Ο Αμβρόσιος, η δίκη και τα μηνύματα στην κοινωνία

Την περασμένη Πέμπτη στο Μονομελές Πλημμελειοδικείο Αιγίου συνέβη κάτι που δεν έχει ξανασυμβεί στην Ελλάδα: ένας ανώτατος ιεράρχης, και συγκεκριμένα ο Μητροπολίτης Καλαβρύτων και Αιγιαλείας κ. Αμβρόσιος, βρέθηκε στο εδώλιο, κατηγορούμενος για «δημόσια υποκίνηση βίας ή μίσους και κατάχρηση εκκλησιαστικού αξιώματος». Αφορμή ένα άρθρο γεμάτο σκοταδιστικά, ομοφοβικά και μισαλλόδοξα μηνύματα που είχε αναρτήσει στο Διαδίκτυο στις 4 Δεκεμβρίου 2015 σχετικά με τη δημόσια συζήτηση που γινόταν για το σύμφωνο συμβίωσης ομόφυλων ζευγαριών. Στο άρθρο του ο Αμβρόσιος καταδίκαζε την ομοφυλοφιλία ως «εκτροπή από τους νόμους της φύσεως, κοινωνικό κακούργημα, αμαρτία» και σημείωνε ότι «όσοι τη βιώνουν ή την υποστηρίζουν δεν είναι φυσιολογικοί άνθρωποι αλλά αποβράσματα της κοινωνίας».

Δεν ήταν η πρώτη φορά που ο Αμβρόσιος απασχολούσε την επικαιρότητα εκφράζοντας προκλητικές και μισαλλόδοξες απόψεις ούτε η πρώτη φορά που ένας ιεράρχης παρενέβη σε ζητήματα που αφορούν αποκλειστικά και μόνο τη σφαίρα του κράτους. Ωστόσο ήταν η πρώτη φορά που κάποιοι αποφάσισαν να κινηθούν νομικά εναντίον του. Στις 16 Ιανουαρίου 2016 εννέα πολίτες, εκπρόσωποι της LGBT κοινότητας, κατέθεσαν μήνυση εναντίον του, η οποία έγινε δεκτή από την εισαγγελέα, που τον παρέπεμψε σε δίκη.

Από νωρίς το πρωί την περασμένη Πέμπτη έξω από το δικαστήριο στο Αίγιο είχαν συγκεντρωθεί μέλη της LGBT κοινότητας, εκπρόσωποι της επιτροπής διοργάνωσης του Patras Pride, αλλά και αλληλέγγυοι που είχαν αναρτήσει πανό με συνθήματα και σημαίες με τα χρώματα του ουράνιου τόξου. Παρά το γεγονός ότι στον χώρο υπήρχε έντονη αστυνομική παρουσία, δεν αποφεύχθηκαν μικροεπεισόδια, ενώ εντάσεις δημιούργησε και η παρουσία πολιτευτών της Χρυσής Αυγής.

Η δίκη ξεκίνησε περίπου στις 12.00 και κράτησε ως τις 21.00, με την έδρα να αποφασίζει την αθώωση του μητροπολίτη. Ωστόσο ενώ, όπως επισημαίνει μιλώντας στο «Βήμα» ο καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου κ. Ν. Αλιβιζάτος, μάρτυρας κατηγορίας στη δίκη, «μέσα στην αίθουσα του δικαστηρίου συνυπήρξαμε επί τόσες ώρες 50 ρασοφόροι, αναρχικοί και ομοφυλόφιλοι σεβόμενοι ο ένας τον άλλον», μέσα στην ίδια αίθουσα ακούστηκαν οι πιο ομοφοβικές, ρατσιστικές και «εμπριστικές» απόψεις. Ακυρώνοντας, στο τέλος της ημέρας, ακόμα και αυτή την απόφαση αθώωσης του Αμβροσίου. Η τελική αίσθηση που αποκόμισε κανείς από τη διαδικασία είναι αυτή του «μισαλλόδοξου κηρύγματος» που προσπάθησε να βρει άλλοθι στην… πολιτική.

