη». Αργότερα, όταν το αστείο είχε πλέον τελειώσει και ο Φίνιξ είχε επανέλθει στην ηθοποιία, κλήθηκε ξανά στο σόου του Λέτερμαν και είπε ότι η αρχική ιδέα που είχε με τον Αφλεκ ήταν μια έρευνα για τους celebrities και τον κόσμο της σόουμπιζ, η οποία παράλληλα θα εξέταζε τη σχέση των μέσων μαζικής ενημέρωσης με τους καταναλωτές αλλά και τις ίδιες τις διασημότητες.

Ο θεός της εκκεντρικότητας

Το να πεις ότι ο Χοακίν Φίνιξ είναι ένας από τους πιο εκκεντρικούς celebrities στον κόσμο δεν αρκεί για να φτιάξεις μια σωστή εικόνα του. Προσωπικά δεν νομίζω ότι έχω νιώσει περισσότερο αμήχανος με άλλη διασημότητα κατά τη διάρκεια των δύο κατ’ ιδίαν συνεντεύξεων που του έχω πάρει με χρονική απόκλιση ανάμεσά τους 13 χρόνια. (Για να μην αναφέρω τις αρκετές συνεντεύξεις Τύπου στις οποίες τον έχω δει σε διάφορα φεστιβάλ.) Στο Παρίσι, πριν από τρία χρόνια, ενώ καθόταν και κουβέντιαζε καπνίζοντας το ένα τσιγάρο μετά το άλλο για το «Εμφυτο ελάττωμα», κάποια στιγμή σηκώθηκε και… έφυγε. Χωρίς να πει τίποτε. Είναι κάτι που κάνει συχνά. Μια άλλη φορά στη Ρώμη –ήταν η πρώτη φορά που τον έβλεπα από κοντά, το 2000 για τον «Μονομάχο» –και μια φορά στη Βενετία κατά τη διάρκεια της συνέντευξης Τύπου της ταινίας «The Master» για την οποία προτάθηκε για Οσκαρ Α’ ρόλου. Ο άνθρωπος είναι αυτό που λέμε «στον κόσμο του», αλλά κατά μία έννοια εκτιμάς αυτή την τρέλα την οποία «πουλάει» σε συνδυασμό με το έμφυτο ταλέντο του. Εξάλλου είναι πολύ πιθανόν ότι σε αυτή ακριβώς την εκκεντρικότητά του ως ανθρώπου οφείλεται ο μαγνητισμός τον οποίο εκπέμπει ως ηθοποιός. Δεν υπάρχει ταινία στην οποία ο Φίνιξ να δίνει αδιάφορη ερμηνεία, ενώ οι εσωτερικές μεταμορφώσεις του είναι τόσο έντονες που σου δίνει την εντύπωση ότι κάθε ρόλος που υποδύεται είναι κομμάτι του δικού του χαρακτήρα.

Ιησούς και εκδικητής

Οι δύο ταινίες που από την περασμένη Πέμπτη προβάλλονται στις αίθουσες με πρωταγωνιστή τον Χοακίν Φίνιξ επιβεβαιώνουν με το παραπάνω όλα τα προαναφερθέντα. Στη μία, το «Δεν ήσουν ποτέ εδώ» που σκηνοθέτησε η Σκωτσέζα Λιν Ράμσεϊ ο Φίνιξ υποδύεται έναν πρώην εκπρόσωπο του νόμου ο οποίος πλέον αναλαμβάνει τη σωτηρία παιδιών σκοτώνοντας τους διεστραμμένους που τα έχουν απαγάγει. Το κάνει χρησιμοποιώντας ως όπλο ένα σφυρί, αλλά ο εσωτερικός πόνος του ήρωα, που προφανώς έχει παιδικά τραύματα, δείχνει να είναι μεγαλύτερος από τον εξωτερικό των θυμάτων του. Και αυτό είναι μια επιτυχία του ίδιου του ηθοποιού για έναν ρόλο που του χάρισε το βραβείο ερμηνείας στο περασμένο Φεστιβάλ Καννών.

