Πρωτοφανές σοβαρό πρόβλημα αντιμετωπίζουν τα αεροπλάνα της πολιτικής αεροπορίας που πετούν στην ανατολική Μεσόγειο καθώς παύουν να λειτουργούν τα ηλεκτρονικά συστήματα εντοπισμού θέσης, τα γνωστά μας GPS.
Ακόμα και τη NASA έχει απασχολήσει το σοβαρό αυτό ζήτημα.
Στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου είναι την περίοδο αυτή συγκεντρωμένος πολυεθνικός στόλος με εξαιρετική δύναμη πυρός.
Η Κύπρος υποψιάζεται την Τουρκία ότι προκαλεί ηλεκτρονικό μπλοκάρισμα του GPS, ώστε να δημιουργήσει προβλήματα στο FIR της Λευκωσίας.
Ετσι η Πολιτική Αεροπορίας της Κύπρου, έχει εκδώσει έκτακτες ειδοποιήσεις για την αεροναυτιλία – Notam.
Το ίδιο όμως έκανε και η Τουρκία, προκαλώντας έκπληξη στις χώρες της περιοχής (Λίβανος, Αίγυπτος, Ισραήλ).
Συγκεκριμένα η Notam που εξέδωσε το Τμήμα Πολιτικής Αεροπορίας της Κύπρου, με αρ. A0356/18, αναφέρει: «Έχουν παρατηρηθεί από κυβερνήτες πτήσεων στο FIR Λευκωσίας, οι διακοπές του σήματος GPS σε ορισμένες περιοχές. Οι κυβερνήτες αεροσκαφών που δραστηριοποιούνται στο FIR Λευκωσίας καλούνται να είναι προσεκτικοί μέχρι νεωτέρας ενημέρωσης».
Σύμφωνα με πληροφορίες της κυπριακής εφημερίδας «Φιλελευθερος», οι Αρχές Ασφάλειας Αεροπορίας, περιλαμβανομένης και της Κύπρου, βρίσκονται σε συναγερμό για να εξακριβώσουν τα αίτια του σοβαρού προβλήματος, που είτε προέρχονται από συστήματα ηλεκτρονικού πολέμου, είτε από πρόβλημα σε κάποιους από τους δορυφόρους του συστήματος GPS που καλύπτουν την περιοχή μας.
Προβλήματα με διακοπές λειτουργίας του συστήματος GPS στο FIR Λευκωσίας έχουν αναφερθεί σε πολύ λίγες περιπτώσεις το τελευταίο δίμηνο, ωστόσο, ιδιαίτερα τις τελευταίες μέρες και μάλιστα το τελευταίο 48ωρο έχουν αυξηθεί σημαντικά οι αναφορές από πιλότους τόσο επιβατικών αεροπλάνων.
Εντύπωση προκαλεί ωστόσο η διαπίστωση ότι το πρόβλημα παρουσιάζεται σε διαφορετικά διαστήματα σε διαφορετικές περιοχές του FIR Λευκωσίας, δηλαδή σε περιοχές και νότια και βόρεια και δυτικά της Κύπρου. Το πρόβλημα παρουσιάζεται με δύο μορφές, είτε με διακοπή του σήματος, είτε με λανθασμένη ένδειξη θέσης. Γεγονός που οδήγησε και στην έκδοση της NOTAM από πλευράς των κυπριακών αρχών για λόγους ασφάλειας της πολιτικής αεροπορίας. Να σημειωθεί, πάντως, ότι τα αεροπλάνα διαθέτουν και εναλλακτικά συστήματα εντοπισμού θέσης πέραν του γνωστού GPS.
Έρευνα της κυπριακής εφημερίδας δείχνει ότι αυτή την περίοδο στην ευρύτερη περιοχή πετούν τόσο αμερικανικά όσο και ρωσικά ειδικά πολεμικά αεροπλάνα που θα μπορούσαν δυνητικά να προκαλέσουν πρόβλημα, ωστόσο το πρόβλημα δεν φαίνεται να προέρχεται από αυτά.
Να σημειωθεί επίσης ότι επειδή τέτοια περιστατικά παρουσιάστηκαν ως συμβάντα ασφάλειας πτήσεων σε διεθνές επίπεδο, η NASA έχει καταγράψει διεθνώς πέραν των 80 παρόμοιων συμβάντων, εκ των οποίων εξηγήσεις και αίτια βρέθηκαν μόνο για τις 30 από τις περιπτώσεις αυτές.