Οι συνήγοροι του Αμβροσίου στηρίχθηκαν στο επιχείρημα ότι οι χαρακτηρισμοί στο κείμενό του δεν αφορούσαν τους ομοφυλοφίλους αλλά τους πολιτικούς. Από την πλευρά τους οι εννέα μηνυτές δήλωσαν ότι το πνεύμα του κειμένου αναφέρεται σαφώς στους ομοφυλοφίλους και υποκινεί σε επιθετικές ενέργειες εναντίον τους. Η συνήγορος Πολιτικής Αγωγής κυρία Κλειώ Παπαπαντολέων, γενική γραμματέας της Ελληνικής Ενωσης για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου, σημείωσε ότι μπορεί μεν ο Αμβρόσιος να ισχυρίζεται πως αναφερόταν σε πολιτικούς, αλλά σε μεταγενέστερη ανάρτησή του στο Διαδίκτυο είχε γράψει ότι διώκεται για τις απόψεις του για την ομοφυλοφιλία.

Και αυτό ήταν κάτι που δεν μπόρεσε να «κρύψει» ούτε κατά τη διάρκεια της δίκης. Στην απολογία του ήταν για μία ακόμα φορά προκλητικός και επιθετικός απέναντι στους ομοφυλοφίλους. «Δεν είναι δημιουργήματα του Θεού, δεν έφτιαξε ο Θεός ανώμαλους, δεν έφτιαξε τρίτο γένος. Ο Θεός τούς σιχαίνεται και τους αποστρέφεται, και τους έριξε φωτιά και τους κατέκαψε». «Αν ήμουν γιατρός κι έγραφα να μην πλησιάζετε τον συφιλικό, θα με δικάζατε;» αναρωτήθηκε. «Η αντιδικία μου είναι με την Πολιτεία […] Οποιος έχει τη μύγα μυγιάζεται. Δεν καταλαβαίνω γιατί θίχτηκαν» συμπλήρωσε. «Δυο νέοι ντυμένοι παπάδες έξω από τη Μητρόπολη Αθηνών φιλιούνται. Δεν με θίγει αυτό; Δεν με προσβάλλουν; […] Στις παρελάσεις των Gay Prides πάνε και πολιτικά πρόσωπα. […] Ο Μπουτάρης που ηγείται αυτών δεν είναι πρόβλημα; Το «φτύστε τους» είναι το λιγότερο, αν είχα ένα όπλο και μου επέτρεπε ο νόμος, θα τους τουφέκιζα» είπε μεταξύ άλλων ο μητροπολίτης. Απαντώντας στον κ. Αλιβιζάτο που μίλησε για «λεξιλόγιο Ναζί» είπε: «Είναι λεξιλόγιο της Καινής Διαθήκης. Αν το χρησιμοποιεί ο Χίτλερ, με γεια του, με χαρά του».

Πολύ συχνά και οι ομοφοβικές παρατηρήσεις των συνηγόρων του Αμβροσίου προκάλεσαν έντονες αντιδράσεις τόσο στο ακροατήριο όσο και στην έδρα. Προσβλητικοί απέναντι στους μηνυτές ξεπέρασαν συχνά τα εσκαμμένα. «Ο Φρόιντ λέει ότι οι ομοφυλόφιλοι είναι διεστραμμένοι», «Πώς αυτοπροσδιορίζεστε; Αν σας πω ότι είστε τoιούτος, το δέχεστε;», «Αν τον πω δεσποινίς μου, θα θιγεί;» ήταν μερικές από τις παρατηρήσεις τους.