Η άλλη ταινία, πολύ πιο ήπια, τιτλοφορείται «Μαρία Μαγδαληνή». Ο Φίνιξ δεν είναι πρωταγωνιστής αλλά υποδύεται έναν κινηματογραφικά «καταραμένο» ρόλο· εκείνον του Ιησού Χριστού. Η ταινία του Γκαρθ Ντέιβις εστιάζει στη Μαρία Μαγδαληνή (Ρούνεϊ Μάρα), παρουσιάζοντας την πιστή ακόλουθο του Ιησού (τον 13ο Απόστολο), περισσότερο ως καλλιεργημένη πλούσια με φεμινιστικές τάσεις και καθόλου ως εταίρα. Ωστόσο και πάλι η παράσταση ανήκει στον Φίνιξ, ο οποίος πλάθει έναν Ναζωραίο κόντρα στην κλισέ πλειονότητα των ξανθών, λαμπρών, φωτεινών προσώπων που γνωρίζουμε μέχρι σήμερα. Η ταλαιπωρία είναι χαραγμένη στο πρόσωπό του, όπως και η απογοήτευση. Παρόμοιό του κινηματογραφικό Ιησού μόνο στη φιγούρα του ισπανού φοιτητή και ερασιτέχνη ηθοποιού Ενρίκε Ιραζόκι στο «Κατά Ματθαίον Ευαγγέλιο» του Πιερ Πάολο Παζολίνι μπορώ να θυμηθώ. Αλλά και στις δύο ερμηνείες του, ο Χοακίν Φίνιξ είναι με μία λέξη καθηλωτικός. Το βλέμμα του αποτελεί το πιο ισχυρό όπλο του.

Φύλλο στον άνεμο

Γιος ζευγαριού που ανήκε στη θρησκευτική αίρεση Παιδιά του Θεού, ο Χοακίν Φίνιξ γεννήθηκε το 1974 στο Σαν Χουάν του Πουέρτο Ρίκο, τέσσερα χρόνια μετά τον αδελφό του Ρίβερ Φίνιξ, ο οποίος το 1993 πέθανε από υπερβολική δόση ναρκωτικών, παρουσία του Χοακίν, έξω από το κλαμπ του Τζόνι Ντεπ «The Viper Room» στο Λος Αντζελες. Τα παιδιά των Φίνιξ ήταν πέντε, όλα με καλλιτεχνικές τάσεις και παράξενα ονόματα, σαν του Ρίβερ (Ποταμός). Οι αδελφές τους Σάμερ (Καλοκαίρι), Ρέιν (Βροχή) και Λίμπερτι (Ελευθερία) ασχολούνται με τη σόουμπιζ, αν και κανένα δεν έχει αποκτήσει τη φήμη του Χοακίν ο οποίος μικρότερος είχε αλλάξει το όνομά του σε Λιφ (Φτερό), για να το επαναφέρει αργότερα σε Χοακίν.

Από πολύ νωρίς άρχισε να παίζει σε τηλεοπτικά διαφημιστικά. Αργότερα ακολούθησαν μικροί ρόλοι σε τηλεταινίες και από τα μέσα της δεκαετίας του 1990 δυνατοί δεύτεροι ρόλοι στο σινεμά. Αρχικά, ο Φίνιξ «σιγοντάριζε» ηθοποιούς όπως η Νικόλ Κίντμαν (στο «Ετοιμη για όλα» του Γκας Βαν Σαντ), ο Νίκολας Κέιτζ (στα «8 χιλιοστά» του Τζόελ Σουμάχερ) και ο Σον Πεν (στην «Τυφλή στροφή» του Ολιβερ Στόουν).

Για πολλά χρόνια δεν είχε καταφέρει να βρει τον δρόμο του. Τα κατάφερε μετά τον «Μονομάχο» του Ρίντλεϊ Σκοτ, όπου υποδύθηκε τον φιλόδοξο Κόμμοδο, γιο του αυτοκράτορα Μάρκου Αυρηλίου, ο οποίος αποφασισμένος να παραλάβει πάση θυσία τα σκήπτρα της εξουσίας φτάνει ως την πατροκτονία κατηγορώντας για το αποτρόπαιο έγκλημά του τον εθνικό ήρωα της Ρώμης, τον στρατηγό Μάξιμο (Ράσελ Κρόου). Η ερμηνεία του τον οδήγησε στις υποψηφιότητες των Οσκαρ και από τότε η καριέρα του πήρε τη μεγάλη στροφή.