Ο κ. Αλιβιζάτος στην κατάθεσή του είπε ότι το επίμαχο άρθρο παραβιάζει τον αντιρατσιστικό νόμο, καθώς υποκινεί σε μίσος και συνιστά προτροπή σε βία. Σημείωσε ακόμα ότι στα διεθνή όργανα δικαίου ντρέπεται κανείς όταν αναφέρει πως κυκλοφορούν στην Ελλάδα θέσεις ενός θρησκευτικού λειτουργού όπως ο Αμβρόσιος που έχει δηλώσει ότι ο πολιτικός γάμος συνιστά πορνεία. «Μόνο για αυτά ντρέπεται η Ελλάδα;» τον ρώτησε σε έντονο ύφος ο συνήγορος της υπεράσπισης και συνήγορος των κατηγορουμένων στη δίκη της Χρυσής Αυγής Βασίλης Οπλαντζάκης, για να εισπράξει την αποστομωτική απάντηση του καθηγητή: «Ντρέπεται και για κάποιους άλλους πελάτες σας». Ηταν προς αυτή την «πελατεία» που ο μητροπολίτης «έκλεινε το μάτι» καθ’ όλη τη διάρκεια της απολογίας του.

Νίκος Αλιβιζάτος: «Ο σκοταδισμός των Αγιατολάχ φτάνει στο τέλος του»

«Είναι πολύ σημαντικό ότι μια εισαγγελέας έστειλε στο δικαστήριο έναν μητροπολίτη. Αυτό δεν έχει ξαναγίνει στην Ελλάδα. Επίσης αξίζει να σημειωθεί ότι έκατσε στο εδώλιο εννέα ώρες και κάποια στιγμή είπε ψελλίζοντας ότι το “φτύστε τους” που είχε γράψει είχε την έννοια του “περιφρονήστε τους”. Το γεγονός ότι αυτός ο “αγέρωχος” και σκληροπυρηνικός μητροπολίτης αναγκάστηκε, ακόμα κι αν στο τέλος αθωώθηκε, να πάρει πίσω κάποια από τα λεγόμενά του σημαίνει ότι μια εποχή φτάνει σιγά-σιγά στο τέλος της. Επίσης είναι πολύ σημαντικό ότι μέσα στην αίθουσα του δικαστηρίου συνυπήρξαμε επί τόσες ώρες 50 ρασοφόροι, αναρχικοί και ομοφυλόφιλοι σεβόμενοι ο ένας τον άλλον. Να σημειώσω ότι μετά το τέλος της δίκης ένας ιερωμένος πλησίασε τη συνήγορο των μηνυτών και είπε: “Σας ευχαριστώ για αυτό που κάνατε. Δεν αντέχουμε άλλο τον σκοταδισμό της Αιγιαλείας”.

Μπορεί να χάθηκε η δίκη, αλλά όσα έγιναν την Πέμπτη στο Αίγιο δείχνουν ότι κάτι αλλάζει στον κόσμο των “Αγιατολάχ”. Ο χιτλερικός, μισαλλόδοξος λόγος ορισμένων ιεραρχών εφεξής δεν θα έχει την ίδια απήχηση. Στην απολογία του ο Αμβρόσιος είπε ξεκάθαρα ότι η Ορθοδοξία δεν είναι μόνο αγάπη αλλά και βούρδουλας, εκθέτοντας σε κοινή θέα μια σκοτεινή πλευρά της Εκκλησίας, που όλοι γνωρίζουμε αλλά λίγοι το παραδέχονται δημόσια».

Κλειώ Παπαπαντολέων : «Προφανώς είναι σεβαστή η απόφαση του δικαστηρίου, αλλά κατά την κρίση μας είναι νομικά εσφαλμένη. Σε κάθε περίπτωση είναι αντίθετη στην νομολογία του ευρωπαϊκού δικαστηρίου για τα δικαιώματα του ανθρώπου, σχετικά με αυτά τα ζητήματα».

Ειρήνη Πετροπούλου, διευθύντρια του τομέα για τις Βαλκανικές χώρες της οργάνωσης LGBT Center of Recearch: «Η υπόθεση με τον Αμβρόσιο και την αθώωσή του, που ήταν και αναμενόμενη, δείχνει για άλλη μια φορά ότι ο λεγόμενος αντιρατσιστικός νόμος δεν μπορεί να εφαρμοστεί σε όλο του το μέγεθος και να καλύψει περιπτώσεις μισαλλόδοξου και ρατσιστικού λόγου. Δυστυχώς ο Αμβρόσιος με όσα ανέφερε στην απολογία του μπορεί κάλλιστα να οπλίσει το χέρι ενός φανατικού χριστιανού».